Czy rozrywka, którą wybierasz, przynosi ci pożytek?
„Wciąż się upewniajcie, co jest godne upodobania Pana” (EFEZ. 5:10).
1, 2. (a) Jak Słowo Boże wskazuje, że Jehowa pragnie, byśmy cieszyli się życiem? (b) Do czego pobudzi nas uznawanie wypoczynku za „dar Boży”?
W CAŁEJ Biblii znajdujemy wypowiedzi wskazujące, że Jehowa chce nie tylko, abyśmy żyli — pragnie, byśmy rozkoszowali się życiem. Na przykład według Psalmu 104:14, 15 Jehowa sprawia, „żeby pokarm wychodził z ziemi, a także wino, które rozwesela serce śmiertelnika, żeby twarz lśniła od oliwy, oraz chleb, który krzepi serce śmiertelnika”. Bóg rzeczywiście powoduje, że roślinność wzrasta, dzięki czemu człowiek uzyskuje niezbędny pokarm, na przykład zboże, oliwę i wino. Ale wino również „rozwesela serce”. Służy czemuś, co wykracza poza samo podtrzymywanie życia — pomnaża w nas radość (Kazn. 9:7; 10:19). Jehowa istotnie pragnie, byśmy się cieszyli, byśmy ‛napełniali nasze serca weselem’ (Dzieje 14:16, 17).
2 Nie musimy więc czuć się winni, gdy wygospodarujemy sobie czas, by ‛przypatrzyć się uważnie ptakom nieba’ oraz „liliom polnym” lub zrobić coś innego, co nas odpręża i wzbogaca (Mat. 6:26, 28; Ps. 8:3, 4). Radosne życie jest „darem Bożym” (Kazn. 3:12, 13). Gdy zdrową rozrywkę uznamy za część tego daru, będziemy ją planować w sposób, który cieszy się uznaniem jego Dawcya.
Różnorodność i ograniczenia
3. Dlaczego w kwestii rozrywki mądrze jest akceptować różnorodność?
3 Osoby mające zrównoważone podejście do rozrywki akceptują różnorodność, ale pamiętają też o pewnych ograniczeniach. Jak to rozumieć? Przyrównajmy rozrywkę do pożywienia. W różnych częściach świata jada się rozmaite dania. Bywa, że coś, co w jednym kraju uchodzi za przysmak, w innym uznaje się za niezjadliwe. Podobnie coś, co chrześcijanie w jednym kraju uważają za miłą rozrywkę, w innym może nie wzbudzać entuzjazmu. Nawet wśród chrześcijan w tej samej okolicy dla jednego coś jest odprężające (na przykład zatopienie się w lekturze), a dla drugiego — nudne; dla jednego coś jest relaksem (na przykład wyprawy na rowerze), a dla drugiego — mordęgą. Mimo tych rozbieżności rozumiemy, że zarówno w kwestii pożywienia, jak i rozrywki istnieje miejsce na różnorodność i osobiste upodobania (Rzym. 14:2-4).
4. Dlaczego wybierając rozrywkę, powinniśmy nakreślić sobie pewne granice? Zilustruj to przykładem.
4 Mamy jednak świadomość, że akceptowanie różnorodności nie oznacza przyzwolenia na zaspokajanie wszelkich zachcianek. Powróćmy jeszcze do przykładu pożywienia. Co prawda z przyjemnością sięgamy po rozmaite dania, ale nie zjedlibyśmy celowo niczego zepsutego. Spożycie takiego pokarmu byłoby sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem i mogłoby nam zaszkodzić. Podobnie, choć jesteśmy otwarci na różne pożyteczne formy wypoczynku, to nie szukamy rozrywki w czymś, co zagrażałoby życiu albo wiązało się z przemocą lub zepsuciem moralnym. Angażowanie się w takie zajęcia kłóciłoby się z zasadami biblijnymi i narażało na szwank nasze zdrowie fizyczne oraz duchowe. Aby nie przekroczyć rozsądnych granic, zawczasu powinniśmy ustalić, czy dana rozrywka, która wydaje się atrakcyjna, przyniesie nam pożytek, czy wręcz przeciwnie (Efez. 5:10). Jak przeprowadzić taką analizę?
5. Jak ustalić, czy wybrana przez nas forma wypoczynku odpowiada Bożym wymaganiom?
5 Aby rozrywka przynosiła nam pożytek i podobała się Jehowie, musi spełniać wymagania podane w Słowie Bożym (Ps. 86:11). Chcąc ustalić, czy nie koliduje z nimi wybrana przez nas forma wypoczynku, możemy postąpić według prostego schematu. Trzeba sobie odpowiedzieć na trzy pytania, które w skrócie brzmią: Co?, Kiedy? i Z kim? Omówmy je teraz po kolei.
Co chciałbym robić?
6. Jaką rozrywkę musimy odrzucać i dlaczego?
6 Zanim zdecydujemy się na jakąś rozrywkę, pierwsze pytanie, które powinniśmy sobie zadać, brzmi: „Co?” — a konkretniej: „Co chciałbym robić dla odprężenia?”. Szukając odpowiedzi, warto pamiętać, że rozrywkę można podzielić na dwie kategorie. Zajęciom z pierwszej kategorii mówimy „nie”, a zajęciom z drugiej — „być może”. Co zalicza się do pierwszej grupy? W dzisiejszym niegodziwym świecie wiele rozrywek rażąco narusza zasady biblijne lub łamie prawa Boże (1 Jana 5:19). Prawdziwi chrześcijanie stanowczo mówią im „nie”. Chodzi o wszystko, co ma związek z sadyzmem, okultyzmem, homoseksualizmem, pornografią, przemocą bądź z innymi plugawymi, niemoralnymi praktykami (1 Kor. 6:9, 10; odczytaj Objawienie 21:8). Jeżeli niezależnie od tego, gdzie akurat przebywamy, nawet nie próbujemy zbliżać się do takich rzeczy, pokazujemy Jehowie, że odczuwamy „wstręt do tego, co niegodziwe” (Rzym. 12:9; 1 Jana 1:5, 6).
7, 8. Jak ocenić wartość danej formy rozrywki? Wyjaśnij to na przykładzie.
7 Do drugiej kategorii należą formy wypoczynku niezwiązane bezpośrednio z praktykami otwarcie potępionymi w Słowie Bożym. W takim wypadku przed podjęciem decyzji powinniśmy wnikliwie przeanalizować na podstawie zasad biblijnych, czy dana rozrywka jest odpowiednia z punktu widzenia Jehowy (Prz. 4:10, 11). Następnie musimy dokonać osobistego wyboru, który pozwoli nam zachować „dobre sumienie” (Gal. 6:5; 1 Tym. 1:19). Jak to zrobić? Pomyślmy: Przed zjedzeniem nieznanej potrawy wolelibyśmy dowiedzieć się, z jakich składników ją przyrządzono. Podobnie, zanim się zgodzimy na jakąś rozrywkę, musimy sprawdzić, co ona obejmuje (Efez. 5:17).
8 Być może lubisz sport; nietrudno zrozumieć takie zainteresowanie. Nieraz dostarcza on radości i wrażeń. Ale co wtedy, gdyby niektóre dyscypliny podobały ci się dlatego, że towarzyszy im ostra rywalizacja, duże ryzyko, częste urazy, hałaśliwa oprawa, nacjonalistyczny duch bądź inne tego typu „składniki”? Po rozważeniu, co obejmuje dana rozrywka, możesz dojść do wniosku, że takie upodobania nie licują ze sposobem myślenia Jehowy oraz głoszonym przez nas orędziem pokoju i miłości (Izaj. 61:1; Gal. 5:19-21). Z drugiej strony, jeśli jakiś rodzaj relaksu obejmuje „składniki”, które podobają się Bogu, to zapewne przyniesie ci pożytek i odprężenie (Gal. 5:22, 23; odczytaj Filipian 4:8).
Kiedy będę to robić?
9. Wyjaśnij, co ujawnia odpowiedź na pytanie: „Kiedy poświęcę czas na rozrywkę?”.
9 Drugie pytanie, które powinniśmy sobie zadać, brzmi: „Kiedy?” — a konkretniej: „Kiedy poświęcę czas na rozrywkę? Jak dużo go na nią przeznaczę?”. Odpowiedź na pytanie Co? ujawnia pobudki — pokazuje, jakie rzeczy akceptujemy, a jakich nie. Natomiast odpowiedź na pytanie Kiedy? ujawnia hierarchię wartości — pokazuje, co jest dla nas ważne, a co nie. Jak więc ustalić, czy w naszym życiu rozrywka zajmuje właściwe miejsce?
10, 11. Jak słowa Jezusa zanotowane w Mateusza 6:33 pomagają nam rozstrzygnąć, ile czasu poświęcić rozrywce?
10 Jezus Chrystus przypomniał kiedyś zasadę obowiązującą każdego z jego naśladowców: „Masz miłować Jehowę, twojego Boga, całym swym sercem i całą swą duszą, i całym swym umysłem, i całą swą siłą” (Marka 12:30). A zatem miłość do Jehowy jest dla nas najważniejsza. Dowodzimy tego, gdy stosujemy się do rady Jezusa: „Stale więc szukajcie najpierw królestwa oraz Jego prawości, a wszystkie te inne rzeczy będą wam dodane” (Mat. 6:33). Jak ta wypowiedź pomaga nam rozstrzygnąć, ile czasu i uwagi poświęcić rozrywce?
11 Zastanówmy się nad pewnym szczegółem: Jezus polecił, byśmy ‛stale szukali najpierw królestwa’. Nie powiedział, byśmy ‛stale szukali tylko królestwa’. Oczywiście wiedział, że będziemy musieli też troszczyć się o inne rzeczy. Potrzebujemy dachu nad głową, żywności, odzieży, niezbędnego wykształcenia, pracy zarobkowej, rozrywki — i na tym lista się nie kończy. Jednakże wśród wszystkiego, czemu poświęcamy uwagę, mamy tylko jeden priorytet: sprawy Królestwa (1 Kor. 7:29-31). Ta fundamentalna prawda powinna pobudzać nas do tego, byśmy o wypoczynek i inne mniej istotne kwestie zabiegali w taki sposób, który umożliwi nam wywiązywanie się z naszego podstawowego zadania — dbania o sprawy Królestwa. Wtedy ograniczona miara rozrywki może okazać się pożyteczna.
12. Jak zasadę zawartą w Łukasza 14:28 można odnieść do rozrywki?
12 Kiedy więc decydujemy się poświęcić czas na rozrywkę, zrobimy dobrze, gdy wcześniej obliczymy koszty (Łuk. 14:28). Musimy ustalić, ile czasu będzie nas kosztować dane zajęcie. Następnie zastanówmy się, ile czasu jest ono warte. Jeżeli jakaś forma relaksu spowoduje, że zaniedbamy takie ważne rzeczy, jak osobiste studium Biblii, rodzinne wielbienie, zebrania zborowe lub głoszenie o Królestwie, to nie jest ona warta tej ceny (Marka 8:36). Ale jeśli w rozsądnej mierze korzystamy z wypoczynku, który dodaje nam sił do zabiegania o sprawy Królestwa, to możemy uznać, że czas poświęcony na niego został dobrze wykorzystany.
Z kim zamierzam to robić?
13. Dlaczego powinniśmy poważnie się zastanowić nad tym, z kim spędzimy czas na rozrywce?
13 Trzecie pytanie, które powinniśmy sobie zadać, brzmi: „Z kim?” — a konkretniej: „Z kim będę spędzać czas na rozrywce?”. Rozważenie tej kwestii jest bardzo ważne. Dlaczego? Ponieważ na jakość rozrywki znacząco wpływa dobór towarzystwa. Posiłek zazwyczaj sprawia więcej przyjemności, gdy jemy go w gronie dobrych przyjaciół, i podobnie rozrywka przynosi więcej radości, gdy przebywamy z odpowiednimi osobami. Zrozumiałe jest więc, że niejeden z nas, a dotyczy to zwłaszcza młodych, lubi spędzać wolny czas z innymi. Aby jednak określona forma wypoczynku rzeczywiście okazała się pożyteczna, warto wcześniej ustalić, z jakimi osobami chcemy przebywać, a jakich będziemy unikać (2 Kron. 19:2; odczytaj Przysłów 13:20; Jak. 4:4).
14, 15. (a) Jaki wzór dał Jezus w dobieraniu przyjaciół? (b) Na jakie pytania w kwestii doboru towarzystwa powinniśmy sobie odpowiedzieć?
14 W doborze towarzystwa bardzo pomocny jest przykład Jezusa. Odkąd tylko ludzie zostali stworzeni, on darzył ich miłością (Prz. 8:31). Przebywając na ziemi, okazywał życzliwość i wyrozumiałość osobom wszelkiego pokroju (Mat. 15:29-37). Niemniej nakreślił wyraźną granicę między traktowaniem kogoś przyjaźnie a uważaniem go za przyjaciela. Chociaż przyjaźnie odnosił się do ogółu ludzi, to za przyjaciół uważał tylko tych, którzy spełniali określone wymagania. Do 11 wiernych apostołów powiedział: „Wy jesteście moimi przyjaciółmi, jeśli czynicie to, co ja wam nakazuję” (Jana 15:14; zobacz też Jana 13:27, 30). A zatem przyjaciółmi Jezusa byli jedynie ludzie, którzy go naśladowali i służyli Jehowie.
15 Kiedy się zatem zastanawiasz, czy zaprzyjaźnić się z daną osobą, pamiętaj o powyższej wypowiedzi Jezusa. Zapytaj siebie na przykład: „Czy osoba ta słowami i czynami dowodzi posłuszeństwa względem Jehowy i Jezusa? Czy tak jak ja uznaje biblijne normy i zasady moralne? Czy jej towarzystwo zachęci mnie do stawiania spraw Królestwa na pierwszym miejscu w życiu i do lojalnego służenia Jehowie?”. Jeżeli jesteś pewien, że na te pytania możesz odpowiedzieć twierdząco, to znalazłeś dobre towarzystwo, w którym miło spędzisz wolny czas (odczytaj Psalm 119:63; 2 Kor. 6:14; 2 Tym. 2:22).
Nasza rozrywka — czy spełnia kryteria?
16. Co musimy rozważyć, wybierając jakąś rozrywkę?
16 Pokrótce omówiliśmy trzy kryteria oceny rozrywki — jakość, ilość i towarzystwo. Aby przynosiła ona pożytek, musi ściśle odpowiadać standardom, jakie w tych trzech dziedzinach nakreśla Biblia. Dlatego zanim zdecydujemy się na określoną formę wypoczynku, musimy sprawdzić, czy spełnia ona te kryteria. W kwestii jakości chcemy wiedzieć: „Co obejmuje dana rozrywka? Czy jest pożyteczna, czy bezwartościowa?” (Prz. 4:20-27). W kwestii ilości powinniśmy rozważyć: „Jak dużo czasu poświęcę na rozrywkę? Czy będzie to rozsądne?” (1 Tym. 4:8). A w kwestii towarzystwa musimy ustalić: „Z kim będę wtedy przebywał? Czy jest to dobre, czy złe towarzystwo?” (Kazn. 9:18; 1 Kor. 15:33).
17, 18. (a) Jak możemy sprawdzić, czy nasza rozrywka spełnia normy biblijne? (b) Na co jesteś zdecydowany, jeśli chodzi o rozrywkę?
17 Jeżeli jakiś rodzaj wypoczynku nie spełnia norm biblijnych choćby w jednym z tych kryteriów, to jest nie do przyjęcia. Z drugiej strony jeśli się upewniliśmy, że harmonizuje z zasadami biblijnymi we wszystkich trzech dziedzinach, to przysporzy chwały Jehowie, a nam wyjdzie na pożytek (Ps. 119:33-35).
18 A zatem gdy decydujemy się na rozrywkę, wybierajmy to, co właściwe, w słusznym czasie i z odpowiednimi ludźmi. Oby każdy z nas całym sercem pragnął stosować się do natchnionej rady: „Czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko czyńcie ku chwale Bożej” (1 Kor. 10:31).
[Przypis]
a W artykule tym określenia „rozrywka” i „wypoczynek” będą używane zamiennie w odniesieniu do czasu przeznaczanego na relaksujące zajęcia, które sprawiają nam radość.
Czy potrafisz wyjaśnić?
Jak w kwestii rozrywki możesz zastosować zasadę zawartą w...
• Filipian 4:8?
[Ramka na stronie 9]
✔
Co?
[Ramka na stronie 10]
✔
Kiedy?
[Ramka na stronie 12]
✔
Z kim?
[Ilustracja na stronie 10]
Jak możemy wzorować się na Jezusie, wybierając sobie przyjaciół i rozrywkę?