23
Księga Izajasza
Pisarz: Izajasz
Miejsce spisania: Jerozolima
Spisywanie ukończono: po 732 p.n.e.
Obejmuje okres: ok. 778-po 732 p.n.e.
1. Jaka sytuacja panowała w VIII wieku p.n.e. na Bliskim Wschodzie, zwłaszcza w Izraelu i Judzie?
OKRUTNY władca Asyrii rzucił złowieszczy cień na inne imperia i mniejsze królestwa Bliskiego Wschodu. Na całym tym obszarze gorączkowo spiskowano i tworzono sprzysiężenie (Izaj. 8:9-13). Leżące na północy odstępcze królestwo Izraela wkrótce miało upaść z powodu tej międzynarodowej intrygi, a na południu królowie Judy też nie czuli się zbyt pewnie (2 Król., rozdz. 15-21). Obmyślano i stosowano nowy oręż wojenny, co jeszcze pogarszało i tak już przerażającą sytuację (2 Kron. 26:14, 15). Skąd można się było spodziewać ochrony i ratunku? Wprawdzie lud i kapłani w niewielkim królestwie judzkim mieli na ustach imię Jehowy, lecz sercem skłaniali się ku czemu innemu — najpierw ku Asyrii, a później ku Egiptowi (2 Król. 16:7; 18:21). Zanikała wiara w moc Jehowy. Tam, gdzie jeszcze nie uprawiano jawnego bałwochwalstwa, obłudnie oddawano Bogu cześć w sposób formalistyczny, bez prawdziwej bojaźni Bożej.
2. (a) Kto i kiedy odpowiedział na wezwanie do występowania na rzecz Jehowy? (b) Dlaczego imię tego proroka zasługuje na uwagę?
2 Kto zatem będzie przemawiać w imieniu Jehowy? Kto będzie ogłaszać Jego zbawczą moc? „Oto jestem! Mnie poślij” — ochoczo odpowiedział Izajasz, który już wcześniej działał jako prorok. Było to w roku śmierci trędowatego króla Uzzjasza, czyli około roku 778 p.n.e. (Izaj. 6:1, 8). Imię Izajasz znaczy „wybawienie przez Jehowę”, a więc to samo, co imię Jezus, lecz w odwrotnej kolejności („Jehowa jest wybawieniem”). Cała Księga Izajasza od początku do końca uwypukla fakt, iż Jehowa zapewnia wybawienie.
3. (a) Co wiadomo o Izajaszu? (b) W jakim okresie prorokował i kto jeszcze był wtedy prorokiem?
3 Izajasz był synem Amoca (którego nie należy mylić z Amosem, innym judzkim prorokiem) (1:1). Biblia nic nie mówi o jego narodzinach i śmierci, chociaż według tradycji żydowskiej został przecięty piłą na rozkaz niegodziwego króla Manassesa (por. Hebr. 11:37). Z zapisanych przez niego informacji wynika, że przebywał w Jerozolimie wraz z żoną, która była prorokinią, i miał dwóch lub więcej synów, noszących prorocze imiona (Izaj. 7:3; 8:1, 3). Pełnił służbę za panowania co najmniej czterech królów judzkich: Uzzjasza, Jotama, Achaza i Ezechiasza; rozpoczął najprawdopodobniej około roku 778 p.n.e. (kiedy umarł Uzzjasz albo wcześniej), a trwał w niej do roku 732 p.n.e. (do 14 roku panowania Ezechiasza) lub dłużej, czyli nie mniej niż 46 lat. Niewątpliwie do tego właśnie czasu spisał swoje proroctwo (1:1; 6:1; 36:1). Za jego dni działali również inni prorocy: Micheasz w Judzie oraz Ozeasz i Oded na północy (Mich. 1:1; Oz. 1:1; 2 Kron. 28:6-9).
4. Co dowodzi, że księgę tę napisał Izajasz?
4 O tym, że polecenie spisania proroczych wyroków wydał Izajaszowi Jehowa, świadczy wypowiedź z rozdziału 30, wersetu 8: „Chodź więc, napisz to przy nich na tablicy i zapisz to w księdze, aby służyło na dzień przyszły, na świadectwo po czas niezmierzony”. Starożytni rabini żydowscy uznawali Izajasza za pisarza tej księgi, a ją samą umieścili na czele ksiąg „większych” proroków (Izajasza, Jeremiasza i Ezechiela).
5. Co przemawia za jednolitością Księgi Izajasza?
5 Niektórzy utrzymują, że zmiana stylu, widoczna od rozdziału 40, wskazuje na istnienie jeszcze innego pisarza, „drugiego Izajasza”, lecz różnicę tę wystarczająco uzasadnia zmiana tematu. Liczne dowody potwierdzają, że Izajasz napisał całą tę księgę. O jej jednolitości świadczy na przykład wyrażenie „Święty Izraela”, które w rozdziałach od 1 do 39 występuje 12 razy, a w rozdziałach od 40 do 66 — 13 razy, czyli ogółem 25 razy, podczas gdy we wszystkich pozostałych księgach Pism Hebrajskich pojawia się tylko w 6 miejscach. Jednolitość tej księgi potwierdza też apostoł Paweł, przytacza bowiem wypowiedzi z różnych jej części i przypisuje całe to dzieło jednemu pisarzowi — Izajaszowi (por. Rzym. 10:16, 20; 15:12 z Izaj. 53:1; 65:1; 11:1).
6. Dlaczego tekst Księgi Izajasza w Zwojach znad Morza Martwego stanowi przekonujący dowód na to, że (a) dzisiejsze wydania Biblii są zgodne z natchnionym oryginałem i że (b) całą tę księgę napisał jeden Izajasz?
6 Ciekawe, że w roku 1947 z mroku jaskiń w pobliżu Chirbet Qumran przy północno-zachodnim wybrzeżu Morza Martwego zaczęto wydobywać pewne starożytne dokumenty. Nazwano je Zwojami znad Morza Martwego, a zawierają one między innymi Księgę Izajasza. Jej dobrze zachowany tekst został pięknie napisany przedmasoreckim pismem hebrajskim i liczy ponad 2000 lat, pochodzi bowiem z końca II wieku p.n.e. Jest zatem około 1000 lat starszy od najstarszego z istniejących rękopisów tekstu masoreckiego, na którym opierają się dzisiejsze przekłady Pism Hebrajskich. W tekście tym występują nieliczne, drobne odchylenia w pisowni oraz pewne różnice w budowie gramatycznej, ale pod względem doktrynalnym nie różni się on od tekstu masoreckiego. Okoliczność ta stanowi przekonujący dowód, że dzisiejsze wydania Biblii zawierają pierwotne, natchnione orędzie Izajasza. Ponadto te starożytne zwoje przeczą twierdzeniu krytyków o istnieniu dwóch „Izajaszów”, ponieważ pierwsze zdanie rozdziału 40 rozpoczyna się w ostatnim wierszu szpalty zawierającej rozdział 39, a kończy w następnej szpalcie. Tak więc przepisywacz najwyraźniej nic nie wiedział o rzekomej zmianie pisarza ani o jakimś podziale księgi w tym miejscu.a
7. Jakie liczne dowody potwierdzają autentyczność Księgi Izajasza?
7 Istnieje mnóstwo świadectw autentyczności Księgi Izajasza. Poza Mojżeszem żaden inny prorok nie jest częściej cytowany przez chrześcijańskich pisarzy biblijnych. Nie brak też dowodów historycznych i archeologicznych potwierdzających wiarogodność tej księgi; przykładem mogą być kroniki monarchów asyryjskich, w tym sześciokątny graniastosłup Sennacheryba (Sancheriba), na którym władca ten podaje własną wersję przebiegu oblężenia Jerozolimy (Izaj., rozdz. 36, 37).b Ruiny sterczące w miejscu, gdzie kiedyś leżał Babilon, po dziś dzień stanowią dowód spełnienia się proroctwa z Księgi Izajasza 13:17-22.c Żywym świadectwem był też każdy spośród tysięcy Żydów wracających z Babilonu, a uwolnionych przez króla Cyrusa, którego imię zapisał Izajasz niemal 200 lat wcześniej. Być może później pokazano Cyrusowi ten proroczy tekst, bo gdy zwalniał żydowski ostatek, oznajmił, iż czyni to na polecenie Jehowy (Izaj. 44:28; 45:1; Ezd. 1:1-3).
8. Jak spełnienie się proroctw mesjańskich stanowi dowód natchnienia tej księgi?
8 W Księdze Izajasza na szczególną uwagę zasługują proroctwa mesjańskie. Na Jezusie spełniło się ich tyle, że Izajasza nazwano „prorokiem-ewangelistą”. Rozdział 53, będący przez długi czas zagadką — i to nie tylko dla etiopskiego eunucha, o którym jest mowa w 8 rozdziale Dziejów Apostolskich, lecz także dla całego narodu żydowskiego — tak wyraziście przepowiada sposób potraktowania Jezusa, że brzmi jak relacja naocznego świadka. Spełnienie się proroctw z tego niezwykłego rozdziału Księgi Izajasza zostało odnotowane w Chrześcijańskich Pismach Greckich, jak to wynika z porównania następujących wersetów: w. 1 — Jana 12:37, 38; w. 2 — Jana 19:5-7; w. 3 — Marka 9:12; w. 4 — Mateusza 8:16, 17; w. 5 — 1 Piotra 2:24; w. 6 — 1 Piotra 2:25; w. 7 — Dzieje 8:32, 35; w. 8 — Dzieje 8:33; w. 9 — Mateusza 27:57-60; w. 10 — Hebrajczyków 7:27; w. 11 — Rzymian 5:18; w. 12 — Łukasza 22:37. Któż oprócz Boga mógłby być źródłem tak dokładnych proroctw?
TREŚĆ KSIĘGI IZAJASZA
9. Na jakie części dzieli się treść Księgi Izajasza?
9 W pierwszych sześciu rozdziałach czytamy o sytuacji w Judzie i Jerozolimie, o winie Judy wobec Jehowy oraz o powołaniu Izajasza. Rozdziały od 7 do 12 dotyczą groźby nieprzyjacielskich najazdów oraz obietnicy zaznania ulgi dzięki Księciu Pokoju ustanowionemu przez Jehowę. Rozdziały od 13 do 35 zawierają szereg wypowiedzi przeciwko wielu narodom, jak również obietnicę wybawienia przez Jehowę. W rozdziałach od 36 do 39 opisano historyczne wydarzenia, które się rozegrały za dni Ezechiasza. Tematem pozostałych rozdziałów — od 40 do 66 — jest uwolnienie z Babilonu, powrót żydowskiego ostatka i odbudowa Syjonu.
10. (a) Dlaczego Izajasz wzywa naród do uporządkowania spraw? (b) Co przepowiada na koniec dni?
10 Orędzie Izajasza ‛dotyczące Judy i Jerozolimy’ (1:1 do 6:13). Spójrz, oto stoi w Jerozolimie, odziany w sandały i wór pokutny, i woła donośnym głosem: Słuchajcie, dyktatorscy władcy! Słuchaj, ludu! Wasz naród jest chory od stóp do głów, a wy uprzykrzacie się Jehowie, gdyż wznosicie do modlitwy ręce splamione krwią. Chodźcie, uporządkujcie z Nim sprawy, żeby grzechy czerwone jak szkarłat mogły się stać białe jak śnieg. Pod koniec dni góra domu Jehowy zostanie wywyższona i popłyną ku niej wszystkie narody, żeby skorzystać z pouczeń. Nie będą się już uczyć wojowania. Jehowa będzie wywyższony i uświęcony. Ale Izrael i Juda, chociaż zostały zasadzone jako wyborna winorośl, wydają teraz grona bezprawia. Dobro nazywają złem, a zło dobrem, gdyż we własnych oczach są mądrzy.
11. W trakcie jakiej wizji Izajasz otrzymuje swe zadanie?
11 „Ujrzałem Jehowę, siedzącego na tronie wyniosłym i wywyższonym” — oświadcza Izajasz. W trakcie tej wizji Jehowa zleca mu zadanie: „Idź i mów do tego ludu: ‚Wciąż słuchajcie’”. Jak długo? „Aż miasta obrócą się w ruiny” (6:1, 9, 11).
12. (a) Pod jakim względem Izajasz i jego synowie służą za prorocze znaki? (b) Jaką wspaniałą obietnicę dano w 9 rozdziale Księgi Izajasza?
12 Groźba najazdów nieprzyjacielskich i obietnica ulgi (7:1 do 12:6). Jehowa używa Izajasza i jego synów jako proroczych „znaków i cudów”, aby pokazać, że spisek Syrii i Izraela przeciwko Judzie początkowo się nie powiedzie, ale po jakimś czasie Juda pójdzie w niewolę, z której wróci tylko ostatek. Panna pocznie i urodzi syna. Jak ma brzmieć jego imię? Immanuel (co znaczy „z nami jest Bóg”). Niech wrogowie spiskujący przeciwko Judzie mają się na baczności! „Przepaszcie się i zostańcie roztrzaskani!” Nastaną ciężkie czasy, ale potem nad ludem Bożym rozbłyśnie wielkie światło. Oto narodził się nam syn, a „będą go zwać imieniem Cudowny Doradca, Potężny Bóg, Wiekuisty Ojciec, Książę Pokoju” (7:14; 8:9, 18; 9:6).
13. (a) Co czeka zuchwałego Asyryjczyka? (b) Jaki będzie wynik panowania „gałązki” z pnia Jessego?
13 „Ach, ten Asyryjczyk”, woła Jehowa, „rózga mego gniewu”. Po użyciu tej rózgi przeciw „odstępczemu narodowi” Bóg zetnie również samego zuchwałego Asyryjczyka. Później „tylko ostatek powróci” (10:5, 6, 21). Spójrz! Oto latorośl, gałązka z pnia Jessego (ojca Dawida). Władca, którego wyobraża ta „gałązka”, będzie panował w prawości i dzięki niemu całe stworzenie ogarnie radość, której nie zmąci już żaden ból ani żadne nieszczęście, „gdyż ziemia będzie napełniona poznaniem Jehowy, tak jak wody pokrywają morze” (11:1, 9). Stanie się on sygnałem dla narodów, a z Asyrii wyjdzie gościniec dla powracającego ostatka. Niezmierną radość sprawi czerpanie wody ze źródeł wybawienia oraz granie i śpiewanie dla Jehowy.
14. Jaki upadek przepowiedziano Babilonowi?
14 Zapowiedź zagłady Babilonu (13:1 do 14:27). Izajasz sięga teraz poza dni wspomnianego Asyryjczyka — widzi czasy szczytowego rozkwitu Babilonu. Posłuchaj! Szum licznego ludu, zgiełk królestw, zebranych narodów! Jehowa dokonuje przeglądu wojsk! Nastał dla Babilonu mroczny dzień. Zdumione twarze są rozpalone, a serca topnieją. Babilon, „ozdoba królestw”, padnie pod ciosami bezlitosnych Medów. Będzie bezludnym pustkowiem i legowiskiem dzikich zwierząt „przez pokolenie za pokoleniem” (13:19, 20). Zmarli przebywający w Szeolu zostają obudzeni, by mogli powitać króla Babilonu. Jego posłaniem będą czerwie, a przykryciem — robaki. Jakiegoż upadku doznał ten „jaśniejący, syn jutrzenki”! (14:12). Zamierzał wywyższyć swój tron, lecz stał się wyrzuconym trupem, a Jehowa wymiata Babilon miotłą unicestwienia. Nie pozostanie ani imię, ani ostatek, ani bliższe czy dalsze potomstwo!
15. O jakim spustoszeniu narodów prorokuje Izajasz?
15 Spustoszenia wśród narodów (14:28 do 23:18). Izajasz zwraca się do ziemi filistyńskiej, rozciągającej się nad Morzem Śródziemnym, a potem mówi o Moabie, który leży na południowy wschód od Morza Martwego. Kieruje swe proroctwo poza północne granice Izraela, do syryjskiego Damaszku, następnie sięga daleko na południe do Etiopii, po czym wzdłuż Nilu rusza do Egiptu — wszędzie tam wyroki Boże sieją spustoszenie. Prorok informuje, że asyryjski król Sargon, poprzednik Sancheriba, wysyła dowódcę w randze tartana przeciw filistyńskiemu miastu Aszdod, leżącemu na zachód od Jerozolimy. W tym czasie Izajasz otrzymuje polecenie: ma się rozebrać i przez trzy lata chodzić nago i boso. W ten sposób obrazowo przedstawia daremność polegania na Egipcie i Etiopii, których mieszkańcy z „gołymi pośladkami” zostaną uprowadzeni przez Asyryjczyka do niewoli (20:4).
16. Jakie nieszczęścia czekają Babilon, Edom, hałaśliwy lud Jerozolimy oraz Sydon i Tyr?
16 Strażnik widzi ze swej wieży upadek Babilonu i jego bogów oraz nieszczęścia czekające Edom. Sam Jehowa zwraca się do hałaśliwych mieszkańców Jerozolimy, którzy mówią: „Dalejże jeść i pić, bo jutro umrzemy”. Potwierdza, że faktycznie pomrą (22:13, 14). Okręty Tarszisz mają wyć, a Sydon ma się zawstydzić, bo Jehowa powziął postanowienie przeciwko Tyrowi, aby „potraktować ze wzgardą wszystkie poważane osobistości ziemi” (23:9).
17. Jaki sąd i jaką odbudowę przepowiedziano Judzie?
17 Jehowa sądzi i wybawia (24:1 do 27:13). A teraz spójrz na Judę! Jehowa opróżnia tę krainę. Lud i kapłan, sługa i pan, kupujący i sprzedający — wszyscy muszą odejść, ponieważ pominęli prawa Boże i złamali przymierze trwające po czas niezmierzony. Ale po jakimś czasie Bóg zwróci uwagę na więźniów i ich zgromadzi. On jest twierdzą i ucieczką. Wyprawi na swej górze ucztę i na zawsze pochłonie śmierć oraz otrze łzy z każdego oblicza. „Oto nasz Bóg” — powiedzą. „To Jehowa” (25:9). Juda ma miasto, którego murami jest wybawienie. Tych, którzy pokładają ufność w Jehowie, czeka trwały pokój, „bo w Jah Jehowie jest Skała czasów niezmierzonych”. Natomiast niegodziwiec „i tak nie nauczy się prawości” (26:4, 10). Jehowa zgładzi swych przeciwników, lecz Jakuba odbuduje.
18, 19. (a) Jakie kontrastujące ze sobą zapowiedzi nieszczęść i radości ogłoszono Efraimowi i Syjonowi? (b) W jakim charakterze występuje Jehowa, aby wybawić swój lud i nad nim panować?
18 Oburzenie i błogosławieństwa Boże (28:1 do 35:10). Biada pijakom Efraima, których „piękna ozdoba” musi zwiędnąć! Ale Jehowa stanie się dla ostatka swego ludu „zdobną koroną i pięknym wieńcem” (28:1, 5). Jednakże samochwalcy z Jerozolimy czynią swym schronieniem kłamstwo, nie zaś wypróbowany, drogocenny kamień fundamentowy na Syjonie. Zmyje ich wszystkich raptowna powódź. Prorocy Jerozolimy śpią, a księga Boża jest dla nich zapieczętowana. Przybliżają się wargami, ale ich serca są daleko. Nadejdzie jednak dzień, gdy głusi usłyszą słowa księgi. Ślepi przejrzą, a potulni będą się radować.
19 Biada tym, którzy szukają schronienia w Egipcie! Uparty lud żąda miłych, lecz zwodniczych wizji. Dlatego zostanie wytracony, ale Jehowa odrodzi ostatek. Ten ujrzy swego Wspaniałego Nauczyciela i porozrzuca swe bałwany, nazywając je „plugastwem” (30:22). Jehowa jest prawdziwym Obrońcą Jerozolimy. Król będzie panował w prawości, razem ze swymi książętami. Ustanowi pokój, wytchnienie i bezpieczeństwo po czas niezmierzony. Z powodu zdrady posłowie pokoju będą gorzko płakać, ale Majestatyczny — Jehowa — jest dla swego ludu Sędzią, Ustawodawcą i Królem, i właśnie On go wybawi. Żaden mieszkaniec nie powie wtedy: „Jestem chory” (33:24).
20. Jakie oburzenie ma zapłonąć przeciw narodom, ale jakie błogosławieństwo czeka odrodzony ostatek?
20 Jehowa zapała oburzeniem na narody. Z trupów będzie się unosił smród, a góry rozpłyną się od krwi. Edom musi zostać spustoszony. Ale dla odkupionych przez Jehowę zakwitnie pustynna równina i ukaże się „chwała Jehowy, wspaniałość naszego Boga” (35:2). Ślepi, głusi i niemi będą uleczeni, a dla wybawionych przez Jehowę, wracających z radością na Syjon, zostanie przygotowana Droga Świętości.
21. Jak Asyryjczyk urąga Jerozolimie?
21 Za czasów Ezechiasza Jehowa zmusza Asyrię do odwrotu (36:1 do 39:8). Czy napomnienie Izajasza, aby polegać na Jehowie, ma praktyczną wartość? Czy okaże się pomocne w próbie? W 14 roku panowania Ezechiasza asyryjski król Sancherib sunie przez Palestynę niczym kosa i posyła część swego wojska pod Jerozolimę, aby ją zastraszyć. Jego rzecznik, rabszak, znający język hebrajski, rzuca ludowi zgromadzonemu na murach miejskich szydercze pytania: ‛Co jest waszą ufnością? Egipt? To złamana trzcina! A może Jehowa? Nie ma boga, który by mógł wybawić od króla Asyrii!’ (36:4, 6, 18, 20). Lud, posłuszny królowi, nie udziela żadnej odpowiedzi.
22. Jak Jehowa odpowiada na modlitwę Ezechiasza i jak spełnia proroctwo Izajasza?
22 Ezechiasz modli się do Jehowy, żeby ich wybawił przez wzgląd na swe imię. Jehowa za pośrednictwem Izajasza odpowiada, że założy hak w nozdrza Asyryjczyka i zawróci go drogą, którą przyszedł. Anioł kładzie trupem 185 000 Asyryjczyków i Sancherib śpiesznie wraca do domu, gdzie w swej pogańskiej świątyni ginie z rąk własnych synów.
23. (a) Z jakiej okazji Ezechiasz układa psalm na cześć Jehowy? (b) Pod jakim względem okazuje brak rozsądku i co w związku z tym przepowiada Izajasz?
23 Ezechiasz zapada na śmiertelną chorobę. Ale Jehowa w cudowny sposób sprawia, że cień na zegarze słonecznym się cofa, co stanowi znak, iż król odzyska zdrowie; jego życie zostaje przedłużone o 15 lat. Z wdzięczności Ezechiasz układa piękny psalm ku czci Jehowy. Gdy władca Babilonu wyprawia do Ezechiasza posłańców z obłudnymi gratulacjami z okazji wyzdrowienia, ten nierozsądnie pokazuje im skarby królewskie. Dlatego Izajasz zapowiada, że pewnego dnia wszystko, co jest w domu Ezechiasza, zostanie zabrane do Babilonu.
24. (a) Jaką pocieszającą nowinę ogłasza Jehowa? (b) Czy bogowie narodów dorównują Jehowie i jakiego świadectwa On się domaga?
24 Jehowa pociesza swych świadków (40:1 do 44:28). Pierwsze słowo rozdziału 40, „pocieszajcie”, trafnie wprowadza pozostałą część Księgi Izajasza. Głos na pustkowiu woła: „Oczyśćcie drogę Jehowy!” (40:1, 3). Dla Syjonu jest dobra nowina. Jehowa pasie swą trzodę i nosi jagnięta na swej piersi. Z wysokich niebios patrzy w dół na okrąg ziemi. Do czego można przyrównać Jego wielkość? On dodaje mocy i dynamicznej energii wszystkim strudzonym i znużonym, którzy pokładają w Nim nadzieję. Oświadcza, że odlewane bożki narodów są wiatrem i nicością. Jego wybraniec będzie przymierzem dla ludów i światłem dla narodów, aby otworzyć ślepe oczy. Jehowa mówi do Jakuba: „Ja cię umiłowałem” i woła na wschód, na zachód, na północ i na południe: ‛Wydaj! Przyprowadź moich synów i moje córki’ (43:4, 6). Na rozprawie sądowej wzywa bóstwa narodów, by postawiły świadków swej boskości. Izraelici są świadkami na rzecz Jehowy, Jego sługą, który poświadcza, iż On jest Bogiem i Wybawcą. Jeszurunowi („Prostolinijnemu”, czyli Izraelowi) obiecuje On swego ducha, po czym zawstydza twórców wizerunków, które nic nie widzą i nic nie wiedzą. Jehowa jest Wykupicielem swego ludu; Jerozolima znowu będzie zamieszkana, a jej świątynia — odbudowana.
25. Czego mają ludzi nauczyć wyroki Jehowy wydane na Babilon i jego fałszywych bogów?
25 Pomsta na Babilonie (45:1 do 48:22). Ze względu na Izraela Jehowa wyznacza Cyrusa, by pokonał Babilon. Ludzie będą musieli się dowiedzieć, że tylko Jehowa jest Bogiem — Stwórcą niebios, ziemi i człowieka, który na niej mieszka. Jehowa drwi z Bela i Nebo, babilońskich bogów, bo tylko On potrafi od początku oznajmiać zakończenie. Dziewicza córa babilońska musi siedzieć w prochu, zdetronizowana i naga, a jej liczni doradcy spłoną jak ścierń. Jehowa mówi izraelskim bałwochwalcom, mającym ‛żelazne szyje i miedziane głowy’, że gdyby Go słuchali, mogliby się cieszyć pokojem, prawością i dobrobytem, ale ‛nie ma pokoju dla niegodziwców’ (48:4, 22).
26. Jak Syjon zostanie pocieszony?
26 Pocieszenie Syjonu (49:1 do 59:21). Czyniąc swego sługę światłem dla narodów, Jehowa woła do pogrążonych w mroku: „Wyjdźcie!” (49:9). Syjon będzie pocieszony, a jego pustkowie stanie się niczym Eden, ogród Jehowy, tak iż będzie pełen radosnego uniesienia i wesela, dziękczynienia i dźwięków melodii. Za sprawą Jehowy niebiosa rozwieją się jak dym, ziemia zniszczeje jak szata, a jej mieszkańcy poginą jak komary. Po cóż więc bać się zniewag ze strony śmiertelników? Puchar goryczy, z którego piła Jerozolima, musi być teraz podany narodom, które ją deptały.
27. Jaką dobrą nowinę ogłasza się Syjonowi i co przepowiedziano o ‛słudze Jehowy’?
27 ‛Zbudź się, Syjonie, i wstań z prochu!’ Oto posłaniec chodzi po górach z dobrą nowiną i woła do Syjonu: „Twój Bóg został królem!” (52:1, 2, 7). Wyjdźcie z nieczystego miejsca i pozostańcie czyści, wy, którzy służycie Jehowie. Następnie prorok opisuje ‛sługę Jehowy’ (53:11). Był wzgardzony i unikany przez ludzi, a chociaż dźwigał nasze boleści, był uważany za ugodzonego przez Boga. Został przebity za nasze występki, lecz swymi ranami zgotował nam uzdrowienie. Jak owca prowadzona na rzeź nie użył siły ani nie wyrzekł nic podstępnego. Wydał swą duszę jako dar ofiarny za przewinienie, by ponieść uchybienia wielu ludzi.
28. Jak opisano przyszły błogosławiony stan Syjonu i w związku z jakim przymierzem?
28 Jako mąż i właściciel, Jehowa zachęca symboliczną niewiastę Syjon, by wykrzykiwała z radości ze względu na swą przyszłą płodność. Choć jest uciśniona i miotana wichrem, stanie się miastem mającym fundamenty z szafiru, blanki z rubinów, a bramy z ogniście błyszczących kamieni. Jej synowie, wyuczeni przez Jehowę, będą się radować obfitością pokoju i żadna broń sporządzona przeciw nim nie okaże się skuteczna. „Nuże, wszyscy spragnieni!” — woła Jehowa. Jeśli przyjdą, zawrze z nimi „przymierze co do wiernych przejawów lojalnej życzliwości wobec Dawida”; da wodza i rozkazodawcę, który będzie świadkiem dla grup narodowościowych (55:1-4). Myśli Boga nieskończenie górują nad ludzkimi, a Jego słowo na pewno się spełni. Eunuchowie, którzy przestrzegają Jego prawa, bez względu na narodowość otrzymają imię lepsze niż synowie i córki. Dom Jehowy będzie zwany domem modlitwy dla wszystkich ludów.
29. Co Jehowa mówi do bałwochwalców, a jakie zapewnienie daje swemu ludowi?
29 Jako Wysoki i Wzniosły, którego imię jest święte, Jehowa oświadcza bałwochwalcom, zapamiętale oddającym się kultowi płci, że nie będzie się spierać z Izraelem po czas niezmierzony. Za parawanem nabożnych postów dopuszczają się oni niegodziwości. Ręka Jehowy nie jest zbyt krótka, żeby wybawić, a Jego ucho nie jest zbyt ociężałe, żeby usłyszeć, lecz „to wasze przewinienia są powodem rozdziału między wami a waszym Bogiem” — mówi Izajasz (59:2). Dlatego wypatrują światła, a błądzą po omacku w ciemnościach. Jednakże duch Jehowy, spoczywający na Jego wiernych, sprzymierzonych z Nim sługach, stanowi gwarancję, że Jego słowo pozostanie w ich ustach po wszystkie przyszłe pokolenia i nigdy nie będzie od nich odjęte.
30. Jak Jehowa upiększa Syjon i jakie nowe nazwy to unaoczniają?
30 Jehowa upiększa Syjon (60:1 do 64:12). „Powstań, niewiasto, świeć, gdyż (...) zajaśniała nad tobą chwała Jehowy”. Natomiast ziemię okrywa gęsty mrok (60:1, 2). W owym czasie symboliczna niewiasta Syjon podniesie oczy i się rozpromieni, a jej serce zadrży, gdy zobaczy, jak na falującej masie wielbłądów napływają do niej zasoby narodów. Nadciągną do niej niczym chmury zlatujących się gołębi. Cudzoziemcy pobudują jej mury, królowie będą jej służyć, a jej bram nigdy nie będzie się zamykać. Jej pięknem stanie się Bóg i On szybko rozmnoży jednego w tysiąc, a niewielkiego — w potężny naród. Sługa Boży woła, że spoczywa na nim duch Jehowy, który go namaścił do ogłaszania tej dobrej nowiny. Syjon otrzymuje nowe imię: „W niej moje upodobanie” (Chefcyba), a jego ziemia nosi nazwę „Będąca własnością jako żona” (Beula) (62:4, przypis w NW). Zostaje wydany nakaz, aby usypano gościniec z Babilonu i wzniesiono sygnał na Syjonie.
31. Kto przychodzi z Edomu i o co się modli lud Boży?
31 Z Bocry w Edomie idzie ktoś w krwistoczerwonych szatach. W swym gniewie zdeptał ludzi w korycie winiarskim, aż tryskała z nich krew. Lud Jehowy dotkliwie odczuwa swój nieczysty stan i wypowiada wzruszającą modlitwę: ‛Jehowo, tyś naszym Ojcem. My jesteśmy gliną, a tyś naszym Garncarzem. Nie oburzaj się, Jehowo, nad miarę. My wszyscy jesteśmy twoim ludem’ (64:8, 9).
32. Czym może się cieszyć lud Jehowy, w przeciwieństwie do tych, którzy Go opuszczają?
32 „Nowe niebiosa i nowa ziemia”! (65:1 do 66:24). Lud, który opuszcza Jehowę dla bóstwa szczęścia i bóstwa przeznaczenia, czeka głód i hańba (65:11). Słudzy Boży będą się cieszyć obfitością. Oto Jehowa tworzy nowe niebiosa i nową ziemię! Cóż za radość i wesele ogarnie Jerozolimę i jej lud! Pobuduje się domy i zasadzi winnice, a wilk i jagnię będą się paść razem. Nikt nie będzie wyrządzał szkody ani rujnował.
33. Jaką radość, chwałę i trwałość przepowiedziano tym, którzy miłują Jerozolimę?
33 Niebiosa są tronem Jehowy, a ziemia — Jego podnóżkiem, jakiż więc dom mogą Mu zbudować ludzie? W jednym dniu narodzi się pewien naród, a wszyscy, którzy miłują Jerozolimę, mają się weselić, gdyż Jehowa udziela jej pokoju takiego jak rzeka. Na swych nieprzyjaciół spadnie On niczym ogień; rydwany przypominające wicher będą wylewać Jego gniew na wszelkie nieposłuszne ciało — z wielką złością i płomieniami ognia. Do wszystkich narodów i na odległe wyspy wyruszą posłańcy, aby mówić o chwale Boga. Jego nowe niebiosa i nowa ziemia będą trwałe. Ostoją się również ci, którzy Mu służą, a także ich potomstwo. Wszystkich innych czeka wieczna śmierć.
DLACZEGO POŻYTECZNA
34. Jakie wymowne przykłady dodają wyrazistości orędziu Izajasza?
34 Prorocza Księga Izajasza jest pod każdym względem niezwykle pożytecznym darem od Jehowy Boga. Promienieje Jego wzniosłymi myślami (Izaj. 55:8-11). Dla mówców objaśniających prawdy biblijne jest skarbnicą wspaniałych, dobitnych przykładów, wymownych niczym przypowieści Jezusa. Izajasz wyraziście uzmysławia nam głupotę człowieka używającego tego samego drewna zarówno na opał, jak i do wyrobu bożka. Sprawia, że odczuwamy niewygodę człowieka leżącego na zbyt krótkim łożu pod zbyt wąskim przykryciem i słyszymy odgłosy twardego snu proroków, którzy przypominają nieme psy — za leniwe, aby szczekać. Jeżeli posłuszni wezwaniu Izajasza będziemy ‛szukać w księdze Jehowy i czytać na głos’, to zdołamy pojąć dobitne orędzie, które dla naszego pożytku zapisał ten prorok (44:14-20; 28:20; 56:10-12; 34:16).
35. Jak Księga Izajasza zwraca uwagę na Królestwo Mesjasza oraz na jego zwiastuna, Jana Chrzciciela?
35 Proroctwo koncentruje się głównie na ustanowionym przez Boga Królestwie Mesjasza. Najwyższym Królem jest sam Jehowa i właśnie On nas wybawia (33:22). A co wyjawiono o Mesjaszu? Wypowiedź anioła do Marii o mającym się narodzić dziecku wykazuje, iż słowa z Księgi Izajasza 9:6, 7 miało spełnić osadzenie jej syna na tronie Dawida: „I będzie on królował nad domem Jakuba na wieki, a jego królestwu nie będzie końca” (Łuk. 1:32, 33). Z Ewangelii według Mateusza 1:22, 23 dowiadujemy się, że urodzenie Jezusa przez dziewicę przepowiedziano w Księdze Izajasza 7:14, gdzie nazwano go „Immanuelem”. Jakieś 30 lat później Jan Chrzciciel zaczął głosić, iż „przybliżyło się królestwo niebios”. Wszyscy czterej ewangeliści przytaczają Księgę Izajasza 40:3, by wykazać, że właśnie Jan był ‛wołającym na pustkowiu’ (Mat. 3:1-3; Marka 1:2-4; Łuk. 3:3-6; Jana 1:23). Podczas swego chrztu Jezus stał się Mesjaszem — Pomazańcem Jehowy i latoroślą lub korzeniem Jessego — mającym rządzić narodami. To na nim oprą one nadzieję, zgodnie z proroctwem z Księgi Izajasza 11:1, 10 (Rzym. 15:8, 12).
36. Jak spełnienie licznych proroctw jednoznacznie wyjawia tożsamość Mesjasza-Króla?
36 Zobaczmy, jakie jeszcze proroctwa Izajasza pozwalają rozpoznać Mesjasza-Króla. Jezus odczytał ze zwoju Izajasza odnoszące się do niego zlecenie, chcąc wykazać, iż jest Pomazańcem Jehowy, a potem zajął się ‛oznajmianiem dobrej nowiny o królestwie Bożym’ i oświadczył: „Po to zostałem posłany” (Łuk. 4:17-19, 43; Izaj. 61:1, 2). Cztery Ewangelie zawierają mnóstwo szczegółów dotyczących ziemskiej służby oraz śmierci Jezusa, a przepowiedzianych w 53 rozdziale Księgi Izajasza. Chociaż Żydzi słyszeli dobrą nowinę o Królestwie i widzieli cudowne dzieła Jezusa, nie pojęli tego, ponieważ w swych sercach nie mieli wiary, jak na to zawczasu wskazano w Księdze Izajasza 6:9, 10; 29:13 i 53:1 (Mat. 13:14, 15; Jana 12:38-40; Dzieje 28:24-27; Rzym. 10:16; Mat. 15:7-9; Marka 7:6, 7). Jezus był dla nich kamieniem potknięcia, stał się jednak fundamentowym kamieniem narożnym, który Jehowa położył na Syjonie i na którym buduje swój duchowy dom, spełniając w ten sposób zapowiedź z Księgi Izajasza 8:14 i 28:16 (Łuk. 20:17; Rzym. 9:32, 33; 10:11; 1 Piotra 2:4-10).
37. Jak apostołowie Jezusa przytaczali i stosowali wypowiedzi z Księgi Izajasza?
37 Również apostołowie Jezusa Chrystusa robili dobry użytek z proroctwa Izajasza, odnosząc je do służby kaznodziejskiej. Na przykład aby wskazać, że do budowania wiary są potrzebni głosiciele, Paweł powołuje się na Księgę Izajasza i mówi: „Jakże pełne wdzięku są stopy tych, którzy oznajmiają dobrą nowinę o tym, co dobre!” (Rzym. 10:15; Izaj. 52:7; zob. też Rzym. 10:11, 16, 20, 21). Także Piotr cytuje Izajasza, gdy zwraca uwagę na trwałość dobrej nowiny: „Bo ‚wszelkie ciało jest jak trawa, a wszelka jego chwała jest jak kwiecie trawy; trawa usycha i kwiat opada, lecz wypowiedź Jehowy trwa na wieki’. Otóż tą ‚wypowiedzią’ jest to, co zostało wam oznajmione jako dobra nowina” (1 Piotra 1:24, 25; Izaj. 40:6-8).
38. Jaką wspaniałą nadzieję związaną z Królestwem nakreśla Księga Izajasza, a potem podejmują inni pisarze Biblii?
38 Izajasz naprawdę wspaniale odmalowuje nadzieję na przyszłe Królestwo! Oto „nowe niebiosa i nowa ziemia”, gdzie „król będzie panował dla prawości”, a książęta będą sprawować władzę dla sprawiedliwości. Jakże zachwycający to powód do radości i wesela! (65:17, 18; 32:1, 2). Piotr jeszcze raz podejmuje radosne orędzie Izajasza: „Są jednak nowe niebiosa i nowa ziemia, których oczekujemy zgodnie z [Bożą] obietnicą, i w nich ma mieszkać prawość” (2 Piotra 3:13). Tę cudowną nadzieję wspaniale podsumowują końcowe rozdziały Księgi Objawienia (Izaj. 66:22, 23; 25:8; Obj. 21:1-5).
39. Na jaką zachwycającą nadzieję wskazuje Księga Izajasza?
39 Chociaż więc Księga Izajasza surowo potępia wrogów Jehowy oraz tych, którzy obłudnie podają się za Jego sług, to we wzniosły sposób wskazuje na zachwycającą nadzieję nadejścia mesjańskiego Królestwa, przez które zostanie uświęcone wielkie imię Jehowy. Rzuca ogromny snop światła na cudowne prawdy dotyczące Królestwa Jehowy i zagrzewa nasze serca do radosnego oczekiwania na „jego wybawienie” (Izaj. 25:9; 40:28-31).
[Przypisy]