Młodzi ludzie pytają:

Dlaczego „mieć w poszanowaniu ojca i matkę”?

„JESTEŚ tak uparta, że nie wiem, co z tobą zrobić” — powiedział do Vedy wzburzony ojciec. „Nie masz dla mnie żadnego szacunku. Napytasz sobie biedy!” Veda chodziła z chłopcem, który zażywał narkotyki i dużo pił. Była częstą bywalczynią dyskotek, z których wracała nad ranem. Ojciec był zdecydowanie temu przeciwny, ale ona nic sobie z tego nie robiła.

„Uważałam, że jest zbyt surowy” — mówi Veda. „Miałam wtedy 18 lat i zdawało mi się, iż jestem już dorosła i wszystko wiem. W moich oczach ojciec był człowiekiem małostkowym, który chciał mnie pozbawić wszelkiej rozrywki. Wychodziłam więc wieczorami i postępowałam według swego widzimisię”.

Gina, inna nastolatka, napisała: „Ojciec bardzo dużo pił, toteż często nie mogłam spać, bo rodzice się kłócili i krzyczeli na siebie nawzajem. Leżałam na łóżku i płakałam. Nie mogłam im przecież powiedzieć, jak to wszystko przeżywam, bo mama chyba by mnie zbiła. Biblia mówi: ‛Miej w poszanowaniu ojca’. Ale ja nie potrafiłam się na to zdobyć”.

Może tak jak Vedzie i Ginie trudno Ci uszanować rodziców. Niewykluczone, że stawiają wymagania, które uważasz za niedorzeczne, albo dają zły przykład. Biblia jednak wyraźnie nakazuje: „Miej w poszanowaniu ojca i matkę” (Efezjan 6:2). Co to znaczy? Czy są uzasadnione powody, by tak postępować, nawet gdyby rodzice tego nie ułatwiali?

Co to znaczy „mieć w poszanowaniu”?

„Mieć w poszanowaniu” znaczy uznawać prawowitą władzę. Na przykład chrześcijanom przykazano: „Króla miejcie w poszanowaniu” (1 Piotra 2:17). Nawet jeśli nie zawsze zgadzamy się z kimś, kto jest głową państwa, to jednak musimy uszanować jego pozycję i urząd. W gronie rodzinnym Bóg przyznał pewną władzę rodzicom jako swym przedstawicielom. Właśnie dlatego bogobojne dzieci winny mieć tę władzę w poszanowaniu. Ten szacunek nie powinien być jednak tylko formalny.

Pierwotny czasownik grecki tłumaczony w Biblii na „mieć w poszanowaniu” znaczy w gruncie rzeczy traktować kogoś jako jednostkę bardzo wartościową. Powinieneś więc bardzo cenić rodziców oraz mieć dla nich dużo szacunku i miłości. Ponadto należy ich dażyć serdecznością i prawdziwym uczuciem. Ale może zapytasz: „Jak mogę żywić do nich takie uczucia, jeśli zatruwają mi życie?”

Dlaczego mieć rodziców w poszanowaniu?

W Księdze Przysłów 23:22 czytamy: „Słuchaj ojca, który spowodował twe urodzenie, i nie gardź matką”. Co roku dokonuje się na świecie około 55 milionów zabiegów przerywania ciąży. Już choćby dlatego, że rodzice pozwolili ci przyjść na świat, powinieneś mieć ich w poszanowaniu. Zrozumiał to Gregory, który w pewnym okresie zachowywał się lekceważąco wobec matki. „Później zacząłem zdawać sobie sprawę ze wszystkiego, co mama dla mnie zrobiła” — przyznaje. „Dziękuję Jehowie Bogu, że mnie nie zabiła przez usunięcie ciąży ani nie wyrzuciła do kubła na śmieci, gdy byłem niemowlęciem. Jest matką samotnie wychowującą dzieci, a miała nas sześcioro. Wiem, że było jej ciężko”.

Wychowywanie dzieci jest nie tylko „ciężkie”, ale też kosztowne. Jak czytamy w pewnym doniesieniu z Kanady, wychowanie jedynaka do 18. roku życia kosztuje rodziców co najmniej 66 400 dolarów! Pomyśl, na ile wyrzeczeń musieli się zdobyć rodzice, żebyś miał co jeść i w co się ubrać. „Pewnego dnia nie mieliśmy nic do jedzenia. Pozostała nam tylko puszka kukurydzy i trochę owsianki” — opowiada Gregory. „Mama przyrządziła to dla nas dzieci, a sama nic nie tknęła. Poszedłem do łóżka syty i myślałem, dlaczego mama nie jadła. Teraz, gdy mam już własną rodzinę, zdaję sobie sprawę, że się dla nas poświęcała. Zastanawiam się, czy potrafiłbym zrezygnować z posiłku ze względu na dziecko. Nie wiem, jak to robiła”.

Niewątpliwie rodzice spędzili przy tobie niejedną bezsenną noc, gdy chorowałeś. Setki razy zmieniali ci pieluchy i prali sterty twojej brudnej odzieży. Kiedy jednak spytano ponad 200 000 Amerykanów, ile chcieliby mieć dzieci, gdyby mogli zacząć życie od nowa, 54 procent matek i ojców odpowiedziało: „Tyle samo”. Tylko 6 procent oświadczyło, że woleliby nie mieć dzieci.

A zatem rodzice dali ci życie i troszczyli się o ciebie. Z całą pewnością zasłużyli na to, abyś okazywał im względy i miał ich w poszanowaniu.

Rodzice trudni

A co zrobić, gdy rodzice dają zły przykład — są wybuchowi, piją bez umiaru lub prowadzą się niemoralnie? Rzecz zrozumiała, że cierpisz z tego powodu. Jak można mieć ich w poszanowaniu, jeśli się tak zachowują?a

Jako ludzie niedoskonali, twoi rodzice mogą się borykać z trudnymi do przezwyciężenia problemami lub słabościami (Kaznodziei 7:20). Mimo ich niedociągnięć, Bóg dał im jednak pewną miarę władzy nad twoim życiem i wymaga, abyś miał w poszanowaniu ich zwierzchnictwo. Pamiętaj, że Bóg każe okazywać należny szacunek nawet władcom (Rzymian 13:7). Musisz więc przejść do porządku nad ich postępowaniem i brać pod uwagę ich urząd lub stanowisko. Kiedy ci się wydaje, że matka lub ojciec nadużywają władzy, nie traktuj ich lekceważąco, tylko staraj się zachować spokój (por. Kaznodziei 10:4). Zostaw tę sprawę Bogu, gdyż „kto postępuje niesprawiedliwie, na pewno wróci to, co niesprawiedliwie wyrządził, i nie ma [tu] stronniczości” (Kolosan 3:25).

Musisz pogodzić się z faktem, że dopóki jesteś na utrzymaniu rodziców, dopóty są za ciebie odpowiedzialni. W Księdze Kaznodziei 8:3, 4 czytamy: „Wszystko bowiem, co mu [temu, kto ma władzę] się spodoba [uczynić], to uczyni, gdyż słowo króla [a także rodziców] jest wyrazem władzy”. Nic nie wskórasz buntowaniem się.

Co robić, żeby nie żywić urazy do rodziców? Spróbuj zrozumieć, dlaczego postępują tak, a nie inaczej. Zastanów się też nad tym, jak się o ciebie troszczą. Na przykład Dody, która miała nieczułą matkę i ojczyma alkoholika, napisała: „Może mama nie okazywała nam ciepła dlatego, że w dzieciństwie była maltretowana i nigdy się nie nauczyła okazywania miłości. Ojczym interesował się nami, gdy był trzeźwy, ale to zdarzało się rzadko. Zawsze jednak obie z siostrą miałyśmy dach nad głową i w lodówce coś do jedzenia”. Dody ma czyste sumienie, bo wie, że zrobiła wszystko, co mogła, by mieć w poszanowaniu rodziców.

Szanowanie kogoś wcale nie musi oznaczać, że się z nim zgadzasz. „Trzymaj się rozkazu króla [lub rodziców], a to ze względu na przysięgę Bożą” — brzmi rada z Księgi Kaznodziei 8:2. Dopóki ten rozkaz nie pogwałca praw, które dał Bóg, wykonuj go, bo w ten sposób dajesz dowód, że Go miłujesz. „Dzieci, bądźcie we wszystkim posłuszne rodzicom, bo to jest bardzo miłe w Panu” (Kolosan 3:20).

A gdyby nawet rodzice dawali zły przykład, nie uważaj za złe wszystkiego, co mówią. Za czasów Jezusa Chrystusa przywódcy religijni, upoważnieni do nauczania drugich Słowa Bożego, byli na wskroś zepsuci. Niemniej Jezus zalecił: „Dlatego wszystko, co wam powiadają, czyńcie i zachowujcie, ale nie postępujcie według ich uczynków” (Mateusza 23:1-3, 25, 26). Gdyby lud zważał na rady zawarte w Słowie Bożym, Jehowa by mu błogosławił. Również ty możesz zaznać Jego błogosławieństw, jeśli będziesz respektować wskazówki Boże przekazywane przez rodziców.

„Ojciec miał rację”

Veda w końcu zmieniła swój stosunek do rodziców. Ale musiała drogo zapłacić za naukę. Pewnego razu jechała samochodem ze swym chłopcem, który był bardzo podniecony pod wpływem marihuany i piwa. Nagle stracił panowanie nad kierownicą i z szybkością 100 kilometrów na godzinę wpadli na latarnię. Samochód nadawał się tylko na złom, a Veda wyszła z tego z głęboką raną na czole. Przyjaciel się ulotnił i ani razu nie odwiedził jej w szpitalu.

„Kiedy do szpitala przyszli rodzice”, wyznała Veda, „powiedziałam im, że ojciec miał rację i że już dawno powinnam była go usłuchać”. Odtąd Veda postanowiła mieć rodziców w poszanowaniu. „Nie było to łatwe”, opowiada, „bo wciąż mnie coś ciągnęło do dyskoteki, a w domu potwornie się nudziłam. Chciałam jednak podobać się Bogu. Popełniłam przedtem wielki błąd, którego omal nie przypłaciłam życiem, toteż modliłam się do Jehowy, żeby mi pomógł zmienić usposobienie”.

Veda nauczyła się czegoś ważnego — uznawania prawowitej władzy. Wielu nie potrafi się tego nauczyć i w rezultacie trudno im osiągnąć sukcesy w szkole, utrzymać się na posadzie lub być szczęśliwymi w małżeństwie. „Nauczyłam się szanować ojca, nawet gdy nie było to takie proste, i dzięki temu niewątpliwie łatwiej mi jest podporządkować się mężowi” — wyjaśniła Veda, dziś szczęśliwa mężatka. Przyjazne stosunki z bliźnimi i czyste sumienie wobec Boga — oto nagroda dla tych, którzy się nauczyli mieć rodziców w poszanowaniu.

[Przypis]

[Ilustracja na stronie 23]

Zastanów się nad wszystkim, co w ciągu lat zrobili dla ciebie rodzice; powinno cię to skłonić do okazywania im szacunku