Czy Słowo Boże naucza o reinkarnacji?
KAŻDY, kto bada Biblię, spodziewając się znaleźć w niej potwierdzenie nauki o reinkarnacji, niewątpliwie się rozczaruje. Księga ta nigdzie nie wspomina, że ludzie żyli w poprzednich wcieleniach. Ba, nie zawiera nawet takich wyrażeń, jak „reinkarnacja”, „wędrówka duszy” czy „dusza nieśmiertelna”.
Próbując wytłumaczyć, dlaczego Pismo Święte nie mówi o reinkarnacji, niektórzy jej rzecznicy utrzymują, jakoby w starożytności owa koncepcja była tak popularna, iż nie wymagała żadnych dodatkowych wyjaśnień. Nauka o reinkarnacji faktycznie sięga korzeniami zamierzchłej przeszłości, ale bez względu na to, jak dawno lub jak szeroko była albo nie była znana, otwarte pozostaje pytanie: Czy naucza o niej Biblia?
W Liście 2 do Tymoteusza 3:16, 17 apostoł Paweł napisał: „Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne do nauczania, do upominania, do prostowania, do karcenia w prawości, aby człowiek Boży był w pełni umiejętny, całkowicie wyposażony do wszelkiego dobrego dzieła” (NW). Biblia jest więc natchnionym Słowem Boga, Jego listem do ludzi. Szczery jej badacz może się stać, jak zaznaczył Paweł, „w pełni umiejętny, całkowicie wyposażony” do udzielania odpowiedzi na wszelkie istotne pytania związane z życiem — a także z przeszłością, teraźniejszością oraz przyszłością.
Paweł oświadczył również: „Przyjęliście Słowo Boże, które od nas słyszeliście nie jako słowo ludzkie, ale, jak jest prawdziwie, jako Słowo Boże” (1 Tesaloniczan 2:13). Biblia zawiera myśli Boga, nie zaś niedoskonałego człowieka, toteż nie powinno nas dziwić, że w wielu wypadkach nie popiera poglądów ludzkich, nawet jeśli były one popularne przez długie lata. Może jednak zapytasz: Czy pewne wersety nie nasuwają myśli o reinkarnacji?
Błędnie rozumiane wersety
Zwolennicy reinkarnacji dopatrują się wzmianki o niej w Ewangelii według Mateusza 17:11-13, gdzie Jezus utożsamia Jana Chrzciciela ze starożytnym prorokiem Eliaszem. W wersetach tych czytamy: „Eliasz przyjdzie i wszystko odnowi. Lecz powiadam wam, że Eliasz już przyszedł (...) Wtedy zrozumieli uczniowie, że mówił do nich o Janie Chrzcicielu”.
Czy Jezus chciał przez to dać do zrozumienia, iż Jan Chrzciciel stanowił wcielenie proroka Eliasza? Sam Jan wiedział, że tak nie było. Kiedy przy pewnej okazji zapytano go: „Eliaszem jesteś?”, wyraźnie odparł: „Nie jestem” (Jana 1:21). Jednakże w myśl proroczej zapowiedzi Jan miał poprzedzać Mesjasza „w duchu i mocy Eliaszowej” (Łukasza 1:17; Malachiasza 3:23, 24). Innymi słowy, Jan Chrzciciel był „Eliaszem” w tym sensie, że wykonywał podobne dzieło.
W Ewangelii według Jana 9:1, 2 czytamy: „A [Jezus] przechodząc, ujrzał człowieka ślepego od urodzenia. I zapytali go uczniowie jego, mówiąc: Mistrzu, kto zgrzeszył, on czy rodzice jego, że się ślepym urodził?” Niektórzy wyznawcy reinkarnacji sugerują, że skoro ten mężczyzna przyszedł na świat niewidomy, musiał się dopuścić grzechu w poprzednim życiu.
Ale bez względu na to, dlaczego uczniowie zadali owo pytanie, najistotniejsza jest odpowiedź Jezusa. Oświadczył on: „Ani on nie zgrzeszył, ani rodzice jego” (Jana 9:3). Słowa te zaprzeczają teorii reinkarnacji, głoszącej, jakoby przyczyną ułomności były grzechy popełnione w dawniejszym wcieleniu. Pogląd, iż nikt nie może zgrzeszyć przed urodzeniem, wyraził również apostoł Paweł, pisząc o Ezawie i Jakubie, że ‛się jeszcze nie narodzili ani też nie uczynili nic dobrego lub złego’ (Rzymian 9:11).
Zmartwychwstanie, a nie reinkarnacja
Chociaż Biblia nie popiera nauki o reinkarnacji, nie powinno to nikogo martwić. Pismo Święte zawiera orędzie daleko bardziej pocieszające niż teoria odradzania się w świecie pełnym chorób, smutku, bólu i śmierci. To, co zapowiada Biblia, nie tylko podnosi na duchu, lecz także stanowi prawdę, jest bowiem Słowem samego Boga.
Paweł tak wyraził tę krzepiącą naukę: „Mam w Bogu nadzieję (...) że nastąpi zmartwychwstanie zarówno prawych, jak i nieprawych”. W Chrześcijańskich Pismach Greckich słowo „zmartwychwstanie” bądź jego formy występują ponad 50 razy, zaś Paweł zalicza tę naukę do filarów wiary chrześcijańskiej (Dzieje 24:15, NW; Hebrajczyków 6:1, 2, BT).
Wskrzeszanie z martwych bezsprzecznie dowodzi istnienia śmierci. Żaden fragment Biblii nie sugeruje, jakoby człowiek miał duszę nieśmiertelną. Gdyby faktycznie posiadał duszę, która w chwili zgonu odłączałaby się od ciała i zmierzała do miejsca wiecznego przeznaczenia w niebie lub w piekle albo się odradzała w innym wcieleniu, wówczas zmartwychwstanie byłoby niepotrzebne. Tymczasem jakieś sto wersetów biblijnych wskazuje, iż dusza ludzka jest śmiertelna i podlega zniszczeniu. Biblia konsekwentnie ukazuje śmierć jako przeciwieństwo życia, to znaczy przeciwstawia niebyt istnieniu.
Śmierć, czyli niebyt, stanowiła karę za grzech Adama i Ewy przeciw Bogu. Nie była przejściem do nieśmiertelnego życia gdzieś indziej. Stwórca wyraźnie oświadczył, że wrócą tam, skąd przyszli — do prochu ziemi: „Z niej wzięty zostałeś. Bo prochem jesteś i w proch się obrócisz” (Rodzaju [1 Mojżeszowa] 3:19, Biblia poznańska). Zanim Bóg ich stworzył i umieścił w ziemskim ogrodzie Eden, nie mieli żadnej duszy nieśmiertelnej — podobnie nie posiadali jej po śmierci.
Przywrócenie życia przypomina zbudzenie ze snu, czyli przerwanie odpoczynku. Kiedy na przykład Jezus zamierzał wskrzesić Łazarza, powiedział: „Łazarz (...) udał się na spoczynek, ale ja tam idę, aby go obudzić ze snu” (Jana 11:11, NW). Z kolei o proroku Danielu czytamy: ‛Spoczniesz i powstaniesz do swojego losu u kresu dni’ (Daniela 12:13).
Życie wieczne na ziemi
Co czeka tych, którzy zmartwychwstaną? Biblia mówi o dwóch rodzajach zmartwychwstania: niebiańskim i ziemskim. Zmartwychwstanie ziemskie obejmie przeważającą większość ludzi, którzy dotychczas żyli i zmarli. Natomiast życie w niebie przypada w udziale tylko nielicznym, mającym wraz z Chrystusem panować w niebiańskim Królestwie Bożym (Objawienie 14:1-3; 20:4). Kiedy się rozpocznie zmartwychwstanie ziemskie? Gdy Bóg zniszczy teraźniejszy niegodziwy system i nastanie „nowa ziemia” — nowe, prawe społeczeństwo ludzkie (2 Piotra 3:13; Przypowieści 2:21, 22; Daniela 2:44).
Na „nowej ziemi” nie będzie już chorób ani cierpień. Nawet śmierć zniknie bez śladu, otworzą się natomiast widoki na bezkresne życie. „[Bóg] otrze z ich oczu wszelką łzę, i śmierci już nie będzie ani żałości, ani krzyku, ani bólu już nie będzie. To, co poprzednie, przeminęło” (Objawienie 21:4, NW). Również psalmista zapowiedział: „Sprawiedliwi posiądą ziemię i zamieszkają w niej na wieki” (Psalm 37:29). Podobnie oświadczył Jezus: „Szczęśliwi łagodnie usposobieni, gdyż oni odziedziczą ziemię” (Mateusza 5:5, NW).
Porównaj te wspaniałe obietnice Boże z nauką o reinkarnacji. W myśl tej teorii raz po raz powracasz do życia w tym samym zepsutym, starym systemie rzeczy. Oznacza to, że niemal w nieskończoność będziesz się stykał z niegodziwością, cierpieniami, chorobami i śmiercią. Cóż za przygnębiająca perspektywa!
A zatem na pytania: „Czy już kiedyś żyłeś? Czy będziesz żył znowu?” Biblia odpowiada: Nie wiodłeś żadnego wcześniejszego bytu. Możesz jednak przedłużyć swoje życie, i to na wieczność. W obecnych „dniach ostatnich” teraźniejszego systemu istnieje szansa przetrwania jego końca i wejścia do Bożego nowego świata, w którym nie będzie śmierci (2 Tymoteusza 3:1-5; Objawienie 7:9-15). A gdybyś umarł przed jego nastaniem, możesz mieć nadzieję na zmartwychwstanie do życia wiecznego na rajskiej ziemi (Łukasza 23:43, NW).
Tak czy inaczej, jeżeli okazujesz wiarę w Jezusa, również do ciebie odnoszą się słowa, które skierował on do Marty po śmierci jej brata Łazarza: „Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem! Kto wierzy we Mnie, chociażby nawet umarł, żyć będzie. A każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nigdy nie umrze” (Jana 11:25, 26, Bp).
[Napis na stronie 24]
Adam nie miał duszy nieśmiertelnej, lecz po śmierci obrócił się w proch
[Ilustracja na stronie 25]
Słowo Boże naucza o zmartwychwstaniu, a nie o reinkarnacji