WIĘZIENIE
Miejsce, w którym przetrzymuje się ludzi podejrzanych o przestępstwo i oczekujących na rozprawę sądową albo już skazanych za łamanie prawa. W językach hebrajskim i greckim w odniesieniu do niego używa się różnych określeń, które mają następujące znaczenia (a niekiedy też są tak oddawane): „dom okrągły” (Rdz 39:20; por. przyp. w NW i w KUL), „dom cysterny” (Wj 12:29, przyp. w NW), „areszt” (1Kl 22:27), „dom pod strażą” (Rdz 42:19; Jer 52:11), „dom więźniów lub związanych” (Sdz 16:21; Kzn 4:14), „więzienie, gdzie są dyby” (2Kn 16:10), „miejsce więzów” (Mt 11:2), „miejsce strzeżone” (Mt 14:10) i „miejsce pod strażą lub dozorem” (Dz 5:18).
Wśród starożytnych narodów, takich jak Egipcjanie, Filistyni, Asyryjczycy, Babilończycy i Persowie, uwięzienie było usankcjonowaną prawnie formą kary (Rdz 39:20; Sdz 16:25; 2Kl 17:4; Ezd 7:26; Jer 52:31-33). Więźniów zakuwano czasem w kajdany i zmuszano do ciężkiej pracy, np. przy mieleniu (Sdz 16:21; 2Kl 17:4; Ps 105:17, 18; Jer 52:11). W Egipcie zaufany więzień (jakim np. był Józef) mógł otrzymać władzę nad współwięźniami lub zostać wyznaczony do usługiwania tym, którzy przed uwięzieniem piastowali wysokie stanowiska (Rdz 39:21 do 40:4).
Więzienia istniały co najmniej od XVIII w. p.n.e., gdyż właśnie wtedy Józefa niesłusznie osadzono pod strażą „w domu dowódcy straży przybocznej” (Rdz 39:20; 40:3; 41:10). W tym egipskim więzieniu najwyraźniej znajdował się loch lub dół przypominający cysternę, gdzie trzymano niektórych więźniów (Rdz 40:15; 41:14; por. Iz 24:22).
Prawo Mojżeszowe nie przewidywało kary więzienia. Ponieważ sprawiedliwość należało wymierzyć szybko (Joz 7:20, 22-25), Pięcioksiąg wspomina o trzymaniu kogoś pod strażą tylko w sytuacjach, gdy oczekiwano na wskazówki od Boga (Kpł 24:12; Lb 15:34). Z czasem Izraelici zaczęli jednak stosować karę pozbawienia wolności. Na przykład proroka Jeremiasza trzymano w „domu, w którym były pęta, w domu sekretarza Jehonatana”. Znajdowały się tam „sklepione pomieszczenia”, być może cele w lochach. Panowały w nich tak złe warunki, że Jeremiasz bał się o swe życie (Jer 37:15-20). Później przeniesiono go na „Dziedziniec Straży”, gdzie otrzymywał codzienny przydział chleba, mógł przyjmować gości, a nawet dokonał pewnej transakcji handlowej (Jer 32:2, 8, 12; 37:21; zob. też 1Kl 22:27; 2Kn 16:10; Heb 11:36).
W I w. n.e. zgodnie z prawem rzymskim dozorcy więzienni lub strażnicy byli osobiście odpowiedzialni za więźniów (Dz 12:19). Dlatego gdy dozorca więzienny w Filippi uznał, że więźniowie uciekli, chciał popełnić samobójstwo (Dz 16:27). Dla bezpieczeństwa strażnicy często pilnowali drzwi więzienia, a więźniom zakuwano nogi w dyby albo skuwano ich łańcuchami ze strażnikami (Dz 5:23; 12:6-10; 16:22-24). Niektórym więźniom pozwalano przyjmować gości (Mt 25:36; Dz 23:35; 24:23, 27; 28:16-31; zob. DOZORCA WIĘZIENNY; WIĘZY).
Tak jak zapowiedział Chrystus Jezus, do więzienia wtrącono wielu jego naśladowców (Łk 21:12; Dz 26:10; Rz 16:7; Kol 4:10; Heb 10:34; 13:3). Apostoł Jan, zesłany na wyspę Patmos, napisał, że uwięzienie nadal miało być jedną z form prześladowania chrześcijan (Obj 2:10).
Znaczenie przenośne. W sensie przenośnym „więzienie” może się odnosić do kraju wygnania (jakim był Babilon) lub do stanu duchowej niewoli (Iz 42:6, 7; 48:20; 49:5, 8, 9; 61:1; Mt 12:15-21; Łk 4:17-21; 2Ko 6:1, 2). Stworzenia duchowe, które za czasów Noego okazały się nieposłuszne, nie mają ciał fizycznych i nie można ich trzymać w literalnym zamknięciu, ale Jehowa Bóg ograniczył im swobodę działania i z Jego punktu widzenia znajdują się w stanie „gęstej ciemności” — jak gdyby przebywali w więzieniu (1Pt 3:19; Judy 6; zob. TARTAR). Również otchłań, w której Szatan zostanie zamknięty na tysiąc lat, jest „więzieniem” — stanem zupełnej nieaktywności przypominającym śmierć (Obj 20:1-3, 7).