ANTONIA

Twierdza w Jerozolimie pełniąca funkcję koszar dla żołnierzy. Jak podaje Józef Flawiusz, mieściły się w niej komnaty, łaźnie i dziedzińce, na których mogło obozować wojsko (ILUSTRACJA, t. 2, s. 535).

Twierdza Antonia przylegała do pn.-zach. narożnika dziedzińca świątynnego i zapewne stała na miejscu zamku wzniesionego przez Nehemiasza (wspomnianego w Nehemiasza 2:8). Warownia ta została ogromnym kosztem przebudowana i umocniona przez Heroda Wielkiego, który też na cześć Marka Antoniusza zmienił jej nazwę z Baris na Antonia. Herod przechowywał w niej szaty kapłańskie (jak to wcześniej robił arcykapłan i władca żydowski Jan Hyrkan I) — najprawdopodobniej po to, żeby trzymać w szachu arcykapłana.

Według relacji Flawiusza twierdza została zbudowana na skale o wysokości 50 łokci (ok. 22 m). Miała kamienne mury wysokie na 40 łokci (ok. 18 m) i cztery narożne wieże, z których trzy wznosiły się na wysokość 50 łokci (ok. 22 m), a czwarta — 70 łokci (ok. 31 m). Ta ostatnia stała w pd.-wsch. części warowni i roztaczał się z niej widok na cały obszar świątynny (Wojna żydowska, V, V, 8 [238-247]). Przed czasami Heroda twierdza miała głównie chronić przed najazdem z pn., później jednak służyła przede wszystkim do kontrolowania Żydów i nadzorowania tego, co się działo na terenie świątyni, do której dawała bezpośredni dostęp.

Antonię zbudowano na planie kwadratu, z czego wynika, że miała centralnie położony dziedziniec wewnętrzny. Jak uważają niektórzy, właśnie tam Jezus był sądzony przez Piłata (Jn 19:13). Ich zdaniem biblijna „Gabbata” to odkryty na tym terenie kamienny bruk. Ale istnieje też opinia, iż Piłat sądził Jezusa przed pałacem Heroda (zob. KAMIENNY BRUK).

Bardziej wyraźnie nawiązuje do twierdzy Antonia sprawozdanie z Dziejów 21:30-40 i 22:24. To zapewne z jej schodów Paweł przemówił w swojej obronie i dał świadectwo sfanatyzowanemu tłumowi, po czym został zabrany do kwater żołnierskich na przesłuchanie. Najprawdopodobniej w to samo miejsce wrócił po burzliwym posiedzeniu Sanhedrynu i tam też przyszedł jego siostrzeniec, żeby go ostrzec przed spiskiem (Dz 23:10, 16).

Twierdza Antonia została ostatecznie zburzona wraz z miastem i świątynią przez rzymskiego wodza Tytusa w 70 r. n.e.