Czy o tym wiedziałeś?

Czy zgodnie z zapowiedzią Jezusa Jerozolima została kiedyś otoczona palisadą?

Zapowiadając zniszczenie Jerozolimy, Jezus oznajmił: „Przyjdą bowiem na ciebie dni, gdy twoi nieprzyjaciele zbudują wokół ciebie fortyfikację z zaostrzonych pali i okrążą cię, i udręczą cię z każdej strony” (Łukasza 19:43). Owo proroctwo spełniło się w roku 70 n.e., kiedy Rzymianie pod wodzą Tytusa zbudowali wokół Jerozolimy wał oblężniczy z palisadą. Tytus chciał w ten sposób zapobiec ucieczkom Żydów i skłonić ich do kapitulacji lub też w ostateczności wziąć miasto głodem.

Według Józefa Flawiusza, historyka z I wieku, gdy tylko powzięto decyzję o budowie ostrokołu, legiony i mniejsze oddziały armii rzymskiej zaczęły ze sobą rywalizować, który z nich pierwszy ukończy przydzielony mu odcinek. Wycięto wszystkie drzewa w promieniu jakichś 15 kilometrów od miasta i w ciągu zaledwie trzech dni wzniesiono około 7-kilometrową palisadę. Tym samym, jak napisał Flawiusz, „odebrano Żydom wszelką nadzieję ratunku” (Wojna żydowska, tłumaczenie: J. Radożycki). Miasto zdziesiątkowane wskutek głodu i walk zbrojnych między stronnictwami padło pięć miesięcy później.

Czy król Ezechiasz rzeczywiście zbudował tunel prowadzący do Jerozolimy?

Ezechiasz panował w Judzie w drugiej połowie VIII wieku p.n.e., gdy kraj pozostawał w konflikcie z mocarstwem asyryjskim. Biblia mówi, że król wiele zrobił, by zabezpieczyć Jerozolimę i zapewnić jej zaopatrzenie w wodę. Zbudował między innymi tunel o długości 533 metrów, który pełnił rolę kanału doprowadzającego do miasta wodę źródlaną (2 Królów 20:20; 2 Kronik 32:1-7, 30).

Taki właśnie tunel odkryto w XIX wieku. Stał się znany jako tunel Ezechiasza lub tunel Siloam. Wewnątrz znaleziono inskrypcję opisującą końcowy etap jego drążenia. Ze względu na kształt liter większość uczonych datuje napis na czasy Ezechiasza. Jednakże kilkanaście lat temu zasugerowano, że tunel powstał pół tysiąca lat później. W roku 2003 zespół izraelskich naukowców opublikował wyniki badań mających na celu ustalenie wiarygodnej daty powstania tego obiektu. Do jakiego wniosku doszli?

Doktor Amos Frumkin z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie wyjaśnia: „Po przebadaniu metodą radiowęglową materiału organicznego pobranego z tynku tunelu Siloam i określeniu metodą uranowo-torową wieku znalezionych tam stalaktytów stwierdziliśmy ponad wszelką wątpliwość, że tunel pochodzi z epoki Ezechiasza”. Na łamach naukowego czasopisma Nature oświadczono: „Trzy niezależne linie dowodów — datowanie radiometryczne, paleografia i sprawozdanie historyczne — zgodnie wskazują mniej więcej na 700 rok p.n.e., czyniąc tunel Siloam najdokładniej umiejscowionym w czasie obiektem biblijnym z epoki żelaza”.