‛Należyte osądzenie siebie’ — w okresie Pamiątki
„Gdybyśmy sami siebie należycie osądzali, nie bylibyśmy sądzeni (...), abyśmy nie zostali potępieni” (1 KORYNTIAN 11:31, 32, Biblia poznańska).
1. Czego na pewno nie chcieliby prawdziwi chrześcijanie i dlaczego?
Z PEWNOŚCIĄ żaden chrześcijanin nie chciałby być niepomyślnie osądzony przez Jehowę. Gdybyśmy ściągnęli na siebie niezadowolenie „Sędziego całej ziemi”, moglibyśmy ‛zostać potępieni ze światem’ i utracić zbawienie, bez względu na to, czy spodziewamy się żyć z Jezusem w niebie, czy przyświeca nam nadzieja bezkresnego życia w ziemskim raju (Rodzaju 18:25; 1 Koryntian 11:32).
2, 3. W jakiej dziedzinie mogłoby nas spotkać niepomyślne osądzenie i co w związku z tym napisał Paweł?
2 W 11 rozdziale Listu 1 do Koryntian apostoł Paweł omówił pewną dziedzinę, w której mogłoby nas spotkać niepomyślne osądzenie. Chociaż zwracał się do chrześcijan namaszczonych duchem, jego rady dotyczą nas wszystkich, zwłaszcza w dobie dzisiejszej. Należyta ocena samych siebie może nam pomóc w uniknięciu niepomyślnego osądu i pozyskaniu uznania Bożego. Nawiązując do dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej, Paweł napisał:
3 „Pan Jezus tej nocy, której był wydany, wziął chleb i złożywszy podziękowania połamał go oraz rzekł: ‛To oznacza moje ciało dane za was. Czyńcie to na moją pamiątkę’. Podobnie postąpił z kielichem po spożyciu wieczerzy, mówiąc: ‛Ten kielich oznacza nowe przymierze na mocy mojej krwi. Jak często będziecie go pić, czyńcie to na moją pamiątkę’. Jak często bowiem jecie ten chleb i pijecie z tego kielicha, ogłaszacie śmierć Pana, aż przyjdzie” (1 Koryntian 11:23-26).a
4. Co odbędzie się wieczorem 10 kwietnia 1990 roku?
4 Dnia 10 kwietnia 1990 roku po zachodzie słońca Świadkowie Jehowy będą obchodzić pamiątkę śmierci Chrystusa. W większości wypadków zgromadzi się jeden zbór, dzięki czemu będzie dosyć miejsca i dla tych, którzy jeszcze nie należą do ich społeczności. Jak będzie przebiegać to zebranie? Wygłoszone zostanie przemówienie biblijne. Potem, po modlitwie, wszystkim będzie podany chleb. Kolejna modlitwa poprzedzi podanie kielicha. Nie jest to formalistyczny rytuał ujęty w sztywne przepisy, więc liczba chlebów i kielichów oraz sposób ich podawania będą zależeć od miejscowych warunków. Chodzi głównie o udostępnienie ich wszystkim obecnym, pomimo że większość po prostu poda je dalej, niczego nie spożywając. Ale co właściwie jest podawane i jakie to ma znaczenie? I co ważniejsze, nad czym trzeba się wpierw zastanowić, aby należycie siebie osądzić?
„To oznacza moje ciało”
5, 6. (a) Co Jezus uczynił z chlebem? (b) Jakiego chleba użył Jezus?
5 Czytaliśmy już, co w sprawie Pamiątki ‛przyjął od Pana’ apostoł Paweł. Opisali ją też trzej ewangeliści, z których jeden był obecny przy ustanowieniu jej przez Jezusa (1 Koryntian 11:23; Mateusza 26:26-29; Marka 14:22-25; Łukasza 22:19, 20). Sprawozdania te donoszą, że Jezus najpierw wziął chleb, pomodlił się, a następnie połamał go i rozdał uczniom. Co to był za chleb? I jakiego chleba używa się dzisiaj? Co on znaczy lub symbolizuje?
6 Na stole znajdował się akurat żydowski posiłek paschalny, między innymi niekwaszony chleb, który Mojżesz określił jako „przaśniki — chleb upokorzenia” (Powtórzonego Prawa 16:3, BT; Wyjścia 12:8). Robiono go z mąki pszennej, bez zakwasu, soli ani innych dodatków. Chleb taki (po hebrajsku: mac·caʹ) jest płaski i kruchy i do jedzenia trzeba go łamać po kawałku (Marka 6:41; 8:6; Dzieje Apostolskie 27:35).
7. Z jakiego chleba korzystają Świadkowie Jehowy podczas Pamiątki?
7 Ponieważ Jezus użył do Wieczerzy Pańskiej niekwaszonego chleba, Świadkowie Jehowy czynią dziś podobnie. Służy im do tego zwykła żydowska maca, jeśli nie zawiera dodatków, takich jak słód, cebula lub jaja. (Gdyby je zawierała, trudno byłoby ją nazwać „chlebem upokorzenia”). Starsi zboru mogą też poprosić kogoś o upieczenie przaśnego chleba z ciasta wyrobionego z mąki pszennej i wody. Gdyby nie było mąki pszennej, można wziąć jęczmienną, ryżową, kukurydzianą lub zmieloną z innego ziarna. Ciasto rozwałkowuje się na cienko i piecze na blasze lekko posmarowanej oliwą.
8. Dlaczego przaśny chleb stanowi stosowny symbol i co oznacza jego spożywanie? (Hebrajczyków 10:5-7; 1 Piotra 4:1).
8 Chleb taki jest odpowiedni, ponieważ nie ma w sobie zakwasu (drożdży), wyobrażającego w Biblii zepsucie lub grzech. Apostoł Paweł napisał w związku z pewnym niemoralnie prowadzącym się członkiem zboru: ‛Odrobina zakwasu wywołuje fermentację w całym cieście. Usuńcie do czysta stary zakwas, abyście byli wolni od fermentacji. Chrystus został złożony w ofierze jako nasza pascha. Obchodźmy święto nie z zakwasem zła i niegodziwości, ale z przaśnym chlebem szczerości i prawdy’ (1 Koryntian 5:6-8; por. Mateusza 13:33; 16:6, 12). Niekwaszony chleb jest stosownym symbolem ludzkiego ciała Jezusa, który był „lojalny, niewinny, nieskalany, oddzielony od grzeszników” (Hebrajczyków 7:26). Będąc wśród apostołów w swym doskonałym ciele ludzkim, Jezus powiedział: „Bierzcie to [chleb] i jedzcie, to oznacza moje ciało” (Mateusza 26:26, A New Translation of the Bible [Nowy przekład Biblii], Jamesa Moffatta). Spożywanie chleba wyobraża, że dana osoba wierzy w dobrodziejstwa udostępnione jej dzięki ofierze Jezusa i z nich korzysta. Ale to jeszcze nie wszystko.
Doniosłe znaczenie wina
9. Jakiego jeszcze emblematu należy użyć, zgodnie z tym, co powiedział Jezus?
9 Jezus posłużył się jeszcze jednym symbolem. „Wziął też kielich i podziękowawszy Bogu dał im mówiąc: ‛Pijcie z niego wszyscy; to oznacza moją krew, krew nowego przymierza, przelaną za wielu, aby wyjednać im odpuszczenie grzechów’” (Mateusza 26:27, 28, Moffatt). Co zawierał ów wspólny kielich, który im podano, i co to oznacza dla nas, jeśli pragniemy należycie siebie osądzić?
10. Jak doszło do tego, że na obchodach żydowskiej Paschy znalazło się wino?
10 Kiedy Mojżesz opisywał, jak się ma odbywać posiłek paschalny, nie wspomniał o żadnym napoju. Wielu biblistów uważa, iż wino wprowadzono do obchodów Paschy o wiele później, być może w II wieku p.n.e.b Tak czy inaczej, w pierwszym stuleciu podawanie go było powszechnym zwyczajem, do którego Jezus nie miał żadnych zastrzeżeń. Z wina spożywanego w czasie Paschy skorzystał przy ustanawianiu Pamiątki.
11. Jakiego wina można użyć podczas Wieczerzy Pańskiej?
11 Ponieważ Pascha żydowska następowała długo po winobraniu, Jezus na pewno nie posłużył się nie sfermentowanym sokiem, lecz czerwonym winem, trafnie wyobrażającym jego krew (por. Objawienie 14:20). Nie trzeba było wzmacniać działania krwi Chrystusa, toteż i dziś wystarcza zwykłe wino, nie zaś wino alkoholizowane (jak portwein, sherry czy muszkatel) ani zawierające wonne korzenie lub zioła (jak wermut, Dubonnet czy liczne aperitify). Z drugiej strony nie trzeba się też martwić, jak przebiegał wyrób danego wina, czy podczas fermentacji dodawano do niego cukru, by miało odpowiedni smak lub żądaną zawartość alkoholu, albo czy dla zapobieżenia psuciu nie zaprawiono go niewielką ilością siarki.c Wiele zborów korzysta z czerwonych win dostępnych w handlu (takich jak Chianti, burgund, Beaujolais czy claret) albo po prostu z czerwonego wina produkcji domowej. Wino i chleb to jedynie emblematy, inaczej mówiąc symbole, jeśli więc nie zostaną wykorzystane, można je zabrać do domu i później spożyć jako zwykły pokarm lub napój.
12. Co w myśl wyjaśnień Jezusa oznaczało wino?
12 Okoliczność, że w noc paschalną Jezus mówił o swojej krwi, może się kojarzyć z krwią baranka zabitego w Egipcie. Zwróćmy jednak uwagę, że Jezus nawiązał do czegoś innego, gdy rzekł: „Ten kielich oznacza nowe przymierze na mocy mojej krwi, która ma być przelana za was” (Łukasza 22:20). Bóg zawarł kiedyś z narodem izraelskim przymierze, uprawomocnione krwią ofiar zwierzęcych. Między ich krwią a krwią Jezusa zachodzi pewne podobieństwo. Zarówno w jednym, jak i drugim wypadku Bóg wszedł w przymierze ze swoim ludem (Wyjścia 24:3-8; Hebrajczyków 9:17-20). Jedną z cech przymierza Prawa było to, że cielesny Izrael mógł się stać narodem królów i kapłanów (Wyjścia 19:5, 6). Ponieważ jednak nie dotrzymał przymierza zawartego z Jehową, Bóg oznajmił, że „poprzednie przymierze” zastąpi „nowym” (Hebrajczyków 9:1, 15; Jeremiasza 31:31-34). To nowe przymierze wyobrażał kielich wina, który Jezus podał wiernym apostołom.
13, 14. (a) Co się wiąże z pozostawaniem w nowym przymierzu? (b) Czego symbolem jest spożywanie emblematów?
13 Chrześcijanie objęci nowym przymierzem tworzą duchowy naród królów i kapłanów (Galatów 6:16). Apostoł Piotr napisał: „Jesteście ‛rodem wybranym, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem do szczególnego posiadania, abyście szeroko rozpowiadali o zaletach’ Tego, który was powołał z ciemności do swego cudownego światła” (1 Piotra 2:9). Wyraźnie tu widać, na czym polega ich zbawienie — na dostąpieniu życia w niebie w charakterze współwładców Jezusa. Potwierdza to Księga Objawienia 20:6: „Szczęśliwy i święty, kto ma udział w pierwszym zmartwychwstaniu; nad tymi druga śmierć nie ma władzy, lecz będą kapłanami Boga i Chrystusa, i będą z nim królowali tysiąc lat”.
14 W gruncie rzeczy gdy Jezus polecił apostołom, by spożywali emblematy — chleb i wino, powiedział, że będą ‛jedli i pili przy jego stole w jego Królestwie, i zasiadali na tronach, żeby sądzić dwanaście plemion Izraela’ (Łukasza 22:28-30). A zatem przyjmowanie emblematów podczas Pamiątki symbolizuje coś więcej niż jedynie pokładanie wiary w ofierze Jezusa. Każdy chrześcijanin musi skorzystać z okupu i uwierzyć, żeby uzyskać życie wieczne, bez względu na to, gdzie miałby je otrzymać (Mateusza 20:28; Jana 6:51). Natomiast spożywanie emblematów oznacza, że dana osoba jest objęta nowym przymierzem, że została wybrana, aby przebywać z Jezusem w jego Królestwie.
Potrzeba należytego osądzenia w okresie Pamiątki
15. Jak Jezus udostępnił sługom Bożym nową nadzieję?
15 Jak wyjaśniono w poprzednim artykule, przed pojawieniem się Jezusa nikt z lojalnych sług Bożych nie żywił nadziei na pójście do nieba. Wszyscy spodziewali się życia wiecznego na ziemi, będącej pierwotną siedzibą ludzkości. Jezus Chrystus był pierwszym wskrzeszonym do bytu duchowego i pierwszym człowiekiem, który miał zostać zabrany do nieba (Efezjan 1:20-22; 1 Piotra 3:18, 22). Potwierdził to Paweł, pisząc: „Mamy więc, bracia, pewność, iż wejdziemy do Miejsca Świętego przez krew Jezusa. On nam zapoczątkował drogę nową i żywą” (Hebrajczyków 10:19, 20, BT). Kto miał pójść w ślad za Jezusem, który otworzył tę drogę?
16. Jaką przyszłość mają przed sobą spożywający chleb i wino?
16 W wieczór ustanowienia Wieczerzy Pańskiej Jezus powiedział lojalnym apostołom, że przygotowuje dla nich miejsce w niebie (Jana 14:2, 3). Przypomnij sobie jednak jego wypowiedź, iż spożywający chleb i wino też znajdą się w jego Królestwie i zasiądą na tronach jako sędziowie. Czy odnosi się to jedynie do apostołów? Nie, ponieważ Jan dowiedział się potem, że inni chrześcijanie również zwyciężą i ‛zasiądą z Jezusem na jego tronie’ i że wszyscy razem staną się ‛królestwem i kapłanami, aby królować nad ziemią’ (Objawienie 3:21; 5:10). Poznał też pełną liczbę chrześcijan „wykupionych z ziemi” — 144 000 (Objawienie 14:1-3). Ponieważ w porównaniu z tymi, którzy w ciągu wieków oddawali cześć Bogu, jest ich stosunkowo niewielu, zaledwie „mała trzódka”, w okresie Pamiątki zachodzi szczególna potrzeba należytego osądzenia (Łukasza 12:32).
17, 18. (a) Jaki zły zwyczaj zakorzenił się wśród niektórych chrześcijan w Koryncie? (b) Dlaczego brak umiaru w jedzeniu i piciu był sprawą tak poważną? (Hebrajczyków 10:28-31).
17 Kwestię tę poruszył Paweł w liście do Koryntian, napisanym, gdy wciąż jeszcze żyli niektórzy apostołowie, a chrześcijanie byli przez Boga ‛powoływani na świętych’. Paweł zauważył, że wśród tych, którzy mieli przyjmować emblematy, zakorzenił się niedobry zwyczaj. Część z nich spożywała przedtem posiłki, na których za dużo jedli lub pili, skutkiem czego stawali się otępiali i senni. W rezultacie nie potrafili ‛rozróżnić ciała’, fizycznego ciała Jezusa, wyobrażonego przez chleb. Czy naprawdę było to ważne? Tak! Przez niegodne uczestnictwo stawali się ‛winni ciała i krwi Pańskiej’. Gdyby byli trzeźwego umysłu i czujni duchowo, ‛zdołaliby sami siebie osądzić i nie podlegaliby sądowi’ (1 Koryntian 1:2; 11:20-22, 27-31, Bw).
18 Co musieli ‛osądzić’ owi chrześcijanie i w jaki sposób? Przede wszystkim chodziło o zrozumienie i docenienie sercem i umysłem, iż zostali powołani w poczet 144 000 dziedziców życia niebiańskiego. Jak to osądzali i czy dziś wielu mogłoby się zaliczyć do owego grona, wybieranego przez Boga od czasów apostolskich?
19. Co ujawniła uroczystość Pamiątki w roku 1989?
19 Prawdę mówiąc tylko nieliczni prawdziwi chrześcijanie mogą dziś wydać taki sąd o samych sobie. W roku 1989 na uroczystości Wieczerzy Pańskiej w zborach Świadków Jehowy na całej ziemi zgromadziło się ponad 9 479 000 osób. Około 8700 z nich wyznało, że żywią nadzieję na ‛wybawienie do królestwa niebieskiego’ (2 Tymoteusza 4:18, BT). Natomiast ogromna większość przybyłych — wręcz miliony lojalnych i cieszących się błogosławieństwem chrześcijan — oceniła, iż przyświeca jej nadzieja życia wiecznego na ziemi.
20. Jak należący do 144 000 dowiadują się o swym powołaniu? (1 Jana 2:27).
20 Wybieranie 144 000 mających żyć w niebie Bóg zaczął w dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. Skąd mogli oni wiedzieć o tej nadziei lub być jej pewni, jeśli była czymś nowym, nie znanym sługom Bożym w czasach przedchrześcijańskich? Dokonują takiego osądu, gdyż daje im o niej świadectwo święty duch Boży. Nie znaczy to, jakoby widzieli ducha (nie jest on osobą), nawiązali z nim jakiś kontakt albo słyszeli głosy z dziedziny duchowej. Paweł wyjaśnia: „Sam duch daje świadectwo wraz z naszym duchem, że jesteśmy dziećmi Bożymi (...), jesteśmy też dziedzicami: wprawdzie dziedzicami Bożymi, ale współdziedzicami Chrystusa — o ile cierpimy wspólnie, żebyśmy też byli wspólnie wyniesieni do chwały” (Rzymian 8:16, 17).
21. (a) Skąd pomazańcy wiedzą o swej nadziei niebiańskiej? (1 Koryntian 10:15-17). (b) Jakimi ludźmi są chrześcijanie namaszczeni duchem świętym i w jaki sposób skromnie poświadczają swą nadzieję?
21 To świadectwo, czyli konkretna świadomość, nadaje inny kierunek ich myślom i nadziei. W dalszym ciągu są ludźmi i radują się ziemskimi dziełami Jehowy, niemniej głównym przedmiotem ich dążeń i zainteresowań jest dziedzictwo wespół z Chrystusem. Takie widoki na przyszłość nie zrodziły się w nich wskutek nadmiernego ulegania emocjom. Są normalnymi ludźmi, zrównoważonymi w poglądach i sposobie bycia. Ponieważ jednak zostali uświęceni duchem Bożym, są przekonani o swoim powołaniu i nie nurtują ich co do tego żadne wątpliwości. Wiedzą, że jeśli okażą się wierni, dostąpią zbawienia w postaci życia w niebie (2 Tesaloniczan 2:13; 2 Tymoteusza 2:10-12). Rozumieją, czym jest dla nich ofiara Jezusa, i rozpoznali, że są chrześcijanami namaszczonymi duchem, toteż skromnie spożywają emblematy podczas Pamiątki.
22. Jakiego osądu dokona większość przybyłych na uroczystość Wieczerzy Pańskiej?
22 Większość tych, którzy posłusznie zgromadzą się 10 kwietnia, nie ma tej nadziei, gdyż Bóg nie namaścił ich swoim duchem i nie powołał do nieba. Jak wspomniano, wybieranie 144 000 zaczęło się jeszcze w czasach apostołów. Słusznie jednak można oczekiwać, że gdy dobiegło końca, następnym przychodzącym oddawać cześć Bogu zaczęła przyświecać nadzieja, jaką miał Mojżesz, Dawid, Jan Chrzciciel i inni, którzy zmarli w wierności, zanim Jezus otworzył drogę do życia w niebie. Toteż miliony lojalnych, gorliwych chrześcijan nie spożywają dziś emblematów na uroczystości Pamiątki. Należycie osądzili, czym są przed Bogiem, i dostrzegli, jaką nadzieję przewidziano dla nich. Korzystają z krwi i ciała Jezusa, gdyż dostąpili przebaczenia grzechów i spodziewają się bezkresnego życia na rajskiej ziemi (1 Piotra 1:19; 2:24; Objawienie 7:9, 15).
23. Dlaczego Pamiątka będzie okazją do tego, by się radować? (por. 2 Kronik 30:21).
23 Wyglądamy więc radosnej uroczystości, która się odbędzie 10 kwietnia. Będzie to czas nie tylko należytego osądzania, lecz także radości. Cieszyć się będzie niewielkie grono mających nadzieję niebiańską, którzy posłusznie i zgodnie z przysługującym im prawem będą spożywać chleb i wino (Objawienie 19:7). Wraz z nimi cieszyć się będą tego wieczora miliony szczęśliwych chrześcijan, przypatrując się i ucząc, aby — gdy pozostaną na ziemi — na zawsze zachować w pamięci tę doniosłą uroczystość (Jana 3:29).
[Przypisy]
a „Pan Jezus tej nocy, której był wydany, wziął chleb; złożywszy podziękowanie, połamał go i powiedział: ‛To jest moje ciało, które jest dla was; czyńcie to jako pamiątkę po mnie’. Podobnie po skończonej wieczerzy wziął kielich i rzekł: ‛Ten kielich to nowe przymierze, przypieczętowane moją krwią; ilekroć z niego pijecie, czyńcie to jako pamiątkę po mnie’” (F.F. Bruce, An Expanded Paraphrase of the Epistles of Paul [Rozszerzona parafraza listów Pawła]).
b Jedno z wyjaśnień odnośnie do wprowadzenia wina brzmi: „[Pascha] nie miała już być uroczystym, corocznym zebraniem mężczyzn, lecz okazją do świętowania w gronie rodzinnym, na której całkiem naturalnie znalazło się wino” (J.B. Segal, The Hebrew Passover—From the Earliest Times to A.D. 70 [Pascha żydowska — od czasów najdawniejszych do 70 roku n.e.]).
c Od najdawniejszych czasów do klarowania wina albo nadania mu koloru lub smaku stosowano białko jaj, sól i inne substancje; Rzymianie przy wyrobie win używali nawet siarki jako środka odkażającego.
Jak odpowiesz?
◻ Dlaczego podczas Pamiątki podaje się niekwaszony chleb i co on oznacza?
◻ Czym jest kielich podawany podczas Pamiątki i co wyobraża?
◻ Dlaczego w związku z obchodzeniem Pamiątki potrzebne jest należyte osądzenie?
◻ Dlaczego oczekujesz zbliżającej się uroczystości Pamiątki?