Na czym polega miłość do Boga?
„Na tym (...) polega miłość do Boga, że przestrzegamy Jego przykazań” (1 JANA 5:3).
1. Jak powinniśmy uzewnętrzniać miłość do Boga i czym to zaowocuje?
NAWIĄZUJĄC do podstawowego obowiązku wszystkich ludzi, jakim jest oddawanie czci Stwórcy, Jezus rzekł: „Będziesz miłować Jehowę, twego Boga, całym swym sercem i całą swą duszą, i całym swoim umysłem” (Mateusza 22:37). Jak powinna się taka miłość uzewnętrzniać? Biblia odpowiada: „Na tym bowiem polega miłość do Boga, że przestrzegamy Jego przykazań” (1 Jana 5:3). Jakie dobrodziejstwa przynosi to osobom, które tak postępują? Apostoł Jan wyjaśnił: „Kto pozostaje w miłości, ten pozostaje w jedności z Bogiem” (1 Jana 4:16b).
2. Jedynie komu mamy oddawać cześć?
2 Jeżeli miłujemy Boga, to nie będziemy oddawać czci żadnemu stworzeniu — żywemu ani martwemu — lecz wyłącznie Stwórcy (Łukasza 4:7, 8). Apostoł Piotr, a nawet pewien anioł, odmówili przyjęcia od ludzi wyrazów hołdu (Dzieje Apostolskie 10:25, 26; Objawienie 22:8, 9). Ponadto Jezus pokazał, że jego matce Marii nie powinno się okazywać nabożnego uwielbienia, przysługuje ono bowiem tylko Bogu (Łukasza 11:27, 28; Jana 2:3, 4; Objawienie 4:11). Obdarzanie czcią kogoś innego prowadzi do naruszenia przykazań Bożych, gdyż „nikt nie potrafi być niewolnikiem dwóch panów” (Mateusza 6:24).
Posługiwanie się krzyżem w celach religijnych
3. Jak chrześcijaństwo traktuje posługiwanie się krzyżem?
3 Przesadne otaczanie szacunkiem martwych przedmiotów tak samo może doprowadzić do pogwałcenia przykazań Bożych. Do najbardziej rozpowszechnionych materialnych obiektów kultu należy krzyż. W chrześcijaństwie od wieków występuje on jako składnik praktyk religijnych ludności. W dziele pt. The New Encyclopædia Britannica nazwano krzyż „głównym symbolem religii chrześcijańskiej”. A w trakcie pewnej rozprawy sądowej odbywającej się w Grecji przedstawiciele tamtejszego Kościoła prawosławnego oświadczyli nawet, że ludzie, którzy nie uznają „Krzyża Świętego”, nie są chrześcijanami. Czy jednak krzyż naprawdę jest symbolem chrześcijańskim? I skąd ten znak się wywodzi?
4, 5. (a) Co w pewnym słowniku powiedziano na temat wyrazu stau·rosʹ, oddawanego w licznych przekładach Biblii przez „krzyż”? (b) Skąd pochodzi zwyczaj posługiwania się krzyżem?
4 Biblia wspomina o narzędziu śmierci Jezusa, między innymi w Ewangelii według Mateusza 27:32 i 40. Występujące tam greckie słowo stau·rosʹ oddano w różnych polskich przekładach Pisma Świętego przez „krzyż”. Co jednak oznaczało stau·rosʹ w I wieku n.e., gdy powstawały Pisma Greckie? An Expository Dictionary of New Testament Words (Słownik objaśniający wyrazy z Nowego Testamentu), opracowany przez W.E. Vine’a, podaje: „Stauros (...) oznacza przede wszystkim prosty słup lub pal. Do czegoś takiego przybijano złoczyńców skazanych na stracenie. Zarówno ten rzeczownik [stau·rosʹ] jak i czasownik stauroō — ‛przymocować do słupa lub pala’ — należy w ich pierwotnym znaczeniu odróżniać od kościelnego krzyża złożonego z dwóch belek. Kształt tego ostatniego wywodzi się ze starożytnej Chaldei, gdzie stanowił symbol boga Tammuza (przypominając mistyczne Tau, inicjał jego imienia), podobnie zresztą jak i w innych okolicznych krajach, łącznie z Egiptem”.
5 Vine wyjaśnia dalej: „Do połowy III wieku po Chr. kościoły albo zdążyły pozmieniać pewne doktryny wiary chrześcijańskiej, albo całkiem od nich odstąpiły. Chcąc podnieść prestiż odstępczego systemu kościelnego, zaczęto przyjmować do kościoła pogan, którzy się nie odrodzili przez wiarę, przy czym w dużej mierze pozwalano im zachować dotychczasowe pogańskie znaki i symbole. Z tych względów również Tau (czyli T), w najczęściej spotykanej postaci z obniżoną poprzeczką, przyjęto jako wyobrażenie krzyża Chrystusowego”.
6, 7. (a) Skąd się wywodzi słowo „krzyż” i dlaczego użycie go w polskich przekładach Biblii jest nieuzasadnione? (b) Dlaczego zastosowanie w Biblii słowa ksyʹlon stanowi potwierdzenie, że stau·rosʹ oznaczał prosty pal?
6 W opracowaniu zatytułowanym The Companion Bible podano pod hasłem „Krzyż i ukrzyżowanie” następujące wyjaśnienie: „Słowo ‛krzyż’ jest odpowiednikiem łacińskiego crux, ale greckie określenie stauros tak się ma do crux, jak ‛kij’ do ‛laski’. Homer używa wyrazu stauros w odniesieniu do zwykłego słupa lub pala, czyli pojedynczej belki. Podobne jest też znaczenie i zastosowanie tego słowa u wszystkich klasyków greckich. Nigdy nie oznacza ono dwóch belek, nałożonych w poprzek jedna na drugą. (...) W greczyźnie N[owego] T[estamentu] nie ma niczego, co by mogło wskazywać na dwie belki”.
7 Inne słowo greckie występujące w Biblii i odnoszące się do narzędzia, którym Jezusowi zadano śmierć brzmi ksyʹlon. Dodatkowo potwierdza ono, że stau·rosʹ to prosty pal, bez żadnej poprzeczki. The Companion Bible podaje: „Słowo to [ksyʹlon] (...) oznacza przede wszystkim sporą kłodę, kawał drewna przeznaczony na opał lub do innych celów. (...) Skoro tego ostatniego słowa [ksyʹlon] użyto w miejsce poprzedniego stauros, staje się jasne, że oba terminy znaczą to samo. (...) Właśnie dlatego zastosowano wyraz [ksyʹlon] (...) do określenia sposobu, w jaki poniósł śmierć nasz Pan, i oddano je przez ‛drzewo’ w Dziejach Apostolskich 5:30; 10:39; 13:29; Galatów 3:13; 1 Piotra 2:24 [Bw]”.
8. Co podają inne źródła na temat krzyża i jego pochodzenia?
8 We francuskim dziele Dictionnaire Encyclopédique Universel (Powszechny słownik encyklopedyczny) przyznano: „Przez długi czas wierzono, że krzyż jako symbol religijny to znak wyróżniający specjalnie chrześcijan. Tymczasem wcale tak nie jest”. A w książce pt. Dual Heritage—The Bible and the British Museum (Podwójne dziedzictwo — Biblia i Muzeum Brytyjskie) znalazło się stwierdzenie: „Zdumienie może wywołać fakt, że w greczyźnie Nowego Testamentu słowo ‛krzyż’ nie występuje. Wyrazem tłumaczonym na ‛krzyż’ jest zawsze greckie słowo [stau·rosʹ], które oznacza ‛pal’ lub ‛prosty słup’. Pierwotnie krzyż nie był symbolem chrześcijańskim; pochodzi on z Egiptu oraz od Konstantyna”. Natomiast w New Catholic Encyclopedia wyjaśniono: „W symbolice sztuki wczesnochrześcijańskiej nie spotykamy wyobrażenia zbawczej śmierci Chrystusa na Golgocie. Pierwsi chrześcijanie, pozostający pod wpływem starotestamentowego zakazu sporządzania rzeźb, nie byli skłonni przedstawiać w jakiejkolwiek formie nawet narzędzia [śmierci] Pana. (...) Wizerunek krzyża pojawia się w czasach Konstantyna”.
Krzyż a Konstantyn
9. Co wspólnego ma kwestia krzyża z cesarzem Konstantynem?
9 Konstantyn to cesarz rzymski, który w roku 325 zwołał sobór nicejski i skłonił jego uczestników do przyjęcia niebiblijnej nauki, jakoby Chrystus był Bogiem. Chciał w ten sposób zespolić swoje imperium, zamieszkiwane przez pogan i odstępczych chrześcijan. The New Encyclopædia Britannica zawiera na jego temat następującą informację: „W przeddzień zwycięstwa nad Maksencjuszem, odniesionego w roku 312, Konstantyn miał wizję ‛znaku na niebie’ w formie krzyża, który uznał za Boską zapowiedź swego tryumfu”. Dodano też, że od tamtej pory Konstantyn zaczął propagować kult krzyża.
10. Dlaczego pogląd, jakoby Bóg albo Chrystus dał Konstantynowi „znak” w postaci krzyża, nie jest rozsądny ani zgodny z Pismem Świętym?
10 Czy jednak Bóg miałby dawać jakiś znak pogańskiemu wodzowi, który nie spełniał Jego woli, znak będący w dodatku symbolem pogańskim? Jezus zganił Żydów za domaganie się znaków (Mateusza 12:38-40). Co więcej: Konstantyn z racji swej pozycji politycznej iście po pogańsku przelewał orężem cielesnym niewinną krew, a ponadto w różnych intrygach pozbawił życia swoich krewnych oraz innych przyjaciół. W przeciwieństwie do tego Jezus powiedział: „Królestwo moje nie należy do tego świata. Jeżeliby moje królestwo należało do tego świata, przyboczni moi walczyliby” (Jana 18:36). Z tego też powodu nakazał Piotrowi: „Odłóż miecz na swoje miejsce, bo wszyscy, którzy za miecz chwytają, od miecza poginą” (Mateusza 26:52).
11. Co skłoniło Konstantyna do propagowania krzyża?
11 W książce pt. Strange Survivals (Dziwne ocalenia) znajduje się następująca wypowiedź o Konstantynie i przyjętym przez niego krzyżu: „Postępowanie jego było bez wątpienia bardzo dyplomatyczne; ustanowił symbol, który z jednej strony satysfakcjonował chrześcijan walczących w jego armii, a z drugiej zadowalał [pogańskich] Galów. (...) Stanowił dla nich oznakę przychylności ich bóstwa słonecznego”, czyli boga słońca, któremu oddawali cześć. Tak więc „znak na niebie”, o którym opowiedział Konstantyn, nie miał nic wspólnego z Bogiem ani z Chrystusem, był natomiast ściśle związany z pogaństwem.
Czy należy czcić narzędzie śmierci?
12, 13. Z jakich jeszcze powodów nie powinno się adorować krzyża?
12 Gdyby nawet pominąć wszystkie te dowody i przyjąć, że Jezus zginął na krzyżu, czy powinno się otaczać to narzędzie czcią? Ależ nie, Jezusa stracono bowiem jako przestępcę, podobnie jak mężczyzn uśmierconych na palach obok niego, a ten rodzaj śmierci stawiał człowieka w jak najgorszym świetle. Chrześcijanie z pierwszego stulecia nigdy nie przypisywaliby świętości narzędziu śmierci swego Mistrza. Taki kult byłby równoznaczny z gloryfikowaniem haniebnego czynu, jakiemu to narzędzie posłużyło, mianowicie zamordowania Jezusa.
13 Gdyby na podstawie fałszywych zarzutów stracono twego najdroższego przyjaciela, czy sporządziłbyś sobie podobiznę narzędzia egzekucji (na przykład stryczka, krzesła elektrycznego albo karabinu używanego przez pluton egzekucyjny), żeby potem ją całować, palić przed nią świece lub nosić na szyi jako świętą ozdobę? Byłoby to chyba nie do pomyślenia. Podobnie rzecz się ma z kultem krzyża. Całą tę sprawę jeszcze dodatkowo pogarsza okoliczność, że krzyż wywodzi się z pogaństwa.
14. Jaki wniosek co do kultu krzyża narzuca się po uwzględnieniu dowodów świeckich i biblijnych?
14 Zwyczaj adorowania krzyża nie jest chrześcijański. Nie służy uzewnętrznianiu miłości do Boga ani Chrystusa, przeciwnie, urąga uznawanym przez Nich wartościom. Narusza przykazania Boże zabraniające bałwochwalstwa. Oznacza oddawanie czci pogańskiemu znakowi zamaskowanemu przypisaniem mu miana chrześcijańskiego (Wyjścia 20:4, 5; Psalm 115:4-8; 1 Koryntian 10:14). Takie traktowanie pogańskiego symbolu jako świętości jest pogwałceniem przykazania Bożego: „Nie wprzęgajcie się w nierówne jarzmo z niewierzącymi. Cóż bowiem wspólnego ma sprawiedliwość z bezprawiem?” „Przestańcie dotykać nieczystego” (2 Koryntian 6:14, 17).
Trzymanie się natchnionego Słowa
15. Dlaczego należy odrzucać tradycje sprzeczne ze Słowem Bożym?
15 Kościoły nauczają, że takie praktyki jak kult krzyża należą do „świętej tradycji”. Jeśli jednak tradycja pozostaje w sprzeczności ze Słowem Bożym, ludzie miłujący Boga muszą ją odrzucić. Wszystko, czego nam potrzeba, żeby naprawdę oddawać cześć Bogu, jest zawarte w Jego Słowie. Dlatego apostoł Paweł tak napisał do Tymoteusza: „Od niemowlęctwa znasz święte pisma, które potrafią udzielić ci mądrości ku wybawieniu dzięki wierze w łączności z Chrystusem Jezusem. Całe Pismo jest natchnione przez Boga i użyteczne w nauczaniu, upominaniu, porządkowaniu rzeczy, karceniu w sprawiedliwości, aby człowiek Boży był w pełni przygotowany, całkowicie wyposażony do wszelkiego dzieła dobrego” (2 Tymoteusza 3:15-17). Nigdzie w Biblii nie jest powiedziane, że sprzeczna z nią tradycja stanowi niezbędny warunek zbawienia.
16. Co powiedział Jezus żydowskim przywódcom religijnym na temat ich tradycji?
16 Rozbieżność między spisanym Słowem Bożym a ludzką tradycją to nic nowego. W okresie dzielącym skompletowanie natchnionych Pism Hebrajskich do przyjścia Jezusa żydowscy przywódcy religijni dodali wiele ustnych wymagań, które później nawet spisano, lecz bez natchnienia od Boga. Nakazy te nierzadko kolidowały z Pismem Świętym. Dlatego w rozmowie z przywódcami religijnymi Jezus powiedział: „Czemu przestępujecie przykazanie Boże ze względu na swą tradycję? (...) unieważniliście Słowo Boże ze względu na waszą tradycję”. Następnie odniósł do nich wypowiedź Boga zaczerpniętą z Jego Słowa: „Na próżno oddają mi cześć, ponieważ jako doktryn nauczają nakazów ludzkich” (Mateusza 15:1-6, 9). Gdy Jezus nauczał, nigdy nie powoływał się na tradycję. Zawsze przytaczał natchnione, spisane Słowo Boże (Mateusza 4:4-10; Marka 12:10; Łukasza 10:26).
17. Dlaczego możemy zaufać Biblii i mieć ją za niezawodną kotwicę naszej nadziei?
17 Bóg nie pozostawił przechowania „słowa życia” w niepewnych rękach zwolenników tradycji religijnych (Filipian 2:16). Wprost przeciwnie, mocą świętego ducha pobudził swych sług do napisania Biblii, abyśmy „przez pociechę z Pism zachowali nadzieję” (Rzymian 15:4). Kto twierdzi, że Biblia jest niekompletna i że trzeba dodatkowo oprzeć się na niestabilnym rozumowaniu niedoskonałych, nienatchnionych ludzi, ten odrzuca moc Bożą. Wszechmocny, budzący lęk Stwórca nieba i ziemi z całą pewnością mógł doprowadzić do powstania książki! I rzeczywiście tak uczynił, by dać nam niezawodną kotwicę nadziei i w ten sposób uniezależnić nas od ludzkich przepisów, które niejednego popychają do naruszenia przykazań Bożych. Z tego też powodu Jego Słowo poleca: „Nie wykraczajcie poza to, co napisane” (1 Koryntian 4:6). Każdy, kto naprawdę miłuje Boga, usłucha tej rady (zob. też Księgę Przysłów 30:5, 6).
‛Przestrzegajmy Jego przykazań’
18. Jakiego przykazania musimy przestrzegać, jeśli naprawdę miłujemy Boga?
18 W Liście 1 Jana 5:3 czytamy: „Na tym (...) polega miłość do Boga, że przestrzegamy Jego przykazań”. Kiedy przywódcy religijni rozwadniają te przykazania, pomijają je lub zastępują sprzecznymi tradycjami ludzkimi, prowadzą swoich naśladowców w kierunku niezgodnym z wolą Bożą. Weźmy na przykład pod rozwagę fundamentalną zasadę chrystianizmu, jaką jest miłość. Stanowiła ona istotny element nauki Jezusa, który przy pewnej okazji oznajmił: „Będziesz miłować swego bliźniego jak siebie samego” (Mateusza 22:39).
19. (a) Jak ważna jest u prawdziwych chrześcijan wzajemna miłość? (b) Czym dane przez Jezusa „nowe przykazanie” dotyczące miłości różni się od starego?
19 Jak ważna jest ta miłość bliźniego? Jezus uczył, że prawdziwych chrześcijan będzie się rozpoznawać po widocznej wśród nich wzajemnej miłości. Oświadczył: „Daję wam nowe przykazanie, że macie się wzajemnie miłować; jak ja was umiłowałem, żebyście i wy miłowali się nawzajem. Po tym wszyscy poznają, że jesteście moimi uczniami: jeśli będzie między wami miłość” (Jana 13:34, 35). W Prawie nadanym starożytnemu Izraelowi już było przykazanie, by ‛miłować bliźniego jak samego siebie’ (Kapłańska 19:18). Nowym elementem w powyższym nakazie Jezusa był jednak zwrot: „jak ja was umiłowałem”. Podniosło to rangę chrześcijańskiej miłości, gdyż naśladowca Chrystusa powinien być gotowy oddać za współwyznawców nawet własne życie, jak to uczynił jego Mistrz.
20. Kto według świadectwa historii XX wieku przestrzegał przykazania, by się „wzajemnie miłować”?
20 A zatem prawdziwych sług Bożych można dziś rozpoznać po niezłomnej więzi miłości jednoczącej ich w skali międzynarodowej. Kto w naszych czasach daje dowody takiego posłuszeństwa wobec Boskiego przykazania miłości? Kto był prześladowany, wtrącany do więzień, osadzany w obozach koncentracyjnych lub skazywany na śmierć za to, że nie chciał podnieść oręża na współwyznawców — a nawet na ludzi niewierzących — innej narodowości? Świadectwo wydarzeń XX wieku brzmi jednoznacznie: tylko Świadkowie Jehowy.
21. Na co wskazują dzieje kościołów chrześcijaństwa, jeśli chodzi o przykazanie, by miłować współwyznawców?
21 Natomiast religie chrześcijaństwa systematycznie łamały przykazania Boże dotyczące miłości. Podczas wszystkich wojen stoczonych w bieżącym stuleciu kler popychał swoich zwolenników do tego, by stawali po przeciwnych stronach frontu i całymi milionami zabijali się nawzajem. Protestanci mordowali protestantów, a katolicy — katolików, chociaż wszyscy mieli się za chrześcijan. Słowo Boże wszakże oznajmia: „Jeżeli ktoś oświadcza: ‛Miłuję Boga’, a jednak nienawidzi swego brata, to jest kłamcą. Ten bowiem, kto nie miłuje brata, którego widział, nie może miłować Boga, którego nie widział. I mamy od Niego to przykazanie, że kto miłuje Boga, powinien też miłować swego brata” (1 Jana 4:20, 21).
22. Czyimi dziećmi są kościoły chrześcijaństwa w świetle definicji z Listu 1 Jana 3:10-12? Z jakiego powodu?
22 Ponadto w Słowie Bożym czytamy: „Dzieci Boże i dzieci Diabła ujawniają się w ten sposób: Każdy, kto nie trwa w sprawiedliwości, nie pochodzi od Boga; tak samo ten, kto nie miłuje swego brata (...) powinniśmy wzajemnie się miłować; nie jak Kain, który pochodził od złego i zabił swego brata” (1 Jana 3:10-12). Kościoły chrześcijaństwa podają się za dzieci Boże, ale wcale nimi nie są, gdyż rażąco naruszają Boże przykazania miłości i ‛zabijają swoich braci’. Mogą być tylko dziećmi „złego”. Dlatego Słowo Boże wzywa szczere osoby pozostające w którejkolwiek z takich religii: „Wydostańcie się z niej, mój ludu, jeśli nie chcecie z nią uczestniczyć w jej grzechach i jeśli nie chcecie mieć udziału w jej plagach” (Objawienie 18:4). Już wkrótce Bóg wykona wyrok na wszystkich religiach fałszywych. Każdy, kto się ich trzyma, podzieli ich los (Objawienie 17:16). Z drugiej strony ten, „kto pełni wolę Boga, pozostanie na zawsze” (1 Jana 2:17).
Jak odpowiesz?
◻ Dlaczego polskie słowo „krzyż” nie jest poprawnym tłumaczeniem greckiego stau·rosʹ?
◻ Skąd się wywodzi kult krzyża i dlaczego powinniśmy trzymać się z dala od tego zwyczaju?
◻ Czego możemy się nauczyć od Jezusa, jeśli chodzi o stosunek do tradycji religijnych?
◻ Na podstawie jakich dowodów można ustalić, kto przestrzega przykazań dotyczących miłości braterskiej?
[Ramka i ilustracje na stronie 25]
POCHODZENIE KRZYŻA
Na długo przed erą chrześcijańską prawie w każdej części świata posługiwano się emblematami religijnymi w kształcie krzyży
Crux ansata starożytni Egipcjanie uważali za symbol przyszłego życia
Crux quadrata przedstawiał cztery żywioły, z których — jak mniemano — było stworzone wszystko
Crux gammata prawdopodobnie był symbolem ognia lub słońca, a więc także życia
Krzyż łaciński, rozpowszechniony w chrześcijaństwie
Ten krzyż jest monogramem złożonym z pierwszych dwóch greckich liter słowa „Chrystus”
[Ilustracja na stronie 24]
Chrystus zmarł na prostym palu, a nie na krzyżu
[Ilustracje na stronach 26, 27]
„Publicznie opowiadają, że znają Boga, ale swymi uczynkami się Go wyrzekają” (Tytusa 1:16)