Pytania czytelników

◼ Jeżeli w Liście 1 Tymoteusza 2:5, 6 czytamy, że Jezus „siebie samego złożył jako okup za wszystkich” (Bw), to czy pełni on rolę pośrednika tylko wobec chrześcijan namaszczonych duchem, czy też wobec całej ludzkości?

Biblia oprócz podstawowych nauk zawiera też głębokie prawdy, które są pokarmem stałym i wymagają gruntownego studium. Jedna z nich dotyczy roli Jezusa Chrystusa jako Pośrednika. Apostoł Paweł napisał: „Jeden jest Bóg, jeden też pośrednik między Bogiem a ludźmi, człowiek Chrystus Jezus, który siebie samego złożył jako okup za wszystkich, aby o tym świadczono we właściwym czasie” (1 Tymoteusza 2:5, 6, Bw).

Aby w pełni zrozumieć tę wypowiedź Pawła, trzeba sobie wpierw uświadomić, że w Biblii przewidziano dla wiernych stworzeń ludzkich dwojaką nadzieję: (1) doskonałe życie w przywróconym ziemskim raju, oraz (2) życie w niebie dla 144 000 tworzących „małą trzódkę” (Łukasza 12:32; Objawienie 5:10; 14:1-3). W chrześcijaństwie uczy się, że wszyscy dobrzy ludzie idą do nieba. Pod wpływem tego niebiblijnego poglądu utarło się powszechne mniemanie, iż Jezus pełni wobec nich wszystkich rolę pośrednika. Na co jednak wskazuje Biblia?

Greckie słowo me·siʹtes, tłumaczone na „pośrednik”, oznacza ‛kogoś występującego między dwiema stronami lub stronnictwami’. Było to ‛określenie fachowe mające wiele znaczeń w hellenistycznej terminologii prawniczej’. W dziele pt. Theological Dictionary of the New Testament (Słownik teologiczny do Nowego Testamentu) profesor Albrecht Oepke twierdzi, iż wyraz mesiʹtes należał do „najbardziej zróżnicowanych terminów fachowych w hellenistycznym słownictwie prawnym”.

Dlaczego jednak rolę Jezusa jako pośrednika określono w Biblii terminem prawniczym? Aby to zrozumieć, rozważmy, co Paweł napisał o Prawie Bożym danym Izraelowi zgromadzonemu pod górą Synaj: „Przekazali je aniołowie przez rękę pośrednika” (Galatów 3:19, 20). Tym pośrednikiem był Mojżesz. Pośredniczył on między Jehową a narodem izraelskim. W czym? W ustanowieniu między Bogiem a tym narodem przymierza, to znaczy umowy prawnej.a

Czy to znaczy, że Jezus będąc Pośrednikiem pełni jakąś szczególną rolę w sensie prawnym? Tak. Zwróćmy uwagę na wypowiedź Pawła zanotowaną w Liście do Hebrajczyków 8:6: „Otrzymał zaszczytniejsze posługiwanie, bo też jest poręczycielem lepszego Przymierza, które uprawomocnione zostało mocniejszymi obietnicami” (Bp). Wspomnianym ‛lepszym przymierzem’ było nowe przymierze, które zajęło miejsce przymierza zawartego za pośrednictwem Mojżesza (Hebrajczyków 8:7-13). Nowe przymierze ‛zostało uprawomocnione’. Na jego podstawie niektórzy naśladowcy Chrystusa, począwszy od apostołów, uzyskali możność ‛wejścia do miejsca świętego’, czyli do samego nieba (Hebrajczyków 9:24; 10:16-19).

Na prawny charakter roli Jezusa jako Pośrednika „nowego przymierza” wskazują też inne wypowiedzi. Nawiązując do obietnicy Bożej z Psalmu 110:4, apostoł Paweł napisał: „Jezus jest poręczycielem [enʹgy·os] lepszego przymierza” (Hebrajczyków 7:22, Bp). Jest to jedyne miejsce, gdzie w Biblii występuje słowo enʹgy·os. W The New International Dictionary of New Testament Theology (Nowy międzynarodowy słownik teologii Nowego Testamentu) czytamy: „Engyos to rękojmia wypełnienia prawnego zobowiązania”. A zatem Jezus jako Pośrednik nowego przymierza daje prawną rękojmię urzeczywistnienia się „lepszej nadziei” (Hebrajczyków 7:19).

W innym miejscu Paweł posługuje się jeszcze jednym terminem prawniczym. Chodzi o słowo ar·ra·bonʹ, tłumaczone na „zadatek”. Ten sam słownik podaje: „Wyraz gr. arrabōn (...), wywodzący się z języka handlu i interesu, przybrał znaczenie prawne”. Zwróć uwagę, jak apostoł użył tego terminu: „Bóg zaś jest tym, który (...) namaścił nas oraz opieczętował i dał naszym sercom Ducha jako zadatek” (2 Koryntian 1:21, 22, Bp). W dwóch pozostałych miejscach, w których występuje słowo ar·ra·bonʹ, również jest mowa o namaszczeniu chrześcijan duchem świętym, będącym zapowiedzią ‛nagrody dziedzictwa wiecznie trwałego w niebie’, czekającego ich jako duchowych synów Bożych (2 Koryntian 5:1, 5; Efezjan 1:13, 14, BT; zob. Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures).

Widać więc wyraźnie, że nowe przymierze nie jest zwykłym porozumieniem, do którego by przystępowała cała ludzkość. Jest to starannie przygotowana umowa prawna między Bogiem a chrześcijanami namaszczonymi duchem.

Wszystko to powinno nam pomóc zrozumieć List 1 do Tymoteusza 2:5, 6. Występującą w tym wersecie wzmiankę o „pośredniku” poprzedza pięć innych, które znajdują się we wcześniejszych listach. W takim razie Tymoteusz musiałby wiedzieć, że pośrednictwo Jezusa ma charakter prawny i wiąże się z nowym przymierzem. M. Dibelius i H. Conzelmann przyznają w dziele pt. The Pastoral Epistles (Listy pasterskie), że w 1 Tymoteusza 2:5 ‛słowo „pośrednik” ma znaczenie prawne’ i „chociaż w przeciwieństwie do Heb[rajczyków] 8:6 nie ma tu wzmianki [o przymierzu], kontekst wyraźnie nasuwa myśl o ‛pośredniku przymierza’”. Według profesora Oepkego List 1 do Tymoteusza 2:5 przedstawia Jezusa jako „pełnomocnika i negocjatora”.

Przytoczmy przykład z naszych czasów, aby ułatwić zrozumienie tego zagadnienia zwłaszcza osobom nie będącym chrześcijanami namaszczonymi duchem. Wyobraź sobie sprawę, w której występuje pełnomocnik. Jego zadanie nie polega na odparciu oskarżenia, jak w wypadku obrońcy, lecz na doprowadzeniu do zawarcia kontraktu korzystnego i możliwego do przyjęcia dla obu stron. Oczywiście jeśli ciebie ta sprawa nie dotyczy, nie jest on twoim pełnomocnikiem. Może jednak być ci bardzo przychylny i pod niejednym względem udzielić ci cennego wsparcia.

Niekiedy z pracy pełnomocnika odnoszą pożytek liczne osoby postronne. To samo można powiedzieć o skutkach prawnych wynikłych z wystąpienia Jezusa w roli Pośrednika nowego przymierza. W przeciwieństwie do przymierza Prawa umożliwiło ono powstanie niebiańskiego „królestwa kapłanów” (Wyjścia 19:6; 1 Piotra 2:9). Kiedy chrześcijanie namaszczeni duchem znajdą się już w tym Królestwie, razem z Jezusem zaczną „wszystkim narodom ziemi” udostępniać z niebios błogosławieństwa (Rodzaju 22:18).

Ludzie ze wszystkich narodów, którzy spodziewają się żyć wiecznie na ziemi, już teraz odnoszą pożytek z usługiwania Jezusa. Ponieważ nie są objęci nowym przymierzem, więc nie jest on ich prawnym Pośrednikiem, ale mogą dzięki niemu przybliżać się do Jehowy. Chrystus powiedział: „Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca, chyba że przeze mnie” (Jana 14:6). Wszyscy, którzy uzyskają życie na ziemi, muszą kierować swe modlitwy do Jehowy za pośrednictwem Jezusa (Jana 14:13, 23, 24). Prócz tego Jezus jest współczującym Arcykapłanem, który może stosować na ich rzecz dobrodziejstwa własnej ofiary, umożliwiając im dostąpienie przebaczenia, a w przyszłości — zbawienie (Dzieje Apostolskie 4:12; Hebrajczyków 4:15).

Tak więc w Liście 1 do Tymoteusza 2:5, 6 nie użyto słowa „pośrednik” w zwykłym, powszechnie spotykanym znaczeniu. Wyraz ten nie wskazuje, jakoby Jezus był pośrednikiem między Bogiem a całą ludzkością. Przedstawia natomiast Chrystusa jako prawnego Pośrednika (lub „pełnomocnika”) przy zawieraniu nowego przymierza i jest zastosowany w występującym niekiedy w Biblii zawężonym zakresie znaczeniowym. Za wszystkich objętych tym przymierzem i mających otrzymać nieśmiertelne życie w niebie, zarówno Żydów, jak i pogan, Jezus złożył odpowiedni okup. Apostoł Jan nawiązuje do tego w 1 Jana 2:2, gdzie jest mowa o innych, którzy też skorzystają z dobrodziejstw ofiary Chrystusa: „On jest ofiarą przebłagania za grzechy nasze, chociaż nie tylko za nasze, lecz także całego świata”.

Pochodzący z „całego świata” otrzymają życie wieczne w przywróconym ziemskim raju. Ta nadzieja życia na ziemi przyświeca dziś milionom uznanych sług Bożych. Wiedzą, że Jezus jest ich Królem i Arcykapłanem, przez którego mogą dzień w dzień przybliżać się do Jehowy. Polegają na ofierze okupu, z której mogą korzystać i która dzięki zmartwychwstaniu zostanie też udostępniona takim mężom, jak Abraham, Dawid i Jan Chrzciciel (Mateusza 20:28). Tak więc ofiara Chrystusa umożliwi życie wieczne całej posłusznej ludzkości.

[Przypis]

[Ilustracja na stronie 31]

Przy górze Synaj Mojżesz usługiwał jako pośrednik przymierza Prawa

[Prawa własności]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.