Jehowa pragnie ratować ludziom życie — a ty?

 1, 2. (a) Czego możemy się nauczyć z reakcji Jonasza na decyzję Jehowy o oszczędzeniu Niniwy? (b) Dlaczego powinniśmy lepiej poznać miłosierdzie Jehowy i Jego stosunek do życia ludzkiego?

JEHOWA był zadowolony. Natomiast Jonasz — posępny. Bóg miłosiernie darował życie tysiącom ludzi. Prorok zaś pozwoliłby im zginąć! Jak pamiętamy, Jehowa postanowił odpuścić winę i ocalić tych, którzy wcześniej wrogo się odnosili do Jego ludu.

² Przykład ten dowodzi, że człowiek nieraz nie potrafi pojąć wielkiej wyrozumiałości Boga ani tak jak On cenić cudzego życia. Gdy Jehowa oszczędził mieszkańców Niniwy, „Jonaszowi bardzo się to nie podobało i zapałał gniewem”. Czy to możliwe, by własne odczucia były dla niego ważniejsze niż okazanie miłosierdzia i uratowanie wielu istnień? Być może uważał, że jeśli Niniwczycy nie zginą, on jako prorok straci twarz (Jonasza 4:1, 10, 11). A co powiedzieć o naszych czasach, kiedy to szybko przybliża się dzień wykonania wyroków Jehowy? Zastanówmy się: Co zrobić, żeby lepiej zrozumieć i docenić miłosierdzie Boże? Jak pomóc osobom przejawiającym skruchę odnieść większy pożytek z dobroci Jehowy? Innymi słowy, jak naśladować Boga, który pragnie ratować ludziom życie?

 3. Czy sprawiedliwość Boga koliduje z Jego miłosierdziem?

³ Niektórzy sądzą, że w księgach 12 proroków strona po stronie czyta się tylko o gniewie Jehowy, zsyłanych karach i wymierzaniu sprawiedliwości. Być może pytają: „Co z miłosierdziem Boga? Czy nie zależy Mu na życiu Jego stworzeń?” Tymczasem sprawiedliwość i miłosierdzie Jehowy wcale ze sobą nie kolidują. Przeciwnie, obie te cechy doskonałej osobowości Boga współdziałają ze sobą i obie skłaniają Go do ratowania ludzi (Psalm 103:6; 112:4; 116:5). Jehowa, naprawiając krzywdy wyrządzone przez niegodziwców, okazuje miłosierdzie prawym. W ten sposób dowodzi niezrównanej sprawiedliwości. Z drugiej strony miłosiernie uwzględnia ograniczenia niedoskonałego człowieka. Można to ująć następująco: Gdy to konieczne — wymierza karę, gdy możliwe — okazuje miłosierdzie. W orędziach 12 proroków znajdujemy wiele wypowiedzi, które potwierdzają, że Bóg znakomicie równoważy te przymioty oraz pragnie, by ludzie żyli. Przyjrzyjmy się temu bliżej i zobaczmy, czego praktycznego możemy się nauczyć.

 4. Co dowodzi, że Bóg pragnie, by ludzie żyli?

⁴ Prorok Joel przekazał surowe napomnienia, ale zarazem napisał o Bogu: „Łaskawy on i miłosierny, nieskory do gniewu i obfitujący w lojalną życzliwość” (Joela 2:13). Mniej więcej sto lat później, w VIII wieku p.n.e., Micheasz podkreślił, jak bardzo potrzebujemy wyrozumiałości Jehowy. Zapytał: „Kto jest Bogiem takim jak ty?” Następnie tak Go scharakteryzował: „Nie będzie na zawsze trwał w swoim gniewie, gdyż ma upodobanie w lojalnej życzliwości. Ponownie okaże nam miłosierdzie” (Micheasza 7:18, 19). Również opisana przez Jonasza historia mieszkańców Niniwy dowodzi, że jeśli grzesznicy zdobywają się na skruchę i potwierdzają ją uczynkami, to Bóg jest gotów odstąpić od wymierzenia kary.

 5. Co w miłosierdziu Jehowy i Jego pragnieniu ratowania ludziom życia najbardziej podnosi cię na duchu? (Zobacz też ramkę „Chętnie stawili się do dyspozycji”).

⁵ Żyjemy w innych czasach niż 12 proroków. Czy jednak nie wzruszają nas te przykłady miłosierdzia Jehowy, poświadczające, że naprawdę chce On dla ludzi wybawienia? Takie uczucia przybliżają nas do Boga oraz zachęcają do ratowania innych. Chociaż obecnie większość obiera złą drogę, to jak wiemy, Bóg „nie pragnie, żeby ktokolwiek został zgładzony, ale pragnie, żeby wszyscy doszli do skruchy” (2 Piotra 3:9). To nastawienie Jehowy ilustrują serdeczne słowa, które Ozeasz skierował do niewiernej żony, gdy przyjął ją z powrotem. Jehowa swemu ludowi ‛przemawiał do serca’. Nie był zobowiązany mu wybaczyć, lecz chciał to uczynić „ze swej wolnej woli” (Ozeasza 1:2; 2:13, 14; 3:1-5; 14:4). Dlaczego taka postawa Boga i związane z nią czyny mają wielkie znaczenie? Ponieważ w grę wchodzi życie. Więcej dowodów na to, że Jehowa jest miłosierny i pragnie, by ludzie żyli, dostarcza zbór chrześcijański — wykonujący dzieło, w które i ty jesteś zaangażowany.

 6. Co jest ważnym dowodem, że Bóg pragnie ratować ludziom życie?

⁶ Dlaczego bierzesz udział w publicznej służbie kaznodziejskiej? Między innymi dlatego, że w ten sposób możesz pomóc bliźnim poznać prawdziwego Boga. Powinni o Nim wiedzieć coś ważnego: Otóż przed wymierzeniem kary Jehowa udziela wyraźnych ostrzeżeń. Miłosiernie więc troszczy się o ludzi — nie chce, by zginęli, lecz by żyli. Dwunastu proroków informowało, że Bóg daje grzesznikom szansę poprawy i uniknięcia Jego słusznego gniewu. Dzisiaj prowadzimy podobną działalność. Jako chrześcijanin, masz zaszczyt rozgłaszać ostrzeżenie przed nachodzącym dniem pomsty Bożej. Jednak wystrzegaj się przy tym jakiegokolwiek uczucia mściwości — pragnienia, by ci, którzy nie chcą słuchać, „dostali za swoje”. Przypominaj sobie, że głosisz w dużej mierze po to, by przynajmniej niektórzy znaleźli drogę prowadzącą do życia (Joela 3:9-12; Sofoniasza 2:3; Mateusza 7:13, 14).

 7. (a) Dlaczego udział w służbie kaznodziejskiej jest tak istotny? (b) Jak rozmyślanie o przymiotach Jehowy może nam pomóc nie zrażać się obojętnością?

⁷ Za każdym razem, gdy głosimy prawdę biblijną od drzwi do drzwi, w szkole, w pracy czy gdziekolwiek indziej, oferujemy pomoc ludziom, którzy pilnie potrzebują Bożego miłosierdzia i przebaczenia (Ozeasza 11:3, 4). To prawda, że spotykamy się z obojętnością. Ale jeśli mimo wszystko wywiązujemy się z tego zadania, naśladujemy miłosiernego Boga, który za pośrednictwem Zachariasza rzekł do swojego krnąbrnego ludu: „Wróćcie, proszę, ze swych złych dróg i od swych złych postępków” (Zachariasza 1:4). Któż z nas wie, ile osób zareaguje pozytywnie, gdy opowiemy im o Bożym miłosierdziu i wskażemy drogę do życia? A zatem zawsze pamiętajmy: głosimy dlatego, że tak jak Jehowa pragniemy ratować ludzi.

 8. Dlaczego warto sobie przypominać, jak niektórzy zareagowali na Boże miłosierdzie?

⁸ Pokrzepieniem może być również świadomość, że prawie zawsze żył ktoś, kto przychylnie reagował na Boże orędzia. Na przykład Ozeasz wspomniał o osobach, które rozumiały, iż „drogi Jehowy są prostolinijne”. Dodał też: „Prawi będą nimi chodzić” (Ozeasza 14:9). W minionych stuleciach wielu przyjęło zaproszenie Boga: „Wróćcie do mnie całym swym sercem” (Joela 2:12). Słowa te były wprawdzie skierowane do narodu znającego Jehowę, ale odzwierciedlają też Jego troskę o tych, którzy dopiero zaczynają Go poznawać. Bóg nie stracił ufności, że ludzie mogą żałować złego postępowania, okazać skruchę, a potem czynić to, co słuszne. W ten sposób wchodzą na drogę prowadzącą do wybawienia (1 Tymoteusza 4:16).

 9. Czego ważnego uczy nas reakcja mieszkańców Niniwy?

⁹ Przebaczając Niniwie, Jehowa uwzględnił coś jeszcze. Jak się dowiadujemy, mieszkańcy tego miasta nie tylko poważnie potraktowali alarmujące orędzie proroka, ale także „uwierzyli Bogu” (Jonasza 3:5). Aby więc ocaleć, konieczna była wiara, a nie jedynie strach przed karą. Ponieważ Jehowa gorąco pragnie, by ludzie okazali skruchę i postępowali zgodnie z wiarą, polecił nam głosić i pomagać im dokonać wyboru. Jakie może to przynieść skutki? O Niniwczykach czytamy: „Ujrzał prawdziwy Bóg ich uczynki, że zawrócili ze swej złej drogi; i prawdziwy Bóg pożałował nieszczęścia, o którym mówił, że na nich sprowadzi; i nie sprowadził go” (Jonasza 3:10). Jehowa nie da się oszukać pustymi słowami ani innymi pozorami skruchy. Czyny mieszkańców Niniwy najwidoczniej wynikały ze szczerego żalu. Bóg widział, że naprawdę się zmienili. Przejawili autentyczną skruchę połączoną z wiarą.

10. Wymień niektóre sytuacje poświadczające, że Jehowa chce ocalić ludziom życie.

¹⁰ Oczywiście nie tylko mieszkańcy Niniwy odnieśli korzyść z tego, że Jehowie zależy na ludzkim życiu. W czasie zagłady Jerozolimy w 607 roku p.n.e. — po działalności Abdiasza, Nahuma i Habakuka — Jehowa zapewnił ocalenie lojalnemu Jeremiaszowi oraz grupie jego wiernych towarzyszy (Jeremiasza 39:16-18). Prorocy zapowiadali też, że skruszony ostatek powróci z Babilonu i odbuduje religię prawdziwą (Micheasza 7:8-10; Sofoniasza 3:10-20). Słowa te wspaniale urzeczywistniły się również w dobie nowożytnej. Po I wojnie światowej chrześcijanie namaszczeni duchem, z których wielu zaniedbało wielbienie Jehowy, odzyskali siły do gorliwej działalności, a także uznanie Boże oraz widoki na życie. Obecnie ‛przyłączają się do Jehowy’ ludzie z „wielu narodów” (Zachariasza 2:11). Osoby te mają szansę przeżyć koniec teraźniejszego systemu rzeczy. A zatem publiczną służbę kaznodziejską pełnisz nie tylko dlatego, że jesteś posłuszny nakazowi danemu chrześcijanom. Nie chodzi też po prostu o spełnienie proroctw (Mateusza 24:14; 28:19, 20). Zasadniczą sprawą jest niesienie bliźnim pomocy, by mogli poznać Jehowę, uwierzyć i zyskać życie.

11, 12. Jak z miłosierdzia Bożego mogą skorzystać osoby, które kiedyś Mu służyły?

¹¹ Jehowa szuka nowych czcicieli i chce zapewnić im życie, ale bynajmniej nie zapomina o tych, którzy już kiedyś zdecydowali się Mu służyć. My także powinniśmy interesować się ich pomyślnością oraz pragnąć, by nadal podążali drogą prowadzącą do życia. Jak możemy w praktyce pokazać, że leży nam na sercu ich dobro?

¹² Być może zetknąłeś się z osobami, które w przeszłości poznały Jehowę, uwierzyły w Niego i gorliwie Mu służyły, lecz teraz tego nie robią. Za pośrednictwem 12 proroków Jehowa przekazał orędzia, z których wynikało, że był gotowy objąć swym miłosierdziem także tych, którzy należeli do Jego ludu, ale przestali oddawać Mu cześć. Takie samo nastawienie ma obecnie — bez względu na to, czy ktoś został ‛uniesiony z prądem’, czy sam ‛oddalił się od Boga’, czy też dopuścił się występków, za które powinien okazać skruchę (Hebrajczyków 2:1; 3:12). Chociaż człowiek w takim stanie duchowym nieraz czuje się nieszczęśliwy, to jednak trudno mu odbudować więź z Jehową. Do tego rodzaju osób Bóg mówi przez proroka: „Tak rzekł Jehowa Zastępów: ‚Wróćcie do mnie — brzmi wypowiedź Jehowy Zastępów — a ja wrócę do was’” (Zachariasza 1:3). Pocieszająca jest też zachęta, którą zanotował Ozeasz: „Wróćże, Izraelu, do Jehowy, swego Boga, potknąłeś się bowiem wskutek swego przewinienia. Weźcie ze sobą słowa i wróćcie do Jehowy. Wszyscy mu powiedzcie: ‚Racz przebaczyć przewinienie; i przyjmij to, co dobre’”. A zatem nawet jeśli ktoś za dni proroków dopuścił się rażących grzechów, lecz szczerze skruszony wrócił do Boga, to mógł dostąpić przebaczenia i odzyskać siły (Ozeasza 6:1; 14:1, 2; Psalm 103:8-10). Tak było w tamtych czasach i tak jest dzisiaj.

13. Z jakich powodów powinniśmy okazać miłosierdzie tym, którym Bóg przebaczył?

¹³ Co to jednak oznacza dla chrześcijan, którzy stale podążają drogą życia? Jak możemy dowieść, że zapatrujemy się na innych tak jak Jehowa? Bóg oczekuje, że będziemy miłosierni — zarówno wobec nowych współwyznawców, jak i wobec tych, którzy podupadli duchowo. Poprzez Ozeasza przestrzega nas: „Znajduję upodobanie w lojalnej życzliwości, a nie w ofierze”. Do słów tych nawiązał Jezus Chrystus, który rzekł: „Idźcie więc i nauczcie się, co to znaczy: ‚Miłosierdzia chcę, a nie ofiary’” (Ozeasza 6:6; Mateusza 9:13). To, czy jesteśmy miłosierni, ma decydujący wpływ na naszą więź z Bogiem. Zobaczmy, jak apostoł Paweł zestawił przebaczanie z naśladowaniem Boga: „Stańcie się jedni dla drugich życzliwi, tkliwie współczujący, wspaniałomyślnie przebaczając sobie nawzajem, jak i wam Bóg przez Chrystusa wspaniałomyślnie przebaczył. Dlatego stańcie się naśladowcami Boga jako dzieci umiłowane i dalej chodźcie w miłości” (Efezjan 4:32 do 5:2). Jak dalece udaje ci się naśladować Boga w tej dziedzinie?

14, 15. Jak może zostać wypróbowany nasz stosunek do miłosierdzia Jehowy?

¹⁴ A co wtedy, gdy niepoprawny grzesznik musi być usunięty ze zboru? Dochodziło do tego już w I wieku n.e. Chrześcijanie, którzy nie zdobyli się na skruchę, byli wykluczani ze społeczności. Skoro zdarzało się to za czasów apostołów Jezusa, nic dziwnego, że zdarza się też dzisiaj. W takich okolicznościach wierni członkowie zboru stosują się do biblijnego nakazu, by nie zadawać się z wykluczonym. Ich lojalność wobec Jehowy może uprzytomnić winowajcy powagę sytuacji i skłonić go do skruchy. W Biblii czytamy, że gdy pewien wykluczony Koryntianin żałował swego grzechu i zmienił postępowanie, został ponownie przyjęty do zboru (1 Koryntian 5:11-13; 2 Koryntian 2:5-8). Jak reagujesz, jeśli coś takiego dzieje się teraz, i jak możesz dowieść, że zależy ci na życiu innych?

¹⁵ Skruszony winowajca bywa zawstydzony i zrozpaczony. Potrzebuje więc potwierdzenia, że zarówno Bóg, jak i bracia kochają go i pragną, by żył wiecznie. Zwróćmy uwagę, jak w starożytności Bóg czule dodawał otuchy swemu przejętemu skruchą ludowi: „Zaręczę się z tobą w wierności; i znać będziesz Jehowę” (Ozeasza 2:20). Nasza postawa powinna zatem odzwierciedlać uczucia Jehowy, którego Zachariasz opisał jako Boga ‛okazującego miłosierdzie’ (Zachariasza 10:6).

16. Jak powinniśmy reagować na powrót wykluczonego do zboru?

¹⁶ Bóg szczerze pragnie obdarzyć ludzi życiem wiecznym, toteż cieszy się, gdy jakiś grzesznik żałuje złego postępowania albo gdy nieaktywny głosiciel odzyskuje gorliwość (Łukasza 5:32).a Apostoł Paweł, pisząc o wspomnianym wcześniej mężczyźnie i jego powrocie do zboru, wezwał Koryntian, żeby mu przebaczyli. Mieli go podbudowywać i upewniać, że naprawdę go miłują: „Takiemu człowiekowi wystarczy ta nagana udzielona przez większość, a teraz powinniście mu życzliwie przebaczyć i go pocieszyć, żeby go czasem nie pochłonęło nadmierne zasmucenie. Dlatego usilnie was zachęcam, abyście potwierdzili swą miłość do niego” (2 Koryntian 2:6-8). Pamiętajmy, co Jehowa powiedział przez Ozeasza o nawróconych grzesznikach: „Uzdrowię ich niewierność. Umiłuję ich ze swej wolnej woli” (Ozeasza 14:4). Czy będziemy naśladować Jehowę, pełni radości, że przyczyniamy się do uzdrowienia, które może nawet zaowocować życiem wiecznym?

17, 18. Jak jeszcze możemy wspierać tych, którzy wrócili do Jehowy, i jak pomagać krewnym wykluczonych?

¹⁷ Nie ulega wątpliwości, że Jehowa szanuje godność tych, którzy powracają — przyjmuje ich na nowo i w pełni darzy miłością, co zostało zilustrowane postępowaniem Ozeasza wobec niewiernej żony. O swym stosunku do takich osób Bóg powiedział: „Stałem się dla nich jak ci, którzy zdejmują jarzmo z ich szczęk, i każdemu delikatnie podawałem pokarm” (Ozeasza 11:4). Jakże serdeczne i subtelne są uczucia, którymi Jehowa przyciąga powracające osoby! Naśladujemy Go wtedy, gdy nie jesteśmy surowi ani chłodni dla kogoś, kto przejawia zbożne zasmucenie i szczerą skruchę. Kiedy taka osoba zostanie już przyjęta z powrotem do zboru, nie tylko nie żywimy urazy z powodu jej dawnych błędów, lecz w razie potrzeby ‛pocieszamy ją swą mową’ (1 Tesaloniczan 5:14).

¹⁸ Czy dostrzegasz, jak jeszcze mógłbyś naśladować Jehowę w sytuacji, gdy ktoś musiał być wykluczony ze społeczności? Czy jesteś gotowy służyć pomocą wiernym członkom jego rodziny — na przykład współmałżonkowi i dzieciom? Być może chodzenie na zebrania i udział w służbie kosztuje ich wiele wysiłku. Czy udzielisz im pod tym względem potrzebnego wsparcia? Nawiązuj też z nimi przyjazne rozmowy i okazuj miłosierdzie „dobrymi słowami, słowami pociechy” (Zachariasza 1:13). Możesz to robić chociażby przed zebraniami i po nich, podczas wspólnej służby czy w jeszcze innych okolicznościach. Takie osoby są przecież naszymi współpracownikami, drogimi członkami zboru, i nie powinny mieć uczucia, że się ich unika. Czasem tylko dzieci wykluczonego brata czy siostry starają się służyć Jehowie. Szczerze pragniemy, by zaskarbiły sobie życie. Jak możemy tego dowieść?

19. Jakiej pomocy Sofoniasz udzielał Jozjaszowi, który już nie miał ojca?

¹⁹ Wzorem udzielania tego rodzaju pomocy może być Sofoniasz, który usługiwał jako prorok w połowie VII stulecia p.n.e. Przypuszczalnie należał do judzkiej rodziny królewskiej. Mógł być dalekim kuzynem króla Jozjasza, który zasiadł na tronie w wieku ośmiu lat, gdy jego ojciec został zamordowany. Jozjasz miał przed sobą trudne zadanie, naród bowiem był uwikłany w bałwochwalstwo i inne plugawe praktyki (Sofoniasza 3:1-7). Aby rządzić tym krnąbrnym ludem, młody, pozbawiony ojca Jozjasz potrzebował umiejętnego przewodnictwa i mądrych rad. Jak wspomniano we wcześniejszych rozdziałach tego podręcznika, Bóg zapewnił mu to wszystko za pośrednictwem Sofoniasza i innych proroków. Co ciekawe, choć Jehowa przez Sofoniasza wypowiadał się przeciw „książętom” Judy, nie krytykował samego króla (Sofoniasza 1:8; 3:3). Może to oznaczać, że ten młody władca już dowiódł, iż skłania się ku czystej religii. Najwyraźniej napomnienia proroka umocniły Jozjasza w postanowieniu, by oczyścić Judę z bałwochwalstwa.

20. Jak młodym ‛nie mającym ojca’ może pomóc w zborze ktoś, kto zapewni im duchowe przewodnictwo?

²⁰ Troska Sofoniasza o Jozjasza uświadamia nam, że Jehowa bardzo interesuje się wrażliwymi, potrzebującymi wsparcia młodymi ludźmi, na przykład dziećmi wykluczonych. Ozeasz oświadczył: „Dzięki tobie [Boże] jest okazywane miłosierdzie chłopcu nie mającemu ojca” (Ozeasza 14:3). Czy znasz jakichś chłopców i dziewczęta ‛nie mających ojca’ i wiesz, że należałoby zapewnić im pomoc zarówno w wielbieniu Jehowy, jak i w sprawach codziennych? Może tu chodzić o dzieci, których rodzice nie są prawdziwymi chrześcijanami albo które pochodzą z rodzin niepełnych czy po prostu nie mogą liczyć na wsparcie rodziny. Przyszłość takich dzieci — ich miejsce w zborze i rozwój duchowy — dość często zależy od tego, czy korzystają z pomocy doświadczonego współwyznawcy, będącego dla nich mądrym doradcą i autorytetem. Wielu ‛chłopców bez ojca’, którym dojrzali członkowie zboru z miłością poświęcają uwagę, robi piękne postępy i wyrasta na zrównoważonych, duchowo usposobionych chrześcijan (Psalm 82:3).

21. Jakie jeszcze wsparcie mogą zaoferować młodym dojrzali chrześcijanie?

²¹ Nadzorcy i inni dojrzali chrześcijanie mogą wesprzeć samotną matkę przez zainteresowanie się jej dziećmi (Jakuba 1:27). Szanując jej zwierzchnictwo w rodzinie i pamiętając o zasadach przyzwoitości, zaoferują pomoc duchową. Czy jesteś gotowy — razem ze współmałżonkiem lub całą rodziną — poświęcić czas chłopcom i dziewczętom ‛nie mającym ojca’? Czy okażesz współczucie i zajmiesz się takimi młodymi, którym niekiedy dokucza samotność? Niewykluczone, że potrzebują kogoś, kto z empatią wysłucha ich zwierzeń. Okazją do tego niech będzie na przykład wspólna służba kaznodziejska. Na pewno jesteś bardzo zajęty, toteż udzielanie regularnej i długofalowej pomocy młodej osobie może ‛poddać próbie szczerość twojej miłości’ (2 Koryntian 8:8). Ale takie starania będą dowodem, że zależy ci na życiu innych.

22. Jakie uczucia budzi w nas to, że Jehowa pragnie obdarzyć ludzi życiem?

²² Rozmyślanie nad tym, jak Bóg interesuje się ludźmi i jak bardzo pragnie ich wybawić, naprawdę podnosi na duchu! Jehowa woli uzewnętrznić swą miłość do osób prawych, które Go kochają, i nagrodzić je życiem wiecznym, niż okazać niezadowolenie tym, którzy nie chcą się zmienić i są niegodni tego daru. Skwapliwie wyczekując dnia Jehowy, naśladujmy Go i pomagajmy innym podążać drogą prowadzącą do życia.