PUL

1. Imię, którym określono jednego z królów asyryjskich w 2 Królów 15:19 i 1 Kronik 5:26. Kiedy w Izraelu panował Menachem, Pul wtargnął do Palestyny i Menachem zapłacił mu daninę. Kwestia tożsamości Pula przez długi czas pozostawała nierozstrzygnięta. Niemniej obecnie większość uczonych jest zdania, że chodzi o asyryjskiego króla Tiglat-Pilesera III, gdyż na tabliczce z listą dynastyczną, znanej jako „Babilońska lista królów (A)”, występuje imię „Pulu”, a w odpowiednim miejscu „Kroniki synchronicznej” znajduje się imię zapisane w postaci „Tukultiapileszarra” (Ancient Near Eastern Texts, red. J. Pritchard, 1974, ss. 272, 273). Być może jako „Pul” był znany w Babilonie albo było to jego imię własne, a imię Tiglat-Pileser (Tilgat-Pilneser) przyjął po wstąpieniu na tron asyryjski. W takim wypadku zestawienie z 1 Kronik 5:26: ‛Pul, król Asyrii — Tilgat-Pilneser, król Asyrii’, odnosi się do jednej i tej samej osoby (zob. TIGLAT-PILESER [III]).

2. Kraj lub naród wymieniony jedynie w Izajasza 66:19 obok nazwy Tarszisz (prawdopodobnie pd. Hiszpania) i Lud (na pn. Afryki). Najwyraźniej te trzy miejsca słynęły z wprawnych łuczników. Nie wiadomo dziś, gdzie dokładnie należałoby zlokalizować Pul. W greckiej Septuagincie we wspomnianym wersecie występuje określenie „Foud” (tłumaczone „Put”; por. Bp, BT) a nie „Pul”; przy tym Put (utożsamiane z mieszkającymi w Afryce Libijczykami) występuje razem z Lud jeszcze w innych wersetach (Eze 27:10; Jer 46:9; zob. PUT). Niemniej forma „Pul” pojawia się nie tylko w tekście masoreckim, ale też w Zwoju Izajasza znalezionym nad Morzem Martwym oraz w syryjskiej Peszitcie. Niektórzy uczeni sugerują, że „Pul” to wyspa File na Nilu.