AZARIASZ
(„Jehowa dopomógł”).
1. Potomek Judy i Tamar; pochodził z domu Etana (1Kn 2:4, 6, 8).
2. Lewita z rodu Kehata; syn Sofoniasza i przodek proroka Samuela (1Kn 6:33, 36).
3. Potomek Aarona z linii Eleazara; syn Achimaaca (1Kn 6:9).
4. Jeden z książąt Salomona (1Kl 4:2). Nazwano go synem kapłana Cadoka; mógł być bratem Achimaaca (1Kn 6:8).
5. Syn Natana; książę, którego Salomon ustanowił nad 12 pełnomocnikami dostarczającymi żywność do domu króla (1Kl 4:5, 7, 19).
6. Prorok, syn Odeda. W r. 963 p.n.e. zachęcił Asę, by ‛szukał Jehowy’. W rezultacie król usunął z całego kraju „obrzydliwości” i zawarł z ludem przymierze potwierdzone przysięgą, że ‛każdy, kto by nie szukał Jehowy, Boga Izraela, zostanie uśmiercony’ (2Kn 15:1-15).
7, 8. Imię to nosiło dwóch z siedmiu synów Jehoszafata, wymienionych w kolejności jako drugi i piąty. Otrzymali od ojca wiele darów i warownych miast, ale gdy ich starszy brat Jehoram został królem, ponieśli śmierć (2Kn 21:1-4; por. Bp). „Mało przekonujący wydaje się [wysuwany niekiedy] argument, iż imię to nadano dwukrotnie dlatego, że chłopcy byli tylko przyrodnimi braćmi lub że jeden zmarł we wczesnym dzieciństwie” (The Interpreter’s Dictionary of the Bible, red. G. A. Buttrick, 1962, t. 1, s. 325). Nadanie dwom braciom tego samego imienia jest czymś niezwykłym, ale po hebrajsku nieznacznie różnią się one pisownią i wymową: ʽAzarjáh („Jah dopomógł”) i ʽAzarjáhu („Jehowa dopomógł”).
9. Syn mężczyzny imieniem Jehu i ojciec Cheleca; pochodził z plemienia Judy, a jednym z jego przodków (siedem pokoleń wcześniej) był Egipcjanin Jarcha (1Kn 2:3, 34-39).
10. Król Judy, najmłodszy syn Jehorama i Atalii; zwany też Jehoachazem i Achazjaszem (2Kl 8:25-29; 2Kn 21:17; 22:1, 6; zob. ACHAZJASZ 2).
11. Syn Jerochama. Jeden z pięciu dowódców setek, którzy w r. 898 p.n.e. pomogli w obaleniu uzurpatorki Atalii i osadzeniu na tronie judzkim Jehoasza (2Kn 23:1-15).
12. Syn Obeda. Jeden z pięciu dowódców setek, którzy w r. 898 p.n.e. pomogli wynieść na tron Jehoasza w miejsce uzurpatorki Atalii (2Kn 23:1-15).
13. Król Judy, który panował 52 lata (829-778 p.n.e.). Syn Amacjasza i Jecholii (2Kl 14:21; 15:1, 2). W 2 Królów 15:13 nazwano go Uzzjaszem (zob. UZZJASZ 3).
14. Arcykapłan, syn Jochanana i daleki potomek Aarona (1Kn 6:1-10). Być może to właśnie Azariasz kazał wyjść ze świątyni królowi Uzzjaszowi, gdy ten zuchwale próbował ofiarować kadzidło, a gdy nie usłuchał polecenia, Jehowa poraził go trądem (2Kn 26:16-21). Jakieś 30 lat po śmierci Uzzjasza, w pierwszym roku panowania Ezechiasza (745 p.n.e.), Azariasz, który wciąż usługiwał jako arcykapłan (lub ktoś inny o tym samym imieniu), potwierdził, że Jehowa błogosławi reformom króla (2Kn 31:9, 10, 13).
15. Książę z plemienia Efraima, syn Jehochanana. W połowie VIII w. p.n.e. Izrael pokonał Judę i uprowadził 200 000 jeńców, ale Azariasz i inni książęta z plemienia Efraima przyczynili się do ich uwolnienia i udzielili im pomocy materialnej (2Kn 28:5-15).
16. Potomek Lewiego z rodu Kehata; w r. 745 p.n.e. jego syn, Joel, pomagał w oczyszczaniu świątyni na rozkaz Ezechiasza (2Kn 29:1-12, 15).
17. Potomek Lewiego z rodu Merariego; syn Jehallelela; brał udział w oczyszczaniu świątyni na rozkaz Ezechiasza (2Kn 29:1-12, 15).
18. Syn Merajota; przodek Ezdrasza (Ezd 7:3).
19. Syn Chilkiasza, który za czasów Jozjasza był arcykapłanem; ojciec Serajasza (2Kl 22:3, 4; 1Kn 6:13, 14) i przodek przepisywacza Ezdrasza (Ezd 7:1).
20. Syn Hoszajasza (Jer 43:2). Nazwano go też Jezaniaszem (Jer 40:8; 42:1) i Jaazaniaszem (2Kl 25:23). Był jednym z dowódców wojsk, którzy poparli Gedaliasza (Jer 40:7-10). Razem z innymi prosił Jeremiasza, by modlił się w ich imieniu o kierownictwo (Jer 42:1-3), ale w końcu on i pozostali „zuchwali mężowie” odrzucili odpowiedź Jehowy przekazaną ustami proroka (Jer 43:1-3).
21. Jeden z hebrajskich młodzieńców uprowadzonych w r. 617 p.n.e. do Babilonu, gdzie zmieniono mu imię na Abed-Nego, co prawdopodobnie znaczy „sługa Nebo [babilońskiego bóstwa]” (Dn 1:3-7). Po specjalnym trzyletnim szkoleniu okazało się, że Azariasz i jego towarzysze (Daniel, Chananiasz, Miszael) „dziesięciokrotnie przewyższają wszystkich kapłanów zajmujących się magią, jak również zaklinaczy” w Babilonie (Dn 1:5, 14-20). Dla Azariasza, któremu najpierw groziła śmierć (Dn 2:13-18), a który potem otrzymał stanowisko zarządcy (Dn 2:49), największym sprawdzianem lojalności wobec Jehowy była sytuacja, gdy za odmowę oddania czci posągowi wzniesionemu przez Nebukadneccara został wrzucony do bardziej niż zwykle rozpalonego pieca (Dn 3:12-30). Okazał się mężem wiary i m.in. do niego nawiązał apostoł Paweł, pisząc o tych, którzy „powstrzymali siłę ognia” (Heb 11:34).
22. Jeden z repatriantów, którzy w r. 537 p.n.e. wrócili z niewoli babilońskiej do Jerozolimy z Zerubbabelem (Neh 7:6, 7). W Ezdrasza 2:2 nazwano go Serajaszem.
23. Jeden z kapłanów, którzy po niewoli babilońskiej mieszkali w Jerozolimie (1Kn 9:11). W równoległym spisie (Neh 11:11) występuje pod imieniem Serajasz. Być może tożsamy z omówionym w poz. 22.
24. Syn Maasejasza, syna Ananii. W r. 455 p.n.e. pod nadzorem Nehemiasza naprawiał odcinek muru Jerozolimy znajdujący się w pobliżu jego domu (Neh 3:23, 24).
25. Jeden z ludzi wyznaczonych przez Nehemiasza do towarzyszenia Ezdraszowi i innym w pochodzie z okazji poświęcenia odbudowanego muru Jerozolimy; być może tożsamy z omówionym w poz. 27 (Neh 12:31-36).
26. Jeden z 13 Lewitów pomagających Ezdraszowi objaśniać Prawo, które czytano ludowi (Neh 8:7, 8).
27. Kapłan lub przodek kapłana, który za czasów namiestnika Nehemiasza potwierdził pieczęcią „wiarogodną umowę” (Neh 9:38; 10:1, 2, 8).