Czy należy przestrzegać cotygodniowego sabatu?

POD koniec lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku grupki metodystów sparaliżowały stolicę Fidżi, Suwę. Odświętnie ubrani mężczyźni, kobiety i dzieci wylegli na ulice i utworzyli około 70 blokad. Zatrzymali cały ruch komercyjny, a nawet lokalne i międzynarodowe loty. Co było powodem tej akcji? Żądanie, by w kraju przywrócono obowiązek ścisłego przestrzegania sabatu.

W Izraelu od roku 2001 w każdym nowo wzniesionym budynku wielokondygnacyjnym przynajmniej jedna winda musi automatycznie zatrzymywać się na każdym piętrze. Dlaczego? Dzięki temu pobożni Żydzi, obchodzący sabat od piątkowego do sobotniego wieczora, nie wykonują „pracy” polegającej na naciskaniu przycisków.

Na południowym Pacyfiku, w Królestwie Tonga, zabronione jest wykonywanie jakiejkolwiek pracy w niedzielę. Wstrzymany jest wszelki ruch lotniczy i morski. Umowy podpisane tego dnia uchodzą za nieważne. Konstytucja Tonga wymaga, by niedzielę „święcili” wszyscy, niezależnie od wyznania. W jakim celu? Aby w całym kraju wyegzekwować przestrzeganie sabatu.

Jak wynika z przytoczonych przykładów, wielu ludzi uważa, że Bóg wymaga obchodzenia cotygodniowego sabatu. Ich zdaniem przestrzeganie go jest szczególnie istotne, gdyż od tego zależy nasze wieczne zbawienie. Są i tacy, którzy uznają przykazanie dotyczące sabatu za najważniejsze ze wszystkich przykazań Bożych. Ale czym jest sabat? I czy Biblia zobowiązuje chrześcijan, by go obchodzili?

Czym jest sabat?

Polski wyraz „sabat” pochodzi od hebrajskiego słowa oznaczającego „odpoczywać; ustać; zaprzestać”. Co prawda w relacji z Księgi Rodzaju czytamy, że siódmego dnia Bóg ‛odpoczął od swoich dzieł’, ale 24-godzinny dzień odpoczynku, czyli sabat, nakazał zachowywać swemu ludowi dopiero w czasach Mojżesza (Rodzaju 2:2). Gdy w roku 1513 p.n.e. Izraelici opuścili Egipt, Jehowa za sprawą cudu zapewniał im na pustkowiu mannę. Udzielił przy tym wskazówek dotyczących jej gromadzenia: „Sześć dni będziecie to zbierać, ale w dniu siódmym jest sabat. W nim nic się nie pojawi” (Wyjścia 16:26). Następnie czytamy, że „lud zaczął obchodzić sabat w dniu siódmym”, który trwał od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę (Wyjścia 16:30).

Wkrótce potem Jehowa ustanowił prawo dotyczące przestrzegania sabatu i umieścił je wśród Dziesięciu Przykazań danych Mojżeszowi (Wyjścia 19:1). Fragment czwartego przykazania brzmi: „Pamiętając o tym, by uważać dzień sabatu za święty, przez sześć dni masz pracować i wykonywać wszelką swą pracę. Ale dzień siódmy jest sabatem dla Jehowy, twego Boga” (Wyjścia 20:8-10). Uświęcanie tego dnia stało się więc integralną częścią życia Izraelitów (Powtórzonego Prawa 5:12).

Czy Jezus przestrzegał sabatu?

Nawet Jezus obchodził sabat. O Chrystusie powiedziano: „Gdy się dopełnił czas, Bóg posłał swego Syna, który się urodził z niewiasty i który się urodził pod prawem” (Galatów 4:4). Jezus przyszedł na świat jako Izraelita i dlatego podlegał Prawu Mojżeszowemu, w tym również wymaganiu co do sabatu. Dopiero gdy poniósł śmierć, „usunął” przymierze Prawa (Kolosan 2:13, 14). Uzmysłowienie sobie, gdzie w strumieniu czasu miały miejsce wspomniane tu wydarzenia, pomaga nam zrozumieć Boży pogląd na sabat (zobacz diagram na stronie 15).

To prawda, że Jezus powiedział: „Nie myślcie, że przyszedłem zniweczyć Prawo lub Proroków. Nie przyszedłem zniweczyć, lecz spełnić” (Mateusza 5:17). Ale co znaczy słowo „spełnić”? Rozważmy przykład: Budowniczy wywiązuje się z umowy dotyczącej wzniesienia jakiegoś obiektu nie poprzez podarcie kontraktu, lecz przez postawienie budynku. Gdy ku zadowoleniu klienta ukończy prace, umowa zostaje spełniona i na budowniczym nie ciążą już dalsze zobowiązania. Podobnie Jezus nie zniweczył, nie podarł Prawa, ale je spełnił, doskonale się go trzymając. Kiedy „umowa” Prawa Mojżeszowego została wypełniona, przestała obowiązywać lud Boży.

Czy chrześcijanie muszą obchodzić sabat?

Czy chrześcijanie muszą obchodzić cotygodniowy sabat, skoro Chrystus wypełnił Prawo? Apostoł Paweł w natchnieniu od Boga udzielił następującej odpowiedzi: „Dlatego niech was nikt nie osądza co do jedzenia i picia bądź w odniesieniu do jakiegoś święta lub przestrzegania nowiu albo sabatu; bo te rzeczy są cieniem tego, co ma nadejść, ale rzeczywistość należy do Chrystusa” (Kolosan 2:16, 17).

Te natchnione słowa wskazują na wyraźną zmianę wymagań, jakie Bóg stawia swoim sługom. Co to za zmiana? Otóż chrześcijanie podlegają nowemu prawu — „prawu Chrystusowemu” (Galatów 6:2). Poprzednie przymierze Prawa, zawarte z Izraelem za pośrednictwem Mojżesza, nie jest już w mocy od chwili, gdy położyła mu kres śmierć Jezusa (Rzymian 10:4; Efezjan 2:15). Czy przykazanie dotyczące sabatu również przestało obowiązywać? Oczywiście. Apostoł Paweł napisał, że „zostaliśmy uwolnieni od Prawa”, a następnie nawiązał do jednego z Dziesięciu Przykazań (Rzymian 7:6, 7). Tak więc Dekalog, obejmujący przykazanie dotyczące sabatu, jest częścią Prawa, które wygasło. Dlatego słudzy Boży nie muszą już przestrzegać cotygodniowego sabatu.

Przejście od izraelskiej do chrześcijańskiej formy wielbienia Boga można zilustrować takim oto przykładem: Pewien naród zmienia konstytucję. Gdy oficjalnie zaczyna obowiązywać nowa, obywatele nie muszą już stosować się do poprzedniej. Nawet jeśli niektóre prawa w nowej konstytucji pozostaną takie same jak w starej, inne mogą się różnić. Dlatego obywatele powinni uważnie zaznajomić się z nowym dokumentem, by poznać prawa obowiązujące ich od tej pory. Ponadto praworządni mieszkańcy chcą wiedzieć, od kiedy nowa konstytucja wchodzi w życie.

Analogicznie Jehowa Bóg nadał narodowi izraelskiemu przeszło 600 praw, w tym 10 podstawowych. Dotyczyły one moralności, zdrowia, a także składania ofiar i przestrzegania sabatu. Ale Jezus wyjaśnił, że jego namaszczeni naśladowcy utworzą nowy „naród” (Mateusza 21:43). Począwszy od roku 33 n.e., naród ten zaczęła obowiązywać nowa „konstytucja”, oparta na dwóch fundamentalnych nakazach — ‛masz miłować Boga’ i ‛masz miłować bliźniego’ (Mateusza 22:36-40). Chociaż sporo postanowień prawa Chrystusowego przypomina przepisy dane Izraelitom, nie powinniśmy się dziwić, że niektóre zostały wyraźnie zmienione, a jeszcze innych wcale nie uwzględniono. Do tych ostatnich zalicza się przykazanie co do sabatu.

Czy Bóg zmienił swoje zasady?

Czy zastąpienie Prawa Mojżeszowego prawem Chrystusowym oznacza, że Bóg zmienia swoje zasady? Bynajmniej. Jak ojciec dostosowuje wymagania wobec dziecka do jego wieku i okoliczności, tak Jehowa zaktualizował prawa obowiązujące Jego sług. Apostoł Paweł wyjaśnił tę sprawę następująco: „Zanim jednak nadeszła wiara, byliśmy strzeżeni przez prawo, razem oddani pod straż, i wypatrywaliśmy wiary, która miała zostać objawiona. Toteż Prawo stało się naszym wychowawcą prowadzącym do Chrystusa, abyśmy dzięki wierze zostali uznani za prawych. Ale skoro wiara nadeszła, nie podlegamy już wychowawcy” (Galatów 3:23-25).

Jak wywód Pawła odnosi się do sabatu? Pomyśl: Od ucznia w szkole można wymagać, by w konkretnym dniu tygodnia uczęszczał na jakieś zajęcia. Ale gdy już dorośnie i zacznie pracować zawodowo, nabyte umiejętności będzie wykorzystywał nie raz w tygodniu, lecz każdego dnia. Podobnie Prawo wymagało od Izraelitów poświęcania jednego dnia tygodniowo na odpoczynek i wielbienie Boga. Chrześcijanie natomiast powinni czcić Jehowę codziennie.

A zatem czy wyznaczenie sobie jakiegoś konkretnego dnia w tygodniu na odpoczynek i wielbienie Boga byłoby niewłaściwe? Nie można tak powiedzieć. Słowo Boże pozostawia to osobistej decyzji: „Ktoś decyduje, że jeden dzień jest świętszy od drugiego. Inny uznaje wszystkie dni za takie same. Każdy musi podjąć własną decyzję” (Rzymian 14:5, God’s Word). Chociaż więc jakiś człowiek może uznać pewien dzień za świętszy niż pozostałe, Biblia wyraźnie wskazuje, że Bóg nie wymaga od chrześcijan obchodzenia cotygodniowego sabatu.

[Napis na stronie 12]

„Sześć dni będziecie to zbierać, ale w dniu siódmym jest sabat. W nim nic się nie pojawi” (WYJŚCIA 16:26).

[Napis na stronie 14]

„Prawo stało się naszym wychowawcą prowadzącym do Chrystusa, abyśmy dzięki wierze zostali uznani za prawych. Ale skoro wiara nadeszła, nie podlegamy już wychowawcy” (GALATÓW 3:24, 25).

[Ramka i mapa na stronie 13]

Sabat a międzynarodowa linia zmiany daty

Dla wszystkich, którzy uważają, że cotygodniowy sabat należy obchodzić wszędzie tego samego dnia, wyzwaniem jest międzynarodowa linia zmiany daty. Jest to umowna linia biegnąca głównie przez Ocean Spokojny w pobliżu południka 180°. Kraje leżące po jej stronie zachodniej mają datę kalendarzową o jeden dzień późniejszą od krajów leżących po stronie wschodniej.

Na przykład gdy na Fidżi i Tonga jest niedziela, na Samoa i Niue jest sobota. Jeśli więc ktoś na Fidżi w sobotę obchodzi sabat, jego współwyznawcy na Samoa, nieco ponad tysiąc kilometrów dalej, będą pracować, bo dla nich jest wtedy piątek.

Adwentyści Dnia Siódmego na Tonga obchodzą sabat w niedzielę, argumentując, że dzięki temu świętują w tym samym czasie, co ich współwyznawcy w Samoa (odległym o prawie 900 kilometrów). Natomiast adwentyści mieszkający na Fidżi, niecałe 800 kilometrów od Tonga, nie odpoczywają, gdyż u nich jest niedziela, a oni obchodzą sabat w sobotę.

[Mapa]

[Patrz publikacja]

SAMOA

sobota

— — — — — — — —

niedziela

FIDŻI

TONGA

[Diagram na stronie 15]

[Patrz publikacja]

O czym należy pamiętać w związku z sabatem?

Chociaż jakiś werset biblijny może sugerować konieczność obchodzenia cotygodniowego sabatu, warto ustalić, kiedy wypowiedziano te słowa.

4026 P.N.E. STWORZENIE ADAMA

PRZED CZASAMI MOJŻESZA

Do czasów Mojżesza i narodu izraelskiego prawo dotyczące sabatu w ogóle nie istniało (Powtórzonego Prawa 5:1-3, 12-14).

1513 P.N.E. NADANIE PRAWA IZRAELOWI

PRAWO BOŻE NADANE IZRAELOWI

Prawo dotyczące sabatu nie zostało dane żadnemu innemu narodowi (Psalm 147:19, 20). Służyło za „znak” wyłącznie między Jehową a synami Izraela (Wyjścia 31:16, 17).

Cotygodniowy sabat był zaledwie jednym z wielu sabatów, których mieli przestrzegać Izraelici (Kapłańska 16:29-31; 23:4-8; 25:4, 11; Liczb 28:26).

33 N.E. PRAWO MOJŻESZOWE PRZESTAJE OBOWIĄZYWAĆ

PRAWO CHRYSTUSOWE

Kiedy w roku 49 n.e. apostołowie i starsi z Jerozolimy ustalili, czego od chrześcijan wymaga Bóg, nie nakazali obchodzenia sabatu (Dzieje 15:28, 29).

Apostoł Paweł niepokoił się o współwyznawców, którzy kładli nacisk na świętowanie szczególnych dni (Galatów 4:9-11).

2010 N.E.

[Ilustracja na stronie 11]

Informacje prasowe o blokadach zorganizowanych przez metodystów, którzy domagali się, by na Fidżi przywrócono ścisłe obchodzenie sabatu

[Prawa własności]

Dzięki uprzejmości Fiji Times