Co to znaczy ‛szanować swego ojca i swą matkę’?
Biblijna odpowiedź
Polecenie „szanuj swego ojca i swą matkę” wielokrotnie pojawia się w Biblii (Wyjścia 20:12; Powtórzonego Prawa 5:16; Mateusza 15:4; Efezjan 6:2, 3). Obejmuje ono cztery podstawowe działania.
Okazywanie rodzicom wdzięczności. ‛Szanujesz ojca i matkę’, jeśli jesteś im wdzięczny za wszystko, co dla ciebie zrobili. Możesz okazywać tę wdzięczność, ceniąc udzielane przez nich rady (Przysłów 7:1, 2; 23:26). Biblia zachęca, żebyś uważał rodziców za swoją „chlubę”, czyli żebyś był z nich dumny (Przysłów 17:6, Biblia warszawska).
Uznawanie władzy rodzicielskiej. ‛Szanujesz ojca i matkę’, jeśli uznajesz władzę powierzoną im przez Boga, szczególnie kiedy jesteś młody. W Liście do Kolosan 3:20 polecono dzieciom: „Bądźcie posłuszne swym rodzicom we wszystkim, bo to się podoba Panu”. Nawet Jezus w młodości chętnie słuchał rodziców (Łukasza 2:51).
Odnoszenie się do rodziców z szacunkiem (Kapłańska 19:3; Hebrajczyków 12:9). Chodzi między innymi o to, co mówisz i w jaki sposób to robisz. To prawda, że czasami postępowanie rodziców utrudnia darzenie ich szacunkiem. Ale nawet wtedy dzieci mogą ‛szanować ojca i matkę’, unikając słów i czynów, które świadczyłyby o lekceważeniu (Przysłów 30:17). Z Biblii wynika, że obraźliwe wypowiadanie się o ojcu lub matce to poważne przewinienie (Mateusza 15:4).
Dbanie o potrzeby materialne rodziców. Kiedy rodzice się starzeją, mogą potrzebować praktycznej pomocy. Okażesz im szacunek, starając się dbać o ich potrzeby (1 Tymoteusza 5:4, 8). Na przykład Jezus na krótko przed swoją śmiercią zatroszczył się o opiekę dla swojej matki (Jana 19:25-27).
Błędne poglądy na temat szacunku dla ojca i matki
Błędny pogląd: Szanowanie rodziców oznacza pozwalanie im, żeby kontrolowali twoje małżeństwo.
Fakt: Biblia uczy, że więź łącząca męża i żonę jest ważniejsza niż pozostałe relacje rodzinne. W Księdze Rodzaju 2:24 powiedziano: „Mężczyzna opuści ojca i matkę i przylgnie do swej żony” (Mateusza 19:4, 5). Oczywiście osoby związane węzłem małżeńskim mogą odnieść korzyść z rad rodziców i teściów (Przysłów 23:22). Jednak małżeństwa mają prawo określić, w jakim stopniu pozwolą krewnym angażować się w swoje sprawy (Mateusza 19:6).
Błędny pogląd: Ojciec i matka mają władzę absolutną.
Fakt: Chociaż Bóg powierzył rodzicom nadzór nad dziećmi, władza sprawowana przez ludzi zawsze ma granice — nigdy nie jest ważniejsza od władzy Boga. Na przykład, kiedy najwyższy sąd żydowski kazał uczniom Jezusa zrobić coś niezgodnego z poleceniem Boga, odpowiedzieli oni: „Musimy być bardziej posłuszni Bogu jako władcy niż ludziom” (Dzieje 5:27-29). Podobnie jest z dziećmi — okazują one posłuszeństwo rodzicom „w jedności z Panem”, czyli we wszystkim, co nie stoi w sprzeczności z prawem Bożym (Efezjan 6:1).
Błędny pogląd: Szacunek dla ojca i matki oznacza wyznawanie tych samych poglądów religijnych, co oni.
Fakt: Biblia zachęca, żeby sprawdzać, czy to, czego jesteśmy uczeni, jest prawdą (Dzieje 17:11; 1 Jana 4:1). Taka analiza może nas skłonić do wybrania religii innej niż rodzice. W Biblii wymieniono wielu wiernych sług Boga, którzy nie wyznawali religii swoich rodziców, między innymi Abrahama, Rut i apostoła Pawła (Jozuego 24:2, 14, 15; Rut 1:15, 16; Galatów 1:14-16, 22-24).
Błędny pogląd: Szanowanie ojca i matki wymaga brania udziału w tradycyjnych obrzędach związanych z kultem przodków.
Fakt: Biblia mówi: „Jehowę, twego Boga, masz czcić i tylko dla niego masz pełnić świętą służbę” (Łukasza 4:8). Oddawanie czci przodkom nie podoba się Bogu. Ponadto Biblia uczy, że „umarli nie są świadomi niczego”, a więc to, czy ktoś oddaje im cześć, nie ma dla nich znaczenia. Umarli nie mogą też w żaden sposób pomagać żyjącym ani im szkodzić (Kaznodziei 9:5, 10; Izajasza 8:19).