MIGDOL

(„wieża”).

1. Miejsce w Egipcie użyte jako punkt odniesienia w opisie postoju Izraelitów pod Pi-Hachirot, ostatniego przed przekroczeniem Morza Czerwonego. Izraelici mieli rozłożyć się obozem „pod Pi-Hachirot, między Migdol a morzem, naprzeciw Baal-Cefon” (Wj 14:2; Lb 33:5-8). Uczeni zazwyczaj twierdzą, że „Migdol” to egipska wymowa hebrajskiego słowa migdál, które znaczy „wieża”, i że nazwa ta zapewne odnosiła się do posterunku wojskowego lub strażnicy na pograniczu Egiptu. Jednak wygląda na to, iż na granicy tego kraju było kilka miejsc zwanych Migdol; nawet obecnie są trzy różne wioski o nazwie Masztul, będącej współczesną egipską formą słowa Migdol (wywodzącą się z języka koptyjskiego; zob. też poz. 2). O pewnym Ma-ag-da-li wspominano na jednej z tabliczek z Amarny, ale nie podano jego lokalizacji. A ponieważ nie wiadomo, gdzie leżały Pi-Hachirot i Baal-Cefon, więc również położenie Migdol pozostaje niepewne. Niektórzy umiejscawiają je na szczycie Dżabal ʽAtaka, górującym nad pn. krańcem Zatoki Sueskiej. Choć nie ma dowodów potwierdzających takie przypuszczenie, to ze strategicznego punktu widzenia góra niewątpliwie wyśmienicie nadawała się na strażnicę lub posterunek graniczny.

2. Migdol wspominane przez proroków Jeremiasza i Ezechiela jakieś 900 lat po wyjściu Izraelitów z Egiptu. Może być tożsame z omówionym powyżej, ale większość komentatorów uważa, że chodzi o inne Migdol w Egipcie.

Jak zapowiedział prorok Ezechiel, Egipt miał zostać spustoszony — najwyraźniej przez Babilończyków — „od Migdol po Syene i aż po granice Etiopii” (Eze 29:10; 30:6). Ponieważ Syene znajdowało się na pd. krańcu starożytnego Egiptu, Migdol najpewniej leżało na krańcu pn., co uzasadnia powyższe określenie, podobne do używanego w związku z Palestyną „od Dan aż po Beer-Szebę” (Sdz 20:1). Po upadku Jerozolimy w 607 r. p.n.e. żydowscy uchodźcy osiedlili się w Migdol, Tachpanches, Nof (Memfis) i w ziemi Patros. Ale nad Migdol i innymi miejscowościami miał zawisnąć ‛pożerający miecz’ babilońskiego króla Nebukadneccara (Nebukadreccara) (Jer 44:1; 46:13, 14).

To Migdol jest na ogół utożsamiane z twierdzą, która według egipskich tekstów hieroglificznych broniła dostępu do kraju od pn. wsch. W pewnym przewodniku z III w. n.e. (Itinerarium Provinciarum Antonini Augusti) można przeczytać o „Magdalu” w pobliżu Peluzjum, miasta położonego nad Morzem Śródziemnym u wejścia do Egiptu od strony Filistei. Choć nie ma co do tego pewności, tę graniczną twierdzę Migdol niektórzy identyfikują z Tall al-Hajr, leżącym ok. 10 km na pd. pd. zach. od Peluzjum (Tall al-Farama).