Natan — lojalny rzecznik czystego wielbienia
Niełatwo jest przekonać człowieka posiadającego władzę, że postępuje niewłaściwie i musi dokonać zmian. Czy byłbyś gotów stanąć przed takim człowiekiem, wiedząc, że dla ratowania swojego wizerunku już kogoś zabił?
Dawid, król starożytnego Izraela, popełnił cudzołóstwo z Batszebą, wskutek czego zaszła w ciążę. Aby ukryć grzech, polecił zabić jej męża, a następnie pojął ją za żonę. Mijały miesiące. Dawid prowadził podwójne życie, niewątpliwie dalej wypełniając swe królewskie obowiązki. Ale Jehowa nie pozwolił, by jego grzechy pozostały niezauważone. Posłał do niego proroka Natana.
Natan otrzymał niełatwe zadanie. Postaw się na jego miejscu. Prorok, jako człowiek lojalny względem Jehowy oraz wiernie przestrzegający Bożych zasad, z pewnością gotów był przypomnieć królowi o jego grzechach. Jak jednak miał to zrobić i uświadomić Dawidowi potrzebę okazania skruchy?
TAKTOWNY NAUCZYCIEL
Poświęć kilka minut, by przeczytać Księgę 2 Samuela 12:1-25. Wyobraź sobie, że występujesz w roli Natana i opowiadasz Dawidowi poniższą historię: „W pewnym mieście było dwóch mężów, jeden bogaty, a drugi ubogi. Bogacz miał bardzo dużo owiec i bydła, ubogi zaś nie miał nic oprócz jednej małej owieczki, którą kupił. I trzymał ją, toteż żyła i rosła przy nim i przy jego synach — wszyscy byli razem. Jadła jego kęs i piła z jego kubka, i leżała u jego piersi, i stała się dla niego jakby córką. Po jakimś czasie przyszedł gość do bogacza, lecz jemu żal było wziąć którąś ze swych owiec i ze swego bydła, by coś przyrządzić podróżnemu, który do niego przyszedł. Zabrał więc owieczkę męża ubogiego i przyrządził ją dla człowieka, który do niego przyszedł” (2 Sam. 12:1-4).
Dawid, który sam kiedyś był pasterzem, najwidoczniej uznał, że prorok opowiedział prawdziwe zdarzenie. Być może, jak sugeruje pewien komentator, Natan miał w zwyczaju przychodzić do niego, by się wstawiać za pokrzywdzonymi, którzy w inny sposób nie mogli uzyskać zadośćuczynienia, więc Dawid sądził, że i tym razem jest podobnie. Nawet jeśli tak było, to prorok musiał się odznaczać wielką lojalnością wobec Boga i odwagą, by przemówić do króla w taki sposób. Historia, którą przedstawił, rozgniewała Dawida. Wykrzyknął on: „Jako żyje Jehowa, mąż, który to czyni, zasługuje na śmierć!”. Wówczas Natan dobitnie oświadczył: „Ty jesteś tym mężem!” (2 Sam. 12:5-7).
Zastanów się, dlaczego Natan nadał rozmowie z Dawidem właśnie taką formę. Komuś, kto jest emocjonalnie związany z drugą osobą, trudno ocenić swoją sytuację obiektywnie. Wszyscy mamy skłonność do usprawiedliwiania się, gdy zrobimy coś niewłaściwego. Ale dzięki przykładowi podanemu przez Natana Dawid mimowolnie potępił swoje uczynki. Wyraźnie dostrzegł, że opisane przez proroka postępowanie jest karygodne. Jednak dopiero wtedy, gdy sam je tak ocenił, Natan ujawnił, że przykład dotyczył właśnie jego. Król mógł wtedy dostrzec, jak poważnie zgrzeszył. To pomogło mu przybrać właściwą postawę wobec udzielonej nagany. Dawid uznał, że poprzez swoje postępowanie z Batszebą faktycznie ‛wzgardził Jehową’, i przyjął zasłużone skarcenie (2 Sam. 12:9-14; Ps. 51, nagłówek).
Jaka lekcja wypływa stąd dla nas? Nauczyciel Słowa Bożego powinien pomóc słuchaczom wyciągnąć właściwe wnioski. Ponieważ Natan szanował Dawida, zwrócił się do niego taktownie. Wiedział, że król w głębi serca miłuje prawość i sprawiedliwość. Posługując się odpowiednim przykładem, odwołał się do tych cech. My również możemy pomagać szczerym osobom zrozumieć punkt widzenia Jehowy. W jaki sposób? Odwołując się do ich poczucia tego, co słuszne, i unikając sugerowania, że jesteśmy lepsi pod względem moralnym lub duchowym. W ustaleniu, co jest dobre, a co złe, autorytetem powinna być Biblia, a nie nasze osobiste zdanie.
Lojalność wobec Boga była najważniejszym czynnikiem, który pomógł Natanowi udzielić nagany potężnemu władcy (2 Sam. 12:1). Taka lojalność doda odwagi i nam, byśmy obstawali przy prawych zasadach Jehowy.
KRZEWICIEL CZYSTEGO WIELBIENIA
Wygląda na to, że Natan i Dawid byli dobrymi przyjaciółmi, ponieważ król nazwał imieniem proroka jednego ze swoich synów (1 Kron. 3:1, 5). Gdy Biblia po raz pierwszy wspomina o Natanie, przebywa on w towarzystwie Dawida. Obaj ci mężczyźni kochali Jehowę. Król najwyraźniej ufał opinii proroka, gdyż zwierzył mu się, że pragnie zbudować świątynię dla Jehowy. Powiedział: „Patrz, oto ja mieszkam w domu z cedrów, podczas gdy Arka prawdziwego Boga mieszka pod płótnami namiotowymi”. Natan odrzekł: „Idź, czyń wszystko, co masz w sercu, bo Jehowa jest z tobą” (2 Sam. 7:2, 3).
Jako wierny chwalca Jehowy, Natan entuzjastycznie poparł plan budowy pierwszego na ziemi trwałego ośrodka religii prawdziwej. Najwidoczniej jednak wyraził wtedy swoje własne zdanie, zamiast przemówić w imieniu Jehowy. W nocy Bóg polecił, by prorok przekazał królowi inną informację: To nie on zbuduje świątynię Jehowy. Zrobi to jeden z jego synów. Ale Natan oznajmił też, że Bóg zawiera z Dawidem przymierze, dzięki któremu jego tron „utwierdzony zostanie po czas niezmierzony” (2 Sam. 7:4-16).
W kwestii budowy świątyni wola Boża była inna niż zdanie Natana. Jednak ten pokorny prorok bez szemrania zaakceptował decyzję Jehowy i zgodnie z nią działał. Jest to wspaniały wzór do naśladowania, jeśli zostaniemy w jakiś sposób skorygowani przez Boga. Dalsze dzieje proroka dowodzą, że nie stracił on uznania w Jego oczach. Wygląda na to, że Jehowa natchnął Natana oraz wizjonera Gada, by polecili Dawidowi zorganizować 4000 muzyków do służby świątynnej (1 Kron. 23:1-5; 2 Kron. 29:25).
OBROŃCA PRAWOWITEJ WŁADZY KRÓLEWSKIEJ
Natan wiedział, że następcą tronu ma zostać Salomon. Dlatego gdy u schyłku życia Dawida władzę próbował uzurpować sobie Adoniasz, prorok poczynił zdecydowane kroki. I tym razem wykazał się taktem i lojalnością. Najpierw podpowiedział Batszebie, by przypomniała Dawidowi o jego przysiędze co do ustanowienia królem ich syna Salomona. Następnie sam stawił się u króla i zapytał, czy upoważnił on Adoniasza do przejęcia władzy. Sędziwy Dawid, rozumiejąc powagę sytuacji, polecił Natanowi i innym lojalnym sługom namaścić Salomona i ogłosić go królem. Spisek Adoniasza został udaremniony (1 Król. 1:5-53).
SKROMNY HISTORYK
Natana i Gada na ogół uznaje się za pisarzy rozdziałów od 25 do 31 Księgi 1 Samuela, a także całej Księgi 2 Samuela. Na temat natchnionych relacji zawartych w tych księgach czytamy: „Sprawy zaś króla Dawida, te pierwsze i te ostatnie, zostały opisane wśród słów Samuela, widzącego, i wśród słów Natana, proroka, i wśród słów Gada, wizjonera” (1 Kron. 29:29). Natanowi przypisuje się też autorstwo relacji dotyczącej „spraw Salomona” (2 Kron. 9:29). Zapewne oznacza to, że nawet po śmierci Dawida Natan aktywnie zajmował się sprawami dworu.
Wiele z tego, co wiemy o Natanie, mógł napisać on sam. Ale fakt, że pominął pewne sprawy, sporo o nim mówi. Najwyraźniej był skromnym historykiem, który nie szukał dla siebie poklasku. Jak zauważono w jednym ze słowników biblijnych, w natchnionym sprawozdaniu pojawia się on „bez żadnego wstępu i rodowodu” (The Anchor Bible Dictionary). Nic nie wiemy o jego przodkach ani życiu osobistym.
POBUDZANY LOJALNOŚCIĄ WOBEC JEHOWY
Z tych kilku fragmentów, w których Biblia wspomina o Natanie, jasno wynika, że był on pokornym, ale aktywnym obrońcą postanowień Bożych. Jehowa powierzał mu poważne zadania. Rozmyślaj nad cechami Natana, takimi jak lojalność wobec Boga i głęboki szacunek dla Jego wymagań. Staraj się naśladować te przymioty.
Zapewne nigdy nie będziesz musiał upominać królów dopuszczających się cudzołóstwa ani udaremniać spisków. Niemniej z pomocą Boga zdołasz dochować Mu lojalności i będziesz obstawać przy Jego prawych zasadach. Będziesz też odważnym, a zarazem taktownym nauczycielem prawdy i rzecznikiem czystego wielbienia.
[Ilustracja na stronie 25]
Jako obrońca prawowitej władzy królewskiej, Natan taktownie porozmawiał z Batszebą