Czy o tym wiedziałeś?

Dlaczego Jezus zwrócił się do Jehowy w modlitwie „Abba, Ojcze”?

Aramejski wyraz ʼabbáʼ może oznaczać albo „[ten] ojciec”, albo „ojcze”. W Piśmie Świętym pojawia się trzykrotnie — za każdym razem w modlitwie i w odniesieniu do niebiańskiego Ojca, Jehowy. Jaki sens kryje w sobie to słowo?

W dziele The International Standard Bible Encyclopedia wyjaśniono: „W czasach Jezusa słowa ʼabbāʼ używano w codziennej mowie głównie dla wyrażenia przywiązania i szacunku dzieci do ojców”. Było to czułe określenie, jedno z pierwszych słów, którego uczyło się dziecko. Jezus użył tego słowa, gdy na krótko przed śmiercią zanosił do swego Ojca szczególnie żarliwą prośbę. Modląc się w ogrodzie Getsemani, rzekł do Jehowy: „Abba, Ojcze” (Marka 14:36).

„W literaturze żydowskiej okresu grecko-rzymskiego określenie ʼabbāʼ w odniesieniu do Boga występuje niezwykle rzadko, zapewne dlatego, że zwracanie się do Boga w tak poufały sposób uznano by za przejaw zuchwalstwa” — dodaje wspomniane dzieło. Jednakże „okoliczność, iż Jezus (...) posługiwał się tym słowem w modlitwie, stanowi pośrednie potwierdzenie jego wyjątkowej zażyłości z Bogiem”. Pozostałe przykłady użycia w Biblii wyrazu abba — oba w listach apostoła Pawła — wskazują, że określeniem tym posługiwali się w modlitwach również pierwsi chrześcijanie (Rzymian 8:15; Galatów 4:6).

Dlaczego część Biblii spisano po grecku?

Apostoł Paweł oznajmił, że „święte oświadczenia Boże” zostały powierzone Żydom (Rzymian 3:1, 2). Z tego powodu pierwszą część Biblii spisano głównie w ich języku, po hebrajsku. Dlaczego więc drugą, chrześcijańską część Biblii spisano po greckua?

W IV wieku p.n.e. żołnierze Aleksandra Wielkiego mówili różnymi dialektami klasycznej greki, z których powstała potoczna odmiana tego języka, zwana koine. Podboje Aleksandra przyczyniły się do tego, że koine stała się językiem międzynarodowym. W tym czasie Żydzi byli już rozproszeni. Wielu ich przodków uwolnionych paręset lat wcześniej z niewoli babilońskiej nigdy nie powróciło do Palestyny. W rezultacie sporo Żydów zatraciło znajomość czystej hebrajszczyzny i posługiwało się językiem greckim (Dzieje 6:1). Z myślą o nich opracowano Septuagintę, przekład Pism Hebrajskich na powszechnie używaną grekę koine.

W pewnym słowniku biblijnym zauważono, że żaden inny język nie posiadał „bogactwa, elastyczności czy uniwersalnego i międzynarodowego charakteru greki” (Dictionnaire de la Bible). Ze swym rozległym i precyzyjnym słownictwem, szczegółową gramatyką i czasownikami, które trafnie wyrażały subtelne odcienie znaczeniowe, grecki był „językiem komunikacji oraz obiegu i propagowania informacji — dokładnie takim, jakiego potrzebował chrystianizm”. Znakomicie się więc nadawał do utrwalenia na piśmie chrześcijańskiego orędzia.

[Przypis]

[Ilustracja na stronie 13]

Fragment manuskryptu greckiej Septuaginty

[Prawa własności]

Dzięki uprzejmości Israel Antiquities Authority