ADONIASZ

(„Panem jest Jehowa”).

1. Czwarty syn Dawida; urodzony przez Chaggitę w Hebronie (2Sm 3:4, 5).

Chociaż pochodził z innej matki, podobnie jak Absalom był „bardzo piękny z wyglądu” i miał wielkie ambicje (1Kl 1:5, 6; por. 2Sm 14:25; 15:1). Sprawozdanie biblijne poświęca mu więcej uwagi pod koniec panowania Dawida. Mimo iż Jehowa oznajmił swój zamiar powierzenia władzy królewskiej Salomonowi (1Kn 22:9, 10), Adoniasz zaczął się chełpić, że to on zostanie następnym władcą Izraela. Ponieważ Amnon i Absalom, a prawdopodobnie także Kileab, już nie żyli, zapewne rościł sobie prawo do tronu ze względu na to, że był wtedy najstarszym synem. Podobnie jak niegdyś Absalom, Adoniasz publicznie dawał wyraz swym roszczeniom i nie został skarcony przez ojca. Zapewnił sobie poparcie Joaba, dowódcy armii, oraz naczelnego kapłana Abiatara (1Kl 1:5-8). W pobliżu En-Rogel, niedaleko Jerozolimy, wyprawił ucztę połączoną ze składaniem ofiar, na której była obecna prawie cała rodzina królewska, ale nie zaprosił Salomona, proroka Natana ani Benajasza. Wyraźnie dążył do tego, by obwołano go królem (1Kl 1:9, 10, 25).

Prorok Natan niezwłocznie podjął działania, żeby zniweczyć knowania Adoniasza. Poradził Batszebie, matce Salomona, by przypomniała Dawidowi, że przysiągł przekazać władzę królewską Salomonowi. Zaraz po niej do króla przyszedł Natan i potwierdził jej słowa oraz uświadomił Dawidowi powagę sytuacji. Zasugerował przy tym, że król chyba działa za plecami swych najwierniejszych sług (1Kl 1:11-27). Pobudziło to sędziwego króla do czynu; natychmiast wydał rozkazy, żeby niezwłocznie namaszczono Salomona na współwładcę i następcę tronu. Lud zareagował na tę wieść radosną wrzawą, którą usłyszano na uczcie Adoniasza. Wkrótce przybył tam posłaniec, syn kapłana Abiatara, i przyniósł niemiłą wiadomość, iż Dawid ustanowił królem Salomona. Zwolennicy Adoniasza się rozpierzchli, a on sam uciekł na dziedziniec przybytku, szukając tam schronienia. Salomon ułaskawił go, ale pod warunkiem że będzie się należycie sprawował (1Kl 1:32-53).

Po śmierci Dawida Adoniasz zwrócił się do Batszeby z prośbą, żeby wstawiła się za nim u Salomona i poprosiła o danie mu za żonę Abiszag, młodej opiekunki i towarzyszki Dawida. Słowa Adoniasza: „Mnie miała przypaść władza królewska i (...) właśnie ku mnie cały Izrael skierował swe oblicze, bym został królem” wskazują, iż czuł się pozbawiony przysługujących mu praw, choć dla pozoru przyznawał, iż stało się to za sprawą Jehowy (1Kl 2:13-21). Co prawda jego prośba mogła wynikać jedynie z chęci otrzymania jakiejś rekompensaty za utratę królestwa, lecz wiele przemawia za tym, że dalej pożerała go ambicja, gdyż zgodnie ze zwyczajami starożytnego Wschodu żony i nałożnice króla przysługiwały wyłącznie jego prawowitemu następcy (por. 2Sm 3:7; 16:21). Salomon tak właśnie odebrał tę prośbę przekazaną przez jego matkę i skazał Adoniasza na śmierć, a Benajasz szybko wykonał wyrok (1Kl 2:22-25).

2. Jeden z Lewitów wysłanych przez Jehoszafata, by nauczali w miastach Judy (2Kn 17:7-9).

3. ‛Naczelnik ludu’; jego potomek, jeśli nie on sam, razem z książętami i kapłanami potwierdził pieczęcią umowę zawartą przez Izraelitów za czasów Nehemiasza i Ezdrasza (Neh 9:38; 10:1, 14, 16). Zdaniem niektórych jest to ta sama osoba, co Adonikam z Ezdrasza 2:13, którego 666 potomków powróciło z Babilonu razem z Zerubbabelem w 537 r. p.n.e. Pogląd ten wynika z porównania wymienionych w 10 rozdz. Nehemiasza imion przedstawicieli ludu, którzy podpisali wspomnianą umowę, z listą naczelników powracających wygnańców zamieszczoną w 2 rozdz. Ezdrasza.