ROZDZIAŁ SZÓSTY
Jehowa Bóg okazuje miłosierdzie ostatkowi
1, 2. Co prorok Izajasz zapowiada Judzie i Jerozolimie?
PRZEZ gęsto zaludnioną okolicę przetacza się gwałtowna burza. Wichura, ulewny deszcz i groźna powódź pustoszą szeroki pas kraju — rujnują domy, niszczą zbiory i pochłaniają ofiary. Nawałnica jednak szybko mija i znowu nastaje spokój. Dla ocalałych nadchodzi czas odbudowy.
2 Prorok Izajasz zapowiada coś podobnego w odniesieniu do Judy i Jerozolimy. Gromadzą się złowieszcze chmury sądu Bożego — i nie bez przyczyny! Na narodzie ciąży wielka wina. Zarówno władcy, jak i poddani napełnili kraj bezprawiem i rozlewem krwi. Jehowa za pośrednictwem Izajasza demaskuje grzechy Judy i ostrzega, że wykona wyrok na winowajcach (Izajasza 3:25). W następstwie owego kataklizmu kraina judzka zostanie całkowicie spustoszona. Taka przyszłość na pewno smuci Izajasza.
3. Jaką dobrą nowinę zawiera natchnione orędzie z Księgi Izajasza 4:2-6?
3 Ale jest też dobra nowina! Burza sprawiedliwego sądu Jehowy przeminie, a część ludzi ujdzie cało. Tak więc sąd nad Judą będzie złagodzony miłosierdziem! Uwagę na ten cudowny okres kieruje natchnione orędzie zanotowane w Księdze Izajasza 4:2-6. Sceneria się zmienia, jak gdyby zza chmur wyjrzało słońce; odrywamy się od widoków i odgłosów wykonywania wyroku — opisanych w Księdze Izajasza od 2:6 do 4:1 — by zobaczyć wspaniale odrodzony kraj i lud.
4. Dlaczego powinniśmy omówić proroctwo Izajasza o odrodzeniu ostatka?
4 Proroctwo Izajasza o odrodzeniu pewnego ostatka i jego późniejszym bezpieczeństwie spełnia się również w naszych czasach — „pod koniec dni” (Izajasza 2:2-4). Przeanalizujmy to aktualne orędzie, gdyż nie tylko ma ono znaczenie prorocze, ale też uczy nas wiele o miłosierdziu Jehowy i o tym, jak każdy może odczuć je na sobie.
‛Latorośl Jehowy’
5, 6. (a) Jak Izajasz opisuje spokojne czasy po przejściu nadciągającej nawałnicy? (b) Co znaczy słowo „latorośl” i na co to wskazuje w odniesieniu do ziemi judzkiej?
5 Izajasz sięga wzrokiem poza zbliżającą się nawałnicę i dostrzega spokojniejsze czasy, toteż zmienia ton na cieplejszy. Pisze: „W owym dniu to, co za sprawą Jehowy wyrośnie jako latorośl [„odrośl (latorośl) Jehowy”, przypis w NW], będzie ku ozdobie i chwale, a owoc ziemi będzie przedmiotem dumy i czymś pięknym dla ocalałych z Izraela” (Izajasza 4:2).
6 Izajasz przedstawia tutaj odrodzenie. Hebrajski rzeczownik przetłumaczony na „latorośl” oznacza „to, co wyrasta, pęd, gałąź”. Kojarzy się z dobrobytem, wzrostem i błogosławieństwami od Jehowy. A zatem Izajasz kreśli obraz budzący nadzieję — bliskie już spustoszenie nie będzie trwało wiecznie. Dzięki błogosławieństwu Jehowy kwitnąca dawniej ziemia judzka znowu zacznie obficie rodzić (Kapłańska 26:3-5).a
7. W jakim sensie latorośl Jehowy „będzie ku ozdobie i chwale”?
7 Izajasz barwnie opisuje niezwykłość przyszłych przeobrażeń. Latorośl Jehowy „będzie ku ozdobie i chwale”. Słowo „ozdoba” przypomina, jak malownicza była Ziemia Obiecana setki lat wcześniej, gdy Jehowa dawał ją Izraelowi. Ze względu na swe wyjątkowe piękno uchodziła za „ozdobę [„klejnot”, Biblia warszawska] wszystkich krain” (Ezechiela 20:6). Izajasz zapewnia więc lud, że kraina judzka odzyska dawną urodę i świetność. Naprawdę będzie niczym najwspanialszy klejnot na ziemi.
8. Kto będzie mógł się radować z przywrócenia piękna krajowi i jak Izajasz opisuje uczucia tych osób?
8 Kto jednak będzie mógł się radować z przywrócenia piękna temu krajowi? Grono „ocalałych z Izraela” — pisze Izajasz. Niektórzy więc przeżyją zapowiedzianą wcześniej haniebną zagładę (Izajasza 3:25, 26). Ostatek uratowanych wróci do Judy i weźmie udział w odbudowie. Dla tych repatriantów bogate płody odzyskanej ziemi staną się „przedmiotem dumy i czymś pięknym”. Upokorzenie spowodowane klęską ustąpi wznieconemu na nowo uczuciu dumy.
9. (a) Jak w roku 537 p.n.e. spełniły się słowa Izajasza? (b) Dlaczego można powiedzieć, że do „ocalałych” należeli też ludzie urodzeni w niewoli? (Patrz przypis).
9 Zgodnie z zapowiedzią Izajasza owa nawałnica sądu Bożego nadciągnęła w 607 roku p.n.e. Babilończycy zburzyli wtedy Jerozolimę, a wielu Izraelitów zginęło. Ci, którzy przeżyli, poszli na wygnanie do Babilonu, ale gdyby nie miłosierdzie Boże, nikt by nie ocalał (Nehemiasza 9:31). Juda z czasem zamieniła się w zupełne pustkowie (2 Kronik 36:17-21). Jednakże w roku 537 p.n.e. miłosierny Bóg pozwolił „ocalałym” wrócić do kraju i wznowić praktykowanie religii prawdziwej (Ezdrasza 1:1-4; 2:1).b Szczerą skruchę powracających wygnańców dobitnie przedstawia Psalm 137, który przypuszczalnie powstał w niewoli lub wkrótce potem. Po przybyciu do Judy zaczęli oni uprawiać rolę i wysiewać ziarno. Pomyśl, co musieli odczuwać, gdy się przekonali, że Bóg błogosławi ich wysiłkom, dzięki czemu kraj rozkwita niczym urodzajny „ogród Eden”! (Ezechiela 36:34-36).
10, 11. (a) W jakim sensie na początku XX wieku Badacze Pisma Świętego tkwili w niewoli „Babilonu Wielkiego”? (b) Jak Jehowa pobłogosławił ostatkowi Izraelitów duchowych?
10 Podobne odrodzenie miało miejsce w naszych czasach. W początkach XX wieku Badacze Pisma Świętego, jak wtedy nazywano Świadków Jehowy, dostali się do duchowej niewoli w „Babilonie Wielkim”, ogólnoświatowym imperium religii fałszywej (Objawienie 17:5). Chociaż odrzucili już wiele fałszywych nauk, wciąż byli zbrukani pewnymi babilońskimi poglądami i praktykami. W wyniku sprzeciwu inspirowanego przez duchowieństwo niektórzy z nich trafili do literalnego więzienia. Ich duchowa kraina — ich religijna, duchowa posiadłość — została spustoszona.
11 Jednakże wiosną 1919 roku Jehowa okazał miłosierdzie temu ostatkowi Izraelitów duchowych (Galatów 6:16). Dostrzegł ich skruchę i pragnienie oddawania Mu czci zgodnie z prawdą, toteż przywrócił im wolność literalną i co jeszcze ważniejsze, wywiódł ich z niewoli duchowej. Grono „ocalałych” wróciło do otrzymanej od Boga posiadłości duchowej, którą On następnie doprowadził do rozkwitu. Jest tak atrakcyjna, że przyciągnęła miliony bogobojnych ludzi, którzy przyłączyli się do owego ostatka, by razem z nim brać udział w czystym wielbieniu Boga.
12. Jak słowa Izajasza uwydatniają miłosierdzie Jehowy wobec Jego ludu?
12 Słowa Izajasza uwydatniają miłosierny stosunek Jehowy do Jego ludu. Chociaż Izraelici jako naród Go opuścili, On zmiłował się nad skruszonym ostatkiem. Ogromnie pokrzepiająca jest świadomość, że nawet osoby, które poważnie zbłądziły, mogą z nadzieją powrócić do Jehowy. Przepełnieni żalem grzesznicy nie powinni sądzić, że Jego miłosierdzie ich nie obejmie, On bowiem nie odrzuca skruszonego serca (Psalm 51:17). Biblia zapewnia nas: „Jehowa jest miłosierny i łaskawy, nieskory do gniewu i obfitujący w lojalną życzliwość. Jak ojciec okazuje miłosierdzie swoim synom, tak Jehowa okazał miłosierdzie tym, którzy się go boją” (Psalm 103:8, 13). Taki miłosierny Bóg na pewno zasługuje na to, by Go wysławiać z całego serca!
Ostatek staje się święty dla Jehowy
13. Jak w Księdze Izajasza 4:3 opisano ostatek, któremu Jehowa miał okazać miłosierdzie?
13 Poznaliśmy już ostatek, z którym Jehowa zamierzał postąpić miłosiernie, ale teraz Izajasz opisuje go dokładniej. Oto, co notuje: „Stanie się, że pozostali na Syjonie i pozostawieni w Jerozolimie będą zwani świętymi dla niego, każdy zapisany do życia w Jerozolimie” (Izajasza 4:3).
14. Kim są „pozostali” i „pozostawieni” i dlaczego Jehowa obejdzie się z nimi miłosiernie?
14 Kim są ci „pozostali” i „pozostawieni”? To grupa „ocalałych” wspomnianych w poprzednim wersecie, to żydowscy wygnańcy, którzy uzyskają zezwolenie na powrót do Judy. Izajasz objaśnia, dlaczego Jehowa się nad nimi zmiłuje — otóż będą ‛dla niego święci’. Świętość oznacza „czystość lub nieskazitelność religijną”. Obejmuje czystość w słowach i czynach, dostosowaną do Bożych mierników dobra i zła. Jehowa rzeczywiście okaże miłosierdzie „świętym dla niego” i pozwoli im wrócić do „świętego miasta”, do Jerozolimy (Nehemiasza 11:1).
15. (a) O jakim żydowskim zwyczaju przypomina nam sformułowanie „zapisany do życia w Jerozolimie”? (b) Jaka otrzeźwiająca przestroga kryje się w słowach Izajasza?
15 Czy wierny ostatek tam pozostanie? Będzie, jak obiecuje Izajasz, „zapisany do życia w Jerozolimie”. Przywodzi to na myśl żydowski zwyczaj starannego spisywania rodzin i plemion (Nehemiasza 7:5). Wciągnięcie kogoś do rejestru oznaczało, że dana osoba żyje, bo imiona zmarłych wykreślano. W innych fragmentach Biblii czytamy o symbolicznym rejestrze: o księdze z imionami tych, których Jehowa nagradza życiem. Ale są one tam umieszczane warunkowo, gdyż Jehowa może je ‛wymazać’ (Wyjścia 32:32, 33; Psalm 69:28). W słowach Izajasza kryje się więc poważne ostrzeżenie: repatrianci pozostaną w odzyskanym kraju pod warunkiem, że zachowają świętość w oczach Bożych.
16. (a) Czego Jehowa wymagał od tych, którym pozwolił wrócić do Judy w 537 roku p.n.e.? (b) Dlaczego można powiedzieć, że miłosierdzie Jehowy okazane ostatkowi pomazańców i „drugim owcom” nie poszło na marne?
16 W 537 roku p.n.e. ostatek, który wrócił do Jerozolimy, uczynił to ze szlachetnych pobudek — chciał odbudować prawdziwe wielbienie Boga. Prawa do powrotu nie miał nikt skalany pogańskimi praktykami religijnymi lub niemoralnym postępowaniem, a więc czynami, przed którymi tak gorliwie ostrzegał Izajasz (Izajasza 1:15-17). Do Judy mogły się udać wyłącznie osoby uznane przez Jehowę za święte (Izajasza 35:8). Również ostatek pomazańców wyzwolony w roku 1919 z niewoli duchowej — któremu obecnie towarzyszą miliony „drugich owiec”, czyli ludzi spodziewających się żyć wiecznie na ziemi — usilnie stara się być święty w oczach Bożych (Jana 10:16). Społeczność ta odrzuciła babilońskie nauki i praktyki. Każdy z jej członków osobiście zabiega o przestrzeganie Boskich wzniosłych zasad moralności (1 Piotra 1:14-16). Miłosierdzie okazane im przez Jehowę nie poszło na marne.
17. Czyje imiona Jehowa zapisuje w swej „księdze życia” i o co powinniśmy zdecydowanie zabiegać?
17 Jak pamiętamy, Jehowa zwrócił uwagę na tych Izraelitów, którzy byli święci, i ‛zapisał ich imiona do życia’. Dzisiaj także widzi nasze starania o zachowanie czystości umysłowej i fizycznej, gdy ‛oddajemy swoje ciała jako ofiarę żywą, świętą, godną upodobania Boga’ (Rzymian 12:1). Wszystkie takie osoby zapisuje w swej „księdze życia”, symbolicznym rejestrze imion tych, którzy mają otrzymać życie wieczne, czy to w niebie, czy na ziemi (Filipian 4:3; Malachiasza 3:16). Nie szczędźmy więc wysiłków, aby zawsze być świętymi w oczach Boga, a nasze imiona pozostaną w tej bezcennej „księdze” (Objawienie 3:5).
Obietnica troskliwej opieki
18, 19. Jakie oczyszczenie przeprowadzi Jehowa w myśl Księgi Izajasza 4:4, 5 i jak tego dokona?
18 Następnie Izajasz wyjaśnia, jak mieszkańcy odrodzonego kraju staną się święci i jakie czekają ich błogosławieństwa. Posłuchajmy: „Gdy Jehowa zmyje kał córek Syjonu, a krew przelaną przez Jerozolimę spłucze spośród niej duchem sądu i duchem spalenia, wtedy Jehowa stworzy nad każdym ustalonym miejscem góry Syjon i nad jej miejscem zgromadzenia obłok za dnia, a dym i jasność ognia płomienistego w nocy; gdyż nad całą chwałą będzie osłona” (Izajasza 4:4, 5).
19 Wcześniej Izajasz zganił „córki Syjonu”, które swe zepsucie ukrywały pod krzykliwymi ozdobami. Ujawnił też, że lud jako całość jest splamiony krwią, i wezwał go do obmycia się (Izajasza 1:15, 16; 3:16-23). Teraz jednak przenosi się myślą w przyszłość — w czasy, gdy sam Bóg „zmyje kał”, to znaczy brud moralny, i „usunie plamy krwi” (Izajasza 4:4, Bw). Jak tego dokona? „Duchem sądu” oraz „duchem spalenia”. Zbrukany naród już wkrótce odczuje podmuchy sądu i palącego gniewu Bożego: Jerozolima zostanie zburzona, a ludność pójdzie na wygnanie do Babilonu. Ostatek, który przeżyje te klęski i wróci do ojczyzny, upokorzy się i będzie oczyszczony. Właśnie dlatego okaże się święty dla Jehowy i skorzysta z Jego miłosierdzia (porównaj Malachiasza 3:2, 3).
20. (a) Do czego nawiązują terminy: „obłok”, „dym” i „ogień płomienisty”? (b) Dlaczego oczyszczeni wygnańcy nie będą musieli się lękać?
20 Jehowa za pośrednictwem Izajasza obiecuje troskliwie zająć się tym oczyszczonym ostatkiem. Terminy: „obłok”, „dym” i „ogień płomienisty” przypominają o tym, jak Jehowa opiekował się Izraelitami po ich wyjściu z Egiptu. „Słup ognia i obłoku” osłaniał ten naród przed ścigającymi go Egipcjanami oraz prowadził go po pustkowiu (Wyjścia 13:21, 22; 14:19, 20, 24). Kiedy Jehowa objawił się na Synaju, góra „wszędzie dymiła” (Wyjścia 19:18). Oczyszczeni wygnańcy nie będą więc musieli się lękać. Jehowa ich ochroni. Będzie z nimi bez względu na to, czy zbiorą się w swych domach, czy na świętych zgromadzeniach.
21, 22. (a) W jakim celu często budowano szałasy? (b) Jaką perspektywę ma przed sobą oczyszczony ostatek?
21 Kończąc swój opis Bożej opieki, Izajasz nawiązuje do życia codziennego: „Powstanie szałas, który za dnia będzie dawał cień przed spiekotą oraz służył za schronienie przed deszczową nawałnicą i opadami” (Izajasza 4:6). Szałasy czy budki często budowano w winnicach lub na polach, by zapewnić sobie niezbędne schronienie przed prażącym słońcem w porze suchej oraz przed zimnem i burzami w porze deszczowej (porównaj Jonasza 4:5).
22 W ogniu prześladowań i podczas burz sprzeciwu członkowie oczyszczonego ostatka znajdą w Jehowie ochronę, poczucie bezpieczeństwa i ratunek (Psalm 91:1, 2; 121:5). Odsłania się zatem przed nimi wspaniała perspektywa: Jeżeli porzucą skalane wierzenia i praktyki Babilonu, poddadzą się oczyszczającemu działaniu sądu Jehowy oraz postanowią usilnie zabiegać o zachowanie świętości, to pozostaną bezpieczni, będą bowiem przebywać w „szałasie” oznaczającym schronienie u Boga.
23. Dlaczego Jehowa zsyła błogosławieństwa na ostatek pomazańców i jego współtowarzyszy?
23 Zauważmy, że dopiero po oczyszczeniu przychodzi kolej na błogosławieństwa. Potwierdza się to także w naszych czasach. W roku 1919 ostatek pomazańców pokornie poddał się temu procesowi i Jehowa ‛zmył’ jego nieczystość. Później również „wielka rzesza” drugich owiec pozwoliła, by Jehowa ją oczyścił (Objawienie 7:9). Po takich zabiegach ostatek i jego współtowarzysze doznali błogosławieństw — Jehowa troskliwie się nimi zaopiekował. Nie znaczy to, że w cudowny sposób strzeże ich przed żarem prześladowań czy burzami sprzeciwu. Ale osłania ich, jak gdyby wznosząc nad nimi ‛szałas, który daje cień oraz służy za schronienie przed deszczową nawałnicą’. Jak to rozumieć?
24. Co dowodzi, iż Jehowa błogosławi swemu ludowi jako całości?
24 Rozważmy następujący przykład: Niektóre państwa, i to należące do najpotężniejszych w dziejach, zakazywały Świadkom Jehowy głoszenia lub usiłowały całkowicie się ich pozbyć. A jednak Świadkowie pozostali nieugięci i nie przerwali działalności ewangelizacyjnej! Dlaczego takie potęgi nie zdołały powstrzymać stosunkowo małej i pozornie bezbronnej grupy ludzi? Ponieważ Jehowa umieścił swych czystych sług w ochronnym „szałasie”, którego żaden człowiek nie jest w stanie zniszczyć!
25. Co dla każdego z nas oznacza to, że Jehowa jest naszym Obrońcą?
25 A co powiedzieć o każdym z nas z osobna? Okoliczność, że Jehowa jest naszym Obrońcą, nie oznacza, iż wiedziemy w tym systemie rzeczy beztroskie życie. Wielu wiernych chrześcijan staje oko w oko z ogromnymi przeciwnościami, takimi jak ubóstwo, klęski żywiołowe, wojny, choroby i śmierć. W cierpieniu nigdy nie zapominajmy, że z nami jest Bóg. Zapewnia nam duchową ochronę, dając nam wszystko, czego potrzebujemy — nawet „moc wykraczającą poza to, co normalne” — żebyśmy mogli dochować wierności w próbach (2 Koryntian 4:7). Przy Nim jesteśmy bezpieczni, toteż nie musimy się lękać. Przecież dopóki ze wszystkich sił staramy się pozostać święci w Jego oczach, nic „nie zdoła nas oddzielić od miłości Bożej” (Rzymian 8:38, 39).
[Przypisy]
a Niektórzy uczeni sugerują, iż wyrażenie ‛latorośl Jehowy’ nawiązuje do Mesjasza, który miał się pojawić dopiero po odbudowie Jerozolimy. W aramejskich targumach sparafrazowano je tak: „Mesjasz [Chrystus] Jehowy”. Co ciekawe, tego samego hebrajskiego rzeczownika (cémach) użył później Jeremiasz, gdy wspomniał o Mesjaszu jako o wzbudzonej Dawidowi „latorośli odznaczającej się prawością” (Jeremiasza 23:5; 33:15).
b Wśród „ocalałych” znalazły się również osoby urodzone w niewoli. Można je było zaliczyć do „ocalałych”, bo nigdy by nie przyszły na świat, gdyby ich przodkowie nie uratowali się z zagłady (Ezdrasza 9:13-15; porównaj Hebrajczyków 7:9, 10).
[Ilustracja na stronie 63]
Nad Judę nadciąga nawałnica sądu Bożego