Czy nauczasz tak jak Jezus?
„Tłumy były niezmiernie zdumione jego sposobem nauczania; bo nauczał ich jak ktoś mający władzę, a nie jak ich uczeni w piśmie” (MATEUSZA 7:28, 29).
1. Kto podążał za Jezusem w Galilei i jak on na to zareagował?
WSZĘDZIE, gdzie pojawił się Jezus, zbierały się wokół niego tłumy. „Obchodził całą Galileę, nauczając w ich synagogach i głosząc dobrą nowinę o królestwie, i lecząc wszelką dolegliwość i wszelką niemoc wśród ludu”. Wieści o jego działalności rozniosły się szeroko, „szły więc za nim wielkie tłumy z Galilei i Dekapolu, i Jeruzalem, i Judei, i z drugiej strony Jordanu” (Mateusza 4:23, 25). Widząc je, Jezus „litował się nad nimi, były bowiem złupione i porzucone niczym owce bez pasterza”. Kiedy nauczał tych ludzi, dawał poznać, że im współczuje, że darzy ich tkliwymi uczuciami. Było to dla nich niczym balsam na rany, więc się do niego garnęli (Mateusza 9:35, 36).
2. Co oprócz cudów przyciągało do Jezusa tłumy?
2 Jezus dokonywał naprawdę cudownych uzdrowień: oczyszczał trędowatych, głuchym przywracał słuch, ślepym wzrok, ułomnym zdolność chodzenia, a nawet wskrzeszał zmarłych! Te fascynujące przejawy mocy Jehowy, którą posługiwał się Jezus, bez wątpienia działały na ogromne rzesze ludzi jak magnes. Ale przyciągały ich nie tylko cuda — mnóstwo osób przychodziło po to, by dzięki naukom Jezusa dostąpić uzdrowienia pod względem duchowym. Zobaczmy na przykład, jak zareagowali słuchacze słynnego Kazania na Górze: „Gdy Jezus zakończył te słowa, skutek był taki, iż tłumy były niezmiernie zdumione jego sposobem nauczania; bo nauczał ich jak ktoś mający władzę, a nie jak ich uczeni w piśmie” (Mateusza 7:28, 29). Rabini powoływali się na autorytet ustnej tradycji przejętej od poprzedników z dawnych czasów. Natomiast Jezus uczył, powołując się na autorytet Boga: „Wszystko, co mówię, mówię tak, jak mi powiedział Ojciec” (Jana 12:50).
Jego nauki trafiały do serc
3. Jak Jezus różnił się od uczonych w piśmie i faryzeuszy pod względem sposobu przekazywania swego orędzia?
3 Jezus różnił się od uczonych w piśmie i faryzeuszy nie tylko tym, że uczył prawdy od Boga, a nie uciążliwych ustnych tradycji stworzonych przez ludzi, lecz także tym, jak to czynił. Uczeni w piśmie i faryzeusze byli aroganccy i szorstcy, wyniośle domagali się, by ich szumnie tytułowano, tłum zaś mieli w pogardzie, określając go mianem „ludzi przeklętych”. Tymczasem Jezus przejawiał pokorę, łagodność i życzliwość, wczuwał się w cudze położenie, był ustępliwy oraz litował się nad ludźmi. Kiedy uczył, jego słowa były nie tylko trafne, ale też ujmujące, płynęły z serca i trafiały prosto do serc słuchaczy. Jego radosne orędzie przyciągało ludzi: przychodzili posłuchać go wcześnie rano w świątyni, garnęli się do niego i słuchali go z przyjemnością. Wielkie rzesze gromadzące się wokół niego były przekonane, że „nigdy żaden inny człowiek nie mówił jak ten” (Jana 7:46-49; Marka 12:37; Łukasza 4:22; 19:48; 21:38).
4. Co szczególnie podobało się wielu ludziom w sposobie nauczania Jezusa?
4 Jednym z powodów, dla których ludzie tak chętnie słuchali Jezusa, był niewątpliwie sposób, w jaki posługiwał się przykładami. Jezus widział to samo, co inni, ale myślał przy tym o rzeczach, które im nigdy by nie przyszły do głowy. Lilie rosnące na polach, ptaki budujące gniazda, ludzie rozsiewający ziarno, pasterze przyprowadzający zagubione owieczki, kobiety łatające stare ubrania, dzieci bawiące się na placach, rybacy wyciągający sieci — sceny zwyczajne, znane wszystkim, w oczach Jezusa nigdy nie przestawały być interesujące. Gdziekolwiek spojrzał, dostrzegał coś, czym mógł się posłużyć do unaocznienia prawd o Bogu i Jego Królestwie lub do opisania ówczesnego społeczeństwa.
5. Na czym Jezus opierał swe przykłady i dzięki czemu były one skuteczne?
5 Ponieważ Jezus opierał swe przykłady na rzeczach codziennych, które ludzie widzieli mnóstwo razy, więc prawdy w ten sposób zilustrowane szybko i głęboko zapadały w pamięć słuchaczy. Nie tylko docierały do ich uszu, ale też wywoływały w umyśle obrazy, które później mogli sobie łatwo przypomnieć. Unaocznienia Jezusa były proste, nie zawierały zbędnych szczegółów, mogących zaciemnić sprawę i utrudnić zrozumienie przekazywanych nauk. Zastanów się choćby nad przypowieścią o miłosiernym Samarytaninie. Wyraźnie widzisz, jak postępuje dobry bliźni (Łukasza 10:29-37). Przypomnij sobie też dwóch synów, z których pierwszy obiecał pracować w winnicy, ale tego nie zrobił, drugi natomiast zapowiedział, że nie pójdzie tam pracować, a jednak poszedł. Szybko sobie uświadamiasz, że istotą prawdziwego posłuszeństwa jest wykonanie zleconego zadania (Mateusza 21:28-31). Kiedy Jezus nauczał w tak żywy sposób, nikt nie drzemał ani nie błądził myślami. Każdy był bowiem zajęty słuchaniem i angażował swą wyobraźnię.
Podyktowana miłością elastyczność Jezusa
6. Zwłaszcza kiedy warto okazać rozsądną elastyczność?
6 Kiedy w Piśmie Świętym pojawia się słowo „rozsądny”, przypisy w angielskim wydaniu Przekładu Nowego Świata wskazują nieraz, że zawiera ono myśl o ustępliwości czy elastyczności. Jeżeli istnieją okoliczności łagodzące, mądrość od Boga nie jest rygorystyczna. Czasami należy okazać elastyczność świadczącą o rozsądku. Starsi powinni chętnie tak czynić, jeśli uzasadnia to miłość oraz jeśli przemawia za tym skrucha danej osoby (1 Tymoteusza 3:3; Jakuba 3:17). Jezus dał pod tym względem wspaniały przykład, odstępując od ogólnych reguł, gdy wymagało tego miłosierdzie lub współczucie.
7. W jakich sytuacjach Jezus nie trzymał się sztywno ogólnych reguł?
7 Pewnego razu Jezus powiedział: „Kto się mnie zaprze przed ludźmi, tego ja też na pewno się zaprę przed moim Ojcem, który jest w niebiosach”. A mimo to nie odrzucił Piotra, chociaż ten zaparł się go trzykrotnie. Jezus najwyraźniej uwzględnił okoliczności łagodzące (Mateusza 10:33; Łukasza 22:54-62). Takie okoliczności istniały również wtedy, gdy pewna kobieta, nieczysta wskutek upływu krwi, wmieszała się w tłum, naruszając tym Prawo Mojżeszowe. Ale jej także Jezus nie potępił. Rozumiał rozpacz, która ją do tego popchnęła (Marka 1:40-42; 5:25-34; zobacz też Łukasza 5:12, 13). Jezus zabronił apostołom mówić komukolwiek, że jest Mesjaszem, jednakże nie trzymał się sztywno tej reguły, gdyż Samarytance przy studni sam wyjawił, kim jest (Mateusza 16:20; Jana 4:25, 26). W każdym z tych wypadków miłość, miłosierdzie i współczucie uzasadniały taką elastyczność (Jakuba 2:13).
8. Kiedy uczeni w piśmie i faryzeusze naginali przepisy, a kiedy tego nie czynili?
8 Zupełnie inaczej postępowali rygorystyczni uczeni w piśmie i faryzeusze. Sami prowadzali w sabat bydło do wodopoju, nie przejmując się nakazami swej tradycji. A gdyby ich syn lub byk wpadł do studni, wyciągnęliby go, choćby mieli tym pogwałcić sabat. Kiedy zaś chodziło o prosty lud, nie byli skłonni do żadnych ustępstw! Ustanowionych przez siebie wymagań nie chcieli „ruszyć swoim palcem” (Mateusza 23:4; Łukasza 14:5). Dla faryzeuszy reguły były ważniejsze niż ludzie, natomiast dla Jezusa człowiek znaczył więcej niż większość przepisów.
Staje się „synem przykazania”
9, 10. Gdzie rodzice odnaleźli Jezusa po powrocie do Jeruzalem i jak należy rozumieć wzmiankę o zadawaniu przez niego pytań?
9 Niektórzy ubolewają nad tym, że znamy tylko jeden epizod z lat chłopięcych Jezusa. Jednakże wielu nie uświadamia sobie wagi tego wydarzenia. Donosi o nim Ewangelia według Łukasza 2:46, 47: „Po trzech dniach znaleźli go w świątyni, jak siedział pośród nauczycieli i się im przysłuchiwał oraz zadawał im pytania. Wszyscy zaś, którzy się mu przysłuchiwali, byli zadziwieni jego zrozumieniem i odpowiedziami”. Theological Dictionary of the New Testament (Słownik teologiczny Nowego Testamentu), opracowany przez G. Kittela, podsuwa myśl, że w tym wypadku greckie słowo oddane zwrotem ‛zadawał pytania’ nie opisuje zwykłej chłopięcej ciekawości. Może ono odnosić się do pytań zadawanych na rozprawie sądowej lub w trakcie śledztwa, do pytań krzyżowych, a nawet do „podchwytliwych pytań faryzeuszy i saduceuszy”, choćby takich, jakie zanotowano w Ewangelii według Marka 10:2 i 12:18-23.
10 Słownik ten podaje także: „Biorąc pod uwagę takie zastosowania tego wyrazu, można się zastanawiać, czy (...) [Łukasza] 2:46 mówi o pytaniach wynikających z czystej ciekawości chłopca, czy raczej o Jego świetnym udziale w dyskusji. W[erset] 47 potwierdza tę drugą myśl”.a W przekładzie Rotherhama ukazano ową rozmowę jako emocjonującą dysputę: „Wszyscy, którzy go słuchali, nie mogli wyjść z podziwu nad jego zrozumieniem i jego odpowiedziami”. Opisując to zadziwienie, A. Robertson wyjaśnia w dziele Word Pictures in the New Testament (Obrazy słowne w Nowym Testamencie), iż „byli tak zdumieni, że nieomal oczy wyszły im na wierzch”.
11. Jak Maria i Józef zareagowali na to, co ujrzeli i usłyszeli, i jakie przypuszczenie wysnuto w pewnym słowniku teologicznym?
11 Kiedy w końcu pojawili się rodzice Jezusa, „niezmiernie się zdumieli” (Łukasza 2:48). A. Robertson zauważa, że rdzeń greckiego odpowiednika tego zwrotu oznacza „uderzyć, wymierzyć cios”. Następnie dodaje, iż Józefa i Marię „uderzyło” to, co ujrzeli i usłyszeli. Już wtedy Jezus był poniekąd nauczycielem, i to niezwykłym. Z tego zdarzenia w świątyni słownik G. Kittela wyciąga wniosek, że „Jezus już jako chłopiec rozpoczął walkę, w której Jego przeciwnicy musieli w końcu ulec”.
12. Czym odznaczały się późniejsze dyskusje Jezusa z przywódcami religijnymi?
12 I rzeczywiście ulegli! Po latach tą samą metodą zadawania pytań Jezus pokonał faryzeuszy, tak iż „nikt od owego dnia nie śmiał już dalej go pytać” (Mateusza 22:41-46). Saduceusze, którzy podnieśli kwestię związaną ze zmartwychwstaniem, podobnie zostali zmuszeni do milczenia i „nie mieli odwagi zadać mu ani jednego pytania” (Łukasza 20:27-40). Nie lepiej powiodło się uczonym w piśmie. Po rozmowie jednego z nich z Jezusem „już nikt nie miał odwagi go pytać” (Marka 12:28-34).
13. Dlaczego wydarzenie w świątyni miało wielkie znaczenie w życiu Jezusa i na co zdaje się ono wskazywać, jeśli chodzi o to, z czego Jezus już wtedy zdawał sobie sprawę?
13 Dlaczego z całego okresu dorastania Jezusa zostało wybrane i utrwalone właśnie owo zdarzenie z nauczycielami w świątyni? Był to bowiem przełomowy moment w jego życiu. W wieku około 12 lat stał się — używając terminologii stosowanej przez Żydów — „synem przykazania”, zobowiązanym do przestrzegania wszystkiego, czego ono wymaga. Reakcja Jezusa na wyrzuty Marii, że jej i Józefowi przysporzył zgryzot, dowodzi, iż prawdopodobnie zdawał sobie sprawę z cudownego charakteru swych narodzin i swej przyszłej roli Mesjasza. Wskazywałaby na to jego wypowiedź, w której Boga otwarcie nazywa swym Ojcem: „Czyż musieliście mnie szukać? Czy nie wiecie, że ja mam być w domu mego Ojca?” Nawiasem mówiąc, są to pierwsze słowa Jezusa zanotowane w Biblii, ale świadczą one, że już wtedy uświadamiał sobie, w jakim celu Jehowa posłał go na ziemię. Tak więc było to zdarzenie naprawdę wielkiej wagi (Łukasza 2:48, 49).
Jezus kocha i rozumie dzieci
14. Jakie ciekawe wnioski mogą wyciągnąć dla siebie młodzi ze sprawozdania o pobycie młodego Jezusa w świątyni?
14 Doniesienie owo powinno szczególnie zainteresować osoby młode. Wskazuje bowiem, iż dorastający Jezus musiał bardzo pilnie studiować. Mądrość tego 12-letniego „syna przykazania” wprawiła w osłupienie rabinów znajdujących się w świątyni. Jednakże on sam w dalszym ciągu pracował razem z Józefem w warsztacie ciesielskim, „dalej był (...) podporządkowany” jemu i Marii oraz wzrastał „w łasce u Boga i u ludzi” (Łukasza 2:51, 52).
15. Jak Jezus okazał się podporą dla młodych, gdy pełnił swą służbę na ziemi, i co to oznacza dla dzisiejszej młodzieży?
15 W czasie swej ziemskiej służby Jezus był ogromną podporą dla młodych: „Gdy naczelni kapłani i uczeni w piśmie ujrzeli cudowne rzeczy, które czynił, oraz chłopców wołających w świątyni i mówiących: ‚Racz wybawić Syna Dawidowego!’, oburzyli się i rzekli do niego: ‚Czy słyszysz, co oni mówią?’ Jezus im powiedział: ‚Tak. Czy nigdy nie czytaliście: „Z ust niemowląt i ssących zgotowałeś wysławianie”?’” (Mateusza 21:15, 16; Psalm 8:3). W Jezusie mogą też znaleźć oparcie setki tysięcy młodych ludzi, którzy w dobie obecnej zachowują prawość i wysławiają Boga. Wielu z nich okupiło to nawet śmiercią!
16. (a) Jakiej lekcji Jezus udzielił apostołom, gdy postawił między nimi małe dziecko? (b) W jakim bardzo krytycznym okresie swego życia Jezus w dalszym ciągu znajdował czas dla dzieci?
16 Kiedy apostołowie kłócili się, który z nich jest największy, Jezus powiedział do całej dwunastki: „‚Jeśli ktoś chce być pierwszym, to ma być ostatnim ze wszystkich i sługą wszystkich’. I wziął małe dziecko, postawił je pośrodku nich, a objąwszy je ramionami, rzekł do nich: ‚Kto by przyjął jedno z takich małych dzieci ze względu na moje imię, ten przyjmuje mnie; a kto by mnie przyjął, ten przyjmuje nie tylko mnie, lecz także tego, który mnie posłał’” (Marka 9:35-37). Co więcej, poświęcał dzieciom czas nawet w trakcie ostatniej podróży do Jeruzalem, gdzie czekały go okropne próby oraz śmierć: „Pozwólcie małym dzieciom przychodzić do mnie; nie próbujcie ich zatrzymywać, do takich bowiem należy królestwo Boże”. Następnie ‛brał dzieci w ramiona i zaczął je błogosławić, wkładając na nie ręce’ (Marka 10:13-16).
17. Dlaczego Jezus łatwo mógł się wczuć w położenie dzieci i o czym dzieci powinny pamiętać?
17 Jezus wiedział, co to znaczy być dzieckiem w świecie dorosłych. Żył przecież wśród nich jako dziecko, pracował z nimi, był im podporządkowany, dzięki ich miłości czuł się szczęśliwy i bezpieczny. Dzieci — ten sam Jezus jest waszym przyjacielem. On za was umarł, a jeśli będziecie przestrzegać jego przykazań, osiągniecie życie wieczne (Jana 15:13, 14).
18. Jaka zachwycająca myśl powinna nam towarzyszyć, zwłaszcza w obliczu trudności lub niebezpieczeństw?
18 Respektowanie nakazów Jezusa wcale nie jest tak trudne, jak mogłoby się wydawać. Młodzi — on chętnie służy pomocą zarówno wam, jak i każdemu innemu, o czym czytamy w Ewangelii według Mateusza 11:28-30: „Przyjdźcie do mnie wszyscy, którzy się mozolicie i jesteście obciążeni, a ja was pokrzepię. Weźcie na siebie moje jarzmo [lub: „Stańcie ze mną pod moim jarzmem”, przypis w NW] i uczcie się ode mnie, bo jestem łagodnie usposobiony i uniżony w sercu, a znajdziecie pokrzepienie dla dusz waszych. Albowiem moje jarzmo jest miłe, a moje brzemię lekkie”. Wyobraź to sobie: idziesz przez życie wypełnione służbą dla Jehowy, a obok ciebie kroczy Jezus, czyniąc twe jarzmo miłym, a brzemię lekkim. Jakaż to zachwycająca myśl dla każdego z nas!
19. Jakie pytania związane ze sposobem, w jaki nauczał Jezus, warto sobie czasami zadać?
19 Przeanalizowaliśmy zaledwie kilka cech wyróżniających Jezusa jako nauczyciela. Czy w trakcie tych rozważań doszliśmy do wniosku, że nauczamy tak jak on? Kiedy widzimy osoby schorowane lub cierpiące głód duchowy, czy odczuwamy litość i czynimy wszystko, na co nas stać, by im pomóc? Czego uczymy innych: Słowa Bożego czy może własnych poglądów, jak to robili faryzeusze? Czy obserwując wokół siebie jakieś zwykłe rzeczy, dostrzegamy te, którymi można byłoby się posłużyć do wyjaśnienia, unaocznienia, uprzystępnienia lub uwypuklenia prawd duchowych? Czy unikamy sztywnego trzymania się jakichś reguł, jeśli w danych okolicznościach należałoby raczej od nich odstąpić, przejawiając tym miłość i miłosierdzie? A co z dziećmi? Czy okazujemy im taką samą czułą troskę i serdeczną życzliwość jak Jezus? Czy zachęcasz swe dzieci, by zapoznały się dokładniej z postępowaniem Jezusa w wieku chłopięcym? Czy wzorem Jezusa będziesz przejawiać stanowczość, a jednocześnie chętnie i ciepło przyjmować osoby przejęte skruchą, tak jak kokoszka zbiera pod skrzydła swe kurczęta? (Mateusza 23:37).
20. Jaką wspaniałą myślą możemy się krzepić, gdy służymy naszemu Bogu?
20 Jeżeli dokładamy wszelkich starań, by nauczać tak jak Jezus, on z pewnością pozwoli nam ‛stanąć z nim pod jego jarzmem’ (Mateusza 11:28-30).
[Przypis]
a Oczywiście mamy wszelkie podstawy, by wierzyć, że Jezus okazywał należny szacunek starszym od siebie, zwłaszcza osobom o siwych włosach oraz kapłanom (porównaj 3 Mojżeszową 19:32; Dzieje 23:2-5).
Czy zapamiętałeś?
◻ Dlaczego wokół Jezusa gromadziły się tłumy?
◻ Dlaczego Jezus odstępował niekiedy od pewnych reguł?
◻ Jakie wnioski wypływają z tego, że Jezus zadawał pytania nauczycielom w świątyni?
◻ Czego możemy się nauczyć ze sposobu, w jaki Jezus traktował dzieci?