„Podążajcie drogą gościnności”

„Dzielcie się ze świętymi według ich potrzeb. Podążajcie drogą gościnności” (RZYMIAN 12:13).

 1. Co jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka i jak się ona objawia?

W DZISIEJSZYCH czasach przejście pustą, ciemną ulicą w nie znanej dzielnicy jest nieprzyjemnym przeżyciem. Ale równie przykre może być znalezienie się w tłumie, w którym nikogo nie znamy ani nas nikt nie zna. Człowiek żywi naturalne pragnienie, by ktoś się o niego troszczył, kochał go i zabiegał o jego towarzystwo. Nikt nie chce być traktowany jak obcy czy intruz.

 2. Co uczynił Jehowa, by zaspokoić ludzką potrzebę towarzystwa?

² Jehowa Bóg, Stwórca wszechrzeczy, doskonale zna ludzką potrzebę towarzystwa. Ponieważ zaprojektował człowieka, już na samym początku wiedział, że ‛niedobrze mu jest, gdy jest sam’ — i w związku z tym poczynił stosowne kroki (1 Mojżeszowa 2:18, 21, 22). Biblia zawiera mnóstwo przykładów życzliwości Jehowy i Jego sług wobec ludzi. Pozwala nam to nauczyć się ‛podążania drogą gościnności’, dzięki czemu możemy sprawiać radość sobie i innym (Rzymian 12:13).

Lubić obcych

 3. Wyjaśnij, czym jest gościnność.

³ Użyte w Biblii słowo „gościnność” jest tłumaczeniem greckiego wyrazu filoksenía, który powstał z połączenia dwóch słów oznaczających „miłość” i „obcy”. A więc gościnność to w gruncie rzeczy „miłość do obcych”. Nie wynika jednak wyłącznie z nakazów przyzwoitości czy zwykłej uprzejmości, lecz angażuje serce. W swej konkordancji (Exhaustive Concordance of the Bible) James Strong podaje, że czasownik filéo oznacza „być przyjacielem (lubić [kogoś lub coś]), to jest darzyć uczuciem (co nasuwa myśl o osobistym przywiązaniu wypływającym z serca)”. Gościnność wyraża zatem coś więcej niż miłość opartą na zasadach, na przykład podyktowaną poczuciem obowiązku. Zazwyczaj świadczy o szczerej przychylności, sympatii i przyjaźni.

 4. Komu należy okazywać gościnność?

⁴ Uczuciami tymi darzony jest „nieznajomy” (po grecku ksénos). O kogo tu chodzi? Według konkordancji Stronga ksénos to ‛cudzoziemiec (obcy w dosłownym znaczeniu, a w przenośnym nowy, nie znany); tym samym jest to gość, przybysz’. Gościnność, której przykłady podano w Biblii, może więc być wyrazem życzliwości nie tylko wobec kogoś lubianego, ale też wobec osoby absolutnie nie znanej. Jezus wyjaśnił: „Jeśli miłujecie tych, którzy was miłują, jaką macie nagrodę? Czy tego samego nie czynią także poborcy podatkowi? A jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż nadzwyczajnego czynicie? Czy tego samego nie czynią także ludzie z narodów?” (Mateusza 5:46, 47). Szczera gościnność wznosi się ponad dyskryminację i podziały wynikające z uprzedzeń i obaw.

Jehowa, doskonały wzór gościnności

 5, 6. (a) Co miał na myśli Jezus, gdy mówił: „Wasz Ojciec niebiański jest doskonały”? (b) W czym dostrzegamy szczodrość Jehowy?

⁵ Kiedy przytoczonymi powyżej słowami Jezus podkreślił, iż ludzie okazują sobie nawzajem za mało miłości, dodał jeszcze: „Macie zatem być doskonali, tak jak wasz Ojciec niebiański jest doskonały” (Mateusza 5:48). Oczywiście Jehowa jest doskonały pod każdym względem (5 Mojżeszowa 32:4). Ale Jezus szczególnie uwypuklił jeden aspekt doskonałości Jehowy, mówiąc wcześniej: „[Bóg] sprawia, że jego słońce wschodzi nad niegodziwymi i dobrymi, on też sprawia, że deszcz pada na prawych i nieprawych” (Mateusza 5:45). Jeżeli chodzi o przejawianie życzliwości, Jehowa nigdy nie okazuje się stronniczy.

⁶ Ponieważ Jehowa jest Stwórcą, wszystko należy do Niego. „Mój (...) jest wszelki zwierz leśny, tysiące zwierząt na górach. Znam wszelkie ptactwo gór i moje jest to, co rusza się na polach” — oświadcza Jehowa (Psalm 50:10, 11). Nie ukrywa jednak samolubnie tego, co posiada, lecz szczodrze zaopatruje wszystkie swe stworzenia. Psalmista powiedział o Jehowie: „Otwierasz rękę swą i nasycasz do woli wszystko, co żyje” (Psalm 145:16).

 7. Czego możemy się nauczyć ze sposobu, w jaki Jehowa traktuje obcych i osoby w ciężkim położeniu?

⁷ Jehowa daje ludziom to, czego potrzebują — nawet tym, którzy Go nie znają, którzy niejako są Mu obcy. Paweł i Barnabas przypomnieli czcicielom bożków w Listrze, że Jehowa ‛nie pozostał bez świadectwa, gdyż czynił dobro, dając im deszcze z nieba oraz pory urodzajne, napełniając ich serca pokarmem i weselem’ (Dzieje 14:17). Jehowa jest szczególnie życzliwy i szczodry dla osób w ciężkim położeniu (5 Mojżeszowa 10:17, 18). Jeżeli chodzi o życzliwość i szczodrość, innymi słowy o gościnność, możemy się naprawdę wiele od Niego nauczyć.

 8. Jak Jehowa dowiódł swej szczodrości, troszcząc się o nasze potrzeby duchowe?

⁸ Jehowa nie tylko obficie obdarowuje swe stworzenia pod względem materialnym, lecz także troszczy się o ich potrzeby duchowe. Wspaniałomyślnie zadbał o naszą pomyślność duchową, jeszcze zanim ktokolwiek z nas uświadomił sobie swoje rozpaczliwe położenie. W Liście do Rzymian 5:8, 10 czytamy: „Bóg zaleca swoją miłość do nas przez to, że gdy jeszcze byliśmy grzesznikami, Chrystus za nas umarł. (...) Będąc nieprzyjaciółmi zostaliśmy pojednani z Bogiem przez śmierć jego Syna”. Umożliwiła ona grzesznym ludziom nawiązanie z niebiańskim Ojcem więzi, jaka łączy członków szczęśliwej rodziny (Rzymian 8:20, 21). Jehowa dopilnował też, byśmy otrzymali odpowiednie pouczenia i wskazówki, dzięki którym mimo naszej grzeszności i niedoskonałości możemy prowadzić szczęśliwe życie (Psalm 119:105; 2 Tymoteusza 3:16).

 9, 10. (a) Dlaczego można powiedzieć, iż Jehowa jest doskonałym wzorem gościnności? (b) Jak prawdziwi czciciele Jehowy powinni Go naśladować?

⁹ Z wszystkiego tego wynika, że Jehowa w rozmaity sposób daje wyraz swej doskonałej gościnności. Nie pomija biednych, skromnych i poniżonych. Okazuje szczere zainteresowanie i troskę obcym, nawet wrogom, nie oczekując żadnego materialnego rewanżu. Czyż nie jest On najwspanialszym wzorem gościnności?

¹⁰ Jehowa Bóg okazuje miłościwą życzliwość i szczodrość i tego samego oczekuje od swych czcicieli. W Biblii znajdujemy wiele pięknych przykładów takiego szlachetnego usposobienia. Dzieło Encyclopaedia Judaica informuje, że „w starożytnym Izraelu gościnność nie była jedynie wymogiem dobrego wychowania, lecz powinnością moralną (...) Biblijny zwyczaj przyjmowania strudzonego wędrowca i nieznajomego stał się wzorcem, na podstawie którego gościnność wraz z różnymi jej aspektami przerodziła się w cnotę niezwykle cenioną w tradycji żydowskiej”. Ale gościnność nie powinna być tylko cechą charakterystyczną jakiejś narodowości czy grupy etnicznej, ma bowiem wyróżniać wszystkich prawdziwych czcicieli Jehowy.

Goszczenie aniołów

11. Czyj przykład dobitnie świadczy o tym, że gościnność może zapewnić nieoczekiwane błogosławieństwa? (Zobacz też 1 Mojżeszową 19:1-3; Sędziów 13:11-16).

¹¹ Jeden z najlepiej znanych biblijnych opisów gościnności dotyczy Abrahama i Sary, którzy obozowali pośród wielkich drzew w Mamre w pobliżu Hebronu (Rodzaju [1 Mojżeszowa] 18:1-10, NW; 23:19). Niewątpliwie właśnie tamte wydarzenia miał na myśli apostoł Paweł, gdy zachęcał: „Nie zapominajcie o gościnności, bo dzięki niej niektórzy, nie wiedząc, podejmowali aniołów” (Hebrajczyków 13:2). Rozważenie tej relacji pomoże nam zrozumieć, iż gościnność nie zależy od panujących zwyczajów czy wychowania. Jest to zbożny przymiot, który staje się źródłem niezwykłych błogosławieństw.

12. Jak Abraham dał dowód swej miłości do obcych?

¹² Z Księgi Rodzaju 18:1, 2 (NW) wynika, że Abraham nie znał owych przybyszy ani się ich nie spodziewał. Trzej nieznajomi po prostu tamtędy przechodzili. Zgodnie ze wschodnim zwyczajem — twierdzą niektórzy komentatorzy — podróżny miał prawo oczekiwać, iż zostanie gościnnie przyjęty w obcym kraju, nawet jeśli nikogo tam nie znał. Ale Abraham nie czekał, aż nieznajomi skorzystają ze swego przywileju, lecz sam wykazał inicjatywę. „Pobiegł” im na spotkanie — choć stali w pewnej odległości od niego, działo się to „w skwarze dnia”, a on miał 99 lat! Czy rozumiemy już, dlaczego Paweł dał nam Abrahama za przykład? Właśnie na tym polega gościnność — sympatia, miłość do obcych, troska o ich potrzeby. Jest to cecha ze wszech miar pożądana.

13. Dlaczego Abraham pokłonił się gościom?

¹³ Ze sprawozdania dowiadujemy się też, że Abraham „zaczął się im [spotkanym nieznajomym] kłaniać aż do ziemi”. Kłaniał się całkowicie nie znanym osobom? Jego ukłon stanowił formę powitania znamienitego gościa lub dostojnika, czego nie wolno mylić z aktem czci należnej samemu Bogu (porównaj Dzieje 10:25, 26; Objawienie 19:10). Ponieważ nie ograniczył się do schylenia głowy, lecz pokłonił się „aż do ziemi”, uhonorował nieznajomych, traktując ich jak osoby wysoko postawione. Przewodził dużej, zamożnej rodzinie patriarchalnej, a jednak uznał tych obcych mężczyzn za godnych większego szacunku niż on. Jakże się to różni od powszechnej podejrzliwości i ostrożności wobec nieznajomych! Abraham naprawdę pokazał, na czym polega ‛przodowanie w okazywaniu sobie nawzajem szacunku’ (Rzymian 12:10).

14. Na jaki wysiłek i ofiarność zdobył się Abraham, gościnnie przyjmując nieznajomych?

¹⁴ Dalsza część sprawozdania dowodzi szczerości uczuć Abrahama. Przygotował wystawny posiłek. Nawet w dostatnim domu, w którym hodowano wiele bydła, nie jadano na co dzień „delikatnego i dobrego byczka”. John Kitto tak objaśnia w swej książce zwyczaje panujące w tamtym regionie: „Nigdy nie pozwalano sobie na luksusy — z wyjątkiem pewnych świąt czy przybycia kogoś obcego. Nawet właściciele licznych stad jadali mięso tylko przy takich okazjach” (Daily Bible Illustrations). Gorący klimat nie pozwalał na przechowywanie łatwo psującej się żywności, toteż chcąc podać taki posiłek, nie można było przyrządzić go wcześniej. Nic dziwnego, że ten krótki fragment zawiera aż trzy słowa wskazujące na pośpiech i mówi, iż Abraham wręcz „pobiegł”, by zatroszczyć się o przygotowanie jedzenia! (Rodzaju 18:6-8, NW).

15. Jakiego właściwego poglądu na materialną stronę gościnności uczy nas przykład Abrahama?

¹⁵ Nie chodziło jednak o zaimponowanie gościom wystawną ucztą. Wprawdzie Abraham i Sara włożyli serce w przygotowanie i podanie posiłku, niemniej zwróćmy uwagę, jak Abraham go zapowiedział: „Pozwól, by przyniesiono trochę wody, abyście obmyli nogi wasze; potem odpocznijcie pod drzewem. Przyniosę też kawałek chleba, abyście się posilili. Wszak po to wstąpiliście do sługi waszego. Potem możecie pójść dalej” (1 Mojżeszowa 18:4, 5). Ten „kawałek chleba” okazał się prawdziwie królewską ucztą, na której podano tuczne cielę, masło, mleko i okrągłe placki z wybornej mąki. Jaka z tego płynie nauka? Kiedy chcemy kogoś ugościć, liczy się nie to, czy podamy wyszukane potrawy i napoje, zaplanujemy wyrafinowaną rozrywkę i tak dalej. Gościnność nie zależy od tego, czy stać nas na kosztowne atrakcje. Wypływa raczej ze szczerej troski o drugich i z pragnienia wyświadczania im dobra w miarę naszych możliwości. „Lepsza jest potrawa z jarzyn, a przy tym miłość, niż karmny wół wraz z nienawiścią” — powiada przysłowie biblijne, wyjaśniając, co stanowi istotę prawdziwej gościnności (Przypowieści 15:17).

16. Jak to, co Abraham uczynił dla swych gości, świadczyło o jego docenianiu spraw duchowych?

¹⁶ Musimy jednak pamiętać, że w grę wchodziły również sprawy duchowe. Abraham w jakiś sposób zorientował się, iż gości posłańców Jehowy. Świadczą o tym słowa, które do nich skierował: „Jehowo, jeśli istotnie znalazłem łaskę w twoich oczach, racz nie omijać swego sługi” (Rodzaju 18:3, NW; porównaj 2 Mojżeszową 33:20).a Nie wiedział, czy mają wiadomość dla niego, czy tylko tamtędy przechodzą. Tak czy inaczej, rozumiał, iż chodzi o urzeczywistnienie jakiegoś zamierzenia Jehowy. Trzech przybyszy spełniało misję zleconą przez Niego. Abraham ogromnie by się cieszył, gdyby mógł mieć w tym jakiś udział. Wiedział, że słudzy Jehowy zasługują na to, co najlepsze, toteż gotów był ich tak właśnie przyjąć. Miał świadomość, iż zjedna to błogosławieństwa duchowe jemu samemu lub innym. Jak się okazało, szczera gościnność Abrahama i Sary rzeczywiście została obficie pobłogosławiona (1 Mojżeszowa 18:9-15; 21:1, 2).

Gościnny lud

17. Jak w myśl poleceń Jehowy Izraelici mieli się odnosić do obcych przybyszów oraz do potrzebujących?

¹⁷ Abraham stał się praojcem narodu, który miał pamiętać o jego wspaniałym przykładzie. Prawo nadane przez Jehowę zobowiązywało Izraelitów do gościnności wobec obcych. „Obcy przybysz, który mieszka z wami, niech będzie jako tubylec wpośród was samych; będziesz go miłował jak siebie samego, gdyż i wy byliście obcymi przybyszami w ziemi egipskiej; Ja, Pan, jestem Bogiem waszym” (3 Mojżeszowa 19:34). Osób potrzebujących wsparcia materialnego nie wolno było lekceważąco odprawić, lecz należało się o nie szczególnie zatroszczyć. Kiedy Jehowa pobłogosławił ludowi w plonach, kiedy radośnie obchodzono święta, kiedy odpoczywano od pracy w czasie roku sabatniego oraz przy innych okazjach — zawsze należało pamiętać o tych, którym się nie powiodło: o wdowach, sierotach i obcych przybyszach (5 Mojżeszowa 16:9-14; 24:19-21; 26:12, 13).

18. Jakie znaczenie w zaskarbieniu sobie uznania i błogosławieństwa Jehowy ma gościnność?

¹⁸ O znaczeniu życzliwości, szczodrości i gościnności — zwłaszcza wobec potrzebujących — świadczy stosunek Jehowy do Izraelitów, gdy pod tym względem nie dopisywali. Wśród uczynków warunkujących dalsze błogosławieństwa Jehowy wyraźnie wymieniał On życzliwość i szczodrość wobec obcych i osób w trudnej sytuacji (Psalm 82:2, 3; Izajasza 1:17; Jeremiasza 7:5-7; Ezechiela 22:7; Zachariasza 7:9-11). Kiedy naród izraelski pilnie stosował się do tych i innych wymagań, dobrze mu się powodziło pod względem materialnym oraz duchowym. Ale gdy się tak skupił na samolubnych celach, że przestał dbać o potrzebujących, Jehowa go potępił, a w końcu wykonał na nim wyrok (5 Mojżeszowa 27:19; 28:15, 45).

19. Co jeszcze musimy rozważyć?

¹⁹ Jakież to więc ważne, by analizować swe postępowanie i sprawdzać, czy spełniamy oczekiwania Jehowy w tej dziedzinie! Jest to konieczne zwłaszcza dzisiaj, gdyż w świecie panuje samolubstwo i brak jedności. Jak możemy okazywać gościnność chrześcijańską w tym zwaśnionym świecie? Temat ten zostanie omówiony w następnym artykule.

[Przypis]

Czy zapamiętałeś?

◻ Co oznacza biblijne słowo tłumaczone na „gościnność”?

◻ Co dowodzi, że Jehowa jest doskonałym wzorem gościnności?

◻ Jak dalece gościnny był Abraham?

◻ Dlaczego wszyscy prawdziwi czciciele Jehowy muszą ‛podążać drogą gościnności’?