Okazywanie „wszelkiej dobroci”
„Owocem światłości jest wszelka dobroć” (EFEZJAN 5:9, Bw).
1, 2. Jakie dwie organizacje istnieją od zamierzchłych czasów i jak dalece różnią się od siebie w dobie obecnej?
PO BUNCIE w Edenie, wznieconym około 6000 lat temu, a także po potopie z czasów Noego ludzkość podzieliła się na dwie grupy, dwie organizacje — jedną tworzyli ludzie pragnący służyć Jehowie, drugą zaś ci, którzy poszli za Szatanem. Czy obie w dalszym ciągu istnieją? Ależ tak! Prorok Izajasz wspomniał o nich i przepowiedział ich stan w naszych czasach: „Oto ciemność okrywa ziemię i gęsty mrok spowija ludy, a ponad tobą jaśnieje Jahwe i Jego chwała jawi się nad tobą” (Izajasza 60:1, 2, BT).
2 Faktycznie, te dwie organizacje różnią się od siebie jak światło od ciemności. I jak promień światła przyciąga człowieka zagubionego w ciemnościach, tak światło od Jehowy, jaśniejące w tym mrocznym świecie, przyciągnęło do organizacji Bożej miliony szczerych osób. Izajasz zapowiedział: „Pójdą narody [drugie owce] do twojego światła, królowie [namaszczeni duchem dziedzice Królestwa] do blasku twojego wschodu” (Izajasza 60:3, BT).
3. W jaki sposób chrześcijanie odzwierciedlają chwałę Jehowy?
3 W jaki sposób słudzy Jehowy odzwierciedlają Jego chwałę? Przede wszystkim głoszą dobrą nowinę o ustanowionym przez Niego Królestwie niebiańskim (Marka 13:10). Ponadto naśladują Jehowę, najwspanialszy wzór dobroci, a potulne jednostki, zachęcone ich postępowaniem, też zbliżają się do światła (Efezjan 5:1). Apostoł Paweł napisał: „Byliście bowiem niegdyś ciemnością, a teraz jesteście światłością w Panu. Postępujcie jako dzieci światłości”. Następnie dodał: „Owocem światłości jest wszelka dobroć i sprawiedliwość, i prawda. Dochodźcie tego, co jest miłe Panu i nie miejcie nic wspólnego z bezowocnymi uczynkami ciemności” (Efezjan 5:8-11, Bw). Czym według Pawła jest „wszelka dobroć”?
4. Co to jest dobroć i jak się uwidacznia u chrześcijan?
4 W poprzednim artykule wykazano, że dobroć to szlachetność moralna, cnota. Jezus zaznaczył, że dobry w sensie absolutnym jest tylko Jehowa (Marka 10:18). Każdy chrześcijanin może Go jednak naśladować, pracując nad wydawaniem owocu ducha, jakim jest dobroć (Galatów 5:22). Pewien słownik biblijny tak objaśnia znaczenie greckiego wyrazu a·ga·thosʹ, odpowiadającego polskiemu „dobry”: „Określa [on] to, co będąc dobre pod względem cech lub budowy, przynosi korzystne skutki” (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words). Dlatego chrześcijanin pielęgnujący dobroć chce być dobry i wyświadczać dobro (por. Powtórzonego Prawa 12:28). Pragnie się strzec „bezowocnych uczynków ciemności” — wszystkiego, co jest przeciwne dobroci. Istnieje wiele różnych sposobów okazywania tego przymiotu i właśnie do nich odnosi się użyte przez Pawła sformułowanie „wszelka dobroć”. Na czym one polegają?
„Czyń dobrze”
5. Na czym polega pierwszy aspekt dobroci i dlaczego chrześcijanin powinien nad nim pracować?
5 Jeden z aspektów dobroci wymienił Paweł w Liście do Rzymian. Omawiając kwestię podporządkowania się „władzom zwierzchnim”, zapytał: „Chcesz się nie bać władzy? Czyń dobrze, a będziesz miał od niej pochwałę”. Wspomniane tu dobro polega na przestrzeganiu praw i przepisów wydawanych przez rządy ludzkie. Dlaczego chrześcijanin powinien się im podporządkować? Uniknie dzięki temu zbytecznych konfliktów z władzami oraz ryzyka poniesienia kary, a co ważniejsze, zachowa czyste sumienie przed Bogiem (Rzymian 13:1-7, Bw). Jest posłuszny przede wszystkim Bogu, ale też ‛ma w poszanowaniu króla’ i nie buntuje się przeciwko zwierzchnościom, którym Jehowa pozwala istnieć (1 Piotra 2:13-17). Dlatego jest dobrym sąsiadem i obywatelem oraz daje dobry przykład.
Okazywanie drugim względów
6. (a) Jak jeszcze objawia się dobroć? (b) Kto według Biblii zasługuje na nasze względy?
6 Jehowa w swej dobroci daje wszystkim mieszkańcom ziemi „deszcz z nieba i urodzajne lata”. W ten sposób ‛karmi ich i napełnia ich serca radością’, czym dowodzi, że jest naprawdę troskliwym Bogiem (Dzieje Apostolskie 14:17, BT). Naśladujmy Go, okazując drugim względy w większych i mniejszych sprawach. Zwłaszcza o kim powinniśmy pamiętać? Apostoł Paweł zwrócił szczególną uwagę na starszych zboru, czyli tych, „którzy trudzą się wśród was i przewodniczą wam w Panu, i was napominają”. Nalegał, by ‛za ich pracę darzyć ich w miłości zupełnie nadzwyczajnymi względami’ (1 Tesaloniczan 5:12, 13). Jak to robić? Ściśle z nimi współdziałajmy, na przykład przez wykonywanie niezbędnych prac w Sali Królestwa. Chociaż w razie potrzeby zawsze możemy swobodnie zwrócić się do nadzorców o pomoc, nie bądźmy wobec nich zbyt wymagający. Przeciwnie, gdzie tylko jest to możliwe, starajmy się odciążać tych ofiarnie pracujących pasterzy, z których niejeden ma oprócz zadań w zborze także obowiązki rodzinne.
7. Jak możemy darzyć względami osoby w podeszłym wieku?
7 Na szczególne względy zasługują również osoby w podeszłym wieku. Prawo Mojżeszowe zawierało konkretny nakaz: „Przed siwym włosem masz powstać i będziesz okazywał względy osobie starca oraz będziesz żył w bojaźni przed swoim Bogiem. Ja jestem Jehowa” (Kapłańska 19:32). Jak to robić? Młodzi mogliby proponować pomoc w robieniu zakupów i w innych czynnościach. Nadzorcy mogą się troskliwie upewniać, czy ktoś z sędziwych członków zboru nie potrzebuje pomocy w docieraniu na zebrania. A na większych zgromadzeniach osoby młode i energiczne będą unikać niecierpliwego przepychania się między tymi, którzy z powodu podeszłego wieku chodzą pomału, zachowają też cierpliwość, jeśli starsi będą nieco wolniej zajmować miejsca albo korzystać z jakichś usług.
8. Jak możemy okazywać względy innej grupie osób, wyszczególnionej w Biblii?
8 O jeszcze jednej grupie wymagającej szczególnej troski wspomniał psalmista, pisząc: „Szczęśliwy każdy, kto w swoim postępowaniu ma wzgląd na poniżonego” (Psalm 41:1 [41:2, Bw]). Nie jest trudno okazywać względy ludziom poważanym lub bogatym, ale jak się rzecz ma, gdy chodzi o mało znaczących lub biednych? Pisarz biblijny Jakub wskazał, że jednakowe traktowanie obu tych grup stanowi sprawdzian naszej sprawiedliwości i chrześcijańskiej miłości. Przejdziemy tę próbę pomyślnie, jeśli niezależnie od warunków wszystkim będziemy okazywać względy (Filipian 2:3, 4; Jakuba 2:2-4, 8, 9).
„Stawajcie się miłosierni”
9, 10. Dlaczego chrześcijanie powinni być miłosierni i jak można uzewnętrzniać ten rodzaj dobroci?
9 Inną formę dobroci zilustrował w kilku przypowieściach Jezus Chrystus. W jednej z nich opowiedział o Samarytaninie, który natknął się na człowieka obrabowanego, dotkliwie pobitego i w ciężkim stanie pozostawionego na drodze. Obok nieszczęśnika przeszli kapłan i lewita, ale nie udzielili mu pomocy. Natomiast Samarytanin przystanął i się nim zaopiekował, czyniąc więcej, niż można się było spodziewać. W języku angielskim opowiadanie to jest często nazywane przypowieścią o dobrym Samarytaninie. Jakiego rodzaju dobrocią odznaczał się ten mężczyzna? Miłosierdziem. Kiedy Jezus zapytał swego rozmówcę, kto był bliźnim dla poszkodowanego, usłyszał poprawną odpowiedź: „Ten, który mu okazał miłosierdzie” (Łukasza 10:37, BT).
10 Miłosierni chrześcijanie chcą naśladować Jehowę. Mojżesz tak o Nim powiedział do Izraelitów: „Bogiem miłosiernym jest wasz Bóg, Jahwe, nie opuści was, nie zgładzi i nie zapomni o przymierzu, które poprzysiągł waszym przodkom” (Powtórzonego Prawa 4:31, BT). A Jezus wskazał, jak powinno na nas wpływać miłosierdzie Boże: „Stawajcie się miłosierni, jak wasz Ojciec jest miłosierny” (Łukasza 6:36). W jaki sposób możemy uzewnętrzniać ten przymiot? Z przypowieści Jezusa wynika, iż możemy to czynić między innymi przez chętne śpieszenie bliźnim z pomocą, choćby się to wiązało z ryzykiem lub trudnościami. Człowiek dobry nie jest obojętny na cierpienia brata, jeśli może coś dla niego zrobić (Jakuba 2:15, 16).
11, 12. Co jeszcze, jak wynika z przypowieści o niewolnikach, wchodzi w zakres miłosierdzia, i jak możemy dzisiaj to okazywać?
11 Inna przypowieść Jezusa uczy, że dobroć podyktowana miłosierdziem obejmuje także gotowość do przebaczania. Opowiada o niewolniku, który był winien swemu panu 10 000 talentów. Nie mogąc oddać tej sumy, błagał o miłosierdzie i wtedy pan życzliwie darował mu olbrzymi dług, stanowiący równowartość 60 000 000 denarów. Ale po wyjściu niewolnik ten spotkał współtowarzysza, który był mu winien zaledwie 100 denarów. Bezlitośnie wtrącił go do więzienia, aż spłaci dług. Rzecz jasna ów niemiłosierny sługa nie był dobrym człowiekiem i gdy jego pan dowiedział się o wszystkim, surowo się z nim rozliczył (Mateusza 18:23-35).
12 Jesteśmy w podobnej sytuacji jak ów miłosiernie potraktowany niewolnik. Na podstawie ofiary złożonej przez Jezusa Jehowa wymazał z naszego konta ogromny dług grzechu. Z całą pewnością powinniśmy więc być gotowi przebaczać drugim, i to — jak zaznaczył Jezus — aż „do siedemdziesięciu siedmiu razy”, czyli bez ograniczeń (Mateusza 5:7; 6:12, 14, 15; 18:21, 22). Dlatego miłosierny chrześcijanin nie będzie chować w sercu żalu ani żywić urazy. Nie przestanie się odzywać do braci z powodu jakichś nieporozumień. Taka postawa nie świadczyłaby o chrześcijańskiej dobroci.
Szczodrość i gościnność
13. Wskaż kolejny przejaw dobroci.
13 Przejawem dobroci jest także szczodrość i gościnność. Pewnego dnia przyszedł do Jezusa po radę młody mężczyzna. Zapytał: „Nauczycielu, co dobrego mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?” Jezus odrzekł, iż powinien wytrwale przestrzegać przykazań Bożych. Istotnie, jeden z aspektów dobroci polega na posłusznym spełnianiu przykazań Jehowy. Młodzieniec sądził, że już to czyni najlepiej jak tylko potrafi. W oczach sąsiadów niewątpliwie wyglądał na dobrego człowieka, sam jednak czuł, że czegoś mu brakuje. Dlatego Jezus powiedział: „Jeżeli chcesz być doskonały, idź sprzedać swoje mienie i rozdaj to biednym, a będziesz miał skarb w niebie; i przyjdź, bądź moim naśladowcą” (Mateusza 19:16-22). Wówczas mężczyzna ten odszedł zasmucony, był bowiem bardzo bogaty. Gdyby się zastosował do rady Jezusa, pokazałby, że nie jest usposobiony materialistycznie. Spełniłby też dobry uczynek wypływający z naprawdę niesamolubnej szczodrości.
14. Jakich wspaniałych rad co do szczodrości udzielili nam Jehowa i Jezus?
14 Jehowa zachęcał Izraelitów, żeby byli szczodrzy. Powiedział na przykład: „Daj (...) [ubogiemu współbratu] szczodrze, nie bolejąc w sercu nad tym datkiem, bo właśnie dzięki temu twój Bóg, Jahwe, będzie ci błogosławił w każdej twej pracy i przedsięwzięciu” (Powtórzonego Prawa 15:10, Bp; Przysłów 11:25). Postawę taką zalecał także Chrystus: „Dawajcie, a będzie wam dane; miarę dobrą, natłoczoną, potrzęsioną i przepełnioną dadzą w zanadrze wasze” (Łukasza 6:38, Bw). Zresztą sam był bardzo szczodry. Pewnego razu postanowił przeznaczyć trochę czasu na odpoczynek. Ale tłumy dowiedziały się, gdzie przebywa, i do niego przyszły. Wtedy Jezus szczodrze zrezygnował z odpoczynku i poświęcił im czas. A później nakarmił tę ogromną rzeszę, czym dał dowód niezwykłej gościnności (Marka 6:30-44).
15. Jaki piękny przykład szczodrości dali uczniowie Jezusa?
15 Idąc za radą Jehowy i Jezusa, wielu uczniów przejawiało nadzwyczajną szczodrość i gościnność. W pierwszych dniach zboru chrześcijańskiego spora liczba przybyłych na święto Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. z wiarą przyjęła dobrą nowinę głoszoną przez apostołów. Chcąc się więcej nauczyć, nowo nawróceni pozostali dłużej w Jeruzalem i z czasem zabrakło im środków do życia. W tej sytuacji miejscowi współwyznawcy sprzedawali swoje mienie i przeznaczali uzyskane pieniądze na potrzeby nowych braci, dzięki czemu mogli oni umacniać się w wierze. Cóż za szczodrość! (Dzieje Apostolskie 4:32-35; zob. też 16:15; Rzymian 15:26).
16. Omów dostępne dziś sposoby okazywania szczodrości i gościnności.
16 W dzisiejszej dobie przejawy takiej szczodrości wzorowanej na Jezusie można zobaczyć u prawdziwych chrześcijan, którzy poświęcają czas i pieniądze na potrzeby lokalnych zborów i na ogólnoświatową działalność ewangelizacyjną, śpieszą z pomocą współwyznawcom poszkodowanym wskutek kataklizmów lub wojen oraz troszczą się o nadzorców obwodu podczas ich systematycznych wizyt. A gdy rodziny chrześcijańskie serdecznie zapraszają ‛chłopców [i dziewczęta] pozbawionych ojca’ do wzięcia udziału we wspólnym odpoczynku lub studium Biblii, świadczy to o gościnności, będącej przejawem chrześcijańskiej dobroci (Psalm 68:5 [68:6, Bw]).
Mówienie prawdy
17. Dlaczego w dobie obecnej nie jest łatwo mówić prawdę?
17 Opisując owoce światła, Paweł powiązał dobroć ze sprawiedliwością i prawdą, słusznie więc można powiedzieć, iż kolejnym aspektem dobroci jest prawdomówność. Słudzy Boży nie posługują się kłamstwem. Obecnie jednak mówienie prawdy stanowi szczególne wyzwanie, gdyż kłamstwo jest na porządku dziennym. Wiele osób składa fałszywe deklaracje podatkowe. Pracownicy nie mówią prawdy na temat wykonanej pracy. Uczniowie i studenci oszukują na lekcjach i egzaminach. Przedsiębiorcy kłamią przy zawieraniu umów handlowych. Dzieci łgają, by uniknąć kary. Złośliwi plotkarze swymi oszczerstwami psują niewinnym ludziom dobrą opinię.
18. Jak Jehowa zapatruje się na kłamców?
18 Jehowa uważa kłamstwo za coś odrażającego. Do ‛siedmiu rzeczy’, których nienawidzi, należy „kłamliwy język” oraz „świadek fałszywy, co kłamie” (Przysłów 6:16-19, BT). Obok tchórzów, zabójców i rozpustników, niegodnych życia w Bożym nowym świecie, wymieniono „wszystkich kłamców” (Objawienie 21:8). A jedno z przysłów mówi: ‛Kto postępuje uczciwie, boi się Jahwe; gardzi Nim, kto chodzi krętymi drogami’ (Przysłów 14:2, Bp). Kłamca z całą pewnością chodzi krętymi drogami, czym zdradza, że gardzi Jehową. Już sama myśl o tym jest przerażająca! Zawsze mówmy prawdę, choćbyśmy mieli z tego powodu zostać ukarani lub coś stracić pod względem materialnym (Przysłów 16:6; Efezjan 4:25). Kto tak czyni, naśladuje Jehowę, „Boga prawdy” (Psalm 31:5 [31:6, Bw]).
Pracuj nad okazywaniem dobroci
19. Jaki fakt, dający się niekiedy zaobserwować u ludzi ze świata, przynosi chwałę Stwórcy?
19 Omówiliśmy zaledwie kilka aspektów dobroci, którą powinni się odznaczać chrześcijanie. To prawda, że w pewnym stopniu widać ją także u ludzi ze świata. Na przykład jedni są gościnni, drudzy zaś — miłosierni. Z jakiego względu przypowieść o dobrym Samarytaninie jest tak wymowna? Otóż Jezus opowiedział o miłosiernym nie-Żydzie, który uczynił coś, czego nie chcieli zrobić najbardziej poważani Izraelici. Okoliczność, iż po 6000 lat niedoskonałości u niektórych ludzi w dalszym ciągu samorzutnie występują takie wspaniałe cechy, naprawdę przynosi zaszczyt Stwórcy człowieka.
20, 21. (a) Dlaczego dobroć chrześcijańska różni się od dobroci, którą można zobaczyć w tym świecie? (b) Jak chrześcijanie mogą pracować nad okazywaniem dobroci i dlaczego warto się do tego przykładać?
20 Jednakże chrześcijanie uważają dobroć za coś więcej niż przymiot, który można posiadać lub nie. Mają być naśladowcami Boga, muszą więc pracować nad okazywaniem tej zalety, i to we wszystkich jej aspektach. Jak tego dokonać? Biblia wyjaśnia, że możemy uczyć się dobroci. Psalmista modlił się do Boga: „Naucz mnie dobroci”. W jaki sposób? Wynika to z dalszych słów: „Bo w przykazaniach Twoich pokładam wiarę. Jesteś dobry i wyświadczasz dobro. Naucz mnie Twoich ustaleń” (Psalm 119:66, 68).
21 Rzeczywiście, poznawanie przykazań Jehowy i przestrzeganie ich pomaga pracować nad okazywaniem dobroci. Zawsze pamiętajmy, że jest ona owocem ducha, toteż możemy liczyć na wsparcie w pielęgnowaniu jej, jeśli będziemy zabiegać o ducha Jehowy poprzez modlitwy, zgromadzanie się z braćmi i studium Biblii. Dobroć to potężna siła. Jest w stanie nawet pokonać zło (Rzymian 12:21). Jakież to więc ważne, byśmy wyświadczali dobro wszystkim, a zwłaszcza naszym chrześcijańskim braciom (Galatów 6:10). Jeśli będziemy tak postępować, zostaniemy obdarzeni „chwałą i szacunkiem, i pokojem”, które obiecano „każdemu, kto czyni to, co jest dobre” (Rzymian 2:6-11).
Czy potrafisz odpowiedzieć?
◻ Jak możemy czynić dobro w odniesieniu do władz zwierzchnich?
◻ Kto między innymi zasługuje na nasze względy?
◻ W jaki sposób przejawia się miłosierdzie?
◻ Jakie dowody szczodrości i gościnności wyróżniają dziś chrześcijan?
◻ Jak możemy pracować nad okazywaniem dobroci?
[Ilustracja na stronie 20]
Jednym z aspektów dobroci jest okazywanie drugim względów
[Ilustracja na stronie 23]
Jezus, Wielki Nauczyciel, szczodrze poświęcał drugim czas