Śmiało głoś słowo Boże
„Idź, prorokuj mojemu ludowi” (AMOSA 7:15).
1, 2. Kim był Amos i co mówi o nim Biblia?
PEWIEN świadek na rzecz Jehowy natknął się kiedyś w służbie kaznodziejskiej na duchownego. Ten zaczął wołać: ‛Przestań głosić! Precz stąd!’ Co uczynił ów sługa Jehowy? Czy zastosował się do tego żądania, czy też dalej śmiało głosił słowo Boże? Opisał on swe przeżycia w księdze nazwanej od jego imienia — w biblijnej Księdze Amosa. Zanim omówimy dokładniej spotkanie Amosa z owym duchownym, poznajmy nieco lepiej samego proroka.
2 Kim był Amos? Skąd pochodził? Kiedy żył? Odpowiedzi na te pytania znajdujemy w pierwszym wersecie jego księgi: „Słowa, które Amos, jeden z hodowców owiec w Tekoi, otrzymał (...) za dni Uzzjasza, króla Judy, i za dni Jeroboama, syna Joasza, króla Izraela”. Amos pochodził więc z Judy, z miejscowości Tekoa, leżącej jakieś 16 kilometrów na południe od Jerozolimy. Żył pod koniec IX wieku p.n.e., kiedy Judą rządził Uzzjasz, a Izraelem — Jeroboam II. Amos był hodowcą owiec. Z rozdziału 7, wersetu 14, wynika, że był nie tylko „pasterzem”, lecz zajmował się także ‛nacinaniem fig na sykomorach’. A zatem przez część roku pracował jako robotnik sezonowy. Nacinał lub przekłuwał figi. Ten żmudny zabieg miał przyśpieszyć dojrzewanie owoców.
„Idź, prorokuj”
3. Jak mogą nam pomóc informacje o Amosie, jeśli uważamy, że nie nadajemy się do głoszenia?
3 Amos szczerze przyznał: „Nie byłem prorokiem ani synem proroka” (Amosa 7:14). Nie urodził się więc w rodzinie proroka ani nie odebrał żadnego szkolenia w tym zakresie. Jednakże spośród wszystkich mieszkańców Judy Jehowa nie wybrał do wykonania swego dzieła ani potężnego króla, ani uczonego kapłana, ani bogatego naczelnika, lecz właśnie Amosa. Płynie z tego dla nas niezwykle budująca nauka. Być może nie mamy wysokiego wykształcenia ani nie zajmujemy znaczącej pozycji w społeczeństwie. Ale czy z tego powodu mielibyśmy uważać, że nie nadajemy się do głoszenia słowa Bożego? Wcale nie powinniśmy tak myśleć! Jehowa potrafi nas wyposażyć do rozgłaszania Jego orędzia, i to nawet na niełatwych terenach. Właśnie tak było z Amosem, dlatego każdy, kto chce śmiało głosić słowo Boże, może się wiele nauczyć z przeanalizowania przykładu tego odważnego proroka.
4. Dlaczego Amosowi niełatwo było prorokować w Izraelu?
4 Jehowa polecił Amosowi: „Idź, prorokuj mojemu ludowi, Izraelowi” (Amosa 7:15). Było to niezwykle trudne zadanie. W dziesięcioplemiennym królestwie Izraela żyło się podówczas spokojnie, bezpiecznie i dostatnio. Wielu ludzi miało nie tylko „dom zimowy”, ale też „dom letni”, i to zbudowany nie ze zwykłych glinianych cegieł, lecz z kosztownego „kamienia ciosanego”. Niektórzy posiadali eleganckie sprzęty zdobione kością słoniową i pijali wina z „pięknych winnic” (Amosa 3:15; 5:11). Dlatego Izraelici popadli w ospałość duchową. Teren przydzielony Amosowi naprawdę był bardzo podobny do tego, na którym niejeden z nas pełni dzisiaj służbę kaznodziejską.
5. Jakiej niesprawiedliwości dopuszczali się niektórzy Izraelici?
5 Oczywiście w samym posiadaniu dóbr materialnych nie było nic złego. Jednakże niektórzy Izraelici nagromadzili bogactwa w nieuczciwy sposób. Bogacze ‛oszukiwali maluczkich’, a nawet ‛gnębili ubogich’ (Amosa 4:1). Wpływowi kupcy, sędziowie i kapłani zmawiali się w celu grabienia ubogich. Cofnijmy się więc na chwilę do tamtych czasów i wraz z Amosem przyjrzyjmy się ich poczynaniom.
Łamanie Prawa Bożego
6. Jak izraelscy kupcy wyzyskiwali innych?
6 Amos zabiera nas najpierw na targowisko. Nieuczciwi kupcy ‛pomniejszają efę i powiększają sykl’, a nawet sprzedają poślad, czyli ziarno gorszego gatunku, jako czyste zboże (Amosa 8:5, 6). Jak widać, kupcy na wiele sposobów oszukiwali klientów: fałszowali wagę, zawyżali cenę i sprzedawali produkty niskiej jakości. Doprowadzali ubogich do ruiny, zmuszając ich do zaprzedania się w niewolę. A wtedy nabywali ich „za cenę pary sandałów” (Amosa 8:6). Pomyśl tylko: rodacy byli dla nich warci tyle, co obuwie! Nie tylko upokarzali swych bliźnich, ale też rażąco naruszali Prawo Boże. Ale ci sami odstępczy kupcy skrupulatnie przestrzegali sabatu (Amosa 8:5). Byli więc religijni, lecz tylko na pokaz.
7. Dlaczego kupcy izraelscy mogli bezkarnie łamać Prawo Boże?
7 Jak to jednak możliwe, że owi kupcy zupełnie bezkarnie łamali Prawo Boże, które nakazuje: „Masz miłować swego bliźniego jak samego siebie”? (Kapłańska 19:18). Otóż ich wspólnikami byli ci, którzy powinni stać na straży Prawa, mianowicie sędziowie. W bramie miejskiej, gdzie rozpatrywano sprawy sądowe, ‛brali pieniądze za milczenie i odpychali biednych’. Zamiast chronić ubogich, sędziowie zdradzali ich za łapówkę (Amosa 5:10, 12). Oni także lekceważyli Prawo Boże.
8. Na jakie postępowanie przymykali oczy niegodziwi kapłani?
8 A jak się zachowywali kapłani izraelscy? Aby się o tym przekonać, musimy zajrzeć do innego miejsca. Zobacz, jakich występków dopuszczali się kapłani „w domu swych bogów”! Jehowa powiedział przez Amosa: „Mężczyzna (...) i jego ojciec chodzą do tej samej dziewczyny, aby bezcześcić me święte imię” (Amosa 2:7, 8). Coś podobnego — izraelski ojciec dopuszcza się niemoralności z tą samą nierządnicą świątynną, do której chodzi jego syn! A niegodziwi kapłani przymykają oczy na to zepsucie! (Kapłańska 19:29; Powtórzonego Prawa 5:18; 23:17).
9, 10. Jak Izraelici łamali Prawo Boże i jak przypomina to dzisiejszą sytuację?
9 Jehowa mówi też o innym przewinieniu: „Na szacie wziętej w zastaw wyciągają się przy każdym ołtarzu; a wino ukaranych grzywną piją w domu swych bogów” (Amosa 2:8). Kapłani i ogół społeczeństwa lekceważą przepis z Księgi Wyjścia 22:26, 27, zgodnie z którym płaszcz wzięty w zastaw należy zwrócić przed nastaniem nocy. Zamiast oddać płaszcz, wylegują się na nim, ucztując ku czci fałszywych bogów. A za grzywny wymuszone od ubogich kupują sobie wino, które popijają podczas pogańskich świąt. Na jakież manowce zeszli ze ścieżki czystego wielbienia!
10 Izraelici bezwstydnie łamali dwa największe przykazania Prawa, nakazujące miłować Jehowę oraz bliźniego. Dlatego Jehowa posłał Amosa, żeby zdemaskował ich wiarołomstwo. W naszych czasach narody chrześcijaństwa i cała reszta świata są równie zepsute jak starożytny Izrael. Niektórym ludziom dobrze się powodzi, lecz mnóstwo innych popada w ruinę finansową i doznaje szkód emocjonalnych wskutek niemoralnych praktyk nieuczciwych potentatów finansowych, politycznych i religijnych. Ale Jehowie nie jest obojętny los tych, którzy cierpią i którzy Go szczerze szukają. Dlatego swym dzisiejszym sługom zlecił takie samo zadanie jak Amosowi — mają śmiało głosić Jego słowo.
11. Czego możemy się nauczyć z przykładu Amosa?
11 Ponieważ Amos wykonywał pracę tak podobną do naszej, możemy się od niego sporo nauczyć. Jego przykład pokaże nam: 1) o czym mamy głosić, 2) jak to robić i 3) dlaczego przeciwnicy nie zdołają nas powstrzymać. Przeanalizujmy kolejno te punkty.
Jak możemy naśladować Amosa
12, 13. Jak Jehowa dał Izraelitom odczuć swe niezadowolenie i jaka była ich reakcja?
12 Jako Świadkowie Jehowy koncentrujemy się na głoszeniu o Królestwie i czynieniu uczniów (Mateusza 28:19, 20; Marka 13:10). Ale podobnie jak Amos, kierujemy też uwagę na Boskie przestrogi. Na przykład w Księdze Amosa 4:6-11 prorok wyjaśnia, jak Jehowa wielokrotnie dawał wyraz swemu niezadowoleniu z postawy Izraelitów. Sprowadził na nich „niedostatek chleba”, ‛odmówił im ulewy’, ‛poraził ich spiekotą i rdzą’ i ‛posłał między nich zarazę’. Czy te klęski skłoniły ich do okazania skruchy i zmiany postępowania? Bóg mówi: „Nie wróciliście do mnie”. Lud ten uporczywie odrzucał Jehowę.
13 W końcu Jehowa postanowił ukarać krnąbrnych Izraelitów. Najpierw jednak mieli otrzymać prorocze ostrzeżenie. Bóg oznajmił: „Wszechwładny Pan, Jehowa, nie uczyni nic, jeśli swej poufnej sprawy nie wyjawił swoim sługom prorokom” (Amosa 3:7). Tak jak powiadomił Noego o nadchodzącym potopie i nakazał mu rozgłaszać ostrzeżenie, tak samo polecił Amosowi obwieszczać ostateczną przestrogę. Niestety, Izraelici zlekceważyli orędzie Boże i nie zmienili swego postępowania.
14. Jakie podobieństwa zachodzą między naszymi czasami a czasami Amosa?
14 Zapewne przyznasz, że czasy Amosa były uderzająco podobne do naszych. Jezus Chrystus przepowiedział rozmaite nieszczęścia, które miały nastąpić w czasie końca. Zapowiedział też dzieło głoszenia, mające objąć swym zasięgiem całą ziemię (Mateusza 24:3-14). Jednakże podobnie jak za dni Amosa, tak i dzisiaj większość ludzi lekceważy ów znak czasów oraz orędzie Królestwa. Czeka ich za to taki sam los, jak niegdyś Izraelitów, którzy nie okazali skruchy. Jehowa ostrzegł: „Przygotuj się na spotkanie ze swoim Bogiem, Izraelu” (Amosa 4:12). Izraelici spotkali się ze swym Bogiem, gdy na mocy Jego wyroku zostali pokonani przez armię asyryjską. Dzisiejszy bezbożny świat ‛spotka się z Bogiem’ w Armagedonie (Objawienie 16:14, 16). Ale dopóki Jehowa okazuje cierpliwość, zachęcamy każdego, kogo tylko możemy: „Szukaj Jehowy i żyj” (Amosa 5:6).
Sprzeciw taki, jak wobec Amosa
15-17. (a) Kim był Amacjasz i jak zareagował na obwieszczenia Amosa? (b) Jakie zarzuty wysunął Amacjasz przeciwko Amosowi?
15 Amos pokazał nam nie tylko, o czym mamy głosić, lecz także jak to robić. Podkreślił to w rozdziale 7, gdzie znajdujemy opis kapłana wspomnianego na początku naszych rozważań. Był to „Amacjasz, kapłan z Betel” (Amosa 7:10). W Betel mieścił się ośrodek odstępczej religii praktykowanej w Izraelu, której dominującym elementem był kult cielca. A zatem Amacjasz był kapłanem tamtejszej religii państwowej. Jak zareagował na śmiałe obwieszczenia Amosa?
16 Amacjasz zażądał: „Wizjonerze, idź, uciekaj do ziemi judzkiej i tam jedz chleb, i tam możesz prorokować. Lecz w Betel nie wolno ci już dłużej prorokować, gdyż to jest sanktuarium króla i jest to dom królestwa” (Amosa 7:12, 13). Amacjasz w gruncie rzeczy mówił: ‛Wracaj do domu! My mamy swoją religię’. Próbował też podjudzić władze, by zabroniły Amosowi dalszej działalności. Powiedział królowi Jeroboamowi II: „Amos uknuł spisek przeciw tobie w samym środku domu Izraela” (Amosa 7:10). Oskarżył więc proroka o zdradę, oznajmiając królowi: „Amos bowiem powiedział tak: ‚Jeroboam umrze od miecza; Izrael zaś niechybnie pójdzie ze swej ziemi na wygnanie’” (Amosa 7:11).
17 W tym jednym zdaniu Amacjasz zawarł trzy mylące informacje. Przede wszystkim, że to ‛Amos powiedział tak a tak’. Tymczasem Amos nigdy nie przemawiał we własnym imieniu. Przeciwnie, zawsze mówił: „Oto, co rzekł Jehowa” (Amosa 1:3). Prócz tego prorokowi zarzucono, że zapowiedział: „Jeroboam umrze od miecza”. Ale jak podaje werset 9 rozdziału 7, Amos przekazał słowa Jehowy: „Powstanę z mieczem przeciwko domowi Jeroboama”. Bóg zwiastował więc nieszczęście „domowi Jeroboama”, czyli jego potomstwu. Poza tym według Amacjasza Amos oświadczył: „Izrael (...) niechybnie pójdzie ze swej ziemi na wygnanie”. A przecież Amos prorokował też, że jeśli Izraelici powrócą do swego Boga, dostąpią błogosławieństw. Jak widzimy, Amacjasz za pomocą zręcznie spreparowanych półprawd usiłował doprowadzić do oficjalnego zakazania działalności Amosa.
18. Jakie podobieństwa zachodzą między metodami stosowanymi przez Amacjasza i dzisiejsze duchowieństwo?
18 Czy dostrzegasz wyraźne podobieństwa między metodami Amacjasza a taktyką dzisiejszych przeciwników ludu Jehowy? Tak jak tamten wpływowy kapłan próbował zamknąć Amosowi usta, tak samo niżsi i wyżsi rangą duchowni różnych obrządków usiłują w naszych czasach położyć tamę dziełu głoszenia prowadzonemu przez sług Jehowy. Amacjasz pomawiał Amosa o zdradę. Rozmaici duchowni także zarzucają Świadkom Jehowy, że stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego. I podobnie jak Amacjasz zabiegał o pomoc króla w zwalczaniu Amosa, tak samo kler nakłania swych politycznych sprzymierzeńców do prześladowania czcicieli Jehowy.
Przeciwnicy nie powstrzymają nas od głoszenia
19, 20. Jak Amos zareagował na sprzeciw ze strony Amacjasza?
19 Jak zareagował Amos na sprzeciw Amacjasza? Najpierw zadał mu pytanie: „Czy mówisz: ‚Nie wolno ci prorokować przeciw Izraelowi?’” Następnie ten odważny prorok Jehowy dalej bez wahania głosił orędzie, którego nie mógł ścierpieć Amacjasz (Amosa 7:16, 17). Amos nie dał się zastraszyć. Jakże piękny pozostawił nam przykład! W sprawie głoszenia słowa Bożego nie pójdziemy na żaden kompromis, nawet w krajach, w których nowożytni Amacjaszowie podjudzają do okrutnych prześladowań. Wzorem Amosa nieustannie oznajmiamy: „Tak rzekł Jehowa”. Przeciwnicy nigdy nie zdołają powstrzymać nas od głoszenia, gdyż jest z nami „ręka Jehowy” (Dzieje 11:19-21).
20 Amacjasz powinien był wiedzieć, że jego groźby trafiają w próżnię. Amos już wcześniej wyjaśnił, dlaczego nikt na ziemi nie powstrzyma go od mówienia — i to jest trzeci punkt naszych rozważań. Według Księgi Amosa 3:3-8 prorok za pomocą szeregu pytań i przykładów wykazuje, że nic nie dzieje się bez przyczyny. Następnie konkluduje: „Lew zaryczał! Któż się nie będzie bał? Wszechwładny Pan, Jehowa, przemówił! Któż nie będzie prorokował?” Innymi słowy, Amos oznajmia swym słuchaczom: ‛Tak jak wy nie możecie powstrzymać strachu, gdy słyszycie ryk lwa, tak samo ja nie mogę się powstrzymać od głoszenia słowa Bożego, gdy nakazuje mi to Jehowa’. Do głoszenia pobudzała go zbożna bojaźń, czyli głęboki szacunek dla Jehowy.
21. Jak reagujemy na polecenie Boże, by głosić dobrą nowinę?
21 Nam także Jehowa nakazuje głosić. I jak na to reagujemy? Podobnie jak Amos i pierwsi naśladowcy Jezusa, dzięki pomocy Jehowy śmiało oznajmiamy Jego słowo (Dzieje 4:23-31). Nie zmuszą nas do milczenia ani prześladowania wszczynane przez przeciwników, ani obojętność naszych słuchaczy. Wzorem gorliwego Amosa Świadkowie Jehowy na całym świecie odważnie głoszą dobrą nowinę. Spoczywa na nas powinność ostrzegania ludzi przed nadciągającymi sądami Jehowy. Co będą one obejmować? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w następnym artykule.
Jak byś odpowiedział?
• W jakich warunkach Amos wypełniał polecenie dane przez Boga?
• Dlaczego podobnie jak Amos powinniśmy głosić?
• Z jakim nastawieniem powinniśmy angażować się w głoszenie?
• Dlaczego przeciwnicy nie zdołają powstrzymać nas od głoszenia?
[Ilustracja na stronie 10]
Bóg powierzył swe dzieło Amosowi, nacinaczowi fig
[Ilustracje na stronie 13]
Czy wzorem Amosa śmiało ogłaszasz orędzie Jehowy?