KADESZ

(„święte miejsce”), KADESZ-BARNEA („święte miejsce Barnea”).

Miejsce obozowania Izraelitów na pustkowiu, na skraju terytorium Edomitów w pobliżu „drogi do Szur”, utożsamianej ze współczesną Darb al-Szur, prowadzącą z Hebronu do Egiptu (Rdz 16:7, 14; Lb 20:14-16 [hebr. słowo ʽir („miasto”) w Lb 20:16 może oznaczać obozowisko; por. Lb 13:19]). Wygląda na to, że Kadesz-Barnea dzieliło od Horebu 11 dni wędrówki drogą przez górę Seir (Pwt 1:2).

O Kadesz raz czytamy, że leżało na pustkowiu Paran, a innym razem, że na pustkowiu Cin. Być może wynikało to z tego, iż te dwa pustkowia graniczyły ze sobą w Kadesz. Ewentualnie pustkowie Cin mogło stanowić część większego pustkowia Paran (Lb 13:26; 20:1). W czasach Abrahama Kadesz było też znane jako En-Miszpat (Rdz 14:7; 20:1). Prawdopodobnie można z nim także utożsamić Kedesz (Joz 15:21, 23).

Kadesz bywa identyfikowane z ʽAjn Kadajs, leżącym ok. 80 km na pd. pd. zach. od Beer-Szeby. Pośrodku niegościnnego pustkowia (por. Pwt 1:19) wokół źródła czystej, słodkiej wody w Kadajs rosną drzewa, krzewy i trawa. W pobliżu są jeszcze dwa inne źródła: ʽAjn al-Kudajrat i ʽAjn al-Kusajma. Obecnie największym z tych trzech źródeł jest ʽAjn al-Kudajrat i dlatego niektórzy wolą właśnie tam lokalizować Kadesz-Barnea. Jednakże najbardziej wysunięte na wsch. jest ʽAjn Kadajs. Stąd utożsamienie Kadesz-Barnea z tym źródłem chyba najlepiej odpowiada opisowi pd. granicy Kanaanu, która ze wsch. na zach. przebiegała przez następujące miejsca: Kadesz-Barnea (ʽAjn Kadajs?), Chacar-Addar (ʽAjn al-Kudajrat?), Acmon (ʽAjn al-Kusajma?) (Lb 34:3-5).

Jeżeli Izraelici rzeczywiście obozowali w tym rejonie, to z powodu swej liczebności zapewne korzystali ze wszystkich trzech źródeł. Na przykład obóz, który rozbili tuż przed przekroczeniem Jordanu, rozciągał się „od Bet-Jeszimot aż do Abel-Szittim” (Lb 33:49). Stanowiska utożsamiane z tymi dwoma miejscami są oddalone od siebie o jakieś 8 km. Z kolei z Kadesz-Barnea (ʽAjn Kadajs) do Acmonu (ʽAjn al-Kusajma) jest ok. 14 km, a do Chacar-Addar (ʽAjn al-Kudajrat) — 9 km. Izraelici mogli więc korzystać ze wszystkich trzech źródeł. Niewykluczone też, iż cały ten teren określano mianem Kadesz-Barnea, a nazwę zachowało pd.-wsch. źródło (zob. ACMON; ADDAR 2).

W drugim roku po wyjściu z Egiptu Izraelici wyruszyli z Chacerot i rozłożyli się obozem w Kadesz-Barnea (por. Lb 10:11, 12, 33, 34; 12:16; 13:26). Następnie Mojżesz wysłał do Ziemi Obiecanej 12 zwiadowców. Dziesięciu z nich przyniosło złe wieści, toteż Izraelici zaczęli buntowniczo szemrać. Dlatego Jehowa skazał cały naród na wędrówkę po pustkowiu. Wtedy Izraelici podjęli próbę podbicia Kanaanu — bez Bożego poparcia i kierownictwa — i ponieśli sromotną klęskę (Lb 13:1-16, 25-29; 14:1-9, 26-34, 44, 45; 32:7-13; Pwt 1:41-45). Po tych wydarzeniach jakiś czas mieszkali w Kadesz-Barnea (Pwt 1:46). Ale Jehowa nie chciał, by tam pozostali. Wcześniej powiedział im: „Chociaż Amalekici i Kananejczycy zamieszkują nizinę, wy zawróćcie jutro [hebr. idiom znaczący „później”; podobnie w Wj 13:14] i pomaszerujcie na pustkowie drogą Morza Czerwonego” (Lb 14:25).

Izraelici opuścili więc Kadesz-Barnea i przez 38 lat wędrowali po pustkowiu (Pwt 2:1, 14). Wygląda na to, że w tym okresie przebywali w 18 różnych miejscach — tyle obozowisk wymieniono od momentu opuszczenia przez nich Chacerot (por. Lb 12:16 do 13:3, 25, 26; 33:16-36). Chociaż po wyruszeniu z Chacerot obozowali w Kadesz, w Liczb 33:18 nie zostało to odnotowane. Mogło to być celowe opuszczenie lub — jak dawniej sugerowano — Kadesz jest tożsame z Ritmą.

W końcu w pierwszym miesiącu 40 roku od wyjścia z Egiptu Izraelici wrócili do Kadesz (Lb 20:1; 33:36-39). Tu zmarła Miriam, siostra Mojżesza. Potem Mojżesz i Aaron utracili przywilej wejścia do Ziemi Obiecanej, gdyż nie uświęcili Jehowy w związku z cudownym dostarczeniem wody Izraelitom obozującym w Kadesz. Następnie Mojżesz poprosił Edomitów o pozwolenie na przejście przez ich terytorium (Lb 20:1-17). Prośba została odrzucona, a Izraelici najwyraźniej zatrzymali się w Kadesz na dłużej (Lb 20:18; Sdz 11:16, 17), po czym ruszyli w stronę Ziemi Obiecanej drogą prowadzącą obok góry Hor (Lb 20:22; 33:37). Kiedy dotarli do równin moabskich na wsch. od Jordanu, Jehowa zapowiedział, że pd. granica Ziemi Obiecanej będzie przebiegała przez Kadesz-Barnea (Lb 33:50; 34:4). Później Izraelici pod wodzą Jozuego zdobyli tereny od Kadesz-Barnea po Gazę (Joz 10:41); Kadesz-Barnea znalazło się na pd. granicy Judy (Joz 15:1-4).

W Psalmie 29:8 czytamy, iż głos Jehowy sprawia, że ‛pustkowie Kadesz się wije’. Może to być nawiązanie do silnych wiatrów, które wieją w kierunku Kadesz od gór leżących na pn. i unoszą piasek w taki sposób, że ma się wrażenie, jakby pustkowie się wiło.