„Bądźcie święci...”
„W zgodzie ze Świętym, który was powołał, sami też stańcie się świętymi w całym swoim sprawowaniu, gdyż napisano: ‛Bądźcie święci, ponieważ ja jestem święty’” (1 Piotra 1:15, 16).
1, 2. (a) Jaki napis widniał na zwoju arcykapłana? W jakim celu był tam umieszczony? (b) Dlaczego dziś trzeba przypominać o świętości Jehowy? (c) Do czego w związku ze świętością nawołuje apostoł Piotr?
„ŚWIĘTOŚĆ należy do Jehowy”. Te znamienne słowa były wyryte na szczerozłotej płytce przywiązanej do zawoju, który nosił na głowie arcykapłan izraelski (Wyjścia 28:36-38). Lśniąc tam, stale przypominała ona Izraelitom, że w odróżnieniu od narodów pogańskich, składających hołd nieczystym bożkom, oddają cześć Bogu, który jest czysty i święty.
2 Jeżeli już jesteś Świadkiem Jehowy, to czy w pełni zdajesz sobie sprawę z tego, jak czysty, nieskazitelny, święty i sprawiedliwy jest Bóg, któremu oddajesz cześć? Komuś może się zdawać, że tak oczywistej prawdy nie trzeba przypominać. Przecież jako lud Jehowy dostąpiliśmy zrozumienia „głębokich rzeczy Bożych” — potrafimy wniknąć w zawiłe proroctwa, znamy nauki Biblii, stosujemy podane w niej zasady (1 Kor. 2:10; por. Dan. 12:4). Mimo to jednak niektórym najwyraźniej brak prawdziwego doceniania świętości Jehowy. Skąd taki wniosek? Ponieważ co roku tysiące osób popada w rozmaite formy niemoralności. Tysiące innych igra z ogniem, dopuszczając się czynów graniczących z pogwałceniem prawa Bożego. Tacy widocznie nie pojmują powagi słów z Listu 1 Piotra 1:15, 16, gdzie czytamy: „W zgodzie ze Świętym, który was powołał, sami też stańcie się świętymi w całym swoim sprawowaniu, gdyż napisano: ‛Bądźcie święci, ponieważ ja jestem święty’”.
ŚWIĘTY BÓG, ŚWIĘCI CZCICIELE
3. Czego dowiadujemy się o Jehowie z pieśni Mojżesza?
3 „Niedoskonały człowiek miałby być święty? To niemożliwe!” zawołasz. Zastanów się jednak nad tłem wypowiedzi Piotra. Apostoł przytoczył w niej słowa, skierowane pierwotnie do Izraelitów wkrótce po wyjściu z Egiptu. Jehowa, który dokonał cudu, żeby ich wybawić, dał się wtedy poznać jako Wyzwoliciel, jako Ten, który spełnia obietnice, „Mąż waleczny” (Wyjścia 3:14-17; 15:3). A w pieśni upamiętniającej pogrom Egipcjan w Morzu Czerwonym Mojżesz wyjawił jeszcze jeden przymiot Jehowy: „Któż spośród bogów jest podobny Tobie, Jehowo? Kto jak Ty okazuje się potężnym w świętości?” (Wyjścia 15:11). Jest to pierwsza pisemna wzmianka o tym, że Jehowa jest święty.
4. (a) Co to znaczy, że Jehowa jest „potężny w świętości”? (b) Czym Jehowa różnił się od bóstw kananejskich?
4 Zarówno słowo hebrajskie, jak i greckie, tłumaczone w Biblii na „święty”, znaczy ‛jasny, nowy, świeży, niesplamiony i czysty’. Mojżesz wskazał więc, że Jehowa jest w najwyższym stopniu czysty, nieskazitelny i wolny od zepsucia oraz że w żadnym wypadku nie toleruje nieczystości (Habak. 1:13). Jehowa był zupełnym przeciwieństwem bóstw Kanaanu, gdzie niebawem mieli zamieszkać Izraelici. W miejscowości Ras Szamra, położonej na wybrzeżu w północnej Syrii, odkryto dokumenty, które dostarczają wprawdzie niewielu, ale bardzo pouczających wiadomości o panteonie kananejskim. Teksty te mówią o bogach, którzy — jak pisze John Gray w książce pt. The Canaanites (Kananejczycy) — byli „zazdrośni, kłótliwi, mściwi i lubieżni”.
5, 6. (a) Jak podziałał na Kananejczyków kult rozpustnych bogów? (b) Jak oddziaływało na Izraelitów oddawanie czci Bogu, który jest święty?
5 Nietrudno się domyślić, że rozwiązłość bogów kananejskich znajdowała odbicie w tamtejszej kulturze. Dzieło pt. The Religion of the People of Israel (Religia narodu izraelskiego) wyjaśnia: „Naśladowanie bóstwa uważano za służenie mu. (...) Asztarte [bogini płodności] miała tłum sług i służebnic; osoby te uchodziły za poświęcone (...) Poświęciły się jej przez uprawianie prostytucji”. Znany uczony William F. Albright dodaje: „Ale co najgorsze, erotyka tego kultu musiała ich pogrążyć w najplugawszym bagnie zwyrodnienia społecznego”. Kult fallicznych „świętych słupów”, ofiary z dzieci, magia, rzucanie uroków, kazirodztwo, sodomia i zezwierzęcenie — wszystko to czyniono w ziemi Kanaan (Wyjścia 34:13; Kapł. 18:2-25; Powt. Pr. 18:9-12).
6 Natomiast Jehowa jest „potężny w świętości”. Nie ścierpiałby takich wynaturzeń wśród swych czcicieli (Psalm 15). W przeciwieństwie do szerzących zepsucie bogów kananejskich Jehowa Bóg podnosił poziom moralny swego ludu. Wielokrotnie napominał Izraelitów słowami, które później przytoczył apostoł Piotr: „Macie okazać się świętymi, ponieważ ja, Jehowa, wasz Bóg, jestem święty” (Kapł. 11:44; 19:2; 20:26).
‛PRAWO JEST ŚWIĘTE, SPRAWIEDLIWE I DOBRE’
7, 8. (a) Jak Izraelici mogli „okazać się świętymi”? (b) Porównaj Prawo Jehowy z kodeksem Hammurabiego.
7 Wymaganie, by „okazać się świętymi”, nie znaczyło, że Izraelici mieli być doskonali albo że mieli manifestować fałszywą pobożność. Musieli natomiast trzymać się obszernego zbioru praw, nadanych za pośrednictwem Mojżesza (Wyjścia 19:5, 6). O Prawie Bożym w odróżnieniu od ustaw innych narodów można było powiedzieć, że jest ‛święte, sprawiedliwe i dobre’ (Rzym. 7:12).
8 To prawda, że babiloński kodeks Hammurabiego (starszy ponoć od Prawa Mojżeszowego) dotyczył podobnych zagadnień. Niektóre jego postanowienia, na przykład reguła „oko za oko”, czyli stosowanie kary talionu, przypominają te, które przekazał Mojżesz. Toteż krytycy utrzymują, że najzwyczajniej je zapożyczył. Ale kodeks ten w gruncie rzeczy wysławiał Hammurabiego i zabezpieczał jego interesy polityczne. W przeciwieństwie do tego Prawo Boże dano Izraelitom ‛dla ich dobra, aby pozostali przy życiu’ (Powt. Pr. 6:24). Skąpe też są dowody, by ustawy Hammurabiego obowiązywały kiedykolwiek w Babilonie i stanowiły coś więcej niż „pomoc prawną dla szukających porady” (The New Encyclopaedia Britannica wydanie 1985, tom 21, strona 921). Natomiast przepisy Prawa Mojżeszowego były wiążące i kto je przekraczał, podlegał zasłużonej karze. Kodeks Hammurabiego zajmował się głównie postępowaniem w stosunku do przestępców; na 280 artykułów tylko 5 to wyraźne zakazy. Tymczasem Prawo Boże koncentrowało się na zapobieganiu wykroczeniom, a nie na sankcjach karnych.
9. Jak Prawo Mojżeszowe oddziaływało na życie Żydów?
9 Ponieważ Prawo Mojżeszowe było ‛święte, sprawiedliwe i dobre’, więc wywierało przemożny wpływ na życie Żydów. Uczyło ich, jak oddawać cześć Bogu, ustanawiało sabaty zapewniające wypoczynek, kształtowało strukturę gospodarczą narodu, nakreślało wymagania co do ubioru, udzielało cennych wskazówek w takich sprawach, jak odżywianie się, życie płciowe i higiena osobista. Niektóre przepisy dotyczyły nawet zwykłych funkcji ludzkiego organizmu.
„PRZYKAZANIE JEHOWY JEST CZYSTE”
10. (a) Dlaczego Prawo zajmowało się tyloma dziedzinami życia? (b) Jak przestrzeganie Prawa zapewniało czystość cielesną i dobre zdrowie? (uwzględnij przypis).
10 Takie szczegółowe ustalenia, regulujące życie codzienne, służyły wzniosłemu celowi — chodziło o to, by Izraelici byli czyści pod względem fizycznym, duchowym, umysłowym i moralnym. Na przykład wymagania co do kąpieli, zakopywania odchodów, odosabniania cierpiących na choroby zakaźne i wystrzegania się pewnych pokarmów sprzyjały zachowaniu zdrowia i czystości cielesneja (2 Mojż. [Wyjścia] 30:18-20; 3 Mojż. [Kapł.] rozdz. 11; 13:4, 5, 21, 26; 15:16-18, 21-23; 5 Mojż. [Powt. Pr.] 23:13-15, Biblia warszawska).
11. Na czym polegała nieczystość ceremonialna?
11 Jednakże dobre zdrowie i higiena odgrywały naprawdę drugorzędną rolę wobec czystości duchowej. Właśnie dlatego ktoś, kto zjadł zabroniony pokarm, odbył stosunek płciowy albo dotknął zwłok, stawał się nieczysty również w sensie ceremonialnym (Kapł. rozdz. 11 i 15; Liczb rozdz. 19). Takiej osobie nieczystej nie wolno było uczestniczyć w oddawaniu czci Bogu, niekiedy nawet pod karą śmierci! (Kapł. 15:31; 22:3-8). A co wspólnego miały te zakazy z czystością duchową?
12. Jak prawa dotyczące czystości ceremonialnej pomagały zachować czystość duchową?
12 Do obrzędów pogańskich zaliczano prostytucję, kult zmarłych i ucztowanie. Natomiast w dziele The International Standard Bible Encyclopedia (Międzynarodowa wzorcowa encyklopedia biblijna) napisano: „Wielbienie Jahwe przez akt płciowy było nie do pomyślenia. Wszelkie czynności w tej dziedzinie powodowały, że człowiek stawał się nieczysty. (...) Zmarłych otaczano w Izraelu należnym szacunkiem, ale w żadnym wypadku nie przeradzał się on w nabożną cześć ani nie urastał do rangi kultu (...) Izraelita nie mógł się bratać z pogańskimi sąsiadami na ucztach, jakie wyprawiali z okazji swych świąt, gdyż ich pokarmy były nieczyste”. Przepisy Prawa tworzyły więc „mur”, który oddzielał Izraelitów od nieczystych żywiołów religijnych (Efez. 2:14).
13. Jak Prawo troszczyło się o czystość umysłu?
13 Prawo ułatwiało też Izraelitom zachowywanie czystości umysłu. Na przykład postanowienia dotyczące pożycia małżeńskiego uszlachetniały ich sposób myślenia (Kapł. 15:16-33). Pomagały panować nad sobą w sprawach seksualnych i chroniły przed oddawaniem się nieposkromionym namiętnościom, którym ulegali Kananejczycy. Prawo uczyło nawet kontrolowania uczuć i pragnień, zabraniało bowiem pożądliwych myśli (Wyjścia 20:17).
14. Dlaczego Prawo Boże nie miało sobie równych, jeśli chodzi o strzeżenie czystości moralnej?
14 Najbardziej godny uwagi jest jednak nacisk, jaki Prawo kładło na czystość moralną. Prawda, że i kodeks Hammurabiego potępiał na przykład cudzołóstwo. Jednakże w pewnym artykule zamieszczonym w piśmie The Biblical Archeologist zauważono: „W przeciwieństwie do Babilończyków i Asyryjczyków, którzy cudzołóstwo uważali jedynie za naruszenie mężowskiego prawa do posiadania, ustawodawstwo Starego Testamentu traktowało je jako poważne przestępstwo przeciw moralności”.
15. (a) Opisz, ile wysiłku kosztowało niekiedy Izraelitę zachowanie czystości. (b) Jaki pożytek odnosili Izraelici ze swych starań?
15 Jakże prawdziwe są zatem słowa psalmisty: „Przykazanie Jehowy jest czyste, jaśnieją od niego oczy”! (Ps. 19:8 [19:9, Bw]). Trzeba przyznać, że utrzymanie siebie w czystości wymagało niekiedy znacznych wysiłków. Już w kilka tygodni po urodzeniu dziecka matka wyruszała do leżącego w górach Jeruzalem, by poddać się tam oczyszczeniu zgodnie z obowiązującą procedurą (Kapł. 12:1-8; Łuk. 2:22-24). Zarówno mężczyzna, jak i kobieta musieli się oczyścić w sensie rytualnym po obcowaniu ze sobą oraz w innych sytuacjach związanych z funkcjonowaniem narządów rozrodczych (Kapł. 15:16, 18; Powt. Pr. 23:10-15, Bw; 2 Sam. 11:11-13). Jeżeli Izraelici sumiennie przestrzegali Prawa i pozostawali czyści, czerpali z tego dobrodziejstwa pod względem cielesnym, umysłowym, moralnym i duchowym (Izaj. 48:17). Prócz tego trwale uświadamiali sobie, że zachowywanie czystości jest sprawą poważną i ma ogromne znaczenie. A co najważniejsze, usilne starania o to, by trwać w świętości, zjednywały im błogosławieństwo Boże.
CZYŚCI W NIECZYSTYM ŚWIECIE
16, 17. (a) Jak dalece wymagana jest czystość od chrześcijan w dobie obecnej? (b) Dlaczego tak trudno dziś zachować czystość? (c) Dlaczego nieprzeciętne jednostki przestały być wzorem?
16 Lepiej teraz zrozumiemy słowa, które Piotr skierował do chrześcijan: „Jako posłuszne dzieci porzućcie kształtowanie się według pragnień dawniej żywionych w niewiedzy, lecz w zgodzie ze Świętym, który was powołał, sami też stańcie się świętymi w całym swoim sprawowaniu, gdyż napisano: ‛Bądźcie święci, ponieważ ja jestem święty’” (1 Piotra 1:14-16).
17 Oczywiście nie jest to łatwe. Gdzie tylko spojrzeć, ludzie dopuszczają się oszustw, nieuczciwości, niemoralności płciowej. W gazecie The New York Times napisano: „Coraz więcej Amerykanów decyduje się żyć ze sobą przed ślubem”. Nawet nieprzeciętne jednostki dają zły przykład. Niektóre z najpopularniejszych postaci ze świata sportu, polityki i rozrywki jawnie popełniają rozmaite rzeczy nieczyste. „To bardzo przykre”, ubolewał pewien kibic, „gdy ktoś, kogo obrałeś sobie za wzór, okazuje się zbrukany”. O co mu chodziło? Kilku słynnych sportowców przyznało się do zażywania narkotyków. Jakże często osoby uważane za idoli prowadzą nieczyste, wprost plugawe życie, będąc cudzołożnikami, rozpustnikami, homoseksualistami, lesbijkami, złodziejami, szantażystami i narkomanami! Mogą wyglądać czysto, ale z ich ust wychodzi sprośna, wulgarna mowa. Nierzadko wręcz szydzą z tego, co przyzwoite, chełpiąc się swymi niemoralnymi wyskokami.
18. W jaki sposób wielu tych, którzy wiodą nieczyste życie, ‛żnie to, co posiali’?
18 Ale nikomu nie uda się zlekceważyć biblijnego ostrzeżenia: „Bóg nie jest kimś, kogo można wydrwić [„Bogu nie można grać na nosie”, Byington]. Co człowiek sieje, to będzie też żąć; kto bowiem sieje z uwagi na swe ciało, z ciała będzie żąć zepsucie” (Gal. 6:7, 8). Wyuzdanie nierzadko kończy się zarażeniem kiłą, rzeżączką lub AIDS — by wymienić tylko najczęstsze choroby — co może prowadzić nawet do przedwczesnej śmierci. Następstwem rozwiązłości bywa też zachwianie równowagi psychicznej i umysłowej, depresja, a nawet samobójstwo. Choć więc wdający się w niemoralne praktyki mogą szydzić z tych, którzy pragną zachować czystość, ich śmiech się urywa, gdy zaczynają ‛żąć to, co posiali’ (por. Rzym. 1:24-27).
19, 20. Jak duchowieństwo chrześcijaństwa dowiodło, że jest zbrukane zarówno pod względem moralnym jak i religijnym?
19 W świecie, w którym żyjemy, splugawiona jest również religia. Duchowni mogą przywdziewać piękne i czyste szaty, ale i tak propagują skażone kłamstwem babilońskie obrzędy, jak oddawanie czci obrazom, oraz nauki — na przykład o trójcy, wiecznych mękach, nieśmiertelności duszy ludzkiej i czyśćcu. Przypominają przywódców religijnych, o których Jezus powiedział: „Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, że podobni jesteście do grobów pobielanych, które na zewnątrz wyglądają pięknie, ale wewnątrz są pełne trupich kości i wszelakiej nieczystości. Tak i wy na zewnątrz wydajecie się ludziom sprawiedliwi, wewnątrz zaś jesteście pełni obłudy i bezprawia” (Mat. 23:27, 28, Bw).
20 Duchowieństwo toleruje nieczystość nawet w swojej trzodzie. Ma w niej osoby, o których wiadomo, że wiodą życie nieczyste i niemoralne, uprawiając rozpustę, cudzołóstwo lub homoseksualizm, a które mimo to cieszą się dobrą opinią. W tygodniku Newsweek napisano na ten temat: „Richard Sipe z Maryland, psycholog i były ksiądz, szacuje, że spośród 57 000 księży katolickich w USA 20 procent to homoseksualiści (...) Inni terapeuci sądzą, iż w rzeczywistości liczba ta sięga obecnie 40 procent”. Teolog katolicki John J. McNeil przyznaje się do homoseksualizmu i otwarcie go usprawiedliwia: „Miłość między dwiema lesbijkami lub dwoma homoseksualistami — pod warunkiem, że obydwie osoby odbierają ją jako uczucie konstruktywne — nie jest grzechem ani nie oddala kochanków od Boga; przeciwnie, może być święta” (The Christian Century).
21. Dlaczego tak bardzo potrzebne jest nam dziś przypomnienie, że „świętość należy do Jehowy”?
21 Jak jeszcze nigdy, jest więc aktualny napis, który jako przypomnienie widniał kiedyś na zawoju arcykapłana: „Świętość należy do Jehowy” (Wyjścia 28:36). Jehowa wymaga, mało tego — żąda, byśmy pod każdym względem pozostawali czyści! Ale jak to robić? Na co zwracać szczególną uwagę? Omówimy to w następnym artykule.
[Przypis]
a W prawie Hammurabiego nie było takich rozporządzeń; nie odkryto też porównywalnego zbioru przepisów higienicznych u Egipcjan, choć ich sztuka lekarska osiągnęła stosunkowo wysoki poziom. W książce pt. „Ancient Egypt” (Egipt starożytny) wspomniano, że w egipskich tekstach medycznych „sensowne zalecenia przeplatają się z zaklęciami i formułkami magicznymi”. Tymczasem Prawo Boże opiera się na zdrowych podstawach naukowych i nie ma w nim żadnych wtrętów demonicznych. Na przykład potrzebę mycia rąk po kontakcie ze zwłokami lekarze dostrzegli dopiero w czasach nowożytnych, podczas gdy Prawo Mojżeszowe nakazywało to już tysiące lat temu (Liczb, rozdz. 19).
PYTANIA POWTÓRKOWE:
◼ Co to znaczy, że Jehowa jest „potężny w świętości”? Do czego zobowiązuje to Jego czcicieli?
◼ Czym Prawo Mojżeszowe różniło się od praw wszystkich innych narodów?
◼ Jak Prawo Mojżeszowe przyczyniało się do zachowania czystości pod względem cielesnym, duchowym, umysłowym i moralnym?
◼ Jak ludzie prowadzący nieczyste życie ‛żną to, co posiali’?
[Ilustracja na stronie 10]
„Bądźcie święci ...”
[Ilustracja na stronie 11]
Kult rozwiązłych bóstw doprowadził do wynaturzenia Kananejczyków
[Ilustracja na stronie 12]
Prawa Hammurabiego wprowadzały porządek w państwie i wysławiały króla, ale nie zapewniły Babilończykom świętości