Ucz swoje dziecko, by służyło Jehowie
„Niech mąż prawdziwego Boga (...) pouczy nas, co mamy czynić z dzieckiem, które się urodzi” (SĘDZ. 13:8).
1. Jak Manoach zareagował na wiadomość, że zostanie ojcem?
ŻONA Manoacha, która dotychczas była bezpłodna, przekazała mu zaskakującą wiadomość. Od anioła Jehowy usłyszała coś, co wydawało się niemożliwe — małżeństwu temu urodzi się syn! Przyszły ojciec niewątpliwie się ucieszył, ale był też świadomy wielkiej odpowiedzialności, która spoczęła na jego barkach. Jak żyjąc w narodzie pełnym niegodziwości, zdołają oboje wychować syna na sługę Bożego? Manoach ‛upraszał Jehowę’, mówiąc: „Niech mąż prawdziwego Boga [anioł], niedawno przez ciebie przysłany, znowu do nas przyjdzie i pouczy nas, co mamy czynić z dzieckiem, które się urodzi” (Sędz. 13:1-8).
2. Co wchodzi w zakres szkolenia dziecka? (Zobacz ramkę „Twój najważniejszy zainteresowany”).
2 Jeżeli jesteś rodzicem, zapewne dobrze rozumiesz szczerą prośbę Manoacha. Na tobie również spoczywa odpowiedzialne zadanie, by pomóc swemu dziecku poznać i pokochać Jehowę (Prz. 1:8). W tym celu chrześcijańscy rodzice organizują konstruktywne wielbienie Boga w gronie rodziny, które przyczynia się do rozwoju duchowego dzieci. Oczywiście zaszczepianie prawd biblijnych w umyśle dziecka wymaga czegoś więcej niż prowadzenia cotygodniowego studium rodzinnego (odczytaj Powtórzonego Prawa 6:6-9). Jak zatem możesz sprostać zadaniu wpajania prawdy swemu dziecku? W tym oraz następnym artykule omówiono, jak ojcowie i matki mogą naśladować przykład Jezusa. Chociaż sam nie miał dzieci, rodzice mogą odnieść korzyść z jego sposobu nauczania, ponieważ uczył i szkolił on swoich naśladowców, przejawiając miłość, pokorę oraz wnikliwość. Przeanalizujmy po kolei każdy z tych przymiotów.
KOCHAJ SWE DZIECKO
3. Jak Jezus wyrażał swoją miłość do uczniów?
3 Jezus nie wahał się mówić swym uczniom, że ich kocha (odczytaj Jana 15:9). Swoją miłość okazywał im też przez utrzymywanie z nimi bliskich i częstych kontaktów (Marka 6:31, 32; Jana 2:2; 21:12, 13). Jezus nie traktował swych uczniów służbowo. Dlatego nie musieli się zastanawiać, czy naprawdę ich miłuje. Jak możesz naśladować jego sposób nauczania?
4. Jak możesz upewniać swoje dzieci, że je kochasz? (Zobacz ilustrację tytułową).
4 Mów swemu dziecku, że je kochasz, i często pokazuj, jak wiele dla ciebie znaczy (Prz. 4:3; Tyt. 2:4). Samuel, który mieszka w Australii, wspomina: „Kiedy byłem mały, tata co wieczór czytał mi Mój zbiór opowieści biblijnych. Odpowiadał na moje pytania, przytulał mnie i całował na dobranoc. Byłem zaskoczony, gdy później dowiedziałem się, że dorastał w rodzinie, w której rzadko wyrażano uczucia w ten sposób. Mimo to naprawdę starał się pokazywać, że mnie kocha. W rezultacie nawiązaliśmy silną więź, a ja czułem się szczęśliwy i bezpieczny”. Aby twoje dziecko tak się czuło, często mów mu: „Kocham cię”. Okazuj mu uczucia. Rozmawiaj z nim, wspólnie jedzcie i razem się bawcie.
5, 6. (a) Co Jezus zapewnia tym, których kocha? (b) Wyjaśnij, jak dzięki odpowiedniemu karceniu dzieci mogą czuć się bezpieczne i kochane.
5 Jezus powiedział: „Wszystkich, których kocham, tych upominam i karcę” (Obj. 3:19)a. Chociaż jego uczniowie wielokrotnie się sprzeczali, kto wśród nich jest największy, on ich nie odrzucił. Ale też nie przymykał oczu, gdy nie reagowali na jego rady. Życzliwie i łagodnie upominał ich w stosownym czasie i miejscu (Marka 9:33-37).
6 Okazuj miłość swemu dziecku, zapewniając mu karcenie. Czasem wystarczy wyjaśnić, dlaczego dane postępowanie jest dobre lub złe. Innym razem dziecko może nie zrobić tego, co mówisz (Prz. 22:15). Kiedy tak się zdarzy, naśladuj Jezusa. W stosownym czasie i miejscu życzliwie i łagodnie udziel dziecku skarcenia, cierpliwie zapewniając mu kierownictwo, szkolenie i korygowanie. Elaine z RPA mówi: „Moi rodzice byli konsekwentni w karceniu. Kiedy uprzedzili mnie o konsekwencjach jakiegoś złego postępowania, zawsze dotrzymywali słowa. Nigdy jednak nie karcili mnie w gniewie ani bez wyjaśnienia za co. W rezultacie czułam się bezpiecznie. Znałam zakreślone mi granice i rozumiałam, czego się ode mnie wymaga”.
OKAZUJ POKORĘ
7, 8. (a) Jak Jezus okazywał pokorę w swoich modlitwach? (b) Jak swoimi modlitwami możesz uczyć dziecko polegania na Bogu?
7 Wyobraź sobie, co czuli uczniowie Jezusa, którzy słyszeli albo później się dowiedzieli, jak pod koniec swego człowieczego życia ich Mistrz się modlił: „Abba, Ojcze, dla ciebie wszystko jest możliwe; zabierz ten kielich ode mnie. Jednakże nie to, co ja chcę, ale co ty chcesz” (Marka 14:36)b. Z tej prośby Jezusa jego uczniowie nauczyli się, że skoro doskonały Syn Boży pokornie modlił się o Bożą pomoc, oni powinni robić tak samo.
8 Czego dziecko uczy się z twoich modlitw? Oczywiście głównym ich celem nie jest uczenie go. Kiedy jednak z pokorą się modlisz w obecności dziecka, uczy się ono polegać na Jehowie. Ana, która mieszka w Brazylii, opowiada: „W obliczu problemów, na przykład choroby moich dziadków, rodzice prosili Jehowę o siły do radzenia sobie w tej sytuacji i mądrość do podejmowania właściwych decyzji. Swoje problemy powierzali Jehowie nawet wtedy, gdy znajdowali się pod ogromną presją. W rezultacie nauczyłam się na Nim polegać”. Kiedy modlisz się z dzieckiem, proś nie tylko za nim. Zwracaj się do Jehowy, by pomógł również tobie — na przykład porozmawiać z pracodawcą o wolnym na czas zgromadzenia lub zdobyć się na odwagę, by głosić sąsiadom. Gdy pokornie polegasz na Bogu, twoje dziecko nauczy się tego samego.
9. (a) Jak Jezus uczył swoich naśladowców pokornie usługiwać drugim? (b) Czego nauczysz dziecko, jeśli będziesz chętnie usługiwać innym?
9 Jezus słowem i przykładem szkolił uczniów, by pokornie usługiwali drugim (odczytaj Łukasza 22:27). Uczył ich przejawiać ofiarność w służbie dla Jehowy oraz w kontaktach ze współwyznawcami. Kiedy sam będziesz pokorny i ofiarny, udzielisz swemu dziecku podobnej lekcji. Debbie, matka dwójki dzieci, mówi: „Nigdy nie czułam się zazdrosna o to, że mój mąż jako starszy poświęcał czas innym. Wiedziałam, że jeśli tylko nasza rodzina będzie potrzebowała jego uwagi, on nam ją zapewni” (1 Tym. 3:4, 5). Jej mąż Pranas dodaje: „Później nasze dzieci chętnie pomagały przy zgromadzeniach i innych przedsięwzięciach teokratycznych. Wręcz rozkwitały, zawierały przyjaźnie i czuły, że tu jest ich miejsce!”. Obecnie cała rodzina służy Jehowie pełnoczasowo. Jeżeli będziesz przejawiać pokorę i ofiarność, twoje dziecko zapewne nauczy się, jak usługiwać drugim.
WYKAZUJ WNIKLIWOŚĆ
10. Jak Jezus wykazał wnikliwość, kiedy tłum przyszedł go zobaczyć?
10 Jezus wykazywał wnikliwość, patrząc poza to, co oczywiste, i dostrzegając powód określonego zachowania ludzi. Pewnego razu wydawało się, że część jego słuchaczy w Galilei była gotowa go naśladować (Jana 6:22-24). Jednak Jezus, który czytał w sercach, dostrzegł, że tym ludziom bardziej zależało na pokarmie fizycznym niż na jego naukach (Jana 2:25). Widząc, na czym polega ich błąd, cierpliwie ich skorygował i wyjaśnił, co mogą poprawić (odczytaj Jana 6:25-27).
11. (a) Zilustruj przykładem, jak wnikliwość może ci pomóc ustalić, czy twoje dziecko czerpie radość ze służby. (b) Co możesz zrobić, by służba była dla twego dziecka interesująca i satysfakcjonująca?
11 Chociaż nie potrafisz czytać w czyimś sercu, możesz okazać wnikliwość i dowiedzieć się, co twoje dziecko sądzi o służbie kaznodziejskiej. W trakcie głoszenia wielu rodziców robi krótkie przerwy, żeby dzieci mogły odpocząć i coś przekąsić. Mógłbyś jednak spojrzeć poza to, co oczywiste, i zastanowić się: „Czy mojemu dziecku radość sprawia służba czy tylko przerwy?”. Jeżeli dostrzeżesz, że mogłaby ona stać się dla niego bardziej interesująca i satysfakcjonująca, wyznacz mu jakieś cele. Wykaż się pomysłowością, by dziecko było w pełni zaangażowane w tę działalność.
12. (a) Jakiej wnikliwej przestrogi przed nieczystością moralną Jezus udzielił swym naśladowcom? (b) Dlaczego ta przestroga Jezusa okazała się na czasie?
12 Jezus dowiódł wnikliwości również przez wskazywanie, co może doprowadzić do grzechu. Na przykład jego naśladowcy wiedzieli, że niemoralność jest zła. Ale on ostrzegł ich przed krokami prowadzącymi do niej: „Każdy, kto się wpatruje w kobietę, aby do niej zapałać namiętnością, już popełnił z nią cudzołóstwo w swym sercu. Jeśli więc twoje prawe oko cię gorszy, wyłup je i odrzuć od siebie” (Mat. 5:27-29). Dla chrześcijan żyjących pod panowaniem Rzymu słowa te okazały się nader aktualne. Według pewnego historyka w rzymskich sztukach teatralnych „zarówno do oczu, jak i uszu [widzów] docierały nieprzyzwoite treści, a największy aplauz zdobywały sceny najsprośniejsze”. Jakąż miłością i wnikliwością odznaczył się Jezus, gdy ostrzegł swych uczniów przed rzeczami, które mogłyby utrudnić im zachowanie czystości moralnej!
13, 14. Jak możesz chronić dziecko przed nieczystą rozrywką?
13 Wnikliwość może ci pomóc chronić dziecko przed duchową szkodą. Obecnie dzieci już od najmłodszych lat są narażone na pornografię i inne niemoralne treści. Oczywiście chrześcijańscy rodzice mówią dzieciom, że nieczysta rozrywka jest niewłaściwa. Jednak wnikliwość pomoże ci też zrozumieć, w jaki sposób pornografia mogłaby zaciekawić twoje dziecko. Zastanów się: „Co może je podkusić do obejrzenia materiałów pornograficznych? Czy wie, dlaczego jest to niebezpieczne? Czy jestem przystępny, dzięki czemu zwróci się do mnie o pomoc, gdyby odczuło taką pokusę?”. Nawet jeśli twoje dziecko jest jeszcze małe, możesz je zapewnić: „Gdybyś kiedyś natknął się w Internecie na stronę z niemoralnymi treściami i miał ochotę je obejrzeć, przyjdź i mi o tym powiedz. Nie musisz się wstydzić. Chcę ci pomóc”.
14 Wnikliwość pomoże ci także z rozwagą wybierać rozrywkę dla siebie. Cytowany już Pranas mówi: „To, jaki rodzaj muzyki, filmów lub książek pochwalamy jako rodzice, nadaje ton całej rodzinie. Możesz dużo mówić, ale dziecko będzie obserwować, co robisz, i cię naśladować”. Jeżeli twoje dziecko widzi, że starannie dobierasz rozrywkę, prawdopodobnie będzie skłonne dokonywać podobnych wyborów (Rzym. 2:21-24).
PRAWDZIWY BÓG CIĘ WYSŁUCHA
15, 16. (a) Dlaczego możesz być pewny, że Bóg pomoże ci uczyć twoje dziecko? (b) Co omówimy w następnym artykule?
15 Co się stało, kiedy Manoach poprosił o pomoc w wychowaniu syna? „Prawdziwy Bóg wysłuchał głosu Manoacha” (Sędz. 13:9). Rodzice, Jehowa wysłucha również waszych modlitw i pomoże wam szkolić dzieci. Podołacie temu zadaniu, jeśli będziecie przejawiać miłość, pokorę i wnikliwość.
16 Jehowa pomaga rodzicom uczyć nie tylko małe dzieci, ale też starsze. W następnym artykule przeanalizujemy, jak możesz naśladować miłość, pokorę i wnikliwość Jezusa, gdy szkolisz swoje nastoletnie dziecko, by służyło Jehowie.
a Według Biblii karcenie obejmuje życzliwe kierownictwo, szkolenie, korygowanie, a czasami wymierzenie kary — ale nigdy w gniewie.
b W pewnym dziele wyjaśniono: „W czasach Jezusa słowa ʼabbāʼ używano w codziennej mowie głównie dla wyrażenia przywiązania i szacunku dzieci do ojców” (The International Standard Bible Encyclopedia).