Miłość przezwycięża niestosowną zazdrość
„Miłość nie jest zazdrosna” (1 KORYNTIAN 13:4).
1, 2. (a) Co Jezus powiedział swym uczniom na temat miłości? (b) Czy można przejawiać jednocześnie miłość i zazdrość? Dlaczego tak odpowiadasz?
MIŁOŚĆ jest cechą rozpoznawczą prawdziwego chrystianizmu. „Po tym wszyscy poznają, że jesteście moimi uczniami, jeśli będziecie się nawzajem miłować” — powiedział Jezus Chrystus (Jana 13:35). Apostoł Paweł wyjaśnił pod natchnieniem, jak miłość powinna wpływać na stosunki wśród chrześcijan. Napisał między innymi: „Miłość nie jest zazdrosna” (1 Koryntian 13:4).
2 Paweł miał tu na myśli niestosowną zazdrość. W przeciwnym wypadku nie mógłby powiedzieć temu samemu zborowi: „Jestem (...) o was zazdrosny zbożną zazdrością” (2 Koryntian 11:2). „Zbożną zazdrość” wzbudzili w nim ludzie mający szkodliwy wpływ na zbór. Skłoniło to Pawła do napisania chrześcijanom w Koryncie drugiego natchnionego listu, zawierającego wiele serdecznych rad (2 Koryntian 11:3-5).
Zazdrość wśród chrześcijan
3. Jak wśród chrześcijan w Koryncie pojawił się problem mający związek z zazdrością?
3 W swym pierwszym liście do braci w Koryncie Paweł musiał się zająć sprawą, która wywoływała nieporozumienia wśród tych nowych chrześcijan. Wywyższali oni pewne jednostki i byli „każdy z osobna (...) nadęci na korzyść jednego, a przeciwko drugiemu”. Prowadziło to do podziałów w zborze, a różne osoby mówiły: „Ja należę do Pawła”, „A ja do Apollosa”, „A ja do Kefasa” (1 Koryntian 1:12; 4:6). Pod kierownictwem ducha świętego Paweł mógł dotrzeć do sedna problemu. Koryntianie postępowali jak osoby usposobione cieleśnie, a nie jak „ludzie duchowi”. Dlatego apostoł napisał: „Jeszcze jesteście cieleśni. Skoro bowiem jest wśród was zazdrość i waśń, to czyż nie jesteście cieleśni i czyż nie postępujecie tak, jak postępują ludzie?” (1 Koryntian 3:1-3).
4. Jakim unaocznieniem posłużył się Paweł, by pomóc braciom wyrobić sobie właściwy pogląd na drugich, i czego można się z tego nauczyć?
4 Paweł pomógł Koryntianom wyrobić sobie właściwy pogląd na zdolności i umiejętności poszczególnych osób w zborze. Zapytał: „Kto sprawia, że się różnisz od drugiego? I cóż masz, czego byś nie otrzymał? A jeśli istotnie otrzymałeś, to dlaczego się chełpisz, jak gdybyś nie otrzymał?” (1 Koryntian 4:7). W 12 rozdziale Listu 1 do Koryntian Paweł wyjaśnił, że należący do zboru przypominają różne członki ciała, takie jak ręka, oko czy ucho. Wykazał, iż Bóg tak je ukształtował, by się wzajemnie o siebie troszczyły. Poza tym napisał: „Jeśli któryś członek zostaje otoczony chwałą, wszystkie inne członki się z nim radują” (1 Koryntian 12:26). Dzisiejsi słudzy Boży powinni się kierować tą zasadą we wzajemnych kontaktach. Zamiast zazdrościć drugim przywilejów lub osiągnięć w służbie dla Boga, mamy się razem z nimi cieszyć.
5. Na co wskazano w Liście Jakuba 4:5 i jak Pismo Święte potwierdza prawdziwość tych słów?
5 Co prawda łatwiej to powiedzieć, niż zrobić. Jak nam przypomina pisarz biblijny Jakub, w każdym grzesznym człowieku tkwi „skłonność do zawiści” (Jakuba 4:5). Do pierwszego morderstwa doszło dlatego, że Kain nie opanował niestosownej zazdrości. Filistyni prześladowali Izaaka z zawiści, iż coraz lepiej mu się powodzi. Rachela zazdrościła swej siostrze wydania na świat licznego potomstwa. To samo uczucie odezwało się w synach Jakuba, gdy zobaczyli, jakimi względami cieszy się ich młodszy brat Józef. Miriam najwyraźniej była zazdrosna o swą nieizraelską bratową. Korach, Datan i Abiram zawistnie uknuli spisek przeciw Mojżeszowi i Aaronowi. W królu Saulu zazdrość wzbudziły sukcesy militarne Dawida. Niewątpliwie przywara ta była też jedną z przyczyn ciągłych sporów między uczniami Jezusa o to, który z nich jest największy. W gruncie rzeczy żaden niedoskonały człowiek nie jest całkowicie wolny od grzesznej „skłonności do zawiści” (1 Mojżeszowa 4:4-8; 26:14; 30:1; 37:11; 4 Mojżeszowa 12:1, 2; 16:1-3; Psalm 106:16; 1 Samuela 18:7-9; Mateusza 20:21, 24; Marka 9:33, 34; Łukasza 22:24).
W zborze
6. Jak starsi mogą opanowywać skłonność do zawiści?
6 Wszyscy chrześcijanie muszą się strzec niestosownej zazdrości oraz zawiści. Dotyczy to także gron starszych, wyznaczonych do sprawowania pieczy nad zborami ludu Bożego. Jeżeli nadzorca odznacza się uniżonością umysłu, nie będzie z pobudek ambicjonalnych próbował się wybić ponad innych. Z drugiej strony, jeśli jeden ze starszych dzięki swym zdolnościom jest wyjątkowo dobrym organizatorem bądź mówcą publicznym, pozostali będą się z tego cieszyć, uważając to za błogosławieństwo dla zboru (Rzymian 12:15, 16). Któryś brat może robić piękne postępy i przejawiać w życiu owoce ducha Bożego. Podczas rozpatrywania jego kwalifikacji starsi winni się wystrzegać wyolbrzymiania jakiejś słabostki, by uzasadnić, dlaczego nie zalecają go na sługę pomocniczego lub nadzorcę. Świadczyłoby to o braku miłości i rozsądku.
7. Do czego może dojść, gdy chrześcijanin otrzymuje zadanie teokratyczne?
7 Kiedy ktoś otrzymuje jakieś zadanie teokratyczne bądź dostępuje błogosławieństwa duchowego, inni członkowie zboru muszą uważać, by nie ogarnęła ich zawiść. Na przykład jakaś zdolna siostra może częściej niż druga przedstawiać pokazy na chrześcijańskich zebraniach. Mogłoby to w niektórych siostrach budzić zazdrość. Być może na podobnym tle doszło do nieporozumień między Ewodią i Syntychą ze zboru w Filippi. Takim chrześcijankom mogłaby się przydać życzliwa zachęta starszych, by pielęgnowały pokorę i były „jednej myśli w Panu” (Filipian 2:2, 3; 4:2, 3).
8. Do jakich grzesznych postępków mogłaby doprowadzić zazdrość?
8 Czasami chrześcijanin wie o jakimś dawnym uchybieniu kogoś, kto obecnie piastuje zaszczytne przywileje w zborze (Jakuba 3:2). Zazdrość mogłaby go skłaniać do rozpowiadania o tym i do podważania jego przydatności do takich zadań. Byłoby to sprzeczne z miłością, która „zakrywa mnóstwo grzechów” (1 Piotra 4:8). Podyktowane zazdrością słowa mogą zburzyć pokój zboru. Uczeń Jakub ostrzegł: „Jeśli w swych sercach macie gorzką zazdrość i swarliwość, to się nie przechwalajcie i nie kłamcie przeciwko prawdzie. Nie jest to mądrość zstępująca z góry, lecz ziemska, zwierzęca, demoniczna” (Jakuba 3:14, 15).
W rodzinie
9. Jak współmałżonkowie mogą zwalczać uczucie zazdrości?
9 Niestosowna zazdrość rozbiła już niejedno małżeństwo. Nieufność wobec współmałżonka nie jest oznaką miłości (1 Koryntian 13:7). Ale czasami jeden partner nieświadomie pobudza drugiego do zazdrości. Może ona na przykład owładnąć żoną, której mąż poświęca uwagę innej kobiecie. Mąż zaś może być zazdrosny, iż żona poświęca sporo czasu na opiekowanie się krewnym będącym w potrzebie. Małżonkowie nieraz nie potrafią ukryć rozdrażnienia, ale są zakłopotani i nie mówią o swych odczuciach, czym tylko komplikują sytuację. Tymczasem zazdrosny współmałżonek nie powinien milczeć, lecz otwarcie powiedzieć, co czuje. Z kolei druga strona ma okazać zrozumienie i zapewniać o swej miłości (Efezjan 5:28, 29). Być może oboje będą musieli walczyć z zazdrością przez unikanie zachowania, które ją wywołuje. Niekiedy zachodzi potrzeba, by chrześcijański nadzorca pomógł żonie zrozumieć, że jego ograniczone, stosowne zainteresowanie osobami płci odmiennej wynika z obowiązków pasterza trzody Bożej (Izajasza 32:2). Oczywiście starszy powinien uważać, by nigdy nie dać żonie uzasadnionego powodu do zazdrości. Musi więc zachowywać równowagę i poświęcać czas na zacieśnianie więzów we własnym małżeństwie (1 Tymoteusza 3:5; 5:1, 2).
10. W jaki sposób rodzice mogą pomagać dzieciom przezwyciężać zazdrość?
10 Również rodzice muszą pomóc swym pociechom zrozumieć, czym jest niestosowna zazdrość. Wśród dzieci nieraz wybuchają sprzeczki, które przeradzają się w bójki. Przyczyną często bywa zazdrość. Ponieważ każdy człowiek ma inne potrzeby, nie można wszystkich dzieci traktować jednakowo. Co więcej, one same także powinny zrozumieć, że każde ma swoje mocne i słabe strony. Jeżeli ciągle zachęca się dziecko, by dorównało innemu, w jednym może to wzbudzić zawiść, a w drugim dumę. Dlatego rodzice mają uczyć dzieci, by oceniały swe postępy na podstawie przykładów ze Słowa Bożego, zamiast rywalizować ze sobą nawzajem. W Biblii czytamy: „Nie popadajmy w próżność, pobudzając się wzajemnie do współzawodnictwa, jedni wobec drugich pałając zawiścią”. Przeciwnie, „niech każdy sprawdza, jakie jest jego dzieło, a wtedy będzie miał powód do radosnego uniesienia ze względu na samego siebie, a nie w porównaniu z drugim” (Galatów 5:26; 6:4). A przede wszystkim chrześcijańscy rodzice muszą szkolić dzieci w ramach regularnego studium Biblii, kierując uwagę na pozytywne i negatywne przykłady zawarte w Słowie Bożym (2 Tymoteusza 3:15).
Przykłady panowania nad zazdrością
11. Jaki wspaniały przykład panowania nad zazdrością dał Mojżesz?
11 W przeciwieństwie do żądnych władzy przywódców tego świata „Mojżesz był człowiekiem bardzo skromnym, najskromniejszym ze wszystkich ludzi, którzy są na ziemi” (4 Mojżeszowa 12:3). Kiedy przewodzenie narodowi w pojedynkę stało się dla niego uciążliwe, Jehowa wyznaczył mu do pomocy 70 innych Izraelitów i udzielił im swego ducha. Ale gdy dwaj z tych mężów zaczęli zachowywać się jak prorocy, Jozue pomyślał, iż niestosownie umniejsza to pozycję Mojżesza. Zamierzał ich powstrzymać, ale Mojżesz pokornie oznajmił: „Czyż byłbyś zazdrosny o mnie? Oby cały lud zamienił się w proroków Pana, aby Pan złożył na nich swojego ducha!” (4 Mojżeszowa 11:29). Mojżesz naprawdę się cieszył, gdy drudzy otrzymywali przywileje służby. Nie zabiegał zazdrośnie o chwałę dla siebie.
12. Co pomogło Jonatanowi ustrzec się zazdrości?
12 Wspaniały przykład tego, iż miłość zapobiega budzeniu się niestosownej zazdrości, dał Jonatan, syn izraelskiego króla Saula. Miał odziedziczyć po ojcu tron, ale Jehowa wybrał na króla Dawida, syna Jessego. Niejeden w takiej sytuacji byłby zazdrosny o Dawida i uznałby go za rywala. Jednakże Jonatan nigdy nie pozwolił, by zawładnęło nim takie uczucie, ponieważ kochał Dawida. Toteż gdy ten dowiedział się o jego śmierci, powiedział: „Żal mi ciebie, mój bracie, Jonatanie. Tak bardzo byłeś mi drogi! Więcej ceniłem twą miłość niżeli miłość kobiet” (2 Samuela 1:26, BT).
Najwspanialsze przykłady
13. Kto jest najlepszym wzorem pod względem przejawiania zazdrości i dlaczego?
13 Najwspanialszy przykład opanowywania nawet stosownej zazdrości dał Jehowa Bóg. On czyni to w sposób doskonały. Każdy potężny przejaw zazdrości Boga zawsze pozostaje w zgodzie z Jego miłością, sprawiedliwością i mądrością (Izajasza 42:13, 14).
14. Jaki przykład dał Jezus w przeciwieństwie do Szatana?
14 Drugi wybitny przykład panowania nad zazdrością dał umiłowany Syn Boży, Jezus Chrystus. „Chociaż istniał w postaci Bożej, nie brał pod uwagę zagarnięcia, mianowicie tego, żeby być równym Bogu” (Filipian 2:6). Jakże krańcowo inaczej postąpił ambitny anioł, który stał się Szatanem Diabłem! Podobnie jak „król babiloński”, Szatan zazdrośnie pragnął ‛zrównać się z Najwyższym’, uczynił więc siebie bogiem i zaczął rywalizować z Jehową (Izajasza 14:4, 14; 2 Koryntian 4:4). Usiłował nawet nakłonić Jezusa, by ‛upadł i dokonał aktu oddania mu czci’ (Mateusza 4:9). Ale nic nie zdołało odwieść Jezusa od pokornego podporządkowania się zwierzchnictwu Jehowy. W odróżnieniu od Szatana Jezus „ogołocił samego siebie i przybrał postać niewolnika, i stał się podobny do ludzi. Co więcej, gdy się znalazł w kształcie człowieka, ukorzył się i stał się posłuszny aż do śmierci, i to śmierci na palu męki”. Całkowicie odrzucił drogę pychy i zazdrości, obraną przez Diabła, i bronił prawowitości władzy swego Ojca. Za wierność „Bóg wyniósł go na zwierzchnie stanowisko i życzliwie dał mu imię, które przewyższa wszelkie inne imię, żeby w imię Jezusa zgięło się wszelkie kolano tych w niebie i tych na ziemi, i tych pod ziemią i żeby wszelki język otwarcie uznał, że Jezus Chrystus jest Panem ku chwale Boga, Ojca” (Filipian 2:7-11).
Przezwyciężanie zazdrości
15. Dlaczego koniecznie musimy trzymać w ryzach zazdrość?
15 W przeciwieństwie do Boga i Chrystusa chrześcijanie są niedoskonali. Grzeszna natura powoduje, iż czasami ulegają niestosownej zazdrości. Nie pozwólmy więc, by popchnęła nas ona do krytykowania współwyznawcy za jakieś drobne potknięcie lub wyimaginowany błąd, lecz stale pamiętajmy o następujących natchnionych słowach: „Nie bądź zbyt sprawiedliwy i nie udawaj zbyt mądrego: dlaczego miałbyś sam siebie gubić?” (Kaznodziei 7:16).
16. Jaką cenną radę na temat zazdrości zamieszczono niegdyś w niniejszym czasopiśmie?
16 Strażnica z 15 marca 1911 roku (wydanie angielskie) tak przestrzegała przed zazdrością: „Chociaż powinniśmy być bardzo gorliwi i bardzo zazdrośni o sprawę Pańską, musimy jednak się starannie upewniać, czy nie chodzi o rzecz osobistą i czy przypadkiem nie jesteśmy wścibscy. Warto też rozważyć, czy powinni się tym zająć starsi oraz czy mamy obowiązek ich o tym powiadomić. Wszyscy winniśmy pałać zazdrością o sprawę Pańską i o Jego dzieło, ale musimy bardzo uważać, by nie była to gorzka zazdrość (...) innymi słowy musimy się starannie upewniać, iż nie zazdrościmy drugim, lecz jesteśmy zazdrośni o nich, o ich dobro i pomyślność” (1 Piotra 4:15).
17. Jak możemy się ustrzec grzesznych uczynków wynikających z zazdrości?
17 Jak będąc chrześcijanami, możemy wystrzegać się pychy, zazdrości i zawiści? Otóż powinniśmy pozwolić duchowi świętemu bez przeszkód oddziaływać na nasze życie. Musimy na przykład modlić się o niego i o pomoc w wydawaniu jego szlachetnych owoców (Łukasza 11:13). Trzeba też uczęszczać na zebrania chrześcijańskie, które rozpoczynają się modlitwą, cieszą się błogosławieństwem Boga oraz wsparciem Jego ducha. Ponadto niezbędne jest studiowanie Biblii, spisanej pod natchnieniem Bożym (2 Tymoteusza 3:16). Należy także uczestniczyć w dziele głoszenia o Królestwie, które jest wykonywane dzięki pomocy świętego ducha Jehowy (Dzieje 1:8). Kolejny sposób poddania się dobroczynnemu wpływowi tego ducha polega na pomaganiu współchrześcijanom przygnębionym wskutek jakiegoś ciężkiego przeżycia (Izajasza 57:15; 1 Jana 3:15-17). Gorliwe wypełnianie tych wszystkich chrześcijańskich obowiązków pomoże nam ustrzec się grzesznych uczynków wynikających z zazdrości, gdyż Słowo Boże zapewnia: „Stale postępujcie według ducha, a nie spełnicie żadnego pragnienia ciała” (Galatów 5:16).
18. Dlaczego nie będziemy musieli zmagać się bez końca z niestosowną zazdrością?
18 Na pierwszym miejscu wśród owoców świętego ducha Bożego wymieniono miłość (Galatów 5:22, 23). Przejawianie jej pomoże nam już teraz dawać odpór grzesznym skłonnościom. Ale co można powiedzieć o przyszłości? Miliony sług Jehowy ma nadzieję na życie w nadchodzącym ziemskim raju, gdzie spodziewają się wydźwignięcia do człowieczej doskonałości. W tym nowym świecie zapanuje miłość i nikt nie będzie ulegał niestosownej zazdrości, bo „również samo stworzenie zostanie uwolnione z niewoli skażenia i dostąpi chwalebnej wolności dzieci Bożych” (Rzymian 8:21).
Myśli do rozważenia
◻ Jakim unaocznieniem pomocnym w przezwyciężaniu zazdrości posłużył się Paweł?
◻ Jak zazdrość mogłaby zakłócić pokój w zborze?
◻ W jaki sposób rodzice mogą uczyć dzieci przezwyciężania zazdrości?
◻ Jak można się ustrzec grzesznych uczynków wynikających z zazdrości?
[Ilustracja na stronie 16]
Nie pozwól, by zazdrość zakłóciła pokój w zborze
[Ilustracja na stronie 17]
Rodzice mogą uczyć dzieci przezwyciężania zazdrości