‛Nie ma pokoju dla bezbożnych’
„Nie ma pokoju — mówi Bóg mój — dla bezbożnych” (Izaj. 57:21, Biblia Tysiąclecia, wyd. II).
1, 2. (a) Co myśli wiele osób o przyszłości rodu ludzkiego? (b) Jakie są rezultaty wysiłków człowieka, zmierzających do zaprowadzenia pokoju?
„ŻYJĘ w ciągłym strachu, że świat lada chwila może wylecieć w powietrze”. Ta szokująca wypowiedź padła z ust ucznia szkoły średniej w Ameryce Północnej. Boi się on, że cała ludzkość zostanie unicestwiona w wojnie nuklearnej. Radziecka uczennica tak opisuje skutki ewentualnego konfliktu atomowego: „Przestanie istnieć wszystko, co żyje — nie będzie trawy, drzew ani w ogóle żadnej zieleni”. Cóż za okropne perspektywy! Jednakże wielu ludzi sądzi, że są one całkiem realne. Niedawno 40 procent ankietowanych dorosłych uznało wybuch wojny jądrowej przed rokiem 2000 za „wysoce prawdopodobny” (zob. Łuk. 21:26).
2 Politycy również odczuwają grozę położenia. Po ostatniej wojnie światowej utworzyli Organizację Narodów Zjednoczonych w nadziei, że zapewnią ludzkości pokój i bezpieczeństwo — niestety tak się nie stało. Przeciwnie, w latach powojennych wywiązała się zaciekła rywalizacja między dwoma supermocarstwami, dysponującymi bronią masowej zagłady. Przywódcy ich spotykają się co jakiś czas, żeby jakoś złagodzić napięcie w stosunkach międzynarodowych, ale bez większego skutku. I chociaż duchowni modlą się o pokój, sytuacja wygląda tak, jak napisał prorok Izajasz: „Oto ich bohaterowie biadają na dworze, posłańcy pokoju gorzko płaczą” (Izaj. 33:7, Biblia warszawska).
3. Dlaczego wysiłki pokojowe człowieka są skazane na niepowodzenie?
3 Chrześcijanie dobrze wiedzą, dlaczego politykom nie uda się zapewnić światu trwałego pokoju. Zdają sobie sprawę, że jest to niemożliwe, dopóki ludzi rozpiera ambicja, pycha, samolubstwo, chciwość i nienawiść (por. Jak. 4:1). Prócz tego bieg wydarzeń na ziemi nie zależy wyłącznie od człowieka. Biblia mówi raczej, że „świat cały podlega władzy tego, który jest podły” (1 Jana 5:19; 2 Kor. 4:4). Stan ludzkości poddanej pod takie panowanie trafnie scharakteryzował Izajasz: „Bezbożni zaś są jak morze wzburzone, które się nie może uciszyć i którego fale wyrzucają muł i błoto. ‛Nie ma pokoju — mówi Bóg mój — dla bezbożnych’” (Izaj. 57:20, 21, BT).
„BÓG, KTÓRY DAJE POKÓJ”
4. Jedynie kto jest w stanie przynieść ziemi pokój?
4 Nie znaczy to jednak, że człowieka musi spotkać zagłada nuklearna. Rzecz w tym, iż zaznamy pokoju jedynie wtedy, gdy będzie pochodził z ponadludzkiego źródła. Na szczęście takie Źródło istnieje; jest nim Jehowa, „Bóg, który daje pokój” (Rzym. 16:20). Potrafi On zniweczyć wpływ Szatana, a ponadto powziął zamierzenie, by ‛pobłogosławić swój lud pokojem’ (Ps. 29:11). Krzepi nas przy tym obietnicą: „Sami potulni posiądą ziemię i naprawdę zachwycać się będą dostatkiem pokoju” (Ps. 37:11).
5. (a) Jak Jehowa posłużył się Danielem, aby nam wyjawić swoje zamierzenie co do zaprowadzenia pokoju? (b) Dlaczego powinniśmy się zainteresować tym proroctwem spisanym przez Daniela?
5 Jehowa już przed wiekami odsłonił rozwój wydarzeń, który zakończy się zaprowadzeniem przez Niego pokoju na ziemi. Wyjawił przez anioła swemu wiernemu prorokowi Danielowi, co nastąpi „pod koniec dni”, a więc za naszych czasów (Dan. 10:14). Zapowiedział dzisiejszą rywalizację między supermocarstwami i zaznaczył, że niebawem skończy się ona w sposób dla nich zgoła nieoczekiwany. Obiecał, iż owo niespodziewane rozwiązanie utoruje drogę prawdziwemu pokojowi. Proroctwo to żywo interesuje chrześcijan. Ukazuje wyraźnie, gdzie się znajdujemy w strumieniu czasu, oraz umacnia nas w postanowieniu, by zachować neutralność wobec rywalizujących ze sobą narodów i cierpliwie czekać, aż weźmie nas w obronę Bóg (Ps. 146:3, 5).
POCZĄTEK RYWALIZACJI
6. Nakreśl tło historyczne dzisiejszej rywalizacji między supermocarstwami.
6 Trzeba zaznaczyć, że dzisiejsze rywalizowanie ze sobą dwóch supermocarstw nie jest na widowni dziejów niczym nowym. Stanowi dalszy ciąg współzawodnictwa, które zaczęło się już dawno temu. Kiedy pod koniec IV wieku p.n.e. załamało się imperium Aleksandra Wielkiego, jeden z dowódców jego armii przejął panowanie nad Syrią, a drugi nad Egiptem. Pomiędzy tymi dwoma władcami, a także pomiędzy ich kolejnymi następcami, których z racji pierwotnego położenia geograficznego w stosunku do ziemi ludu Bożego nazwano królem północy i królem południa, wywiązała się długotrwała rywalizacja, a jej końcowym etapem są zmagania dwóch współczesnych nam potęg światowych. Anioł z góry wyjawił prorokowi Danielowi bieg tych wydarzeń.
7. (a) Skąd wiemy, że w wydarzeniach rozgrywających się na ziemi uczestniczą także niewidzialne moce duchowe? (b) Kto na początku był królem północy, a kto królem południa? Jak się zaczęły ich zmagania?
7 Anioł opisuje najpierw, jak to z pomocą Michała walczył przeciwko duchowym ‛książętom’ Persji i Grecji (Dan. 10:13 oraz 10:20 do 11:1). Ten króciutki wgląd w dziedzinę duchową potwierdza, że w rozgrywkach między narodami uczestniczą nie tylko ludzie. Za widzialnymi władcami człowieczymi kryją się siły demoniczne, które otrzymały tu miano ‛książąt’. Ale lud Boży ma od czasów starożytnych swojego „księcia”, który dodaje mu sił do przeciwstawienia się tym nadziemskim mocom; jest nim Michał (Efez. 6:12). Następnie anioł kieruje naszą uwagę na rywalizację między Syrią a Egiptem. Zaczyna od słów: „A król południa nabierze siły, tak, jeden z jego książąt” (Dan. 11:5a). Tym królem południa był władca Egiptu Ptolemeusz I, który w 312 roku p.n.e. zdobył Jeruzalem. Potem anioł mówi o innym królu, który „weźmie górę nad nim i na pewno będzie panował, mając rozległą władzę, większą niż moc tamtego” (Dan. 11:5b). Chodzi tu o króla północy w osobie Seleukosa I Nikatora, który panował w Syrii i którego królestwo stało się silniejsze od Egiptu.
8. Jakie znaczenie ma dziś dla chrześcijan dokładne spełnienie się pierwszej części proroctwa anioła o królu północy i królu południa?
8 Dalej anioł zapowiada liczne szczegóły rywalizacji między kolejnymi władcami Syrii i Egiptu (Dan. 11:6-19). Relacjonuje je tak dokładnie, iż niektórzy twierdzą, że Księga Daniela musiała powstać dopiero po tych wydarzeniach.a Jednakże uderzająca dokładność owego proroctwa wzmacnia wiarę chrześcijan w spełnienie się tych jego fragmentów, które mają się jeszcze urzeczywistnić „pod koniec dni”.
KSIĄŻĘ PRZYMIERZA
9. Jakie przedsięwzięcie króla północy doprowadziło do tego, że Jezus narodził się w Betlejem?
9 Nie należy się spodziewać, że anioł miałby wyliczać wszystkich władców od czasów Ptolemeusza do „końca dni”. Przeciwnie, po wersecie 19 proroctwo przeskakuje do lat bezpośrednio poprzedzających naszą erę. Czytamy: „I stanie na jego [króla północy] miejscu ten, który sprawi, że poborca przejdzie przez świetne królestwo” (Dan. 11:20). Syria jest już wówczas prowincją Rzymu i króla północy reprezentuje cesarz rzymski August. To on zarządził przeprowadzenie spisu ludności, na skutek czego Jezus narodził się nie w Nazarecie, lecz w Betlejem (Łuk. 2:1-7; Mich. 5:1, Biblia warszawska).
10. Na jaki jeszcze związek między królem północy i Mesjaszem zwrócił uwagę anioł?
10 Następcą Augusta był Tyberiusz, człowiek nikczemny, opisany przez anioła jako „ten, który ma być wzgardzony” (Dan. 11:21). Za jego panowania stłumiono groźny bunt na północnej granicy imperium rzymskiego i zaprowadzono tam spokój. W ten sposób ziściło się proroctwo: „A co do zbrojnych ramion zalewu, będą za jego przyczyną zalane i zostaną złamane”. Prócz tego za czasów Tyberiusza żołnierze rzymscy uśmiercili Jezusa, czym spełnili zapowiedź anioła o złamaniu „Wodza przymierza” (Dan. 11:22; 9:27).
„W CZASIE WYZNACZONYM”
11. (a) Kto w roku 1914 zajmował pozycję króla północy, a kto króla południa? (b) Jakie proroctwo spełniło się „w czasie wyznaczonym”?
11 Proroctwo doprowadza nas wreszcie do „czasu wyznaczonego”, do roku 1914 (Dan. 11:27; Łuk. 21:24). Zmieniła się już tożsamość ludu Bożego. Ponieważ Izrael cielesny odrzucił Mesjasza, wybranym ludem Jehowy został Izrael duchowy, to znaczy zbór chrześcijan namaszczonych duchem (1 Piotra 2:9, 10). Nastąpiły też zmiany na stanowisku obydwu królów. Królem południa stała się najwyraźniej Wielka Brytania wraz ze swym partnerem politycznym, Stanami Zjednoczonymi, a królem północy — Niemcy. Pierwszą wojnę światową przepowiedziano takimi słowami: „W czasie wyznaczonym [król północy] powróci i faktycznie ruszy przeciw południowi; ale okaże się, że na końcu nie będzie tak samo jak z początku” (Dan. 11:29). Wojnę tę wygrał król południa. Sytuacja wyglądała więc inaczej niż „z początku”, czyli wtedy, gdy królem północy był zawsze zwycięski Rzym.
12. Opisz najważniejsze szczegóły wydarzeń światowych po roku 1914, przedstawione w proroctwie, które anioł przekazał Danielowi.
12 Następnie anioł mówi o zmaganiach między tymi dwoma królami od roku 1914, a zwłaszcza o tym, jak mieli występować przeciw ludowi Jehowy. Zapowiada też pojawienie się „obrzydliwości sprowadzającej spustoszenie”, istniejącej dziś w postaci Organizacji Narodów Zjednoczonych (Dan. 11:31). Ustanowienie ONZ było wynikiem współpracy politycznej obu królów, zmierzającej do zaprowadzenia pokoju. Twór ten czeka jednak zagłada, jako przeciwny Królestwu Bożemub (Mat. 24:15; Obj. 17:3, 8). Wreszcie anioł kieruje naszą uwagę na „czas końca” (Dan. 11:40).
„CZAS KOŃCA”
13. (a) Czego dotyczy w tej części proroctwa wyrażenie „czas końca”? (b) Kto od zakończenia drugiej wojny światowej występuje w roli króla północy, a kto w charakterze króla południa?
13 O jaki „czas” tu chodzi? Niekiedy zwrot „czas końca” odnosi się do zakończenia tego systemu rzeczy i oznacza okres od roku 1914 do Armagedonu (Dan. 8:17, 19; 12:4). Jednakże wydarzenia, które się rozegrały w roku 1914, to jest „w czasie wyznaczonym”, przepowiedziano już w wersecie 29, a ta część proroctwa anioła, którą rozpatrujemy obecnie, miała się spełnić dopiero później.c Zatem „czas końca [czas ostateczny, Bw]”, o którym mowa w wersecie 40, musi dotyczyć końcowej fazy 2300 lat zmagań między królem północy a królem południa. Czytajmy więc dalej, śledząc z zapartym tchem wydarzenia, które nastąpią w najbliższej przyszłości. Na arenie międzynarodowej dokonały się tymczasem przesunięcia, które doprowadziły do kolejnej zmiany tożsamości obydwu królów. Po zakończeniu drugiej wojny światowej i upadku hitleryzmu i faszyzmu staliśmy się świadkami rywalizacji między dwiema potęgami: jedna — przedstawiona jako król północy — rozciąga swą sferę wpływów głównie na blok narodów socjalistycznych, a druga — wyobrażona przez króla południa — obejmuje swym panowaniem większą część bloku kapitalistycznego.
14. Jak anioł opisuje króla północy?
14 Nastawienie ostatniego już króla północy trafnie opisano w wersetach 37 i 38: „Na Boga swoich ojców nie będzie zwracał uwagi (...). Ale bogu twierdz na swym miejscu odda chwałę; i bogu, którego nie znali jego ojcowie, będzie oddawał chwałę złotem i srebrem, drogim kamieniem i rzeczami pożądanymi”. Czy te słowa mogą pozostawiać wątpliwości? Dzisiejszy król północy oficjalnie krzewi ateizm, odrzuciwszy bogów różnych religii, które wyznawali jego poprzednicy. Woli zaufać sile oręża — „bogu twierdz”. Bierze udział w szaleńczym wyścigu zbrojeń, za który obaj królowie ponoszą odpowiedzialność. Roczne wydatki na cele obronne sięgnęły w roku 1985 setek miliardów dolarów. Cóż za ogromna ofiara, składana „złotem i srebrem, drogim kamieniem i rzeczami pożądanymi” nienasyconemu bogu — sile zbrojnej!
15, 16. (a) Jak będą się kształtować stosunki między królem północy a królem południa? (b) Co to będzie oznaczać dla ludu Bożego?
15 Do czego ostatecznie miało dojść między obydwoma królami? Anioł mówi: „A w czasie końca [dziejów obydwu królów] król południa wda się z nim w przepychanie; i król północy jak burza zaatakuje go z rydwanami i konnicą, i licznymi okrętami” (Dan. 11:40; Mat. 24:3). Jasne jest więc, że problemu rywalizacji między supermocarstwami nie rozwiążą konferencje na szczycie. Napięcie spowodowane ‛przepychaniem się’ króla południa i rozszerzaniem zasięgu wpływów króla północy może się okresowo nasilać lub słabnąć, w końcu jednak król północy w jakiś sposób zostanie sprowokowany do bardzo gwałtownych posunięć, opisanych przez Daniela.d
16 Ten końcowy okres miał być szczególnie trudny dla ludu Bożego, który w obecnym stuleciu doznał już prześladowań od obydwu królów. Anioł uprzedził, że król północy „wkroczy też do krainy Ozdoby i będzie wiele krain, które się potkną”. „Kraina Ozdoby” to symboliczny kraj ludu Bożego. Słowa anioła muszą zatem znaczyć, że król północy podbija liczne narody oraz atakuje posiadłość duchową ludu Jehowy (Dan. 8:9; 11:41-44; Ezech. 20:6). W wersecie 45 czytamy ponadto: „I zasadzi swoje pałacowe namioty między morzem wielkim a świętą górą Ozdoby”. Innymi słowy zajmuje dogodną pozycję do ostatecznej napaści na raj duchowy ludu Bożego.
„AŻ DO SAMEGO KOŃCA SWEGO”
17. Co nieoczekiwanie sprowokuje króla północy?
17 Ale zanim to nastąpi, wydarzy się coś, czego nie bierze w rachubę ani król północy, ani król południa. Anioł zapowiada: „Nadejdą wszakże wieści, które nim [królem północy] wstrząsną, od wschodu słońca i z północy, i bezwzględnie wyruszy w gniewie wielkim i strasznym, aby unicestwiać i oddawać wielu na zagładę” (Dan. 11:44).
18. (a) Skąd pochodzą „wieści”, o których mówi anioł? (b) Co w końcu spotka króla północy?
18 Jakie to wieści? Wprawdzie anioł tego nie precyzuje, ale ujawnia ich źródło. Przychodzą „od wschodu słońca”, a w Księdze Objawienia wspomniano o Jehowie Bogu i Jezusie Chrystusie jako o „królach ze wschodu słońca” (Obj. 16:12). Ponadto napływają one „z północy”, a Biblia mówi w sposób symboliczny, iż góra Syjon, miasto Króla Wielkiego, Jehowy Boga, leży „na krańcach północnych” (Ps. 48:3, Bw). A więc to „wieści” od Jehowy Boga i Jezusa Chrystusa powodują, że król północy wyrusza na swą ostatnią wielką wyprawę wojenną. Jednakże krok ten okaże się dla niego zgubny w skutkach. W ostatnich słowach wersetu 45 oznajmiono: „Będzie musiał dojść aż do samego końca swego, i nie znajdzie się nikt, kto by mu przyszedł na pomoc”.
19. (a) Co czeka obecny świat, a co spotka „prawych”? (b) Na jakie pytania trzeba jeszcze odpowiedzieć?
19 Potwierdzi się zatem, że ‛nie ma pokoju dla bezbożnych’ (Izaj. 57:21, BT). Dziejom króla północy do końca będą towarzyszyć wojny. Z drugiej strony Jehowa obiecał swym wiernym sługom: „Prawi bowiem zamieszkiwać będą ziemię i nienaganni pozostaną na niej; lecz bezbożni zostaną z ziemi wytraceni” (Prz. 2:21, 22, Bw). A co się stanie z królem południa, gdy król północy dojdzie „aż do samego końca swego”? Co będzie z chrześcijanami, gdy „zasadzi swoje pałacowe namioty” w takim miejscu, że zacznie im zagrażać? (Dan. 11:45). Jak ostatecznie zapanuje pokój na ziemi? Jehowa dał na to wszystko odpowiedź przez swego anioła. Znajdziemy ją w następnych artykułach.
[Przypisy]
a Bliższe szczegóły zawiera rozdział 10 książki pt. „Bądź wola Twoja na ziemi”, wydanej przez Towarzystwo Strażnica.
b Obszerniejsze omówienie tej części proroctwa można znaleźć w rozdziale 11 książki pt. „Bądź wola Twoja na ziemi”.
c Warto również zaznaczyć, że w wersecie 35 wyrażenie „czas końca [czas ostateczny, Bw]” odnosi się jeszcze do przyszłości.
d Zob. książkę pt. „Bądź wola Twoja na ziemi”, strony 277-282.
Spróbuj wyjaśnić:
• Jakie stworzenia duchowe wywierają wpływ na ziemskie posunięcia polityczne?
• Kto w roku 1914 był królem południa, a kto królem północy?
• Jak teraźniejszy król północy czci boga twierdz?
• Jaki nacisk wywrze król północy na lud Boży?
• Co w końcu spotka króla północy?
[Mapa i ilustracje na stronie 10]
[Patrz publikacja]
Morze Wielkie
Syria
Judea
Egipt