„Naucz nas się modlić”

„Któryś z uczniów rzekł do niego: ‛Panie, naucz nas się modlić’” (ŁUKASZA 11:1).

 1-3. (a) Dlaczego uczniowie poprosili Jezusa o wskazówki co do modlitwy? (b) Jakie pytania nasuwają się w związku z tym?

NIEKTÓRZY ludzie potrafią pięknie śpiewać. Inni mają wrodzone zdolności do gry na jakimś instrumencie. Ale nawet wybitni śpiewacy i instrumentaliści potrzebują wskazówek, żeby rozwinęli talent w całej pełni. Podobnie jest z modlitwą. Uczniowie Jezusa Chrystusa też wiedzieli, że są im potrzebne rady, aby ich modlitwy mogły być wysłuchiwane przez Boga.

² Jezus przeważnie modlił się do Ojca na osobności, na przykład wtedy, gdy spędził całą noc na modlitwie przed wybraniem 12 apostołów (Łukasza 6:12-16). Chociaż zachęcał uczniów, aby i oni modlili się na osobności, to jednak słyszeli go również modlącego się publicznie i zauważyli, że czyni to zupełnie inaczej niż obłudnicy religijni, zanoszący modły na pokaz (Mateusza 6:5, 6). Poprosili go zatem o więcej wskazówek co do modlitwy. Czytamy o tym: „A zdarzyło się z okazji jego pobytu w pewnym miejscu, że się modlił, a gdy przerwał, któryś z uczniów rzekł do niego: ‛Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan [Chrzciciel] uczył swych uczniów’” (Łukasza 11:1).

³ Co Jezus wtedy odpowiedział? Czego możemy się nauczyć z jego przykładu? Jaki pożytek możemy odnieść z jego rad w sprawie modlitwy?

Lekcja dla nas

 4. Dlaczego powinniśmy ‛bezustannie się modlić’ i o co chodzi w tym poleceniu?

⁴ Z wypowiedzi i przykładu Jezusa oraz z jego stosunku do modlitwy można się wiele nauczyć. Skoro doskonały Syn Boży regularnie się modlił, to tym bardziej jego niedoskonali uczniowie powinni stale szukać u Boga kierownictwa, pociechy i wsparcia duchowego. Powinniśmy ‛bezustannie się modlić’ (1 Tesaloniczan 5:17). Oczywiście nie chodzi o to, by cały czas spędzać na klęczkach. Rzecz raczej w tym, by serce wciąż skłaniało nas do modlitwy. W każdej dziedzinie życia powinniśmy szukać kierownictwa Bożego, aby działać rozumnie i stale cieszyć się uznaniem Jehowy (Przysłów 15:24).

 5. Co może nam zabierać czas potrzebny na modlitwę i co w takim wypadku należałoby zrobić?

⁵ W obecnych „dniach ostatnich” wiele spraw potrafi zabierać nam czas, który powinniśmy spędzić na modlitwie (2 Tymoteusza 3:1). Gdyby kłopoty w domu, praca zawodowa i tym podobne rzeczy przeszkadzały nam w regularnym modleniu się do naszego niebiańskiego Ojca, znaczyłoby to, że zanadto obciążają nas troski życiowe. Należałoby bezzwłocznie zmienić taki stan, ponieważ zaniedbywanie modlitwy prowadzi do utraty wiary. Powinniśmy albo uwolnić się od niektórych świeckich obowiązków, albo w celu znalezienia przeciwwagi dla trosk życiowych tym częściej i żarliwiej z całego serca prosić Boga o kierownictwo. Musimy być „czujni, mając na względzie modlitwy” (1 Piotra 4:7).

 6. Jaką modlitwę teraz przeanalizujemy i w jakim celu?

⁶ Podając tak zwaną modlitwę wzorcową, Jezus nie dyktował uczniom, co mają mówić, lecz raczej chciał im pokazać, jak należy się modlić. Sprawozdanie Łukasza nieco się różni od relacji Mateusza, ponieważ dotyczy innego wydarzenia. Przeanalizujmy treść tej modlitwy, aby nam posłużyła za przykład, bo przecież jesteśmy naśladowcami Jezusa i Świadkami Jehowy.

Nasz Ojciec i Jego imię

 7. Kto może zwracać się do Jehowy słowami: „Ojcze nasz”?

⁷ „Nasz Ojcze w niebiosach” (Mateusza 6:9; Łukasza 11:2). Jehowa stworzył ludzi i zamieszkuje dziedzinę niebiańską, toteż słusznie możemy się do Niego zwracać jako do „naszego Ojca w niebiosach” (1 Królów 8:49; Dzieje Apostolskie 17:24, 28). Przez określenie „nasz” przyznajemy, że inni też pozostają w bliskiej więzi z Bogiem. Komu jednak przysługuje zaszczyt swobodnego nazywania Go swoim Ojcem? Tylko tym, którzy Mu się oddali, zostali ochrzczeni i należą do rodziny Jego chwalców. Nazywając Jehowę „naszym Ojcem”, dajemy wyraz ufności do Boga oraz przekonaniu, że jedyną podstawą do pojednania z Nim jest przyjęcie bez zastrzeżeń złożonej przez Jezusa ofiary okupu (Hebrajczyków 4:14-16; 11:6).

 8. Dlaczego powinniśmy z utęsknieniem upatrywać możliwości spędzania czasu na modlitwie do Jehowy?

⁸ Czyż nie powinniśmy się czuć ściśle związani z naszym Ojcem niebiańskim? Niczym dzieci, którym nigdy się nie sprzykrzy przychodzenie do ich ojca, z utęsknieniem upatrujmy możliwości spędzania czasu na modlitwie do Boga. Z głębokiej wdzięczności za Jego duchowe i materialne błogosławieństwa powinniśmy Mu stale dziękować za Jego dobroć. Nie wahajmy się iść do Niego z tym, co nas przytłacza, i ufajmy, że uzyskamy od Niego pomoc (Psalm 55:22 [55:23, Bw]). Możemy być pewni, że jeśli trwamy w wierności, wszystko w końcu ułoży się pomyślnie, ponieważ On troszczy się o nas (1 Piotra 5:6, 7).

 9. Jaką prośbę zawiera modlitwa o uświęcenie imienia Bożego?

⁹ „Niech imię Twoje będzie uświęcone” (Mateusza 6:9; Łukasza 11:2). „Imię” oznacza niekiedy samą osobę, a „uświęcać” to „czynić świętym, oddzielać lub traktować jako święte” (por. Apokalipsa [Objawienie] 3:4, Dąbrowski). Toteż modlitwa o uświęcenie imienia Bożego w gruncie rzeczy stanowi prośbę, by Jehowa uświęcił samego siebie. W jaki sposób? Przez obalenie wszelkich zarzutów podniesionych przeciw Jego imieniu (Psalm 135:13). Aby tego dokonać, Bóg usunie niegodziwość, okaże się wielkim i sprawi, iż wszystkie narody poznają, że On jest Jehowa (Ezechiela 36:23; 38:23). Jeżeli chcemy to ujrzeć na własne oczy i naprawdę dostrzegamy majestat Jehowy, to zawsze będziemy przystępować do Niego z szacunkiem, który wyrażają słowa: „Niech imię Twoje będzie uświęcone”.

Królestwo Boże oraz Jego wola

10. Co oznacza modlitwa o nadejście Królestwa Bożego?

¹⁰ „Niech nadejdzie Twoje Królestwo” (Mateusza 6:10; Łukasza 11:2). Królestwem, o którym tu mowa, jest suwerenna władza Jehowy, reprezentowana przez mesjański rząd w niebie złożony z Jezusa Chrystusa i towarzyszących mu „świętych” (Daniela 7:13, 14, 18, 27; Izajasza 9:6, 7 [9:5, 6, Bw]; 11:1-5). A co oznacza prośba o to, by Królestwo Boże ‛nadeszło’? Zanosząc ją modlimy się, by wystąpiło przeciw wszystkim wrogom Boskiego panowania. ‛Zdruzgocze ono wszystkie ziemskie królestwa i położy im kres’, a całą ziemię przekształci w raj (Daniela 2:44; Łukasza 23:43).

11. Jak będziemy postępować, jeśli pragniemy, by wola Jehowy działa się w całym wszechświecie?

¹¹ „Niech wola Twa dzieje się jak w niebie, tak i na ziemi” (Mateusza 6:10). Jest to prośba, by Bóg urzeczywistnił swe zamierzenie wobec ziemi, łącznie z usunięciem z niej swoich wrogów (Psalm 83:9-18 [83:10-19, BT]; 135:6-10). W rzeczywistości wyrażamy w ten sposób pragnienie, by wola Boża działa się w całym wszechświecie. Jeśli nam na tym zależy, to zawsze będziemy spełniać wolę Jehowy jak najlepiej. Nie moglibyśmy szczerze zanosić takich próśb, gdybyśmy pod tym względem nie dokładali usilnych starań. A skoro je zanosimy, to powinniśmy się wystrzegać czynienia czegokolwiek na przekór Jehowie, na przykład zalecania się do osoby niewierzącej lub postępowania po świecku (1 Koryntian 7:39; 1 Jana 2:15-17). Stale zadawajmy sobie pytanie: Co w danej sprawie jest wolą Jehowy? Jeśli miłujemy Go całym sercem, to we wszystkim będziemy zabiegać o Jego kierownictwo (Mateusza 22:37).

Nasz chleb codzienny

12. Dlaczego modlenie się tylko o chleb codzienny wychodzi nam na dobre?

¹² „Daj nam dziś chleba na ten dzień” (Mateusza 6:11). W sprawozdaniu Łukasza czytamy: „Chleba naszego codziennego dawaj nam według potrzeby dnia” (Łukasza 11:3). Prośba o pokarm „na ten dzień” umacnia naszą wiarę, że Bóg potrafi z dnia na dzień zaspokajać nasze potrzeby. Izraelici mieli zbierać mannę ‛każdego dnia według potrzeby dziennej’, a nie na tydzień lub dłużej (Wyjścia 16:4, BT). Nie prosimy o przysmaki ani o to, by opływać w dostatki, lecz o to, co akurat konieczne. Prośby tylko o chleb codzienny zabezpieczają nas również przed chciwością (1 Koryntian 6:9, 10).

13. (a) Jak w szerszym znaczeniu rozumieć prośbę o ‛chleb codzienny’? (b) Jakie usposobienie powinniśmy wykazywać, nawet gdy ciężko pracujemy i ledwie nam starcza na utrzymanie?

¹³ W szerszym znaczeniu nasze prośby o chleb codzienny wskazują, iż nie czujemy się niezależni, lecz zdajemy sobie sprawę, że pokarm, odzież i inne nieodzowne rzeczy mamy od Boga. Polegamy na naszym Ojcu jako rodzina oddanych Mu chwalców, ale nie czekamy z założonymi rękami, aż cudownie nas obdaruje. Pożywienie i inne niezbędne rzeczy zdobywamy dzięki pracy i posiadanym środkom. Słuszne jest jednak dziękowanie za to w modlitwie, gdyż dostrzegamy w tych darach przejawy miłości, mądrości i mocy naszego niebiańskiego Ojca (Dzieje Apostolskie 14:15-17; por. Łukasza 22:19). Jeśli jesteśmy pracowici, to może się nam dobrze powodzić. Ale nawet gdyby ciężki trud ledwie starczał na skromne utrzymanie, bądźmy za to wdzięczni i poprzestawajmy na tym (Filipian 4:12; 1 Tymoteusza 6:6-8). Osoba pobożna, choćby miała proste ubranie i pożywienie, w istocie może być dużo szczęśliwsza niż człowiek zamożny. Nie popadajmy więc w przygnębienie, jeśli z przyczyn od nas niezależnych mamy niewiele. Możemy być bogaci duchowo. Wcale nie musimy cierpieć ubóstwa pod względem wiary, nadziei i miłości do Jehowy, ku któremu w szczerej modlitwie kierujemy nasze dziękczynienia i wysławiania.

Przebaczenie naszych win

14. O przebaczenie jakich win prosimy i na jakiej podstawie Bóg je odpuszcza?

¹⁴ „I przebacz nam nasze winy, jak i my przebaczyliśmy winnym wobec nas” (Mateusza 6:12). Ze sprawozdania Łukasza wynika, że chodzi tu o nasze grzechy (Łukasza 11:4). Wskutek odziedziczonej grzeszności nie jesteśmy w stanie czynić wszystkiego zgodnie z wolą naszego niebiańskiego Ojca. Te niedociągnięcia ciążą na nas niczym długi i zobowiązania wobec Boga, odkąd zaczęliśmy ‛żyć i postępować w mocy ducha’ (Galatów 5:16-25; por. Rzymian 7:21-25). Jesteśmy nimi obarczeni, gdyż z powodu obecnego niedoskonałego stanu nie potrafimy w pełni sprostać Jego wymaganiom. O przebaczenie tych grzechów mamy przywilej się modlić. Na szczęście Bóg może je wymazać na podstawie zasług złożonej przez Jezusa ofiary okupu (Rzymian 5:8; 6:23).

15. Jak powinniśmy się zapatrywać na niezbędne karcenie?

¹⁵ Jeżeli chcemy, by Bóg przebaczył nam nasze winy, czyli grzechy, to musimy okazywać skruchę i chętnie przyjmować karcenie (Przysłów 28:13; Dzieje Apostolskie 3:19). Jehowa nas miłuje i w razie potrzeby karci, aby pomóc nam pokonać nasze słabości (Przysłów 6:23; Hebrajczyków 12:4-6). Jeśli dzięki wzrastaniu w wiedzy i w wierze odczucia naszego serca tak dalece są zgodne z wolą Bożą, że nigdy nie dopuszczamy się świadomych wykroczeń, to naprawdę możemy się cieszyć. Ale co zrobić w razie uzmysłowienia sobie, że do pewnego stopnia grzeszymy rozmyślnie? Powinniśmy głęboko boleć z tego powodu i żarliwie się modlić o przebaczenie (Hebrajczyków 10:26-31). Musimy wprowadzić w czyn otrzymaną radę i szybko zmienić swoje postępowanie.

16. Jaki korzystny wpływ wywiera na nas częste proszenie Boga o przebaczenie naszych grzechów?

¹⁶ Z regularnego zwracania się do Boga o przebaczenie naszych grzechów odniesiemy niemały pożytek. Będziemy wtedy o nich pamiętać i staniemy się pokorniejsi (Psalm 51:3, 4, 7 [51:5, 6, 9, Bw]). Potrzebujemy tego, jeśli nasz Ojciec niebiański ma ‛przebaczyć nam grzechy i oczyścić nas z wszelkiej niesprawiedliwości’ (1 Jana 1:8, 9). Prócz tego gdy wymieniamy swoje grzechy w modlitwie, łatwiej nam toczyć z nimi nieubłaganą walkę. Przypomina nam to również, że potrzebujemy okupu i korzystamy z wartości przelanej krwi Jezusa (1 Jana 2:1, 2; Objawienie 7:9, 14).

17. Jak modlitwy o przebaczenie pomagają nam utrzymywać dobre stosunki z drugimi?

¹⁷ Modlitwy o przebaczenie pomagają także okazywać miłosierdzie, współczucie i wspaniałomyślność tym, którzy mniej lub więcej zawinili przeciw nam. Łukasz napisał: „I przebaczaj nam grzechy, bo sami też przebaczamy każdemu, kto wobec nas zawinił” (Łukasza 11:4). Przebaczenia od Boga istotnie możemy się spodziewać jedynie wtedy, gdy już „przebaczyliśmy winnym wobec nas” (Mateusza 6:12; Marka 11:25). Jezus dodał: „Skoro bowiem przebaczacie ludziom przewinienia, wasz Ojciec niebiański przebaczy również wam, jeśli zaś nie przebaczacie ludziom przewinień, to i waszych przewinień Ojciec nie przebaczy” (Mateusza 6:14, 15). Zanoszenie modlitw o odpuszczenie naszych grzechów powinno nam pomóc w przebaczaniu drugim i okazywaniu im cierpliwości. Apostoł Paweł napisał: „Jak wam Jehowa ochoczo przebaczył, tak czyńcie i wy” (Kolosan 3:13; Efezjan 4:32).

Pokusy i zły

18. Dlaczego nie możemy winić Boga za próby i pokusy, które nas spotykają?

¹⁸ „I nie wystawiaj nas na pokusę” (Mateusza 6:13; Łukasza 11:4). Z wypowiedzi tej wcale nie wynika, jakoby Jehowa nas kusił do grzechu. O czymś, co On dopuszcza, Pismo Święte mówi niekiedy tak, jak gdyby to powodował lub czynił (Ruty 1:20, 21; por. Kaznodziei 11:5). Uczeń Jakub napisał: „Niczym złym Bóg przecież nie może być wystawiony na próbę ani sam nikogo na próbę nie wystawia” (Jakuba 1:13). Nigdy nie obwiniajmy naszego niebiańskiego Ojca o sprowadzanie na nas prób lub pokus do złego; kusicielem, który usiłuje nas uwikłać w grzech przeciw Bogu, jest Szatan (Mateusza 4:3; 1 Tesaloniczan 3:5).

19. Jak możemy się modlić w związku z pokusami?

¹⁹ Słowa: „Nie wystawiaj nas na pokusę” w gruncie rzeczy zawierają prośbę, by Jehowa uchronił nas od złamania posłuszeństwa pod wpływem pokus lub nacisku. Możemy błagać naszego Ojca, byśmy nie zostali wystawieni na pokusę zbyt silną. Paweł napisał w związku z tym: „Nie przyszło na was pokuszenie, które by przekraczało siły ludzkie; lecz Bóg jest wierny i nie dopuści, abyście byli kuszeni ponad siły wasze, ale z pokuszeniem da i wyjście, abyście je mogli znieść” (1 Koryntian 10:13, Bw). Możemy się modlić, żeby Jehowa nas prowadził i nie pozwolił nas kusić ponad to, co potrafimy wytrzymać, oraz by wskazał nam drogę wyjścia z dotkliwej udręki. Pokusy sprowadza Diabeł, niedoskonałe ciało oraz słabości drugich, ale nasz kochający Ojciec potrafi zapewnić nam przewodnictwo, dzięki któremu nie ulegniemy.

20. Dlaczego mamy się modlić o wybawienie od „złego”?

²⁰ „Ale nas wyzwól od złego” (Mateusza 6:13). Bóg na pewno jest w stanie przeszkodzić „złemu”, to znaczy Szatanowi, aby nas nie zwyciężył (2 Piotra 2:9). A wyzwolenie to jeszcze nigdy nie było tak potrzebne jak teraz, gdy Diabeł ‛pała wielkim gniewem, wiedząc, że mało ma czasu’ (Objawienie 12:12). Zamysły Szatana są nam dobrze znane, ale i on wie o naszych słabościach. Musimy więc modlić się do Jehowy, by nas chronił przed tym przeciwnikiem, grasującym niczym lew (2 Koryntian 2:11; 1 Piotra 5:8, 9; por. Psalm 141:8, 9). Na przykład jeśli chcemy zawrzeć małżeństwo, to może warto poprosić Jehowę, by nas ustrzegł od diabelskich intryg i od pokus do utrzymywania świeckich znajomości, gdyż mogłoby się to skończyć niemoralnością lub okazaniem nieposłuszeństwa wobec Boga przez poślubienie osoby niewierzącej (por. Powtórzonego Prawa 7:3, 4; 1 Koryntian 7:39). A może tęsknimy do bogactwa? W takim razie modlitwa pomoże nam oprzeć się pokusie do uprawiania hazardu lub oszustwa. Szatan za wszelką cenę chce zburzyć nasze dobre stosunki z Jehową i nie cofnie się przed niczym, byle nas zwieść. Módlmy się więc stale do Ojca niebiańskiego, który nie wydaje sprawiedliwych na pastwę pokusy, lecz wybawia ich od złego.

Modlitwa umacnia wiarę i nadzieję

21. Jaki pożytek odnosimy z modlitw o Królestwo?

²¹ Nasz Ojciec niebiański wybawia nas od złego i cieszy się, gdy może obficie nam błogosławić. Dlaczego jednak tak długo każe swemu umiłowanemu ludowi prosić w modlitwie: „Niech nadejdzie Twoje Królestwo”? Otóż prosząc o nie od lat, coraz usilniej go pragniemy i coraz głębiej je cenimy. Takie modlitwy stale nam przypominają, jak bardzo potrzebujemy tego łaskawego, niebiańskiego rządu. Podtrzymują w nas nadzieję na życie pod panowaniem Królestwa (Objawienie 21:1-5).

22. Jak powinniśmy się zapatrywać na modlitwy do Jehowy, naszego niebiańskiego Ojca?

²² Modlitwa bezsprzecznie napełnia nas ufnością do Jehowy. Coraz mocniej związujemy się z Bogiem, gdy On odpowiada na nasze prośby. Dlatego nie ustawajmy, lecz codziennie kierujmy do Niego nasze wysławiania, błagania i dzięki. Bądźmy też wdzięczni Jezusowi za pomoc, jakiej udzielił swym naśladowcom, spełniając ich prośbę: „Panie, naucz nas się modlić”.

Czy pamiętasz?

◻ Jaką wskazówką co do modlitwy są dla nas wypowiedzi i przykład Jezusa?

◻ O co powinniśmy się modlić, jeśli chodzi o naszego Ojca niebiańskiego i Jego imię?

◻ Jaka prośba mieści się w naszych modlitwach o nadejście Królestwa Bożego i o to, by na ziemi działa się Jego wola?

◻ O co prosimy, modląc się o chleb codzienny?

◻ Co oznaczają modlitwy o przebaczenie naszych win?

◻ Dlaczego tak ważna jest modlitwa o wybawienie z pokus i od złego, to znaczy od Szatana?

[Ilustracja na stronie 16]

Naśladowcy Jezusa poprosili go, aby nauczył ich, jak się modlić. Czy wiesz, jaki pożytek możemy odnieść z jego wskazówek co do modlitwy?