Pojawienie się i rozwój w czasach nowożytnych

Dzisiejsi Świadkowie Jehowy pojawili się na widowni dziejów ponad 100 lat temu. Z początkiem lat siedemdziesiątych XIX wieku w miejscowości Allegheny na terenie amerykańskiego stanu Pensylwania (obecnie jest to dzielnica miasta Pittsburga) kilka osób podjęło bezpretensjonalne badania nad Pismem Świętym. Głównym inicjatorem w tej grupie był Charles Taze Russell. W lipcu 1879 ukazało się po angielsku pierwsze wydanie czasopisma Strażnica Syjońska i Zwiastun Obecności Chrystusa. Do roku 1880 owa niewielka grupka ludzi studiujących Biblię rozrosła się do kilkudziesięciu zborów rozsianych także po sąsiednich stanach. W roku 1881 powstało Zion’s Watch Tower Tract Society (Towarzystwo Wydawnicze Strażnica Syjońska), które w roku 1884 uzyskało osobowość prawną; na jego czele stanął w charakterze prezesa C.T. Russell. Nazwę tej instytucji zmieniono później na Watch Tower Bible and Tract Society (Strażnica — Towarzystwo Biblijne i Traktatowe). Wiele osób podjęło się wówczas chodzenia od domu do domu ze świadectwem ustnym i literaturą biblijną. W roku 1888 pięćdziesięciu głosicieli poświęcało tej działalności cały swój czas; obecnie na całym świecie grono takich ludzi liczy sobie mniej więcej pół miliona.

Do roku 1909 działalność ta zdążyła nabrać zasięgu międzynarodowego, a główne biuro Towarzystwa przeniesiono wtedy do jego obecnej siedziby w Brooklynie, dzielnicy Nowego Jorku. Zaczęto publikować kazania biblijne w różnych gazetach. W roku 1913 ukazywały się takie kazania w czterech językach, a przedrukowywało je około 3000 gazet na terenie Stanów Zjednoczonych, Kanady i Europy. Poza tym rozpowszechniono setki milionów egzemplarzy książek, broszur i ulotek.

W roku 1912 podjęto pracę nad tak zwanym Fotodramatem Stworzenia, który w postaci ruchomych obrazów z podkładem dźwiękowym przedstawiał dzieje ziemi od jej stworzenia do końca 1000-letniego panowania Chrystusa. Rozpoczęte w 1914 roku projekcje oglądało codziennie 35 000 widzów. Było to pionierskie osiągnięcie w historii rozwoju filmu dźwiękowego.

ROK 1914

Nadciągał czas przełomowy. Jeszcze w październiku 1876 roku badacz Biblii Charles Taze Russell opublikował w wydawanym w Brooklynie miesięczniku Bible Examiner artykuł pt. „Czasy Pogan: Kiedy się skończą?” Na stronie 27 powiedziano tam wyraźnie: „Siedem czasów skończy się w roku Pańskim 1914”. Czasy Pogan to inaczej według słów samego Jezusa „czasy wyznaczone narodom” (Łukasza 21:24, New World Translation). Chociaż rok 1914 nie spełnił wszystkich oczekiwań, to jednak Czasy Pogan faktycznie dobiegły wtedy kresu i niewątpliwie rok ten był znamienny. Wielu historyków i komentatorów zgodnie stwierdza, iż rok 1914 stał się punktem zwrotnym w dziejach ludzkości. Świadczą o tym chociażby poniższe cytaty:

„Ostatnim całkiem ‛normalnym’ rokiem w historii był rok 1913, rok poprzedzający wybuch pierwszej wojny światowej”. (Artykuł wstępny waszyngtońskiego dziennika Times-Herald z 13 marca 1949).

„Od roku 1914 każdy człowiek świadomy rozwoju wydarzeń światowych jest głęboko zaniepokojony tym, co wygląda na z góry narzucony przez los, fatalny marsz ku jeszcze większej katastrofie. Wiele poważnych osobistości dochodzi do przekonania, że nie da się już powstrzymać tego pędu do zguby”. (Bertrand Russell według The New York Times Magazine z 27 września 1953).

„Od pierwszej wojny światowej cały świat stracił równowagę i do tej pory nie wiadomo, dlaczego tak się stało. Przedtem ludzie myśleli, że zbliża się zrealizowanie utopii. Panował pokój, wzrastał dobrobyt. I nagle wszystko się załamało. Od tej pory jakoś nie można się pozbierać. (...) W bieżącym stuleciu uśmiercono więcej ludzi niż w całej dotychczasowej historii”. (Dr Walker Percy w czasopiśmie American Medical News z 21 listopada 1977).

Przeszło 50 lat po roku 1914 polityk niemiecki Konrad Adenauer napisał: „Od 1914 roku ludzie zapomnieli, jak wygląda spokojne i bezpieczne życie”. (The West Parker z Cleveland w stanie Ohio, 20 stycznia 1966).

Pierwszy prezes Towarzystwa Strażnica, C. T. Russell, zmarł w roku 1916. W następnym roku jego miejsce zajął Joseph F. Rutherford. Nastąpiło szereg zmian. Zaczęto na przykład wydawać Złoty Wiek, czasopismo uzupełniające Strażnicę (obecnie pod nazwą Przebudźcie się! ukazuje się w nakładzie około 12 000 000 egzemplarzy w ponad 50 językach). Położono większy nacisk na świadczenie od drzwi do drzwi. W roku 1931 dla odróżnienia się od nominalnego chrześcijaństwa przybrano nazwę Świadkowie Jehowy opartą na Księdze Izajasza 43:10-12.

W latach dwudziestych i trzydziestych bieżącego stulecia w szerokim zakresie posługiwano się radiem. W roku 1933 Towarzystwo korzystało z usług 403 radiostacji, które nadawały odczyty biblijne. Później wykłady radiowe zostały w znacznej mierze zastąpione przez wizyty domowe; Świadkowie Jehowy chodzili od mieszkania do mieszkania z przenośnymi gramofonami i odtwarzali przemówienia biblijne nagrane na płyty. U osób okazujących zainteresowanie rozpoczynano domowe studia biblijne.

ZWYCIĘSTWA PRZED SĄDAMI

W latach trzydziestych i czterdziestych zdarzały się liczne wypadki aresztowań Świadków Jehowy za prowadzenie tej działalności. Na wielu wytoczonych im procesach Świadkowie walczyli w obronie wolności słowa, prasy, zgromadzeń i wielbienia Boga. W samych Stanach Zjednoczonych w wyniku odwoływania się od decyzji sądów niższych instancji odniesiono 43 zwycięstwa przed federalnym Sądem Najwyższym. Podobne korzystne orzeczenia uzyskano też przed trybunałami innych krajów. Nawiązując do tych zwycięstw prawnych, profesor C. S. Braden napisał o Świadkach Jehowy w książce pt. These Also Believe (Ci także wierzą): „Wyświadczyli oni wielką przysługę demokracji, walcząc bowiem o należne im prawa w zakresie swobód obywatelskich, przyczynili się w poważnej mierze do zabezpieczenia tych praw każdej innej grupie mniejszościowej w Ameryce”.

SPECJALNE SZKOLENIA

Po śmierci J. F. Rutherforda w roku 1942 kolejnym prezesem Towarzystwa został N. H. Knorr. Zaczęto wówczas wcielać w życie starannie przemyślany program szkoleniowy. W roku 1943 powołano do istnienia specjalny ośrodek kształcenia misjonarzy zwany Biblijną Szkołą Strażnicy — Gilead. Absolwentów tej szkoły skierowano już do ponad 140 krajów świata. Dzięki temu powstały liczne nowe zbory w krajach, w których ich nie było. Doszło do tego, że na całym świecie Towarzystwo ma obecnie przeszło 90 oddziałów. Od czasu do czasu prowadzi się specjalne kursy szkoleniowe dla starszych w zborach, dla ochotniczych pracowników biur oddziałów, jak również dla osób zajętych pełnoczasowo dziełem świadczenia (w charakterze pionierów).

N. H. Knorr zmarł w roku 1977. Jedna z ostatnich zmian organizacyjnych, nad którą pracował przed śmiercią, polegała na poszerzeniu składu Ciała Kierowniczego działającego w bruklińskiej głównej siedzibie Towarzystwa. W roku 1976 dokonano podziału obowiązków administracyjnych i rozdzielono je między poszczególne komitety utworzone z członków Ciała Kierowniczego. Każdy z 12 aktualnych (w roku 1989) członków tego grona co najmniej od 45 lat poświęca cały swój czas dziełu świadczenia.

ROZBUDOWA ZAKŁADÓW DRUKARSKICH

Nowożytne dzieje Świadków Jehowy zanotowały niejedno zdumiewające wydarzenie. Z niewielkiej grupki mieszkańców Pensylwanii studiujących Biblię w roku 1870 liczba zborów Świadków Jehowy, działających w roku 1989 na świecie, wzrosła do ponad 60 000. Wszelką literaturę biblijną drukowały początkowo komercyjne firmy wydawnicze; potem, od roku 1920, część literatury zaczęli produkować sami Świadkowie w wydzierżawionym dla tych celów zakładzie. Natomiast od roku 1927 zaczęto wytwarzać coraz więcej literatury w ośmiokondygnacyjnym gmachu położonym w Brooklynie, a należącym do korporacji Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. Drukarnia owa rozrosła się do tej pory w kompleks złożony z siedmiu budynków produkcyjnych i dużego zespołu biurowców. W pobliżu tego miejsca, również w Brooklynie, znajdują się dalsze obiekty, w których zamieszkuje około 3000 pracowników zatrudnionych w poszczególnych działach wydawnictwa. Oprócz tego w pobliżu miasteczka Wallkill, w północnej części stanu Nowy Jork, działa kompleks złożony z gospodarstwa rolnego i drukarni, zatrudniający tysiąc osób. Tutaj drukuje się czasopisma Strażnica i Przebudźcie się! oraz produkuje żywność dla wszystkich 4000 pracowników, którzy wykonują swoje zadania ochotniczo i otrzymują miesięcznie jedynie niewielkie kieszonkowe na drobne wydatki.

KONGRESY MIĘDZYNARODOWE

Pierwszy większy zjazd odbył się w roku 1893 w Chicago. Przybyło wówczas 360 osób, a ochrzczono 70 nowych współwyznawców. Ostatni pojedynczy wielki kongres międzynarodowy zorganizowano w roku 1958 w Nowym Jorku na stadionach Yankee i jeszcze wtedy istniejącym Polo Grounds. Najwyższa liczba słuchaczy wyniosła 253 922; ochrzczono 7136 osób. Od tego czasu zjazdom międzynarodowym zaczęto nadawać postać serii kongresów urządzanych w szeregu krajów. Ostatnio na kongres międzynarodowy składa się około 1000 zgromadzeń, które się odbywają w przeszło 80 krajach.

[Napis na stronie 6]

Pierwsze filmy dźwiękowe

[Napis na stronie 7]

Punkt zwrotny w dziejach ludzkości

[Napis na stronie 8]

Zasługi w obronie swobód obywatelskich

[Ilustracja na stronie 6]

Wzrost nakładu „Strażnicy”: z 6000 egz. w 1 języku do około 13 000 000 w ponad 100 językach

[Ilustracje na stronie 10]

Drukarnia pod Wallkill...

...i w Brooklynie