Śmierć, ostatni nieprzyjaciel, unicestwiona
„Jako ostatni nieprzyjaciel ma zostać unicestwiona śmierć” (1 KOR. 15:26).
1, 2. W jakich warunkach żyli na początku Adam i Ewa i jakie pytania się nasuwają?
KIEDY Adam i Ewa zostali stworzeni, nie mieli żadnych nieprzyjaciół. Byli doskonali i mieszkali w raju. Cieszyli się bliską więzią ze swym Stwórcą jako Jego syn i córka (Rodz. 2:7-9; Łuk. 3:38). Ich widoki na przyszłość Bóg nakreślił w danym im poleceniu (odczytaj Rodzaju 1:28). Do ‛napełnienia ziemi i opanowania jej’ mógł wystarczyć pewien okres. Ale żeby wciąż ‛podporządkowywać sobie wszelkie żywe stworzenie poruszające się po ziemi’, Adam i Ewa musieliby żyć wiecznie. Dzięki temu mogliby zawsze zajmować się tym zadaniem.
2 Dlaczego więc teraz sytuacja wygląda zupełnie inaczej? Jak to się stało, że na drodze do szczęścia ludzkości pojawiło się tylu nieprzyjaciół, a wśród nich ten największy — śmierć? Co Bóg zamierza zrobić, aby ich unicestwić? Odpowiedzi na te i pokrewne pytania można znaleźć w Biblii. Przeanalizujmy kilka jej kluczowych fragmentów.
ŻYCZLIWE OSTRZEŻENIE
3, 4. (a) Jaki nakaz Bóg dał Adamowi i Ewie? (b) Jak ważne było usłuchanie tego nakazu?
3 Wprawdzie Adam i Ewa mieli widoki na życie wieczne, ale nie byli nieśmiertelni. Chcąc żyć, musieli oddychać, pić, spać i jeść. Co ważniejsze, ich życie zależało od utrzymywania więzi z ich Życiodawcą (Powt. Pr. 8:3). Jeżeli chcieli czerpać radość z życia i je zachować, musieli uznawać Boże kierownictwo. Jehowa wyraźnie to uświadomił Adamowi jeszcze przed stworzeniem Ewy. W jaki sposób? „Jehowa Bóg dał też człowiekowi taki nakaz: ‚Z każdego drzewa ogrodu możesz jeść do syta. Ale co do drzewa poznania dobra i zła — z niego nie wolno ci jeść, bo w dniu, w którym z niego zjesz, z całą pewnością umrzesz’” (Rodz. 2:16, 17).
4 „Drzewo poznania dobra i zła” wyobrażało prawo Boga do ostatecznego ustalania, co jest dobre, a co złe. Rzecz jasna Adam miał już poczucie dobra i zła — przecież został stworzony na podobieństwo Boże i otrzymał sumienie. Drzewo to miało uzmysławiać Adamowi i Ewie, że zawsze będą potrzebowali kierownictwa Jehowy. Zjedzenie z tego drzewa byłoby roszczeniem sobie prawa do niezależności moralnej, która wyrządziłaby ogromną szkodę im samym oraz ich przyszłemu potomstwu. Na poważne następstwa takiego postępowania wskazywał nakaz Boży i zawarta w nim kara.
JAK ŚMIERĆ POJAWIŁA SIĘ WŚRÓD LUDZI
5. Jak Adam i Ewa dali się nakłonić do nieposłuszeństwa?
5 Kiedy stworzona została Ewa, Adam poinformował ją o Bożym zakazie. Dobrze znała to ograniczenie i potrafiła je powtórzyć niemal dosłownie (Rodz. 3:1-3). Zrobiła to w rozmowie z kimś, kto podszył się pod ostrożnego z natury węża. W rzeczywistości krył się za nim Szatan Diabeł, duchowy syn Boży, który pozwolił sobie na pielęgnowanie pragnienia niezależności i władzy (por. Jak. 1:14, 15). Aby zrealizować swe niecne cele, zarzucił Bogu kłamstwo. Wmówił Ewie, że jeśli sięgnie po niezależność, wcale nie umrze, lecz stanie się podobna do Boga (Rodz. 3:4, 5). Ewa uwierzyła tym słowom i postąpiła niezależnie, zjadając owoc, a potem skłoniła Adama, by się do niej przyłączył (Rodz. 3:6, 17). Diabeł kłamał (odczytaj 1 Tymoteusza 2:14). Mimo to Adam ‛posłuchał głosu swej żony’. Chociaż wąż mógł sprawiać wrażenie, że jest przyjacielem, Szatan Diabeł w rzeczywistości był okrutnym wrogiem — świadomym tragicznych następstw tego, co zasugerował Ewie.
6, 7. Jak Jehowa osądził winowajców?
6 Adam i Ewa z samolubnych pobudek zbuntowali się przeciw Temu, który dał im życie i wszystko inne. Jehowa oczywiście widział, co zaszło (1 Kron. 28:9; odczytaj Przysłów 15:3). Całej trójce pozwolił wyjawić, jaki mają stosunek do Niego. Jako Ojciec, niewątpliwie czuł się bardzo zraniony (por. Rodz. 6:6). Następnie musiał wystąpić w roli Sędziego — podtrzymał zapowiedź przykrych konsekwencji i wprowadził ją w czyn.
7 Wcześniej Bóg oświadczył Adamowi: „W dniu, w którym (...) zjesz [z drzewa poznania dobra i zła], z całą pewnością umrzesz”. Pod pojęciem „dnia” Adam zapewne rozumiał dzień 24-godzinny. Gdy złamał zakaz Boży, mógł się spodziewać, że Jehowa zacznie działać jeszcze przed zachodem słońca. Bóg zwrócił się do ludzi „o wietrznej porze dnia” (Rodz. 3:8). Przeprowadził swego rodzaju rozprawę — najpierw na podstawie odpowiedzi Adama i Ewy ustalił fakty (Rodz. 3:9-13). Potem wydał wyrok na winowajców (Rodz. 3:14-19). Gdyby Bóg natychmiast ich zgładził, Jego zamierzenie co do Adama i Ewy oraz ich potomstwa spełzłoby na niczym (Izaj. 55:11). Chociaż potwierdził wyrok śmierci i od razu dało się odczuć skutki grzechu, pozwolił pierwszej parze wydać na świat dzieci, które mogły odnieść pożytek z innych powziętych przez Niego postanowień. A zatem z Bożego punktu widzenia Adam i Ewa umarli w dniu, w którym zgrzeszyli. W sensie fizycznym też umarli w ciągu jednego „dnia” liczącego 1000 lat (2 Piotra 3:8).
8, 9. Jak potomkowie Adama odczuli skutki jego grzechu? (Zobacz ilustrację tytułową).
8 Czy dzieci Adama i Ewy odczuły skutki postępowania rodziców? Oczywiście. W Liście do Rzymian 5:12 powiedziano: „Przez jednego człowieka grzech wszedł na świat, a przez grzech — śmierć, i w taki sposób śmierć rozprzestrzeniła się na wszystkich ludzi, ponieważ wszyscy zgrzeszyli”. Pierwszym, który poniósł śmierć, był wierny Abel (Rodz. 4:8). Później inni potomkowie Adama zaczęli się starzeć i umierać. Czy odziedziczyli zarówno grzech, jak i śmierć? Apostoł Paweł odpowiada: „Przez nieposłuszeństwo jednego człowieka wielu stało się grzesznikami” (Rzym. 5:19). W taki oto sposób grzech i śmierć odziedziczone po Adamie stały się nieprzejednanym wrogiem ludzkości, od którego niedoskonali ludzie nie są w stanie się uwolnić. Nie potrafimy dokładnie wyjaśnić, jak Adam przekazał tę smutną spuściznę bliższym i dalszym potomkom, ale jej skutki są wyraźnie widoczne.
9 Biblia całkiem słusznie określa odziedziczony grzech i śmierć mianem „okrycia, które okrywa wszystkie ludy, i tkaniny utkanej nad wszystkimi narodami” (Izaj. 25:7). To dławiące okrycie — niczym misterna pajęczyna potępienia — spowija wszystkich ludzi. Dlatego „w Adamie wszyscy umierają” (1 Kor. 15:22). Nasuwa się więc pytanie, które postawił Paweł: „Któż mnie wyratuje z ciała podlegającego tej śmierci?”. Czy ktokolwiek mógł tego dokonać? (Rzym. 7:24)a.
UNICESTWIENIE GRZECHU I ŚMIERCI
10. (a) Z jakich wersetów biblijnych wynika, że Jehowa unicestwi śmierć adamową? (b) Co te wersety mówią nam o Jehowie i Jego Synu?
10 Tylko Jehowa mógł wyratować Pawła. Zaraz po wzmiance o „okryciu” Izajasz napisał: „Pochłonie on śmierć na zawsze i Wszechwładny Pan, Jehowa, otrze łzy z każdego oblicza” (Izaj. 25:8). Jak ojciec usuwa przyczynę cierpień dzieci i ociera im łzy, tak Jehowa z wielką radością unicestwi śmierć adamową! Pomoże Mu w tym ktoś jeszcze. W Liście 1 do Koryntian 15:22 czytamy: „Jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy zostaną ożywieni”. Podobnie na pytanie: „Któż mnie wyratuje?” Paweł odpowiedział: „Dzięki niech będą Bogu przez Jezusa Chrystusa, naszego Pana!” (Rzym. 7:25). Wyraźnie widać, że miłość, która skłoniła Jehowę do stworzenia rodziny ludzkiej, nie oziębła po buncie Adama i Ewy. Również ten, który brał udział z Jehową w powołaniu do istnienia pierwszych ludzi, nie wyzbył się ciepłych uczuć do ich potomków (Prz. 8:30, 31). Ale jak miało dojść do tego wyzwolenia?
11. Jakie postanowienie powziął Jehowa z myślą o ludzkości?
11 Ludzka niedoskonałość i śmierć są konsekwencją grzechu Adama oraz sprawiedliwego wyroku Jehowy (Rzym. 5:12, 16). W Liście do Rzymian 5:18 czytamy: „Przez jedno wykroczenie doszło do potępienia ludzi wszelkiego pokroju”. Jak Jehowa mógł uchylić potępiający osąd bez unieważniania własnych zasad? Odpowiedź możemy znaleźć w słowach Jezusa: „Syn Człowieczy (...) przyszedł po to, (...) by (...) dać swoją duszę jako okup w zamian za wielu” (Mat. 20:28). Ten pierwszy duchowy Syn Jehowy dał do zrozumienia, że jako urodzony na ziemi doskonały człowiek dostarczy okup. Jak ten okup miał spełnić wymogi sprawiedliwości? (1 Tym. 2:5, 6).
12. Co stanowiło odpowiedni okup, który spełnił wymogi sprawiedliwości?
12 Jezus, jako doskonały człowiek, miał przed sobą widoki podobne do tych, które roztaczały się przed Adamem, zanim zgrzeszył. Zgodnie z zamierzeniem Jehowy ziemia miała zostać napełniona doskonałym potomstwem Adama. Dlatego Jezus, powodowany głęboką miłością do swego Ojca i potomków pierwszego człowieka, złożył w ofierze swe życie — doskonałe ludzkie życie, które odpowiadało temu, co utracił Adam. Następnie Jehowa wskrzesił swego Syna jako istotę duchową (1 Piotra 3:18). Jehowa słusznie uznał ofiarę doskonałego człowieka Jezusa za okup, czyli cenę wykupu, pozwalający odkupić rodzinę Adama i otworzyć przed nią widoki na życie, które on utracił. Można więc powiedzieć, że Jezus zajął miejsce Adama. Apostoł Paweł wyjaśnił: „Tak nawet jest napisane: ‚Pierwszy człowiek, Adam, stał się duszą żyjącą’. Ostatni Adam stał się duchem życiodajnym” (1 Kor. 15:45).
13. Jak „ostatni Adam” zacznie działać na rzecz zmarłych?
13 W końcu nadejdzie czas, gdy „ostatni Adam” zacznie działać jako „duch życiodajny” na rzecz ogółu ludzkości. Większość potomków Adama zostanie przywrócona do życia. Dlaczego? Ponieważ już kiedyś żyli, ale umarli. Dostąpią więc zmartwychwstania (Jana 5:28, 29).
14. Jakie postanowienie Jehowy pomoże odwrócić skutki niedoskonałości, którą Adam przekazał swojemu potomstwu?
14 W jaki sposób ludzkość zostanie uwolniona od odziedziczonej niedoskonałości? Jehowa powołał rząd Królestwa, złożony z „ostatniego Adama” i jego współwładców wybranych spośród ludzi (odczytaj Objawienie 5:9, 10). Ci, którzy towarzyszą Jezusowi w niebie, wiedzą, na czym polega grzeszny stan, bo sami go doświadczyli. Podczas ich wspólnych tysiącletnich rządów mieszkańcy ziemi otrzymają pomoc w pokonaniu niedoskonałości, z którą nie daliby sobie rady o własnych siłach (Obj. 20:6).
15, 16. (a) Czym jest ‛ostatni nieprzyjaciel, śmierć’, i kiedy zostanie unicestwiony? (b) Co według 1 Koryntian 15:28 Jezus uczyni w przyszłości?
15 Pod koniec tysiącletniego panowania Królestwa posłuszna ludzkość zostanie oswobodzona od wszystkich nieprzyjaciół, których sprowadziło na nią nieposłuszeństwo Adama. W Biblii czytamy: „Jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy zostaną ożywieni. Ale każdy we własnym szeregu: Chrystus jako pierwocina, potem ci, którzy należą do Chrystusa [jego współwładcy], podczas jego obecności. Następnie — koniec, gdy przekaże królestwo swemu Bogu i Ojcu, obróciwszy wniwecz wszelki rząd oraz wszelką władzę i moc. Bo on musi królować, aż Bóg położy wszystkich nieprzyjaciół pod jego stopy. Jako ostatni nieprzyjaciel ma zostać unicestwiona śmierć” (1 Kor. 15:22-26). Tak więc śmierć odziedziczona po Adamie nareszcie przestanie istnieć. To „okrycie” spowijające całą ludzkość zostanie usunięte na zawsze (Izaj. 25:7, 8).
16 Swoje natchnione podsumowanie apostoł Paweł kończy słowami: „Gdy już wszystko będzie mu podporządkowane, wtedy również sam Syn podporządkuje się temu, który mu wszystko podporządkował, tak by Bóg był wszystkim dla każdego” (1 Kor. 15:28). Cel rządów Syna zostanie osiągnięty. Wówczas z radością odda on władzę Jehowie i przedstawi Mu doskonałą rodzinę ludzką.
17. Co ostatecznie stanie się z Szatanem?
17 A co z Szatanem, inicjatorem nieszczęść, których zaznaje ludzkość? Odpowiedź znajdujemy w Księdze Objawienia 20:7-15. Podczas ostatecznego wypróbowania wszystkich doskonałych ludzi Szatan będzie się starał ich zwieść. On sam, jak też ci, którzy za nim podążą, zostaną zgładzeni na zawsze — poniosą „drugą śmierć” (Obj. 21:8). Jej ofiary dosięgnie wieczny niebyt, więc śmierć ta nigdy nie będzie unicestwiona. Ale nie jest ona nieprzyjacielem ludzi, którzy kochają swego Stwórcę i Mu służą.
18. Jak się urzeczywistni nakaz, który Bóg dał Adamowi?
18 Następnie posłuszna ludzkość stanie przed Jehową, uznana za godną dostąpienia życia wiecznego. Po jej nieprzyjaciołach nie będzie ani śladu. Nakaz dany niegdyś Adamowi zostanie zrealizowany bez niego. Ziemię napełnią jego potomkowie, którzy z przyjemnością będą o nią dbać i rozkoszować się mnogością form życia. Obyśmy nigdy nie przestali cenić sposobu, w jaki Jehowa, powodowany miłością, unicestwi ostatniego nieprzyjaciela — śmierć!
a W leksykonie Wnikliwe poznawanie Pism tak powiedziano o naukowcach usiłujących wyjaśnić przyczynę starzenia się i śmierci: „Nie biorą pod uwagę, że to sam Stwórca wydał na pierwszą parę ludzką wyrok śmierci, który wykonał w sposób dla człowieka niepojęty” (tom 2, strona 1213).