Powstaje Michał, Wielki Książę
„I w tym czasie powstanie Michał, wielki książę, który stoi w obronie synów twego ludu” (Dan. 12:1).
1. Co Biblia mówi o przyszłym rozwoju wydarzeń światowych? Jakie to nasuwa pytanie co do ludu Bożego?
JEHOWA już dawno temu wyraźnie ostrzegł, że dopóki trwa rywalizacja między królem północy a królem południa, ziemia nie zazna pokoju. Interesy tych dwóch potęg zawsze będą się ścierać. Co więcej, zanim król północy ‛dojdzie aż do samego końca swego’, w ostatniej fazie tych zmagań podejmie działania, które zagrożą posiadłości duchowej ludu Bożego (Dan. 11:44, 45). Czy ów lud przeżyje tę napaść? I co się stanie z królem południa, gdy jego potężny rywal dojdzie do kresu?
2, 3. (a) Jaka zapowiedź z Księgi Ezechiela pomaga nam zrozumieć proroctwo o królu północy i królu południa? (b) Jak według proroctwa Ezechiela skończy się ostatni generalny atak na lud Boży?
2 Odpowiedzi na te pytania pomoże nam znaleźć proroctwo Ezechiela, który żył współcześnie z Danielem. On również mówił pod natchnieniem o „końcu dni” i ostrzegł przed nadchodzącym atakiem ‛Goga z Magog’ na krainę ludu Bożego (Ezech. 38:2, 14-16; Dan. 10:14). Gog wyobraża w tym proroctwie samego Szatana, a wojska Goga to wszyscy jego ziemscy poplecznicy, którzy podejmą ostatnią, desperacką próbę unicestwienia ludu Bożego. Napaść ta, podobnie jak atak króla północy, ma nastąpić pod koniec dni, co prowadzi do wniosku, że manewr ‛zasadzenia pałacowych namiotów między morzem wielkim a świętą górą Ozdoby’ ma wesprzeć akcję Goga (Dan. 11:40, 45). Czy ten plan się powiedzie?
3 Ezechiel prorokował: „‛I stanie się w owym dniu, tego dnia, gdy Gog nadciągnie na glebę Izraela’, brzmi wypowiedź Pana Wszechwładnego, Jehowy, ‛że straszny gniew mój podniesie się aż do moich nozdrzy’”. „‛I zamierzam sądzić się z nim zarazą i krwią; zatapiającą ulewę i grad kamienny, ogień i siarkę będę zlewał na niego i na jego hordy, i na liczne ludy, jakie będą z nim’” (Ezech. 38:18, 22). Atak zostanie udaremniony. Prawdziwi chrześcijanie ocaleją, a zgraję Goga spotka zagłada (Ezech. 39:11).
4. Czy król południa przetrwa króla północy? Jakie jeszcze proroctwa potwierdzają taką odpowiedź?
4 Z tego wynika, że czas końca króla północy jest zarazem czasem końca dla Goga i całej rzeszy jego stronników, a więc także dla króla południa. Harmonizuje to z innymi proroctwami z Księgi Daniela. Na przykład o ustanowionym już Królestwie Bożym napisano: „Zdruzgocze ono wszystkie owe królestwa [łącznie z królem północy i królem południa] i położy im kres, lecz samo będzie trwać aż po czasy niezmierzone” (Dan. 2:44). A w widzeniu o baranie i koźle Daniel oglądał mały róg, symbolizujący anglo-amerykańską potęgę światową. „Pod koniec ich królestwa” ów mały róg spotyka zagłada, ale nie z rąk króla północy, lecz za sprawą sił nadziemskich, czytamy bowiem: „Zostanie złamany bez przyłożenia [ludzkiej] ręki” (Dan. 7:24-27; 8:3-10, 20-25).
MICHAŁ, WIELKI KSIĄŻĘ
5. Kogo Jehowa ustanowił Głównym Sprawcą zbawienia swego ludu? Dlaczego jest to stosowne?
5 Następnie anioł wyjawia, kim Jehowa się posłuży do położenia kresu wszystkim tym mocarstwom. Oto jego słowa: „I w tym czasie powstanie Michał, wielki książę, który stoi w obronie synów twego ludu. I z pewnością nastąpi czas takiej udręki, jaka do tej pory nie miała miejsca, odkąd pojawił się naród. A lud twój w tym czasie ocaleje — każdy, kto się znajdzie zapisany w księdze” (Dan. 12:1). Na początku omawianego proroctwa wspomniano, że Michał walczył za Izraela z książętami Persji i Grecji (Dan. 10:20, 21). Teraz, gdy owo proroctwo zbliża się do końca, ten sam Michał „stoi w obronie” ludu Daniela. Kto jest tym rzecznikiem ludu Bożego?
6, 7. (a) Kim jest Michał według niektórych biblistów chrześcijaństwa? (b) Jakie dowody biblijne pomagają prawidłowo ustalić tożsamość Michała?
6 Na początku XIX wieku biblista Joseph Benson oświadczył, że opis Michała podany w Piśmie Świętym „wyraźnie wskazuje na Mesjasza”. W tym samym stuleciu luteranin E.W. Hengstenberg potwierdził, iż „Michał to nikt inny, tylko Chrystus”. Teolog J.P. Lange podziela to przekonanie, pisząc w komentarzu do Księgi Objawienia 12:7: „Przyjmujemy, że Michał (...) od samego początku wyobraża Chrystusa w walce z Szatanem”. Czy te wyjaśnienia są zgodne z Biblią? Jak najbardziej.a
7 Na przykład według słów anioła Michał ma ‛powstać’. W proroctwie tym wyraz stać lub powstać (po hebrajsku amad) może znaczyć ‛wesprzeć’ (Dan. 11:1). Jest też tłumaczony na: ‛ostać się’, ‛oprzeć się’, ‛stać przeciw’ (Dan. 11:6, 15, 16a, 17, 25, Biblia Tysiąclecia, wyd. I). Często jednak wiąże się go z osobą króla i odnosi do objęcia tronu lub do skutecznych posunięć monarchy (Dan. 11:2-4, 7, 16b, 20, 21, 25). W tym sensie najlepiej pasuje on do wypowiedzi anioła z Daniela 12:1 i stanowi potwierdzenie, że Michał to Jezus Chrystus, który jako Król namaszczony przez Jehowę został upoważniony do zniszczenia wszystkich narodów w Armagedonie (Obj. 11:15; 16:14-16; 19:11-16). Powyższe wyjaśnienie zgadza się z innymi proroctwami, które kierują uwagę na czas, gdy Królestwo Boże pod panowaniem Jezusa Chrystusa wystąpi przeciw narodom świata (Dan. 2:44; 7:13, 14, 26, 27).
8, 9. (a) Kto początkowo był ‛ludem Daniela’? Kto jest nim obecnie? (b) Jak Michał w ciągu wieków dawał wyraz swemu zainteresowaniu ‛ludem Daniela’?
8 Michał już od dawna był z ‛ludem Daniela’, z Izraelitami. Towarzyszył im na pustyni i stawał po ich stronie w zmaganiach z duchowymi „książętami” starożytnych potęg światowych (Dan. 10:13, 21; Wyjścia 23:20, 21; Judy 9). Urodził się na ziemi jako człowiek, otrzymał imię Jezus i stał się długo wyczekiwanym Mesjaszem, „nasieniem” obiecanym Abrahamowi, przodkowi Daniela (Rodz. 22:16-18; Gal. 3:16; Dzieje 2:36). Ponieważ jednak Izrael jako całość odrzucił Jezusa, więc i Jehowa odrzucił Izraelitów i przestał ich uważać za swoją szczególną własność (Mat. 21:43; Jana 1:11). Postanowił związać swe imię z nowo powstałym narodem, z duchowym „Izraelem Bożym”, złożonym zarówno z rodowitych Żydów, jak i z nie-Żydów, którzy uwierzyli w Jezusa (Gal. 6:16; Dzieje 15:14; 1 Piotra 2:9, 10).
9 Ten nowy naród, zbór chrześcijan namaszczonych duchem, powstał w 33 roku n.e. i od tej pory istnieje jako Izrael Boży. Odtąd miał też on być ‛ludem Daniela’ (Rzym. 2:28, 29). Jezus przed wstąpieniem do nieba obiecał bezustannie wspierać ten lud, powiedział bowiem przyszłym jego członkom: „Oto jestem z wami po wszystkie dni, aż do zakończenia systemu rzeczy” (Mat. 28:20; Efez. 5:23, 25-27).
‛STAWANIE W OBRONIE’ LUDU DANIELA
10. Jakie stanowcze kroki według słów anioła miał podjąć Michał? Jakie w związku z tym powstają pytania?
10 Teraz jednak anioł oznajmia, że Michał podejmie szczególne kroki. Dwukrotnie używa słowa ‛stać’, gdy mówi: „I w tym czasie powstanie Michał, wielki książę, który stoi w obronie synów twego ludu” (Dan. 12:1). Co to znaczy, że Jezus ‛powstaje’? I jak ma powstać, skoro już „stoi w obronie” ludu Daniela? Aby odpowiedzieć na te pytania, zastanówmy się jeszcze nad kilkoma informacjami.
11. Dlaczego można powiedzieć, że od roku 1914 Jezus ‛stoi’?
11 Po swym zmartwychwstaniu w 33 roku n.e. Jezus powiedział do uczniów: „Dano mi wszelką władzę w niebie i na ziemi” (Mat. 28:18). Już od dawna sprawuje takie zwierzchnictwo nad swymi namaszczonymi sługami (Kol. 1:13). Ale wtedy nie była jeszcze pora po temu, by został Królem w Królestwie Bożym. Wstąpiwszy do nieba ‛zasiadł po prawicy Bożej’, czekając na ustanowienie tego Królestwa (Ps. 110:1, 2; Dzieje 2:34, 35). Wydarzenie to nastąpiło „w czasie wyznaczonym”, w roku 1914 (Dan. 11:29). Właśnie wtedy Jezus został wyniesiony na tron w Królestwie Bożym i jako archanioł Michał bezzwłocznie wyrzucił z niebios Szatana (Obj. 11:15; 12:5-9). Tak więc od roku 1914 Jezus ‛stoi’ w tym sensie, że jest Królem (Ps. 2:6).
12, 13. Jakich niezrównanych błogosławieństw, świadczących o tym, że Jezus ‛stoi w obronie ludu Daniela’, zaznaje ten lud od roku 1914?
12 Fakt, że Jezus ‛stoi’, okazał się wielkim błogosławieństwem dla ‛synów ludu Daniela’. Kiedy po objęciu władzy królewskiej zrzucił Szatana na ziemię, oczyścił ich przyszły niebiański dom (Jana 14:2, 3). Dzięki temu ci, którzy wcześniej zmarli w wierności, mogli zostać wskrzeszeni do swego niebiańskiego dziedzictwa (1 Tes. 4:16, 17). Ostatek przebywający jeszcze na ziemi spotkały podczas pierwszej wojny światowej ostre prześladowania, które niemal zahamowały dzieło głoszenia. Jednakże w roku 1919 odzyskał on siły i pojawił się na widowni świata jako nowy naród (Izaj. 66:7, 8; Obj. 9:14; 11:11, 12).
13 Następnie Jezus spełnił obietnicę co do ‛zebrania ze swego królestwa wszystkich przyczyn zgorszenia oraz tych, którzy się dopuszczają bezprawia’ (Mat. 13:41). W ten sposób utrzymał w czystości zbór namaszczonych duchem chrześcijan, którzy ‛znają swego Boga, ostali się i działają skutecznie’. Głoszą oni dobrą nowinę o Królestwie po całej ziemi, ‛udzielając wielu osobom zrozumienia’ (Dan. 11:32, 33; Mat. 24:14). Od roku 1935 Jehowa przyłącza do tego zboru coraz więcej „drugich owiec”, które żywią nadzieję ziemską i wiernie uczestniczą w obwieszczaniu dobrej nowiny o Królestwie Bożym (Jana 10:16; Obj. 7:9, 14, 15).
14. Z jakim skutkiem w dniach ostatnich Jezus ‛stoi w obronie synów ludu Daniela’?
14 Już samo istnienie tej grupy chrześcijan jest dziś godne zastanowienia. Jako poddani Królestwa Bożego zachowują oni ścisłą neutralność w świecie podzielonym pod względem politycznym (Jana 17:14). W rezultacie od obydwu królów doznają prześladowań. Religia fałszywa ucieka się do knowań i intryg, żeby ich zetrzeć z powierzchni ziemi. Mimo to rozrośli się w przeszło 3-milionową rzeszę wiernych chrześcijan, działających w ponad 200 krajach. Pod panowaniem Chrystusa rozkoszują się rajem duchowym, który stanowi zupełne przeciwieństwo świata pogrążonego w ciemnościach i zwątpieniu (Izaj. 65:13, 14). Zatem w obecnych dniach ostatnich Jezus nieprzerwanie ‛stoi w obronie synów ludu Daniela’ (Dan. 12:1).
MICHAŁ ‛POWSTAJE’
15. Jak Jezus ‛powstaje’ i kiedy?
15 Ale jak Jezus może w tym czasie ‛powstać’, skoro już „stoi”? (Dan. 12:1). Otóż jego panowanie wejdzie niejako w nowe stadium. Zbliża się czas, kiedy dokona on wielkiego czynu, ratując ‛lud Daniela’ od unicestwienia przez rządy ludzkie (Ezech. 38:18, 19). „Czas”, o którym tu mowa, to najwyraźniej „czas końca [czasy ostateczne, Bw]” króla północy i króla południa, gdy pierwszy z nich podejmie działania, które zagrożą posiadłości duchowej ludu Bożego (Dan. 11:40-45). Do owej chwili jedynie wierni ziemscy poddani Jezusa będą brać na serio jego panowanie (Ps. 2:2, 3). Teraz jednak nadejdzie pora ‛objawienia się Pana Jezusa’ i każdy będzie musiał uznać jego władzę królewską (2 Tes. 1:7, 8). Po zdruzgotaniu wszystkich wrogów Jezus Chrystus i jego współwładcy obejmą na tysiąc lat zwierzchnictwo nad ludzkością, która będzie podlegać tylko jednemu rządowi — Królestwu Bożemu (Obj. 19:19-21; 20:4).
16. Co spotka bezbożne narody, gdy ‛powstanie’ Jezus?
16 Jest to zgodne z wypowiedzią anioła, że gdy Michał powstanie, „nastąpi czas takiej udręki, jaka do tej pory nie miała miejsca, odkąd pojawił się naród” (Dan. 12:1; por. Mat. 24:21). Będzie to czas wybawienia wiernych i zagłady niegodziwców (Prz. 2:21, 22). Wyobraźmy sobie, jakie przerażenie ogarnie wtedy niewierną ludzkość. W Biblii czytamy: „I powiadają do gór oraz do masywów skalnych: ‛Padnijcie na nas i ukryjcie nas przed obliczem siedzącego na tronie oraz przed srogim gniewem Baranka, ponieważ nadszedł wielki dzień ich srogiego gniewu, a któż zdoła się ostać?’” (Obj. 6:16, 17).
17. Co spotka ziemskie moce Szatana, do których należą też obaj królowie?
17 Następstwa, jakie z tej „udręki” wynikną dla ziemskich sił Szatana, przedstawiono w proroctwie Ezechiela, skierowanym przeciwko Gogowi z Magog: „Na górach Izraela upadniesz, ty i wszystkie twoje hordy oraz ludy, jakie będą z tobą” (Ezech. 39:4). Jeremiasz tak opisał ten sam okres: „Pozabijani przez Jehowę staną się w owym dniu widoczni od jednego krańca ziemi aż po drugi jej kraniec” (Jer. 25:33). Naprawdę będzie to czas udręki. Jezus „powstanie”, aby zakończyć długą epokę wojen w historii ludzkości przez usunięcie ziemskich mocy, które ponoszą za nie odpowiedzialność (Ps. 46:10, Bw; 1 Kor. 15:25).
PRZEŻYCIE ‛CZASU UDRĘKI’
18. (a) Czego mogą oczekiwać prawdziwi czciciele Boga, gdy Michał ‛powstanie’? (b) Co oznacza ‛zapisanie w księdze’?
18 Chociaż lud Boży odczuje skutki nienawiści wroga, będzie to ‛czas udręki’ przede wszystkim dla niegodziwych (Ps. 37:20). Anioł oznajmia Danielowi: „A lud twój w tym czasie ocaleje — każdy, kto się znajdzie zapisany w księdze” (Dan. 12:1). Wielu ‛synów ludu Daniela’ umrze przedtem i otrzyma nagrodę niebiańską. Niewątpliwie będą oni mieć udział w wielkim zwycięstwie Michała (Obj. 2:26-28, Bw; Ps. 2:8, 9). Pozostający jeszcze na ziemi nie będą uczestniczyć w walce, przeżyją jednak, bo zachowają prawość (Obj. 17:14; 19:7, 8). Ocaleje też „wielka rzesza” ich współtowarzyszy (Obj. 7:9, 14). Okaże się wtedy, że zarówno członkowie namaszczonego ostatka, jak i klasy „drugich owiec” są ‛zapisani w księdze’, to znaczy ich imiona będą wzięte pod uwagę przy udzielaniu daru życia wiecznego — w niebie bądź na ziemi (Jana 10:16; Wyjścia 32:32, 33; Malach. 3:16; Obj. 3:5).
19. (a) Jak dzięki temu, że Michał ‛powstanie’, na ziemi zapanuje pokój? (b) Jakie pytanie wymaga jeszcze odpowiedzi?
19 Osoby te doczekają chwili, gdy na całej ziemi zapanuje prawdziwy pokój. Będą naocznymi świadkami spełnienia się obietnicy Jehowy: „Bo sami złoczyńcy będą odcięci, ale pokładający nadzieję w Jehowie, ci posiądą ziemię” (Ps. 37:9). Ponieważ jedynym rządem będzie wtedy Królestwo Boże, wszyscy żyjący ludzie będą sługami Jehowy (Izaj. 11:9). Tak więc w „czasie końca” obydwu królów ‛Michał powstanie’, by przynieść ludzkości pokój. Ani wyścig zbrojeń między supermocarstwami, ani żadne machinacje nie zdołają temu przeszkodzić. Czy to znaczy, że dopiero wtedy będziemy mogli cieszyć się pokojem? Bynajmniej. Chrześcijanie już teraz mogą zaznawać pokoju — dużo lepszego niż ten, który polega jedynie na braku działań wojennych. Cóż to za pokój? Dowiemy się o tym z dalszej części proroctwa, które anioł przekazał Danielowi.
[Przypis]
a Ponieważ Michał jest nazwany archaniołem, zdaniem niektórych utożsamienie go z Jezusem jakoby uwłaczało randze lub godności Syna Bożego (Judy 9). Jednakże wymienieni tu bibliści po rozważeniu dowodów dokonali takiego utożsamienia, choć najprawdopodobniej wierzyli w Trójcę.
Czy pamiętasz:
• Kim jest Wielki Książę Michał?
• Kto jest dzisiaj ludem Daniela?
• Jak Michał obecnie „stoi w obronie” ludu Daniela?
• Jak Michał „powstanie” niebawem w szczególny sposób?
• Kto ocaleje, gdy Michał „powstanie”?
[Ilustracja na stronie 14]
Nie powiedzie się ostatnia desperacka próba unicestwienia ludu Bożego. Dlaczego?
[Ilustracja na stronie 16]
Lud Boży dostąpi wybawienia, kiedy Michał „powstanie”, by położyć kres rywalizacji między obu królami