ETANIM

(prawdopodobnie: „trwałe [potoki]; nieprzerwanie płynące [potoki]”).

Siódmy miesiąc księżycowy w izraelskim kalendarzu religijnym, a pierwszy — w świeckim (1Kl 8:2). Przypadał na część września i października. Po niewoli babilońskiej określano go mianem Tiszri; nazwa ta nie występuje w Biblii, ale można ją znaleźć w dziełach powygnaniowych.

W związku ze świętem, które zaczynało się 15 dnia miesiąca Etanim (mniej więcej na początku października), historyk Józef Flawiusz napisał: „W piętnastym dniu tego samego miesiąca — gdy rozpoczyna się pora zimowa — według nakazu Mojżesza każda rodzina winna postawić sobie namiot, który by ją chronił od chłodów tej pory roku” (Dawne dzieje Izraela, III, X, 4).

Początek roku rolniczego. Chociaż po wyjściu Izraelitów z Egiptu pierwszym miesiącem w kalendarzu religijnym został Abib (Nisan), Etanim nadal uważano za pierwszy miesiąc roku świeckiego, czyli rolniczego. W tym czasie zebrane były już niemal wszystkie plony, co zwiastowało zakończenie roku rolniczego. Padające wtedy wczesne deszcze zmiękczały ziemię przed zbliżającą się orką, stanowiącą początek nowego cyklu prac na roli. O Święcie Zbiorów obchodzonym w miesiącu Etanim Jehowa powiedział, że wypadało „przy końcu roku” i „na początku roku”, a więc na przełomie lat (Wj 23:16; 34:22). Warto też zauważyć, że rok jubileuszowy zaczynał się nie w miesiącu Abib, lecz właśnie w Etanim (Kpł 25:8-12).

Późniejsza nazwa tego miesiąca — Tiszri — znaczy „początek roku”; pierwszego dnia Tiszri Żydzi do dziś świętują Rosz Haszana („początek [dosł. głowa] roku”), czyli Nowy Rok.

Święta. W miesiącu Etanim obchodzono kilka świąt. Pierwszy dzień był „dniem trąbienia” (Lb 29:1; Kpł 23:24). Ponieważ jednak dęciem w trąby obwieszczano każdy nów księżyca, tego dnia prawdopodobnie trąbiono dłużej lub częściej (Lb 10:10). Dziesiątego Etanim przypadał doroczny Dzień Przebłagania (Kpł 16:29, 30; 23:27; Lb 29:7). Od dnia 15 do 21 trwało Święto Szałasów, zwane też Świętem Zbiorów, a dnia 22 zwoływano uroczyste zgromadzenie (Kpł 23:34-36). A zatem święta stanowiły znaczną część tego miesiąca.

Wydarzenia, które się rozegrały w miesiącu Etanim. Ponieważ Biblia już od pierwszych kart podaje szczegóły chronologiczne, a pierwsza wzmianka o latach życia dotyczy Adama, więc prawdopodobny wydaje się wniosek, że skoro w starożytności za pierwszy miesiąc uznawano Etanim, to Adam został stworzony właśnie w tym miesiącu (Rdz 5:1-5). Pierwszego dnia pierwszego miesiąca (nazywanego potem Etanim) Noe — po spędzeniu w arce przeszło dziesięciu miesięcy — zdjął jej nakrycie i zobaczył, że wody potopu opadły (Rdz 8:13). Ponad 1300 lat później w tym samym miesiącu Salomon ukończył budowę świątyni jerozolimskiej (1Kl 8:2; 2Kn 5:3). Po zagładzie Jerozolimy w r. 607 p.n.e. w miesiącu Etanim zabito namiestnika Gedaliasza i resztka Izraelitów uciekła do Egiptu; zapoczątkowało to okres całkowitego spustoszenia Judy (2Kl 25:25, 26; Jer 41:1, 2). Z wydarzeniami tymi miał związek „post w miesiącu siódmym” wspomniany w Zachariasza 8:19. Siedemdziesiąt lat później w miesiącu Etanim uwolnieni z Babilonu wygnańcy izraelscy byli już w Jerozolimie, by rozpocząć odbudowę świątyni (Ezd 3:1, 6).

Ponadto dowody wskazują, że na ten miesiąc przypadły narodziny Jezusa, a potem jego chrzest i namaszczenie duchem świętym (zob. JEZUS CHRYSTUS).