Czy w Biblii są sprzeczności?
Biblijna odpowiedź
Nie. Cała Biblia jest spójna. Chociaż niektóre fragmenty Biblii wydają się sobie zaprzeczać, to wątpliwości zwykle można rozstrzygnąć, uwzględniając jedną lub więcej podanych niżej zasad:
Weź pod uwagę kontekst. Sprzeczności można by się doszukać u każdego autora, jeśli jego słowa zostaną wyrwane z kontekstu.
Rozważ punkt widzenia pisarza. Naoczni świadkowie jakiegoś wydarzenia mogą je opisać dokładnie, ale użyć odmiennego słownictwa lub wspomnieć o innych szczegółach.
Uwzględnij fakty historyczne i ówczesne zwyczaje.
Ustal, czy dane słowo zostało użyte w znaczeniu dosłownym, czy przenośnym.
Pamiętaj, że nawet jeśli komuś przypisano jakieś działanie, nie znaczy to, że podjął je osobiściea.
Korzystaj z dokładnego przekładu Biblii.
Nie próbuj pogodzić tego, co mówi Biblia, z błędnymi poglądami religijnymi i fałszywymi dogmatami.
Opisane niżej przykłady pokazują, jak uwzględnienie tych zasad pozwala wyjaśnić niektóre pozorne sprzeczności w Biblii.
Zasada 1: Kontekst
Skoro Bóg w siódmym dniu odpoczywa, to jak może dalej działać? Kontekst sprawozdania o stwarzaniu z Księgi Rodzaju wskazuje, że stwierdzenie: „W siódmym dniu zaczął odpoczywać od wszelkiego swego dzieła, którego dokonał”, dotyczy ukończenia przez Boga materialnego dzieła stwórczego związanego z ziemią (Rodzaju 2:2-4). Jezus wcale temu nie zaprzeczył, gdy oświadczył, że Bóg „działa aż dotąd”, ponieważ mówił o innego rodzaju działaniu (Jana 5:17). W tym wypadku działanie Boga polega na tym, że natchnął On pisarzy Biblii, troszczy się o ludzi i zapewnia im kierownictwo (Psalm 20:6; 105:5; 2 Piotra 1:21).
Zasady 2 i 3: Punkt widzenia i tło historyczne
Gdzie Jezus uleczył niewidomego? Ewangelia według Łukasza mówi, że Jezus uzdrowił niewidomego, „gdy się zbliżał do Jerycha”. Tymczasem równoległe sprawozdanie z Ewangelii według Mateusza wspomina o dwóch niewidomych mężczyznach i o tym, że Jezus uzdrowił ich, gdy ‛wychodził z Jerycha’ (Łukasza 18:35-43; Mateusza 20:29-34). Te dwie relacje, napisane z różnych punktów widzenia, tak naprawdę się uzupełniają. Mateusz podał dokładną liczbę mężczyzn, podczas gdy Łukasz skupił się na tym mężczyźnie, do którego Jezus się zwracał. Jeśli chodzi o miejsce, archeolodzy odkryli, że w czasach Jezusa Jerycho składało się z dwóch miast — starego miasta żydowskiego i oddalonego o jakieś półtora kilometra nowszego miasta rzymskiego. Kiedy Jezus dokonał tego cudu, mógł się znajdować pomiędzy nimi.
Zasada 4: Znaczenie dosłowne czy przenośne
Czy ziemia zostanie zniszczona? W Księdze Kaznodziei 1:4 czytamy, że „ziemia stoi aż po czas niezmierzony”. Niektórzy twierdzą, że nie zgadza się to z wypowiedzią: „Ziemia i wszystko, co jest na niej zostanie spalone” (2 Piotra 3:10, Edycja Świętego Pawła). Jednak w Biblii słowo „ziemia” występuje zarówno w znaczeniu dosłownym — w odniesieniu do naszej planety, jak i w znaczeniu przenośnym — w odniesieniu do żyjących na niej ludzi (Rodzaju 1:1; 11:1). Opisane w Liście 2 Piotra 3:10 spalenie ziemi nie dotyczy zniszczenia naszej planety, ale „zagłady ludzi bezbożnych” (2 Piotra 3:7).
Zasada 5: Przypisanie działania
Kto w Kafarnaum przedstawił Jezusowi prośbę setnika? W Ewangelii według Mateusza 8:5, 6 czytamy, że do Jezusa podszedł sam setnik (dowódca wojskowy), a Ewangelia według Łukasza 7:3 mówi, że posłał on do niego żydowskich starszych. Tę pozorną sprzeczność można wyjaśnić tym, że prośba co prawda wyszła od dowódcy wojskowego, ale przedstawili ją wysłani przez niego starsi.
Zasada 6: Dokładność przekładu
Czy wszyscy grzeszymy? Biblia uczy, że wszyscy odziedziczyliśmy grzech po pierwszym człowieku, Adamie (Rzymian 5:12). Niektóre przekłady zdają się temu zaprzeczać, mówiąc, że dobry człowiek „nie grzeszy” albo że „jest uwolniony od grzechu” (1 Jana 3:6, Biblia Tysiąclecia; Współczesny przekład). Jednak w tekście greckim czasownik „grzeszyć” użyty w Liście 1 Jana 3:6 występuje w czasie teraźniejszym, co w tym języku zwykle wskazuje na czynność ciągłą. Istnieje różnica między odziedziczonym grzechem, którego nie możemy uniknąć, a grzechem rozmyślnym — trwaniem w nieposłuszeństwie wobec praw Bożych. Dlatego część przekładów dla jasności używa w tym miejscu precyzyjnych zwrotów, takich jak „nie trwa w grzechu” albo „nie oddaje się grzeszeniu” (Przekład Nowego Świata; Komentarz żydowski do Nowego Testamentu).
Zasada 7: Biblia, a nie dogmat
Czy Jezus jest równy Bogu, czy od Niego niższy? Jezus powiedział kiedyś: „Ja i Ojciec jedno jesteśmy”, co może się wydawać sprzeczne z innymi jego słowami: „Ojciec jest większy niż ja” (Jana 10:30; 14:28). Żeby właściwie zrozumieć te wersety, nie możemy próbować ich dostosować do niebiblijnego dogmatu o Trójcy, ale musimy przeanalizować, czego Biblia naprawdę uczy o Jehowie i Jezusie. Z Księgi tej wynika, że Jehowa jest nie tylko Ojcem Jezusa, ale też jego Bogiem — kimś, komu Jezus oddawał cześć (Mateusza 4:10; Marka 15:34; Jana 17:3; 20:17; 2 Koryntian 1:3). Jezus nie jest więc równy Bogu.
Kontekst słów Jezusa: „Ja i Ojciec jedno jesteśmy” wskazuje, że mówił on o wspólnym celu, który łączy go z jego Ojcem, Jehową Bogiem. Później powiedział: „Ojciec jest w jedności ze mną, a ja w jedności z Ojcem” (Jana 10:38). Podobna jedność łączyła go z jego naśladowcami, za których modlił się do Boga: „Dałem im chwałę, którą ty mi dałeś, żeby byli jedno, tak jak my jedno jesteśmy. Ja w jedności z nimi, a ty w jedności ze mną” (Jana 17:22, 23).
a Na przykład w encyklopedii Britannica — edycja polska pod hasłem „Tadż Mahal” napisano, że mauzoleum to „zostało wzniesione przez władcę z dynastii Wielkich Mogołów — Szahdżahana”. Oczywiście nie zbudował go on własnoręcznie — pod wspomnianym hasłem czytamy, że „przy T[adż] M[ahal] pracowało ponad 20 tys. robotników”.