Czy znasz fakty?

 1, 2. (a) Jaką umiejętność musimy rozwijać i dlaczego? (b) Co omówimy w tym artykule?

PRAWDZIWI chrześcijanie muszą umieć oceniać wartość docierających do nich informacji i wyciągać na ich podstawie właściwe wnioski (Prz. 3:21-23; 8:4, 5). Jeśli nie rozwijamy tej umiejętności, nasz sposób myślenia może łatwo zostać wypaczony przez Szatana i jego świat (Efez. 5:6; Kol. 2:8). Oczywiście żeby wyciągać trafne wnioski, musimy znać fakty. W Księdze Przysłów 18:13 czytamy: „Gdy ktoś odpowiada w jakiejś sprawie, zanim jej wysłucha, jest to jego głupota i upokorzenie”.

² W tym artykule omówimy, dlaczego czasami trudno jest uzyskać wiarygodne informacje i wyciągać właściwe wnioski. Przeanalizujemy też praktyczne zasady biblijne i przykłady, które pomogą nam rozwinąć umiejętność oceniania wartości otrzymywanych informacji.

 3. Dlaczego powinniśmy stosować się do rady z Przysłów 14:15? (Zobacz ilustrację tytułową).

³ Obecnie, w dobie Internetu, telewizji i innych mediów, jesteśmy zalewani potokiem informacji. Do tego dochodzą wiadomości od przyjaciół i znajomych. Ale powinniśmy być ostrożni, bo umyślne rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji oraz wypaczanie faktów jest bardzo częste. Jaka zasada z Biblii może nam pomóc? Zasada z Księgi Przysłów 14:15, gdzie czytamy: „Niedoświadczony daje wiarę każdemu słowu, lecz roztropny rozważa swe kroki”.

 4. Jak Filipian 4:8, 9 pomaga nam w wyborze tego, co czytamy, i dlaczego potrzebujemy sprawdzonych informacji? (Zobacz ramkę „Gdzie szukać rzetelnych informacji”).

⁴ Żeby podejmować dobre decyzje, potrzebujemy sprawdzonych informacji. Musimy więc być bardzo wybredni w doborze tego, co czytamy (odczytaj Filipian 4:8, 9). Nie powinniśmy marnować czasu na przeglądanie nierzetelnych serwisów informacyjnych w Internecie albo czytanie niepotwierdzonych historii, które ktoś przesyła nam e-mailem. Szczególnie musimy unikać stron odstępców, którym zależy tylko na tym, żeby osłabić naszą wiarę i wypaczyć prawdę. Korzystanie z informacji złej jakości prowadzi do podejmowania złych decyzji. Dlatego nigdy nie powinniśmy bagatelizować wpływu, jaki fałszywe informacje mogą mieć na nasz umysł i serce (1 Tym. 6:20, 21).

 5. Jakie nieprawdziwe wiadomości usłyszeli Izraelici i jak to na nich wpłynęło?

⁵ Jeśli uwierzymy w nieprawdziwą historię, może to mieć tragiczne skutki. Pomyślmy na przykład o tym, co stało się w czasach Mojżesza. Kiedy 12 zwiadowców wróciło po przeszpiegowaniu Ziemi Obiecanej, 10 z nich skupiło się na negatywach (Liczb 13:25-33). Ich przerysowane, szokujące opowieści całkowicie zniechęciły lud Jehowy (Liczb 14:1-4). Dlaczego Izraelici tak zareagowali? Być może myśleli, że informacje te są prawdziwe, bo były powtarzane przez większość zwiadowców. Nie chcieli słuchać dobrych wiadomości, które przekazali Jozue i Kaleb, ludzie godni zaufania (Liczb 14:6-10). Postąpili głupio — zamiast poznać fakty i zaufać Jehowie, od razu uwierzyli w negatywną relację.

 6. Dlaczego nie powinniśmy być zaskoczeni, jeśli usłyszymy coś szokującego na temat ludu Jehowy?

⁶ Wyjątkową czujność musimy zachowywać, kiedy docierają do nas wiadomości dotyczące sług Jehowy. Nigdy nie zapominajmy, że Szatan jest ‛oskarżycielem naszych braci’ (Obj. 12:10). Jezus ostrzegł, że przeciwnicy będą ‛kłamliwie mówić wszelką niegodziwość’ przeciwko nam (Mat. 5:11). Jeśli traktujemy to ostrzeżenie poważnie, nie będziemy zaskoczeni, gdy usłyszymy jakieś szokujące wypowiedzi na temat ludu Jehowy.

 7. Nad czym trzeba się zastanowić przed wysłaniem wiadomości?

⁷ Czy jesteś typem człowieka, który lubi wysyłać wiadomości do przyjaciół i znajomych? Kiedy przeczytasz w mediach jakąś ciekawą informację albo usłyszysz wyjątkowe doświadczenie, możesz czuć się jak dziennikarz, który natknął się na sensacyjną historię i chce ją przekazać innym jako pierwszy. Ale zanim wyślesz wiadomość, zastanów się: „Czy jestem pewien, że ta informacja jest prawdziwa? Czy naprawdę znam fakty?”. Jeśli nie masz takiej pewności, mógłbyś niechcący puścić w obieg fałszywą informację. Dlatego w razie wątpliwości kliknij „Usuń”, a nie „Wyślij”.

 8. Co robią nasi przeciwnicy w niektórych krajach i jak moglibyśmy nieumyślnie im w tym pomagać?

⁸ Istnieje jeszcze inne niebezpieczeństwo związane z bezmyślnym przesyłaniem wiadomości. W niektórych krajach nasza działalność jest ograniczona albo nawet zakazana. Przeciwnicy mogą z premedytacją rozpowszechniać historie, które mają wzbudzić w nas strach albo podkopać nasze wzajemne zaufanie. Pomyślmy o tym, co stało się w byłym Związku Radzieckim. Funkcjonariusze KGB zaczęli szerzyć pogłoski o tym, że niektórzy odpowiedzialni bracia zdradzili lud Jehowya. Niestety wielu uwierzyło w te plotki i odeszło od organizacji Bożej. Na szczęście duża część z nich wróciła, ale inni pozwolili na to, żeby fałszywe historie zniszczyły ich wiarę (1 Tym. 1:19). Jak uniknąć takiej tragedii? Nie przekazuj negatywnych ani niepotwierdzonych informacji. Nie bądź łatwowierny. Upewnij się, czy znasz fakty.

 9. Co może utrudniać wyciągnięcie właściwych wniosków?

⁹ Niektóre doniesienia nie zawierają wszystkich faktów albo tylko po części są prawdziwe. W takiej sytuacji trudno wyciągnąć właściwe wnioski. Historia, która jest prawdziwa tylko w 10 procentach, na 100 procent wprowadza w błąd. Jak możemy nie dać się zwieść opowieściom, które zawierają jedynie część prawdy? (Efez. 4:14).

10. Dlaczego Izraelici szykowali się do walki ze swoimi braćmi i jak udało się jej uniknąć?

¹⁰ Pomyślmy o sytuacji, w jakiej znaleźli się Izraelici mieszkający w czasach Jozuego po zachodniej stronie Jordanu (Joz. 22:9-34). Usłyszeli, że ich rodacy, którzy osiedlili się po wschodniej stronie rzeki (plemiona Rubena i Gada oraz połowa plemienia Manassesa), zbudowali tam ogromny, imponujący ołtarz. Była to informacja prawdziwa, ale niekompletna. Na jej podstawie Izraelici z zachodniej strony Jordanu doszli do wniosku, że ich bracia zbuntowali się przeciwko Jehowie. Zebrali się, żeby wyruszyć na wojnę z nimi (odczytaj Jozuego 22:9-12). Całe szczęście, że przed planowanym atakiem wysłali delegację złożoną z godnych zaufania mężczyzn, którzy mieli zdobyć więcej informacji. Czego się dowiedzieli? Izraelici ze wschodniej strony rzeki nie zbudowali ołtarza po to, by składać na nim ofiary. Miał to być pomnik, który w przyszłości przypominałby wszystkim, że oni też byli wiernymi sługami Jehowy. Izraelici z zachodniej strony Jordanu na pewno byli bardzo szczęśliwi, że zanim wyruszyli walczyć ze swoimi braćmi, poświęcili czas na poznanie faktów!

11. (a) Jak Mefiboszet stał się ofiarą niesprawiedliwości? (b) Co Dawid mógł zrobić, żeby uniknąć błędnej decyzji?

¹¹ Półprawdy albo niepełne informacje na nasz temat mogą sprawić, że staniemy się ofiarami niesprawiedliwości. Pomyślmy na przykład o tym, co spotkało Mefiboszeta. Król Dawid okazał mu szczodrość i życzliwość, oddając mu ziemię jego dziadka Saula (2 Sam. 9:6, 7). Jednak później usłyszał coś niepokojącego na temat Mefiboszeta. Bez sprawdzenia tej informacji postanowił, że odbierze Mefiboszetowi wszystko, co on posiada (2 Sam. 16:1-4). Kiedy w końcu ze sobą porozmawiali, Dawid zrozumiał swój błąd i oddał mu część zabranego mienia (2 Sam. 19:24-29). Ale do tej niesprawiedliwości w ogóle by nie doszło, gdyby tylko Dawid poświęcił trochę czasu na poznanie faktów, zamiast bez zastanowienia reagować na niepełne informacje.

12, 13. (a) Jak Jezus reagował na oszczerstwa? (b) Co możemy zrobić, kiedy ktoś rozpowiada o nas kłamstwa?

¹² A co, jeśli padłeś ofiarą złośliwych oskarżeń? Coś takiego spotkało Jezusa i Jana Chrzciciela (odczytaj Mateusza 11:18, 19). Jak Jezus na to zareagował? Nie przeznaczył całego swojego czasu i energii na to, żeby się bronić. Zamiast tego zachęcił ludzi, żeby przyjrzeli się faktom — temu, co robi i czego naucza. Jak sam powiedział, „mądrość potwierdza swą prawość swoimi dziełami”.

¹³ Możemy wyciągnąć z tego cenny wniosek. Czasami ludzie nas krytykują albo mówią o nas coś krzywdzącego. W takich sytuacjach zazwyczaj chcemy ratować swoją reputację. I rzeczywiście, jest coś, co możemy zrobić. Jeśli ktoś rozpowiada kłamstwa na nasz temat, możemy żyć w taki sposób, żeby w nie nikt nie uwierzył. Jak pokazał Jezus, swoim przykładnym postępowaniem możemy udowodnić, że takie plotki czy oskarżenia są fałszywe.

14, 15. Dlaczego nie powinniśmy polegać na własnym zrozumieniu?

¹⁴ Jak się przekonaliśmy, zdobycie rzetelnych informacji stanowi wyzwanie. Ale w wyciąganiu trafnych wniosków czasami przeszkadza nam też nasza niedoskonałość. Być może służymy Jehowie od wielu lat, mamy duże doświadczenie i potrafimy rozwiązywać różne problemy, a inni bardzo nas szanują za trzeźwą ocenę sytuacji. Czy może to okazać się pułapką?

¹⁵ Tak, zbytnie poleganie na swoim zrozumieniu może być groźne. Uczucia i osobiste poglądy mogą wtedy przejąć kontrolę nad naszym sposobem myślenia. Moglibyśmy uznać, że w pełni rozumiemy jakąś sytuację, nawet jeśli nie znamy wszystkich faktów. To bardzo niebezpieczne! Biblia wyraźnie ostrzega nas przed poleganiem na własnym zrozumieniu (Prz. 3:5, 6; 28:26).

16. Co wydarzyło się w naszym przykładzie i jakie pochopne wnioski wyciągnął Tom?

¹⁶ Wyobraź sobie taki scenariusz: Pewnego wieczoru wieloletni starszy o imieniu Tom widzi w restauracji innego starszego, Johna, jedzącego kolację z kobietą, która nie jest jego żoną. Siedzą dość blisko siebie, śmieją się i świetnie się bawią w swoim towarzystwie. Z każdą chwilą Tom jest coraz bardziej zaniepokojony. Czy John rozwiedzie się z żoną? Co się z nią wtedy stanie? A co z ich dziećmi? Tom widział już niejedną taką sytuację. Jak ty byś się czuł, gdybyś był świadkiem takiej sceny?

17. Czego Tom się dowiedział i czego możemy się nauczyć z tej historii?

¹⁷ Ale zaraz. Tom szybko uznał, że John zdradza żonę, jednak czy rzeczywiście znał fakty? Później tego wieczora zadzwonił do Johna. Wyobraź sobie, jaką ulgę poczuł, kiedy dowiedział się, że ta kobieta to rodzona siostra Johna, która przyjechała z daleka. Nie widzieli się od wielu lat. Ponieważ była w mieście przejazdem, miała czas tylko na to, żeby zjeść z Johnem kolację w restauracji. Jego żona nie mogła się z nimi spotkać. Na szczęście Tom nie powiedział nikomu o swoich błędnych wnioskach. Czego nas to uczy? Niezależnie od tego, jak duże mamy doświadczenie w służbie dla Boga, nigdy nie zastąpi ono rzetelnych informacji.

18. Jak różnice osobowości mogą wpłynąć na naszą ocenę sytuacji?

¹⁸ Przeszkodą w trafnej ocenie sytuacji mogą być też różnice osobowości. Jeśli cały czas skupiamy się na tym, jak trudno nam się dogadać z którymś bratem, możemy zacząć patrzeć na niego podejrzliwie. Kiedy usłyszymy coś złego na jego temat, prawdopodobnie chętnie w to uwierzymy. Jaki płynie stąd wniosek? Pielęgnowanie negatywnych uczuć może prowadzić do wypaczonego osądu, który nie opiera się na faktach (1 Tym. 6:4, 5). Ale możemy się przed tym chronić. Nie pozwólmy, żeby zawiść i zazdrość zakorzeniły się w naszym sercu. Zamiast ulegać takim uczuciom, pamiętajmy, że mamy obowiązek kochać braci i im przebaczać (odczytaj Kolosan 3:12-14).

19, 20. (a) Jakie zasady biblijne pomogą nam wyciągać trafne wnioski? (b) Co przeanalizujemy w następnym artykule?

¹⁹ Zdobywanie rzetelnych informacji i wyciąganie trafnych wniosków jest obecnie prawdziwym wyzwaniem. Dlaczego? Ze względu na wątpliwą jakość przekazywanych wiadomości, historie pełne półprawd i naszą własną niedoskonałość. Co może nam pomóc? Musimy znać i stosować zasady biblijne. Jedna z nich mówi o tym, że zabieranie głosu w sprawie, której dobrze nie znamy, jest głupie i prowadzi do upokorzenia (Prz. 18:13). Inna przypomina, żebyśmy nie wierzyli we wszystko, co słyszymy (Prz. 14:15). Poza tym niezależnie od tego, jak długo służymy Jehowie, nie możemy polegać na swoim zrozumieniu (Prz. 3:5, 6). Jeżeli będziemy korzystać z rzetelnych źródeł informacji, zasady biblijne pomogą nam wyciągać dobre wnioski i podejmować mądre decyzje.

²⁰ Ale istnieje jeszcze inne wyzwanie. Czasami mamy tendencję do osądzania ludzi po pozorach. W następnym artykule omówimy kilka pułapek, w które moglibyśmy wpaść, i zastanowimy się, jak ich uniknąć.