Co leży u podstaw przywiązania braterskiego
„Przydajcie do waszej (...) pobożności przywiązanie braterskie” (2 PIOTRA 1:5-7, NW).
1. Jaki jest jeden z głównych powodów, dla których spotkania ludu Jehowy są tak radosne?
PEWNEGO razu lekarz nie będący Świadkiem Jehowy przybył na uroczystość rozdania dyplomów misjonarzom z Biblijnej Szkoły Strażnicy — Gilead, wśród których była też jego córka. Ogromne wrażenie wywarło na nim szczęście malujące się na twarzach zgromadzonych tam rzesz, toteż wyraził przekonanie, że ludzie ci z pewnością bardzo rzadko chorują. Dlaczego byli tacy szczęśliwi? I w ogóle dlaczego wszystkie spotkania ludu Jehowy — zebrania w zborze, zgromadzenia obwodowe i okręgowe — są radosnymi wydarzeniami? Czyż nie dlatego, że obecni darzą się nawzajem przywiązaniem braterskim? Bez wątpienia jest to jeden z powodów, dla których mówi się, iż członkowie żadnego innego wyznania nie czerpią ze swej religii tak wiele przyjemności, szczęścia i zadowolenia, jak Świadkowie Jehowy.
2, 3. Jakie dwa greckie słowa opisują uczucia, którymi powinniśmy darzyć siebie nawzajem, i czym się one różnią?
2 Takie przywiązanie braterskie faktycznie miało być widoczne, gdyż apostoł Piotr w pierwszym swoim liście, rozdziale 1 i wersecie 22 powiedział: „Teraz, gdy oczyściliście swe dusze przez posłuszeństwo prawdzie, które doprowadziło do nieobłudnego przywiązania braterskiego, z serca żarliwie umiłujcie się wzajemnie” (NW). Grecki odpowiednik użytego tu wyrażenia „przywiązanie braterskie” zawiera w sobie rdzeń słowa fi·liʹa (uczucie, przywiązanie). Znaczeniowo wiąże się ono z wyrazem a·gaʹpe, zazwyczaj tłumaczonym na „miłość” (1 Jana 4:8). Te dwa terminy: przywiązanie braterskie i miłość, często są stosowane zamiennie, każde z nich ma jednak odrębny sens. Nie powinniśmy ich mylić, jak to czyni wielu tłumaczy Biblii. Oba te słowa przeanalizujemy w tym i w następnym artykule.
3 Omawiając różnice między tymi dwoma wyrazami greckimi, pewien biblista zauważył, że fi·liʹa „wyraźnie wprowadza (...) nastrój ciepła, bliskości i przywiązania”. Z kolei a·gaʹpe wiąże się bardziej z umysłem. Chociaż więc polecono nam miłować (a·gaʹpe) nieprzyjaciół, nie darzymy ich przywiązaniem. Dlaczego? Ponieważ „złe towarzystwo psuje pożyteczne zwyczaje” (1 Koryntian 15:33, NW). O różnicy między tymi dwoma słowami świadczy też wypowiedź apostoła Piotra: „Przydajcie (...) do waszego przywiązania braterskiego miłość” (2 Piotra 1:5-7, NW; porównaj Jana 21:15-17, BT).a
Przykłady szczególnie silnego przywiązania
4. Dlaczego Jezus i Jan darzyli się szczególnie silnym przywiązaniem?
4 Słowo Boże zawiera wiele pięknych przykładów osób, które łączyło szczególnie silne przywiązanie braterskie. Nie rodzi się ono przypadkowo, lecz zbudowane jest na docenianiu wspaniałych przymiotów danego człowieka. Niewątpliwie najlepiej znane jest uczucie Jezusa Chrystusa do apostoła Jana. Oczywiście Jezus darzył przywiązaniem braterskim wszystkich wiernych apostołów, i miał ku temu powody (Łukasza 22:28). Dał temu wyraz między innymi wtedy, gdy umył im nogi, udzielając w ten sposób lekcji pokory (Jana 13:3-16). Najgoręcej jednak pokochał Jana, o czym ten ostatni wielokrotnie wspominał (Jana 13:23; 19:26; 20:2). I tak jak Jezus miał podstawy ku temu, by obdarzyć przywiązaniem uczniów i apostołów, tak też nie bez powodu najmocniej związał się właśnie z Janem. Apostoł ten najbardziej cenił Chrystusa, czemu dał wyraz w swych pismach — zarówno w Ewangelii, jak i w listach powstałych pod natchnieniem. Jakże często porusza w nich temat miłości! O wielkim uznaniu Jana dla zalet duchowych Jezusa świadczy na przykład rozdział 1 oraz rozdziały od 13 do 17 Ewangelii, a także liczne wzmianki o jego bycie przedludzkim (Jana 1:1-3; 3:13; 6:38, 42, 58; 17:5; 18:37).
5. Co można powiedzieć o uczuciu łączącym Pawła i Tymoteusza?
5 Nie chcielibyśmy też pominąć szczególnie silnego przywiązania braterskiego, które łączyło apostoła Pawła i jego chrześcijańskiego współtowarzysza Tymoteusza. Zrodziło się ono z pewnością dzięki temu, że każdy z nich cenił wspaniałe zalety drugiego. W pismach Pawła znajdujemy piękne wypowiedzi na temat Tymoteusza, na przykład: „Nie mam drugiego takiego, który by się tak szczerze troszczył o was (...). Wiecie, że jest on wypróbowany, gdyż jak dziecię ojcu, tak on ze mną służył ewangelii” (Filipian 2:20-22). O gorącym uczuciu Pawła świadczą również te liczne fragmenty listów do Tymoteusza, w których zwraca się bezpośrednio do niego. Przypomnijmy chociażby słowa z pierwszego listu, 6 rozdziału i 20 wersetu: „Tymoteuszu! Strzeż tego, co ci powierzono” (zobacz także 1 Tymoteusza 4:12-16; 5:23; 2 Tymoteusza 1:5; 3:14, 15). Silne przywiązanie Pawła do tego młodego mężczyzny wyraźnie widać zwłaszcza wtedy, gdy porównuje się listy do niego z listem skierowanym do Tytusa. Tymoteusz z pewnością równie wysoko cenił sobie tę przyjaźń, jak to wynika ze słów Pawła z Listu 2 do Tymoteusza 1:3, 4: „Nieustannie ciebie wspominam w modlitwach moich, (...) pomny na łzy twoje, pragnę cię ujrzeć, abym doznał pełnej radości”.
6, 7. Jak bardzo byli przywiązani do siebie Dawid i Jonatan i z czego to wynikało?
6 Również w Pismach Hebrajskich znajdujemy piękne przykłady takiej więzi, która łączyła choćby Dawida i Jonatana. Czytamy, że gdy Dawid zabił Goliata, ‛dusza Jonatana przylgnęła do duszy Dawida i umiłował go Jonatan jak siebie samego’ (1 Samuela 18:1). To szczególnie silne przywiązanie zrodziło się niewątpliwie dzięki temu, że Jonatan cenił gorliwość Dawida dla imienia Jehowy i nieustraszoność, z jaką wystąpił przeciwko olbrzymowi Goliatowi.
7 Jonatan tak bardzo pokochał Dawida, iż z narażeniem życia bronił go przed królem Saulem. Nigdy nie czuł do Dawida urazy za to, że właśnie jego Jehowa wybrał na następcę tronu w Izraelu (1 Samuela 23:17). Dawid równie mocno pokochał Jonatana, o czym świadczą słowa, którymi opłakiwał jego śmierć: „Żal mi ciebie, mój bracie, Jonatanie. Tak bardzo byłeś mi drogi! Więcej ceniłem twą miłość niżeli miłość kobiet”. Ich więź rzeczywiście była zbudowana na głębokim wzajemnym docenianiu (2 Samuela 1:26, BT).
8. Które dwie kobiety szczególnie mocno się kochały i dlaczego?
8 W Pismach Hebrajskich znajduje się także piękny opis niezwykle silnego przywiązania łączącego dwie kobiety: Noemi i jej owdowiałą synową Rut. Przypomnijmy słowa Rut skierowane do teściowej: „Nie nalegaj na mnie, abym cię opuściła i odeszła od ciebie; albowiem dokąd ty pójdziesz i ja pójdę; gdzie ty zamieszkasz i ja zamieszkam; lud twój — lud mój, a Bóg twój — Bóg mój” (Rut 1:16). Czy nie nasuwa się wniosek, że nacechowana tak wielkim docenianiem postawa Rut musiała się zrodzić pod wpływem postępowania Noemi i jej wypowiedzi o Jehowie? (Porównaj Łukasza 6:40).
Przykład apostoła Pawła
9. Co świadczy o tym, że Paweł jest wzorem w przejawianiu przywiązania braterskiego?
9 Jak się przekonaliśmy, apostoł Paweł szczególnie pokochał Tymoteusza. Niemniej dał też wspaniały przykład pod względem darzenia silnym przywiązaniem braterskim wszystkich chrześcijan. Starszym z Efezu powiedział, iż ‛przez trzy lata we dnie i w nocy nie przestawał ze łzami napominać każdego z nich’. Czyż nie był to przejaw gorących uczuć braterskich? Niewątpliwie tak! A oni równie mocno kochali Pawła. Kiedy usłyszeli, że już nigdy go nie ujrzą, „powstał płacz wielki wśród wszystkich, a rzucając się Pawłowi na szyję, całowali go” (Dzieje 20:31, 37). Czy było to przywiązanie braterskie oparte na docenianiu? Ależ tak! O tym, co Paweł czuł do braci, świadczą też słowa zanotowane w Liście 2 do Koryntian 6:11-13: „Usta nasze otwarły się przed wami, Koryntianie, serce nasze szeroko się otwarło; nie u nas jest wam ciasno, ale ciasnota jest w sercach waszych; ponieważ zaś należy się odwzajemniać, przeto jak do dzieci mówię: Rozszerzcie i wy serca wasze!”
10. Jakie przejawy braku przywiązania braterskiego skłoniły Pawła do opowiedzenia w 11 rozdziale Listu 2 do Koryntian o przeżytych próbach?
10 Wielu Koryntian najwyraźniej nie ceniło ani nie darzyło przywiązaniem apostoła Pawła. Niektórzy narzekali: „Listy wprawdzie ważkie są i mocne, lecz jego wygląd zewnętrzny lichy, a mowa do niczego” (2 Koryntian 10:10). Z tych właśnie względów w Liście 2 do Koryntian 11:5, 22-33 Paweł wspomniał o tamtejszych „arcyapostołach” i opowiedział o przebytych próbach.
11. Co świadczy o uczuciach Pawła do chrześcijan w Tesalonice?
11 Serdeczne uczucie Pawła do osób, którym usługiwał, uwidacznia się zwłaszcza w Liście 1 do Tesaloniczan 2:8: „Żywiliśmy dla was taką życzliwość, iż gotowi byliśmy nie tylko użyczyć wam ewangelii Bożej, ale i dusze swoje oddać, ponieważ was umiłowaliśmy”. Paweł tak mocno pokochał tych nowych braci, że gorąco pragnął się dowiedzieć, jak znoszą prześladowania, toteż gdy nie mógł się doczekać wiadomości, posłał do nich Tymoteusza, który ogromnie go pokrzepił przyniesionymi dobrymi wieściami (1 Tesaloniczan 3:1, 2, 6, 7). Leksykon Insight on the Scriptures (Wnikliwe poznawanie Pism) słusznie zauważa: „Pawła i tych, którym usługiwał, łączyło mocne przywiązanie braterskie”.
Docenianie — podstawa przywiązania braterskiego
12. Z jakich powodów mamy okazywać braciom serdeczne przywiązanie?
12 U podstaw przywiązania braterskiego niewątpliwie leży docenianie. Czyż nie jest prawdą, że wszyscy oddani słudzy Jehowy mają zalety, które cenimy, które wzbudzają w nas ciepłe uczucia, i za które ich lubimy? Każdy z nas szuka najpierw Królestwa Bożego i jego sprawiedliwości. Wszyscy mężnie toczymy walkę z naszymi trzema wrogami: z Szatanem i jego demonami, z niegodziwym światem podległym jego władzy i z odziedziczonymi samolubnymi skłonnościami upadłego ciała. Czy nie powinniśmy zawsze wychodzić z założenia, że nasi bracia czynią wszystko, na co ich w danej sytuacji stać? Każdy na świecie albo popiera Jehowę, albo Szatana. Nasi oddani bracia i siostry stoją po stronie Jehowy — czyli po tej samej stronie, co my — toteż zasługują na nasze braterskie przywiązanie.
13. Dlaczego powinniśmy darzyć silnym przywiązaniem starszych?
13 A co można powiedzieć o docenianiu starszych? Czyż pamiętając o ich wysiłkach podejmowanych w interesie zboru, nie powinniśmy darzyć ich gorącym przywiązaniem? Jak każdy z nas muszą się troszczyć o siebie i swe rodziny. Mają też te same obowiązki: Muszą prowadzić studium osobiste, uczęszczać na zebrania zborowe i brać udział w służbie polowej. Ale oprócz tego są obowiązani przygotowywać różne punkty w programie zebrań, wygłaszać wykłady publiczne, a także borykać się z trudnościami pojawiającymi się w zborze, co niekiedy wymaga poświęcania wielu godzin na sprawy sądownicze. Naprawdę chcemy ‛mieć takich ludzi w poszanowaniu’ (Filipian 2:29).
Okazywanie przywiązania braterskiego
14. Które wersety biblijne nakazują przejawiać przywiązanie braterskie?
14 Aby podobać się Jehowie, musimy wzorem Jezusa Chrystusa i Pawła okazywać naszym współwyznawcom gorące przywiązanie braterskie. Czytamy: „Miłością braterską [„przywiązaniem braterskim”, Kingdom Interlinear] jedni drugich miłujcie” (Rzymian 12:10). „O miłości braterskiej [„przywiązaniu braterskim”, Int] nie potrzeba wam pisać, bo jesteście sami przez Boga pouczeni, że należy się nawzajem miłować” (1 Tesaloniczan 4:9). „Miłość braterska [„przywiązanie braterskie”, Int] niechaj trwa” (Hebrajczyków 13:1). Na pewno więc sprawiamy przyjemność naszemu Ojcu niebiańskiemu, gdy okazujemy przywiązanie braterskie Jego ziemskim dzieciom.
15. W jaki sposób można dać wyraz serdecznemu przywiązaniu do braci?
15 W czasach apostolskich chrześcijanie mieli zwyczaj pozdrawiać się nawzajem „pocałunkiem świętym” lub „pocałunkiem miłości” (Rzymian 16:16; 1 Piotra 5:14). Był to wspaniały przejaw przywiązania braterskiego! Dzisiaj w większości rejonów ziemi bardziej stosownym tego wyrazem jest szczery, przyjacielski uśmiech i mocny uścisk dłoni. W krajach Ameryki Łacińskiej, na przykład w Meksyku, prawdziwym przejawem uczuć jest wzięcie się w objęcia. Niewykluczone, że to serdeczne przywiązanie żywione przez braci przyczynia się do wspaniałego wzrostu obserwowanego na tamtych terenach.
16. Jakie możliwości uzewnętrzniania przywiązania braterskiego mamy w Sali Królestwa?
16 Czy po wejściu do Sali Królestwa usilnie staramy się dać wyraz temu, co czujemy do braci? Nie będziemy wtedy szczędzić słów zachęty, zwłaszcza tym, którzy wyglądają na przygnębionych. Polecono nam ‛pokrzepiać w rozmowach dusze przygnębione’ (1 Tesaloniczan 5:14, NW). Jest to z pewnością jeden ze sposobów uzewnętrzniania naszego gorącego przywiązania braterskiego. Możemy także wyrazić uznanie za piękny wykład publiczny, świetnie przedstawiony punkt na zebraniu, wysiłek włożony w przygotowanie zadania przez uczestnika teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej i tak dalej.
17. Jak pewien starszy zjednał sobie serca członków zboru?
17 A co powiedzieć o zapraszaniu różnych osób do domu na posiłek lub niewielki poczęstunek po zebraniu, jeśli nie jest zbyt późno? Czy nie warto zastosować się do rady Jezusa z Ewangelii według Łukasza 14:12-14? Jakiś czas temu dawny misjonarz został zamianowany nadzorcą przewodniczącym w zborze, którego pozostali członkowie byli innej rasy. Odczuł pewien chłód, toteż postanowił jakoś temu zaradzić. Co zrobił? W każdą niedzielę zapraszał jedną rodzinę na posiłek. Nie minął rok, a wszyscy bracia darzyli go serdecznym przywiązaniem.
18. Jak możemy okazywać serdeczne przywiązanie chorym braciom i siostrom?
18 Jeżeli brat lub siostra leżą chorzy w domu bądź w szpitalu, miłość braterska pobudzi nas, by dać im odczuć naszą troskę. A co z osobami przebywającymi w domu opieki? Dlaczegóż by ich nie odwiedzić, nie zatelefonować do nich albo nie wysłać listu z wyrazami miłości?
19, 20. Jak możemy dowieść, że rozszerzamy nasze przywiązanie braterskie?
19 Kiedy w taki sposób okazujemy przywiązanie naszym braciom, możemy zadać sobie pytania: Czy nie jestem stronniczy? Czy moja serdeczność nie zależy od takich czynników, jak kolor skóry, wykształcenie lub sytuacja materialna? Czy nie powinienem przypadkiem skorzystać z zachęty apostoła Pawła skierowanej do chrześcijan w Koryncie i rozszerzyć swe serce? Przywiązanie braterskie skłoni nas do przejawiania pozytywnego nastawienia wobec współwyznawców oraz doceniania ich zalet. Pomoże też radować się z dokonanych przez nich postępów i ustrzec się zazdrości.
20 Serdeczne przywiązanie do braci sprawi, że będziemy także zawsze gotowi nieść im pomoc w służbie polowej. Powinniśmy czynić tak, jak mówi jedna z naszych pieśni (numer 92):
„Słabym pomagaj, wsparciem im bądź,
by udział w służbie też mogli wziąć.
Nowych umacniaj, wciąż buduj ich,
aby obawy nie było już w nich”.
21. Czego możemy się spodziewać, gdy darzymy braci serdecznym przywiązaniem?
21 A zatem nigdy nie zapominajmy, że również do przejawiania przywiązania braterskiego odnosi się zasada podana przez Jezusa w Kazaniu na Górze: „Dawajcie, a będzie wam dane; miarę dobrą, natłoczoną, potrzęsioną i przepełnioną dadzą w zanadrze wasze; albowiem (...) jaką miarą mierzycie, taką i wam odmierzą” (Łukasza 6:38). Kiedy okazujemy przywiązanie braterskie i otaczamy szacunkiem osoby pełniące tak jak my służbę dla Jehowy, sami odnosimy z tego korzyść. Wszyscy, którzy z radością uzewnętrzniają przywiązanie braterskie, są naprawdę szczęśliwi!
[Przypis]
a Zobacz następny artykuł, zatytułowany „Czym jest, a czym nie jest miłość (agape)”.
Jak byś odpowiedział?
◻ Jakie greckie słowa opisują nasze uczucia i czym się od siebie różnią?
◻ Co leży u podstaw przywiązania braterskiego?
◻ Jakie przykłady szczególnie silnego przywiązania braterskiego zawiera Pismo Święte?
◻ Dlaczego powinniśmy darzyć serdecznym przywiązaniem zarówno naszych braci, jak i nadzorców?
[Ilustracja na stronie 15]
Apostoł Piotr usilnie zachęcał braci, by do swej wiary i innych chrześcijańskich zalet przydali przywiązanie braterskie