‛Postępujcie jako dzieci światła’
„[Powinniście się] przyodziać nową osobowością, stworzoną według woli Bożej w prawdziwej sprawiedliwości i lojalności” (EFEZJAN 4:24, NW).
1. Jakich błogosławieństw dostępują czciciele Jehowy i dlaczego?
JEHOWA BÓG jest „Ojcem światłości” i „nie ma w nim żadnej ciemności” (Jakuba 1:17; 1 Jana 1:5). Jego Syn, Jezus Chrystus, powiedział o sobie: „Ja jestem światłością świata; kto idzie za mną, nie będzie chodził w ciemności, ale będzie miał światłość żywota” (Jana 8:12). Dlatego prawdziwi czciciele Jehowy, będący naśladowcami Jego Syna, dostępują oświecenia pod względem umysłowym, moralnym i duchowym i ‛jaśnieją jako źródła światła na świecie’ (Filipian 2:15, NW).
2. Jaka różnica miała w myśl proroctwa uwydatnić się między ludem Bożym a światem?
2 Dawno temu prorok Izajasz przepowiedział pod natchnieniem następującą jaskrawą różnicę: „Bo oto ciemność okrywa ziemię i gęsty mrok spowija ludy, a ponad tobą jaśnieje Jahwe i Jego chwała jawi się nad tobą”. Gdzie indziej czytamy, że cała ludzkość oddalona od Boga podlega wpływowi i mocy „władców tego świata ciemności” (Izajasza 60:2, BT; Efezjan 6:12).
3. Jakie aktualne rady apostoła Pawła żywo nas interesują?
3 Apostołowi Pawłowi bardzo zależało na tym, aby współchrześcijanie nie tonęli w takich mrokach. Nalegał, żeby „już więcej nie postępowali, jak poganie postępują”, a za to ‛postępowali jako dzieci światła’ (Efezjan 4:17; 5:8). Wyjaśnił też, co mieli robić, żeby im się to udało. Obecnie ciemności i mroki spowijające narody stały się jeszcze gęstsze. Świat stacza się coraz niżej pod względem duchowym i moralnym. W rezultacie czciciele Jehowy muszą prowadzić coraz bardziej zaciętą walkę. Dlatego jesteśmy żywo zainteresowani tym, co miał do powiedzenia Paweł.
Uczenie się Chrystusa
4. Co miał na myśli Paweł, gdy powiedział: „Ale wy nie tak nauczyliście się Chrystusa”?
4 Po opisaniu próżnych dążeń oraz nieczystości tego świata apostoł Paweł wrócił myślą do współchrześcijan w Efezie. (Przeczytaj Efezjan 4:20, 21). Ponieważ spędził w tym mieście jakieś trzy lata, głosząc i nauczając, na pewno osobiście znał wielu członków tamtejszego zboru (Dzieje 20:31-35). Kiedy więc powiedział: „Ale wy nie tak nauczyliście się Chrystusa”, wyrażał swe osobiste przekonanie, iż chrześcijan efeskich nie uczono jakiejś pobłażliwej, rozwodnionej wersji prawdy, która by tolerowała rażące występki opisane przez niego w wersetach od 17 do 19. Wiedział, że w sposób właściwy i dokładny uczono ich prawdziwie chrześcijańskiej drogi życiowej, którą mieli podążać wzorem Jezusa Chrystusa. Dlatego nie postępowali już w ciemności, jak narody pogańskie, ale byli dziećmi światła.
5. Jaka jest różnica między tym, kto tylko „jest w prawdzie”, a tym, kto ma prawdę w sobie?
5 Jakie to więc ważne, aby ‛uczyć się Chrystusa’ we właściwy sposób! Czy jest coś, co w gruncie rzeczy przeszkadzałoby nam w poznawaniu Chrystusa? Oczywiście, że tak. Nieco wcześniej, w Efezjan 4:14, Paweł ostrzegł braci: „Abyśmy już nie byli dziećmi, miotanymi i unoszonymi lada wiatrem nauki przez oszustwa ludzkie i przez podstęp, prowadzący na bezdroża błędu”. Najwyraźniej zdarzało się, że niektórzy poznali Chrystusa, ale dalej chodzili drogami tego świata, a nawet próbowali nakłonić do tego innych. Czy na tym przykładzie dostrzegamy, jakie to niebezpieczne, gdy ktoś jedynie „jest w prawdzie” — jak mawiają niektórzy — zamiast mieć prawdę w sobie? W czasach Pawła osoby, które posiadły tylko powierzchowne zrozumienie, szybko i łatwo ulegały namowom innych, co sprawdza się także obecnie. Aby temu zapobiec, Paweł przypomniał Efezjanom, iż powinni ‛dać posłuch Chrystusowi i otrzymywać pouczenia za pośrednictwem Jezusa’ (Efezjan 4:21, NW).
6. Jak możemy dzisiaj uczyć się od Chrystusa, słuchać go i przyjmować od niego pouczenia?
6 Użyte przez Pawła zwroty: ‛uczyć się’, ‛dawać posłuch’ i ‛otrzymywać pouczenia’ nawiązują do studiowania i kształcenia, jak to ma miejsce w szkole. Oczywiście nie możemy dzisiaj usłyszeć samego Jezusa ani też uczyć się czy otrzymywać pouczeń bezpośrednio od niego. Prowadzi on jednak ogólnoświatową kampanię kształcenia biblijnego, posługując się swym ‛wiernym i rozumnym niewolnikiem’ (Mateusza 24:45-47; 28:19, 20, NW). Chcąc ‛uczyć się Chrystusa’ w sposób odpowiedni i dokładny, musimy regularnie przyjmować aktualną strawę duchową, dostarczaną przez klasę niewolnika, pilnie ją studiować — czy to osobiście, czy w zborze — rozmyślać nad nią i wprowadzać w czyn poznawane nauki. Upewniajmy się, czy w pełni spożytkowujemy wszelkie dostarczane nam środki pomocnicze, abyśmy mogli zgodnie z prawdą powiedzieć, iż ‛dajemy mu posłuch i za jego pośrednictwem otrzymujemy pouczenia’.
7. Jakiego ukrytego sensu można się dopatrzyć w słowach Pawła: „Prawda jest w Jezusie”?
7 Warto zaznaczyć, że położywszy nacisk na proces uczenia się, Paweł dodał w Efezjan 4:21: „Gdyż prawda jest w Jezusie”. Niektórzy komentatorzy biblijni zwracają uwagę na fakt, iż Paweł raczej rzadko używał w swych pismach samego imienia Jezus. Rzeczywiście, w Liście do Efezjan uczynił to tylko w tym miejscu. Czy ma to jakieś szczególne znaczenie? Być może Paweł chciał zwrócić uwagę na przykład dany przez Jezusa jako człowieka. Pamiętamy przecież, że Jezus kiedyś powiedział o sobie: „Ja jestem drogą i prawdą, i życiem” (Jana 14:6, BT; Kolosan 2:3). Oznajmił: „Ja jestem (...) prawdą”, ponieważ nie tylko uczył prawdy i o niej mówił, ale też żył nią i był jej uosobieniem. Tak więc prawdziwy chrystianizm nie jest tylko ideą — jest drogą życiową. ‛Uczenie się Chrystusa’ obejmuje wzorowanie się na nim pod względem takiego przyswojenia sobie prawdy. Czy kształtujesz swe życie na wzór Jezusa? Czy codziennie dokładnie kroczysz jego śladami? Tylko pod takim warunkiem będziemy mogli powiedzieć, że postępujemy jako dzieci światła.
‛Odłóżcie starą osobowość’
8. Jakim porównaniem posłużył się Paweł w Efezjan 4:22, 24 i dlaczego jest ono stosowne?
8 Chcąc wykazać, jak można skutecznie ‛uczyć się Chrystusa’ i postępować jako dzieci światła, Paweł wyjaśnił dalej w Efezjan 4:22-24, iż należy poczynić trzy kroki. Oto pierwszy z nich: „Powinniście odłożyć starą osobowość, która odpowiada waszemu poprzedniemu sposobowi prowadzenia się i którą wciąż psują jej zwodnicze pragnienia” (Efezjan 4:22, NW). Słowa „odłożyć” („zdjąć”, Kingdom Interlinear) i „przyodziać” (werset 24) przywodzą na myśl zdejmowanie i nakładanie szaty. Jest to trafiająca do wyobraźni przenośnia, którą Paweł posługiwał się dość często (Rzymian 13:12, 14; Efezjan 6:11-17; Kolosan 3:8-12; 1 Tesaloniczan 5:8). Gdy zabrudzimy lub poplamimy ubranie, na przykład podczas posiłku, to przy pierwszej okazji staramy się je zmienić. Czyż nie tak samo powinniśmy reagować na wszelkie skalanie naszego stanu duchowego?
9. Na czym polega odłożenie starej osobowości?
9 Jak zatem można odłożyć starą osobowość? W języku oryginału czasownik „odłożyć” występuje w formie zwanej aorystem. Wskazuje ona, że dana czynność została podjęta tylko raz bądź też raz na zawsze. Wynika stąd, iż jeśli ktoś odkłada „starą osobowość” („starego człowieka”, Kingdom Interlinear) wraz z „poprzednim sposobem prowadzenia się”, musi to uczynić w sposób stanowczy i zdecydowany — zupełnie i ostatecznie. I nie wolno się nad tym długo zastanawiać ani nawet się wahać. Dlaczego?
10. Dlaczego ten, kto odkłada starą osobowość, musi być stanowczy i zdecydowany?
10 Zwrot „wciąż psują” ukazuje, że „stary człowiek” ulega ciągłej, postępującej degradacji moralnej, posuwając się od złego ku gorszemu. Odrzuciwszy oświecenie duchowe, cały rodzaj ludzki stacza się w rzeczywistości po równi pochyłej. Jest to rezultat ‛zwodniczych pragnień’, jak je nazwał Paweł. Pożądliwości ciała są zwodnicze, ponieważ mogą się wydawać nieszkodliwe, ale w końcu przywodzą do zguby (Hebrajczyków 3:13). Jeżeli wymkną się spod kontroli, doprowadzą do zepsucia i śmierci (Rzymian 6:21; 8:13). Właśnie dlatego trzeba zupełnie odłożyć, zdecydowanie zrzucić starą osobowość, tak jak zdejmuje się zniszczone, brudne ubranie.
Nowy „duch umysłu”
11. Od czego musi się rozpocząć odnowa duchowa?
11 Ktoś, kto wstał z kałuży błota, musi nie tylko zdjąć brudną odzież, ale także dokładnie się umyć, zanim ubierze coś czystego i świeżego. Właśnie to miał na myśli Paweł, podając drugi krok prowadzący do duchowego oświecenia: „Powinniście się odnowić w sile pobudzającej wasz umysł” (Efezjan 4:23, NW). Jak wykazał wcześniej, w wersetach 17 i 18, ludzie z narodów postępują „w próżności umysłu swego” i są „umysłem pogrążeni w mroku” (BT). Ponieważ umysł jest ośrodkiem postrzegania i rozumowania, więc — logicznie rzecz biorąc — to od niego trzeba rozpocząć odnowę. Jak tego dokonać? Przez odnowienie siły pobudzającej nasz umysł, wyjaśnił Paweł. A czym jest ta siła?
12. Czym jest siła pobudzająca umysł?
12 Czy wspomnianą przez Pawła siłą pobudzającą nasz umysł jest duch święty? Nie. Wyrażenie „siła pobudzająca wasz umysł” dosłownie znaczy „duch waszego umysłu”. Nigdzie w Biblii nie powiedziano, jakoby Boży duch święty należał do człowieka lub był jego częścią. Wyraz „duch” znaczy w zasadzie „oddech”, ale w Biblii używany jest także „na określenie siły, która pobudza daną osobę do przejawiania określonego nastawienia, skłonności czy uczuć bądź do podjęcia konkretnego działania lub postępowania” (Insight on the Scriptures, tom 2, strona 1026). A zatem „duch umysłu” jest siłą, która ożywia lub pobudza nasz umysł, czyli nasze nastawienie i skłonności.
13. Dlaczego musimy odnowić skłonność naszego umysłu?
13 Niedoskonały umysł z natury skłania się ku rzeczom fizycznym, cielesnym i materialistycznym (Kaznodziei 7:20; 1 Koryntian 2:14; Kolosan 1:21; 2:18). Nawet jeśli ktoś odłoży starą osobowość z jej niegodziwymi praktykami, a nie zmieni swego grzesznego nastawienia, to prędzej czy później zmusi go ono do powrotu ku temu, czego już zaniechał. Czyż nie przekonało się o tym wiele osób próbujących na przykład rzucić palenie, picie bądź inne złe nawyki? Jeżeli nic nie uczynili, by odnowić siłę pobudzającą ich umysł, nawrót do nałogu był prawie nieunikniony. Prawdziwe przeobrażenie musi obejmować gruntowną przemianę umysłu (Rzymian 12:2).
14. Jak można odnowić siłę pobudzającą umysł?
14 Ale jak odnawiać tę siłę, aby kierowała umysł we właściwą stronę? W tekście greckim czasownik „odnowić się” występuje w czasie teraźniejszym, wyrażającym trwanie danej czynności. Tak więc tę pobudzającą siłę można odnawiać przez ciągłe studiowanie prawd ze Słowa Bożego i rozmyślanie nad ich znaczeniem. Jak podają uczeni, informacje zakodowane w impulsach elektrycznych i chemicznych przepływają w mózgu od neuronu do neuronu przez mnóstwo połączeń zwanych synapsami. „Kiedy zakodowany sygnał przechodzi przez synapsę, zostawia po sobie charakterystyczny ślad i zostaje w jakiś sposób zapamiętany” — czytamy w książce The Brain (Mózg). Jeżeli ten sam sygnał przepływa ponownie, komórki nerwowe rozpoznają go i reagują szybciej. Z czasem rozwija to w danej osobie nowe wzorce myślowe. Jeśli ustawicznie przyswajamy sobie budujące informacje duchowe, kształtujemy dzięki temu nowy sposób myślenia i odnawiamy siłę pobudzającą nasz umysł (Filipian 4:8).
‛Przyodziejcie się nową osobowością’
15. W jakim znaczeniu osobowość chrześcijańska jest nowa?
15 Na koniec Paweł mówi: „[Powinniście się] przyodziać nową osobowością, stworzoną według woli Bożej w prawdziwej sprawiedliwości i lojalności” (Efezjan 4:24, NW). Chrześcijanin faktycznie przyodziewa się nową osobowością. Słowo „nowa” nie odnosi się tu do czasu, ale do jakości. Innymi słowy, nie chodzi o jakąś najnowszą odmianę czegoś, co już było. Jest to zupełnie nowa, świeża osobowość, „stworzona według woli Bożej”. W Kolosan 3:10 Paweł opisał ją w podobny sposób, mówiąc, że „odnawia się na obraz Tego, kto ją stworzył” (NW). A jak powstaje ta nowa osobowość?
16. Dlaczego można powiedzieć, że nowa osobowość jest „stworzona według woli Bożej”?
16 Jehowa Bóg stworzył dwoje pierwszych ludzi, Adama i Ewę, na swój obraz i podobieństwo. Obdarzył ich przymiotami moralnymi i duchowymi, które ich wyodrębniały od stworzeń zwierzęcych i stawiały wysoko ponad nimi (1 Mojżeszowa 1:26, 27). Chociaż bunt naszych prarodziców pogrążył cały rodzaj ludzki w grzechu i niedoskonałości, to jako potomkowie Adama, wciąż potrafimy przejawiać zalety moralne i duchowe. Bóg życzy sobie, by ludzie wierzący w ofiarę okupu wyzbyli się starej osobowości i cieszyli się „chwalebną wolnością dzieci Bożych” (Rzymian 6:6; 8:19-21; Galacjan 5:1, 24).
17. Dlaczego cechami wyróżniającymi nową osobowość są sprawiedliwość i lojalność?
17 Do cech wyróżniających nową osobowość zalicza Paweł prawdziwą sprawiedliwość i lojalność. W ten sposób jeszcze bardziej uwydatnia fakt, że nowa osobowość odnawia się na obraz Tego, który ją stworzył. Psalm 145:17 powiada, że „Jehowa jest sprawiedliwy na wszystkich swych drogach i lojalny we wszystkich swoich dziełach” (NW). A w Objawieniu 16:5 czytamy o Jehowie: „Sprawiedliwy jesteś Ty, Lojalny, któryś jest i któryś był” (NW). Sprawiedliwość i lojalność są nam rzeczywiście niezbędne, jeśli pragniemy żyć jak przystało na istoty stworzone na obraz Boga i odzwierciedlające Jego chwałę. Obyśmy naśladowali ojca Jana Chrzciciela, Zachariasza, którego duch święty pobudził do wysławiania Boga za to, iż udostępnia swemu ludowi „przywilej nieustraszonego pełnienia świętej służby dla niego w lojalności i sprawiedliwości” (Łukasza 1:74, 75, NW).
Stale postępujcie jako dzieci światła
18. Jak Paweł pomógł nam ujrzeć we właściwym świetle drogi tego świata?
18 Szczegółowe rozważenie słów Pawła z Listu do Efezjan 4:17-24 daje nam dużo do myślenia. W wersetach od 17 do 19 Paweł pomaga nam ujrzeć drogi tego świata takimi, jakie naprawdę są. Osoby pozostające w świecie odrzucają poznanie Boga i zatwardzają przed Nim swe serca, tym samym odcinając się od prawdziwego źródła życia. W rezultacie ich wysiłki pozbawione są rzeczywistego celu czy kierunku i okazują się próżne i bezużyteczne. Ludzie ci coraz niżej upadają pod względem moralnym i duchowym. Cóż za żałosny stan! Sytuacja ta stanowi dla nas ważki powód do umocnienia się w postanowieniu, by stale postępować jako dzieci światła.
19. Jak Paweł zachęcił nas na koniec do postępowania, które przystoi dzieciom światła?
19 Następnie w wersetach 20 i 21 Paweł podkreśla konieczność poważnego podchodzenia do uczenia się prawdy — abyśmy nie byli jedynie z nią związani, ale wzorem Jezusa żyli prawdą. Na koniec, w wersetach od 22 do 24, apostoł usilnie nas zachęca do zdecydowanego i stanowczego zrzucenia starej osobowości i przyodziania się nową. Zarazem mamy ustawicznie kierować skłonności naszego umysłu w stronę tego, co budujące i duchowe. Przede wszystkim jednak musimy wciąż postępować jako dzieci światła, prosząc przy tym Jehowę o pomoc. „Bo to Bóg powiedział: ‚Niech światłość zaświeci z ciemności’ i oświecił nasze serca, aby je rozjaśnić chwalebną wiedzą o Bogu przez oblicze Chrystusa” (2 Koryntian 4:6, NW).
Czy sobie przypominasz?
◻ Jak możemy dzisiaj ‛uczyć się Chrystusa’?
◻ Dlaczego ten, kto odkłada starą osobowość, musi to zrobić w sposób stanowczy?
◻ Czym jest siła pobudzająca umysł i jak się odnawia?
◻ Jakie przymioty wyróżniają nową osobowość?
[Ilustracja na stronie 15]
Jezus powiedział: „Ja jestem drogą i prawdą, i życiem”
[Ilustracja na stronie 16]
„Zrzućcie starą osobowość z jej praktykami”: zapalczywością, gniewem, złością, bluźnierstwem, nieprzyzwoitą mową i kłamstwem (Kolosan 3:8, 9, NW)
[Ilustracja na stronie 17]
‛Przyodziejcie się nową osobowością, stworzoną według woli Bożej w prawdziwej sprawiedliwości i lojalności’ (Efezjan 4:24, NW)