Kiedy Jehowa dawał nauczkę monarchom

„Wszystkie Jego dzieła są prawdą, a drogi Jego sprawiedliwością, tych zaś, co postępują pysznie, może On poniżyć” (DANIELA 4:34, Biblia Tysiąclecia).

1. Na jaką cechę Jehowy zwrócił uwagę Elihu?

„OTO jest Bóg, działający swoją mocą, i nie masz większego nauczyciela nad Niego”. Słowa te, skierowane przez Elihu do cierpiącego Hioba, zwracają nam uwagę na jedną z niezwykłych zalet Stwórcy, Boga Jehowy. Pod względem umiejętności nauczania lub udzielania wskazówek nikt nie potrafi Mu dorównać (Hioba 36:22, Brandstaetter).

2, 3. (a) O czym Jehowa niejednokrotnie zechciał pouczyć ludzi? (b) Któremu władcy w czasach Mojżesza Jehowa musiał dać taką nauczkę i czym się posłużył? (c) Jak często Jehowa wspomina w swym Słowie o zamiarze udzielania ludziom takiej lekcji?

² Do spraw, o których Bóg musiał pouczać ludzi i narody, należy właściwy stosunek do Niego. Podkreślają to następujące słowa psalmisty Dawida: „Powstań, Jehowo! Śmiertelnik niech nie okazuje przemożnej siły. Niech narody zostaną osądzone przed obliczem Twoim. Rzuć na nie strach, Jehowo, aby poznały, iż są tylko śmiertelnikami” (Psalm 9:19, 20 [9:20, 21, Bw]).

³ Do władców ziemskich, którym Jehowa Bóg uznał za konieczne dać taką nauczkę, należał faraon żyjący w czasach Mojżesza. Stwórca dokonał tego przez zesłanie na Egipcjan szeregu plag. Ponadto Jehowa oświadczył temu wyniosłemu monarsze: „Oto jest powód, dla którego zachowałem cię przy życiu: po to, aby ci pokazać moją moc i aby o imieniu moim opowiadano po całej ziemi” (Wyjścia 9:16). W dodatku Bóg ponad 70 razy zapowiada w swym Słowie, od Księgi Wyjścia 6:7 do Księgi Joela 3:17 (3:22, Bw; 4:17, BT), iż dokona jeszcze równie potężnych dzieł, by dać poznać władcom, ludom i narodom, że mają do czynienia z Jehową, który jest Najwyższym nad całą ziemią.

4. Jacy trzej władcy współcześni Danielowi zostali pouczeni przez Jehowę i w jaki sposób?

⁴ Kilka niezwykłych przykładów tego, jak Jehowa pouczał pewnych monarchów, opisano w Księdze Daniela. Rzecz dotyczyła Nabuchodonozora, Baltazara i Dariusza. Kiedy to miało miejsce? Najprawdopodobniej w latach od 617 do 535 p.n.e. A jak to czynił? Za pomocą snów, wyjaśnień ich znaczenia oraz demonstrowania swej potęgi. Jehowa uprzytomnił tym człowieczym królom, że On jest zwierzchnim Władcą wszechświata, a oni jedynie niewiele znaczącymi ludźmi. Będą to musieli pojąć również dzisiejsi przywódcy światowi.

5. Jakimi dowodami można odeprzeć zarzuty wysuwane przez ludzi powątpiewających o autentyczności Księgi Daniela?

⁵ Czy jednak wielu współczesnych krytyków nie podważa autentyczności Księgi Daniela? Odpowiadając na ich zarzuty, pewien biblista słusznie oświadczył: „Opisane w niej cuda i proroctwa sugerują i zaświadczają, że utrwalił je na piśmie naoczny świadek, Daniel. Dlatego też mamy do czynienia albo z prawdziwymi cudami i prawdziwymi proroctwami, albo z kompletnym fałszerstwem” (E.B. Pusey: Daniel the Prophet, strona 75). A przecież pisarz tej księgi częstokroć sam się przedstawia, na przykład takimi słowami: „Ja, Daniel” (Daniela 8:15; 9:2; 10:2). Czyżby wszystko to było fałszerstwem? Faktem jest, że do początków XVIII wieku autorstwa Księgi Daniela nie podawali w wątpliwość ani żydzi, ani chrześcijanie. Więcej jednak niż opinia nowożytnego uczonego znaczy tu świadectwo samej Biblii. I tak trzy wzmianki o Danielu znajdujemy w Księdze Ezechiela (Ezechiela 14:14, 20; 28:3). Ale największą wagę mają tu słowa Jezusa Chrystusa, Syna Bożego, zapisane w Ewangelii według Mateusza 24:15, 16: „Gdy dostrzeżecie tę obrzydliwość, która sprowadza spustoszenie, stojącą w miejscu świętym, jak przepowiedziano przez proroka Daniela (niech czytelnik stosuje rozeznanie), wtedy ci, co będą w Judei, niech zaczną uciekać w góry”.a

Nabuchodonozor poznaje, kto jest prawdziwym Bogiem

6. Co mogło wbić w pychę króla babilońskiego i co podają o nim jego inskrypcje?

⁶ Prorok Izajasz przedstawia królów Babilonu jako ludzi wielce nadętych pychą (Izajasza 14:4-23). Nabuchodonozor był do tego jeszcze bardzo religijny. W inskrypcjach wspomina specjalnie o swoich „przedsięwzięciach budowlanych i o szacunku dla bogów Babilonii”. Niewątpliwie też uderzył mu do głowy sukces, jakim było zdobycie Jeruzalem i całej Judei, zwłaszcza że podobna próba, podjęta wcześniej przez Sennacheryba, skończyła się sromotną klęską.

7. Jakie zdarzenie opisane w rozdziale 1 Księgi Daniela powinno było nauczyć Nabuchodonozora szacunku dla Boga Hebrajczyków?

⁷ Po rozmowie z Danielem i jego trzema hebrajskimi towarzyszami Nabuchodonozor z pewnością miał powody, by nabrać respektu przed ich Bogiem, ponieważ „w każdej (...) sprawie, która wymagała mądrości i rozumienia, o którą pytał ich król, stwierdzał, że przewyższają dziesięciokrotnie wszystkich wróżbitów i magów, którzy byli w całym jego królestwie”. Tak więc owi pełni mądrości młodzieńcy, których Bogiem był Jehowa, zdecydowanie górowali nad czcicielami innych bóstw. Nie mogło to ujść uwagi Nabuchodonozora (Daniela 1:20, Bw).

8. Jak Jehowa wyjawił, że mędrcy Babilonu nie wyróżniają się zbyt dużą wiedzą?

⁸ Jehowa zamierzał nauczyć go czegoś więcej. Następną lekcję opisano w rozdziale 2 Księgi Daniela. Bóg sprawił, że Nabuchodonozor miał przerażający sen i potem zapomniał jego treść. Babiloński monarcha, wielce tym poruszony, zwołał wszystkich swych mędrców, aby mu ją przypomnieli i wyłożyli jej znaczenie. Wezwani nie potrafili jednak opowiedzieć snu, nie mówiąc już o wyjaśnieniu go, czym milcząco przyznali, że nie posiadali zbyt dużo wiedzy. Król tak się rozgniewał, że kazał ich wszystkich stracić. Kiedy o tym rozporządzeniu dowiedział się Daniel ze swymi towarzyszami, poprosił, by dano mu trochę czasu, i uzyskał zgodę. Wówczas cała czwórka przedstawiła tę sprawę Bogu w żarliwej modlitwie, a Jehowa wyjawił Danielowi sen i jego znaczenie (Daniela 2:16-20).

9. (a) Jedynie kto był w stanie wytłumaczyć sen Nabuchodonozora i jaką podał On wykładnię tego snu? (b) Do jakiego wniosku król w końcu doszedł?

⁹ Kiedy Daniel stanął przed królem, ten zapytał: „Czy ty potrafisz oznajmić mi sen, który miałem, i dać jego wyjaśnienie?” Daniel przypomniał dumnemu monarsze, iż jego mędrcy nie zdołali odsłonić przed nim tajemnicy snu i go wytłumaczyć, po czym rzekł: „Ale jest Bóg w niebie, który objawia tajemnice i dał poznać królowi (...), co się stanie przy końcu dni”. Następnie opowiedział o olbrzymim posągu, który się przyśnił królowi, oraz o znaczeniu tej wizji. Nabuchodonozor był tak poruszony, że oświadczył: „Prawdziwie Bóg wasz jest Bogiem bogów i Panem królów, objawiającym skryte rzeczy, gdyż mogłeś wyjawić tę tajemnicę”. Władca ów miał więc możność nauczyć się z tego, że Jehowa jest jedynym prawdziwym Bogiem (Daniela 2:26, 28, 47, Biblia poznańska).

10, 11. (a) Co sporządził uniesiony pychą król Nabuchodonozor i jaki rozkaz wydał? (b) Jaką kwestię podnieśli trzej Hebrajczycy, gdy odmówili usłuchania tego rozkazu, i czym się to skończyło?

¹⁰ Chociaż na Nabuchodonozorze niewątpliwie zrobiła wielkie wrażenie wiedza oraz mądrość Boga Hebrajczyków, to jednak czekała go jeszcze dalsza nauka. Pobudzany pychą kazał wystawić na równinie Dura wielki posąg ze złota. Wysokość jego wynosiła 60 łokci, a szerokość — 6 łokci, co przywodzi na myśl liczbę 666, znamię szatańskiej „bestii”, o której mowa w Księdze Objawienia 13:18. (Jeżeli przyjąć, że łokieć mierzył w przybliżeniu 45 centymetrów, to posąg ów miał około 27 metrów wysokości i około 2,7 metra szerokości). Król nakazał wszystkim urzędnikom w swoim królestwie „zebrać się i uczestniczyć w poświęceniu posągu”. Zarządził, że gdy zagra orkiestra, mają upaść i oddać tej statui cześć. Niektórzy zawistni dostojnicy chaldejscy zauważyli, że trzej obecni tam Hebrajczycy nie wzięli udziału w ceremonii, i donieśli o wszystkim królowi (Daniela 3:1, 2, BT)

¹¹ Nabuchodonozor uznał to za sprawę najwyższej wagi, gdyż swego czasu chełpił się, że jest „tym, który wkłada w usta ludzi cześć dla wielkich bogów”. Potraktował całą rzecz jako obrazę swej godności królewskiej oraz gorliwości religijnej. Wyniosły monarcha wpadł w straszny gniew, wręcz furię, niemniej dał trzem Hebrajczykom jeszcze jedną szansę, choć jednocześnie zagroził: „Jeżeli nie oddacie pokłonu, będziecie natychmiast wrzuceni do wnętrza rozpalonego pieca ognistego, a który bóg wyrwie was z mojej ręki?” Nabuchodonozor miał się jednak przekonać, że Bóg tych Hebrajczyków rzeczywiście potrafi wyrwać swych sług z rąk śmiertelnego władcy oraz że nie ma innego boga, który by potrafił tego dokonać (Daniela 3:15, Bw).

Sen o drzewie

12, 13. (a) Jak Daniel wyłożył Nabuchodonozorowi sen o drzewie? (b) Jak król pokazał, że to wyjaśnienie snu nie podziałało na niego otrzeźwiająco?

¹² Jak coś takiego podziałałoby na ciebie? Te trzy lekcje najwidoczniej nie wystarczyły, by król Nabuchodonozor uświadomił sobie swoją znikomość, toteż Jehowa musiał mu dać jeszcze jedną nauczkę. Ponownie posłużył się najpierw snem, którego i tym razem nie umiał objaśnić żaden mędrzec babiloński. W końcu sprowadzono Daniela i dopiero on zdołał podać królowi znaczenie oglądanego widzenia, mianowicie że przez siedem lat będzie żył jak „zwierzęta polne”, po czym odzyska rozum (Daniela 4:1-37 [3:31 do 4:34, Bw]).

¹³ Dalszy rozwój wydarzeń wyraźnie wskazuje, że wspomniany sen nie podziałał na Nabuchodonozora otrzeźwiająco. Kiedy więc około roku później przechadzał się po swoim królewskim pałacu, chełpił się dumnie: „Czy to nie jest ów wielki Babilon, który zbudowałem na siedzibę króla dzięki potężnej mojej mocy i dla uświetnienia mojej wspaniałości?” Cóż za chełpliwa próżność! Dlatego w tym samym momencie rozległ się głos z nieba, oznajmiający wyniosłemu monarsze, iż królestwo zostanie mu odebrane, a on sam będzie mieszkał przez siedem czasów wśród zwierząt polnych, ‛aż pozna, że Najwyższy ma władzę nad królestwem ludzkim’ (Daniela 4:27-29, Bw [4:30-32, NW]).

14. Jak się spełnił sen o drzewie i jak to wpłynęło na Nabuchodonozora?

¹⁴ Po upływie zapowiedzianych siedmiu czasów, czyli lat, podczas których Nabuchodonozor żył jak zwierzę, Jehowa przywrócił mu zdolność rozumowania i wtedy król musiał przyznać, że „nie ma nikogo, kto by mógł powstrzymać Jego ramię i kto by mógł powiedzieć do Niego: ‛Co czynisz?’” Ponadto władca Babilonii wykazał, że pojął udzieloną mu lekcję, powiedział bowiem: „Ja, Nabuchodonozor, wychwalam teraz, wywyższam i wysławiam Króla Nieba, bo wszystkie Jego dzieła są prawdą, a drogi Jego sprawiedliwością, tych zaś, co postępują pysznie” — na przykład Nabuchodonozora — „może On poniżyć”. Czyż wszelkie takie świadectwa ujawniające sposób, w jaki Jehowa raz za razem rozwiązywał sporną kwestię swego zwierzchnictwa nad wszechświatem, nie stanowią pośrednio przekonywającego dowodu na to, że te relacje nie są wytworem czyjejś wyobraźni, lecz dziełem pisarza natchnionego przez Boga, aby nam przekazał opis autentycznych wydarzeń? (Daniela 4:32, 34, BT [4:35, 37, NW]).

Baltazar widzi odręczne pismo na ścianie

15. Jak Baltazar wykazał, że ma we wzgardzie prawdziwego Boga Jehowę?

¹⁵ Przy pewnej okazji Jehowa dał nauczkę jeszcze innemu monarsze, mianowicie Baltazarowi. Rządził on jako współwładca u boku swego ojca Nabonida, następcy Nabuchodonozora. Podczas jednej z wielkich uczt Baltazar ośmielił się rozkazać, aby przyniesiono złote naczynia zrabowane przez jego dziadka ze świątyni Jehowy w Jeruzalem; postanowił pić z nich wraz ze swymi dostojnikami, żonami i nałożnicami. „Pili [więc] wino, a sławili bogów ze złota i srebra, miedzi, żelaza, drewna i kamienia” (Daniela 5:3, 4).

16, 17. (a) Jak Jehowa sprawił, że Baltazara przejął strach? (b) Jak Daniel objaśnił pismo na ścianie i jak jego słowa się sprawdziły?

¹⁶ Nadeszła wyznaczona przez Jehowę pora na położenie kresu panowaniu Babilonu. Dlatego za Jego sprawą na ścianie pojawił się dziwny napis. Król tak się przeraził tym nadprzyrodzonym zjawiskiem, że zaraz polecił przywołać wszystkich swoich mędrców, aby mu objaśnili to pismo. Niestety, nikt nie potrafił. Wtedy matka Baltazara podsunęła mu myśl, że zadaniu podołałby zapewne Daniel, który tłumaczył sny Nabuchodonozorowi (Daniela 5:10-12). Daniel stawił się na wezwanie, a zapytany, czy istotnie może się tego podjąć, przypomniał monarsze, jak to Bóg upokorzył jego dumnego dziadka, aby zrozumiał, iż Najwyższy sprawuje władzę nad królestwem ludzkości (Daniela 5:20, 21).

¹⁷ Następnie Daniel oświadczył Baltazarowi: „Bogu, w którego ręku jest twój dech i do którego należą wszystkie twoje drogi, nie oddałeś chwały” (Daniela 5:23). Odręczne pismo na ścianie powiadamiało więc władcę babilońskiego, że dni jego panowania dobiegły końca, że go zważono i okazał się zbyt lekkim oraz że jego królestwo przypadnie Medom i Persom. Jeszcze tej samej nocy król chaldejski Baltazar po otrzymaniu od Jehowy jakże potrzebnej mu nauczki został zabity (Daniela 5:30, BT).

18. Jak dzisiejszym władcom światowym Jehowa da podobną nauczkę w kwestii swego powszechnego zwierzchnictwa i możności ocalenia?

¹⁸ Tak jak pysznym monarchom: Nabuchodonozorowi i Baltazarowi, Jehowa dał nauczkę w związku z kwestią powszechnego zwierzchnictwa oraz możnością wybawienia, tak w Armagedonie sprawi, że wszyscy przywódcy światowi będą musieli Go poznać jako najwyższego Władcę, wszechmocnego Suwerena wszechświata. Nie pozostanie to również bez wpływu na twoje życie. Dlaczego? Otóż Jehowa będzie wówczas chronił swych wiernych sług, tak jak wyratował trzech Hebrajczyków z rozpalonego pieca (Daniela 3:26-30).

Dariusz poznaje, że Jehowa ma moc ocalić

19, 20. Jakie wydarzenie z życia Daniela nauczyło króla Dariusza, że Jehowa potrafi wybawić?

¹⁹ Rozdział 6 Księgi Daniela donosi o jeszcze jednej lekcji poglądowej, jaką Jehowa dał monarsze ziemskiemu, tym razem Dariuszowi. Miał się on przekonać, że Bóg potrafi ocalić. Na skutek pewnego spisku król ten rozkazał — aczkolwiek wbrew swej woli — aby Daniela wrzucono do lwiej jamy. Nie znaczy to, jakoby należał do ludzi, którzy uniesieni pychą występują przeciw prawdziwemu Bogu. Ciekawe, że chociaż zapewniał Daniela, iż jego Bóg go wybawi, sam chyba nie był co do tego w pełni przekonany. Dlaczego bowiem miałby po bezsennej nocy i zadręczaniu się do świtu tak spieszyć do lwiej jamy? A gdy już podchodził do niej, zawołał głośno: „Danielu, sługo Boga żywego! Czy twój Bóg, któremu nieustannie służysz, mógł cię wybawić od lwów?” (Daniela 6:19-21, Bw [6:18-20, NW]).

²⁰ Owszem, Bóg zdołał obronić Daniela. Król Dariusz, wielce tym uradowany, ogłosił następujący dekret: „Na całym obszarze mojego królestwa [ludzie] winni drżeć i bać się Boga Daniela; On bowiem jest Bogiem żywym i trwa na wieki, a jego królestwo jest niezniszczalne (...). On wybawia i wyzwala, i czyni znaki i cuda na niebie i na ziemi, On, który wyratował Daniela z mocy lwów” (Daniela 6:27, 28, Bw [6:26, 27, NW]).

21. (a) Co ilustrują wymowne przykłady, opisane w pierwszych sześciu rozdziałach Księgi Daniela? (b) Jaki wpływ powinny na nas wywrzeć relacje o tych wydarzeniach?

²¹ W pierwszych sześciu rozdziałach Księgi Daniela rzeczywiście znajdujemy przejmujące opisy tego, jak Jehowa — kierując się gorliwością, wręcz zazdrością o swoje imię — pouczał potężnych monarchów tego świata, że naprawdę jest Bogiem Wszechmocnym, suwerennym Zwierzchnikiem wszechświata, który potrafi upokorzyć pysznych władców, a swych lojalnych sług wybawić. Relacje te powinny nam zaszczepić zdrową bojaźń Bożą oraz szacunek dla wszechpotęgi i powszechnego zwierzchnictwa Jehowy. Co więcej, to natchnione sprawozdanie niezmiernie umacnia wiarę, gdyż przedstawia wspaniałe przykłady sług Jehowy Boga, którzy — jak to będzie dobitnie wykazane w następnym artykule — dawali dowody wielkiej wiary i odwagi.

[Przypis]

Jak odpowiesz?

◻ Jakie lekcje poglądowe Jehowa był zmuszony dawać władcom światowym?

◻ Co można powiedzieć o autentyczności Księgi Daniela?

◻ Dopiero jakie przeżycie nauczyło pokory króla Nabuchodonozora?

◻ Jaki wpływ powinny na nas wywrzeć nauczki dane monarchom przez Jehowę?