Prawna ochrona dobrej nowiny

ODKĄD tylko człowiek zajął się budowaniem miast, zaczął też wznosić mury. Takie fortyfikacje, zwłaszcza w dawnych czasach, zapewniały ochronę. Z ich szczytu obrońcy mogli pilnować, by oblegające wojska nie zrobiły wyłomu lub podkopu. W obrębie tak umocnionego miasta znajdowali schronienie nie tylko jego mieszkańcy, ale także okoliczna ludność (2 Samuela 11:20-24; Izajasza 25:12).

Świadkowie Jehowy również wznoszą swego rodzaju ochronne obwarowanie — mur prawny. Nie oznacza to wcale, że chcą przy tym odizolować się od reszty społeczeństwa — znani są przecież jako ludzie towarzyscy i otwarci. Ten mur umacnia raczej prawne gwarancje podstawowych swobód dla całego społeczeństwa. Jednocześnie ma chronić prawo Świadków do swobodnego wielbienia Boga (porównaj Mateusza 5:14-16). Broni ich sposobu oddawania czci Bogu oraz prawa do głoszenia dobrej nowiny o Królestwie Bożym. Jak jest wznoszony ten mur i co się na niego składa?

Budowanie obronnego muru prawnego

Chociaż w większości krajów Świadkowie Jehowy cieszą się wolnością religijną, w niektórych stają się celem nieuzasadnionych ataków. Kiedy kwestionuje się sposób, w jaki oddają cześć Bogu przez wspólne zgromadzanie się i głoszenie od domu do domu, korzystają ze środków prawnych. Na całym świecie odbyło się tysiące rozpraw sądowych dotyczących Świadków.a Nie wszystkie zakończyły się dla nich pomyślnie. Ale w takich wypadkach często odwoływali się do sądów wyższej instancji. Z jakim rezultatem?

Zwycięstwa prawne odniesione przez Świadków Jehowy w różnych krajach w ciągu tego stulecia stanowiły solidne precedensy, na które powoływali się oni podczas następnych procesów. Korzystne dla nich orzeczenia niczym cegły i kamienie utworzyły mur prawny zapewniający im ochronę. Umożliwia on prowadzenie dalszej walki o swobodę praktykowania religii i oddawania czci Bogu.

Oto przykład: Dnia 3 maja 1943 roku Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych rozpatrzył sprawę Murdock przeciw Pensylwanii. Dotyczyła ona tego, czy Świadkowie Jehowy rozpowszechniający literaturę religijną muszą uzyskać pozwolenie na handel domokrążny. Świadkowie Jehowy stali na stanowisku, iż nie powinno się tego od nich wymagać. Prowadzona przez nich działalność kaznodziejska nie ma i nigdy nie miała charakteru komercyjnego. Ich celem nie jest zarabianie pieniędzy, lecz głoszenie dobrej nowiny (Mateusza 10:8; 2 Koryntian 2:17). W swym orzeczeniu sąd zgodził się ze Świadkami i uznał, że uzależnianie prawa do rozpowszechniania literatury biblijnej od jakiejkolwiek opłaty byłoby niezgodne z konstytucją.b Decyzja ta stała się dla Świadków ważnym precedensem, na który z powodzeniem powoływali się odtąd podczas wielu rozpraw. Sprawa Murdock przeciw Pensylwanii jest ważnym elementem owego muru obronnego.

Procesy te odegrały niebagatelną rolę w umacnianiu prawnych gwarancji swobód religijnych całego społeczeństwa. W pewnej publikacji tak oceniono wkład Świadków w obronę praw obywatelskich w USA: „Świadkowie Jehowy mieli ogromny wpływ na rozwój prawa konstytucyjnego, zwłaszcza przez rozszerzenie granic gwarantujących wolność słowa i wyznania” (University of Cincinnati Law Review).

Wzmacnianie muru

Z każdym zwycięstwem prawnym ów mur staje się coraz mocniejszy. Rozpatrzmy kilka wyroków sądowych, które w latach dziewięćdziesiątych przyniosły pożytek zarówno Świadkom Jehowy, jak i innym miłującym wolność mieszkańcom ziemi.

Grecja. W dniu 25 maja 1993 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że obywatel Grecji ma prawo mówić drugim o swych poglądach religijnych. Sprawa dotyczyła Minosa Kokkinakisa, mającego wówczas 84 lata. Ów Świadek Jehowy był od roku 1938 przeszło 60 razy aresztowany, 18 razy stawał przed greckimi sądami i spędził ponad 6 lat w więzieniu. Skazywano go najczęściej za prozelityzm, zabroniony przez grecką ustawę z lat trzydziestych, na mocy której w latach 1938-1992 aresztowano blisko 20 000 Świadków Jehowy. Trybunał Europejski orzekł, iż rząd Grecji pogwałcił prawo Kokkinakisa do wolności wyznania, i przysądził mu odszkodowanie w wysokości 14 400 dolarów. W uzasadnieniu wyroku stwierdzono, że Świadkowie Jehowy rzeczywiście są „znaną religią” (zobacz Strażnicę z 1 września 1993 roku, strony 27-31).

Meksyk. Duży krok w obronie wolności wyznania zrobiono 16 lipca 1992 roku w Meksyku. W tym właśnie dniu zaczęła obowiązywać „Ustawa o stowarzyszeniach religijnych i kulcie publicznym”. Dzięki niej ugrupowania religijne mogą zyskać osobowość prawną, jeśli tylko zostaną zarejestrowane. Przedtem Świadkowie Jehowy, podobnie jak inne wyznania istniejące w tym kraju, nie mieli osobowości prawnej. Dnia 13 kwietnia 1993 roku złożyli wniosek o rejestrację. Ku ich radości 7 maja 1993 roku uznano prawnie dwa stowarzyszenia religijne: La Torre del Vigía, A. R. oraz Los Testigos de Jehová en México, A. R. (zobacz Przebudźcie się! z 8 sierpnia 1994 roku, strony 19-21).

Brazylia. W listopadzie 1990 roku Państwowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych (INSS) powiadomił Biuro Oddziału Towarzystwa Strażnica, że niepłatni ochotnicy usługujący w Betel (jak nazywa się obiekty oddziału) tracą status duchownych i będą podlegać brazylijskim prawom dotyczącym zatrudnionych. Świadkowie odwołali się od tej decyzji. Dnia 7 czerwca 1996 roku Komisja Sądowa przy Biurze Prokuratora Generalnego w stolicy kraju wydała orzeczenie potwierdzające, że usługujący w Betel mają status członków prawnie uznanej wspólnoty religijnej, a nie pracowników świeckich.

Japonia. W dniu 8 marca 1996 roku Sąd Najwyższy Japonii wydał orzeczenie w sprawie kształcenia się i wolności religijnej, z którego pożytek mógł odnieść każdy mieszkaniec tego kraju. Jednogłośnie stwierdzono, iż władze pewnej uczelni w Kobe bezprawnie wydaliły Kunihita Kobayashiego za odmowę uprawiania sztuk walki. Po raz pierwszy w wyroku Sądu Najwyższego powołano się na prawo do wolności wyznania gwarantowane przez Konstytucję Japonii. Ten młody Świadek uznał na podstawie swego sumienia wyszkolonego na Biblii, że tego rodzaju zajęcia naruszają zasady Pisma Świętego, na przykład tę z Księgi Izajasza 2:4: „Przekują swe miecze na lemiesze, a swe włócznie na noże ogrodnicze. Naród nie podniesie miecza przeciw narodowi ani się już nie będą uczyć wojowania”. Orzeczenie sądu stworzyło precedens dla podobnych spraw w przyszłości (zobacz Strażnicę z 1 listopada 1996 roku, strony 19-21).

Dnia 9 lutego 1998 roku sąd wyższej instancji w Tokio podczas innej przełomowej rozprawy uszanował prawo Misae Takedy, będącej Świadkiem Jehowy, do odmowy leczenia niezgodnego z biblijnym poleceniem, by ‛powstrzymywać się od krwi’ (Dzieje 15:28, 29). Orzeczenie to zaskarżono do Sądu Najwyższego, dlatego dopiero okaże się, czy zostanie utrzymane w mocy.

Filipiny. Pierwszego marca 1993 roku Sąd Najwyższy na Filipinach wydał jednogłośnie wyrok na korzyść młodych Świadków, którzy w szkole z szacunkiem odmówili pozdrawiania flagi, za co skreślono ich z listy uczniów.

Każde pomyślne orzeczenie sądu niczym kolejny kamień lub cegła wzmacnia mur prawny, który chroni swobody nie tylko Świadków, ale całego społeczeństwa.

Obrona muru

Świadkowie Jehowy są zarejestrowani w 153 krajach i tak jak pozostałe uznawane religie cieszą się wieloma swobodami gwarantowanymi przez prawo. Po dziesiątkach lat prześladowań i zakazu w Związku Radzieckim i innych krajach Europy Wschodniej Świadkowie Jehowy uzyskali osobowość prawną na przykład w Albanii, na Białorusi, w Czechach, Gruzji, Kazachstanie, Kirgistanie, Rumunii, Słowacji i na Węgrzech. Ostatnio jednak w wielu państwach Świadkowie Jehowy spotykają się z poważnym sprzeciwem lub z ograniczeniami; dotyczy to też niektórych krajów zachodnioeuropejskich o ustabilizowanym systemie prawnym. Przeciwnicy za wszelką cenę starają się ‛dekretem gotować im niedolę’ (Psalm 94:20). Jak Świadkowie na to reagują?c

Wprawdzie Świadkowie Jehowy chcą podporządkowywać się wszystkim rządom, ale domagają się też prawnych gwarancji umożliwiających im swobodne wielbienie Boga. Są przeświadczeni, że wszelkie akty prawne lub orzeczenia sądowe zabraniające im stosowania się do poleceń Bożych — w tym głoszenia dobrej nowiny — są bezpodstawne (Marka 13:10). Jeżeli nie udaje się osiągnąć porozumienia na drodze pokojowej, przystępują do ofensywy prawnej i wdrażają wszelkie procedury odwoławcze, dopóki nie wywalczą ochrony nadanego im przez Boga prawa do oddawania Mu czci. Świadkowie Jehowy bezgranicznie ufają obietnicy Bożej: „Żadna broń wykonana przeciwko tobie nie okaże się skuteczna” (Izajasza 54:17).

[Przypisy]

[Ramka na stronie 21]

Ochrona praw Świadków Jehowy

W wyniku prześladowań Świadkowie Jehowy nieraz stają przed sędziami i przedstawicielami rządów całego świata (Łukasza 21:12, 13). Usilnie starają się bronić swych swobód, korzystając ze środków prawnych. Dzięki zwycięstwom, które odniesiono na salach rozpraw w wielu krajach, mogą bronić swej wolności oraz przysługujących im praw do:

◻ głoszenia od domu do domu bez ograniczeń nakładanych na akwizytorów — Murdock przeciw Pensylwanii, Sąd Najwyższy USA (1943); Kokkinakis przeciw Grecji, Europejski Trybunał Praw Człowieka (1993);

◻ swobodnego zgromadzania się w celu wielbienia Boga — Manoussakis i inni przeciw Grecji, Europejski Trybunał Praw Człowieka (1996);

◻ decydowania, jak zgodnie ze swym sumieniem mogą okazywać szacunek fladze lub symbolom narodowym — Wydział Oświaty Stanu Wirginia Zachodnia przeciw Barnette, Sąd Najwyższy USA (1943); Sąd Najwyższy Filipin (1993); Sąd Najwyższy Indii (1986);

◻ odmowy służby wojskowej, która koliduje z ich chrześcijańskim sumieniem — Georgiadis przeciw Grecji, Europejski Trybunał Praw Człowieka (1997);

◻ wyboru lekarstw i metod leczenia, które nie pogwałcają ich sumienia — Malette przeciw Shulmanowi, Sąd Apelacyjny, Ontario, Kanada (1990); Strażnica przeciw E.L.A., Sąd Apelacyjny, San Juan, Portoryko (1995); Fosmire przeciw Nicoleau, Sąd Apelacyjny, Nowy Jork, USA (1990);

◻ wychowywania dzieci według swych wierzeń opartych na Biblii, nawet jeśli są one kwestionowane podczas sporów o władzę rodzicielską — St-Laurent przeciw Soucy, Sąd Najwyższy Kanady (1997); Hoffmann przeciw Austrii, Europejski Trybunał Praw Człowieka (1993);

◻ posługiwania się przedstawicielstwami prawnymi, którym przysługują takie same ulgi podatkowe, z jakich korzystają przedstawicielstwa innych uznanych religii — Obywatele przeciw Haringowi, Sąd Apelacyjny, Nowy Jork, USA (1960);

◻ takich samych ulg podatkowych dla osób, które pełnią jakąś formę specjalnej służby pełnoczasowej, z jakich korzystają pełnoczasowi pracownicy w innych religiach — Państwowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Brazylii, Brasília (1996).

[Ilustracja na stronie 20]

Minos Kokkinakis z żoną

[Ilustracja na stronie 20]

Kunihito Kobayashi

[Prawa własności do ilustracji, strona 19]

The Complete Encyclopedia of Illustration/​J. G. Heck