Prawo Chrystusowe

„Podlegam prawu względem Chrystusa” (1 KORYNTIAN 9:21).

 1, 2. (a) Jak ludzie mogliby uniknąć popełnienia wielu błędów? (b) Czego chrześcijaństwo nie potrafiło się nauczyć z dziejów judaizmu?

„NARODY i rządy nigdy nic się nie nauczyły z historii i nigdy nie postępowały zgodnie z wnioskami, które należało z niej wysnuć”. Taką opinię wyraził niemiecki filozof żyjący w XIX wieku. Dzieje człowieka nazwano nawet „pochodem głupoty”, straszliwym ciągiem bezmyślnych pomyłek i kryzysów, których nieraz dałoby się uniknąć, gdyby ludzie chcieli się uczyć na dawniejszych błędach.

² Ową niechęć do uczenia się na dawnych błędach uwypuklono w poniższych rozważaniach na temat prawa Bożego. Jehowa Bóg zastąpił Prawo Mojżeszowe czymś lepszym — prawem Chrystusowym. Jednakże przywódcy chrześcijaństwa, którzy twierdzą, że nauczają i przestrzegają tego prawa, nie wyciągnęli żadnych wniosków z całkowicie bezmyślnego postępowania faryzeuszy. Skutkiem tego nadużywają prawa Chrystusowego i je wypaczyli, tak samo jak judaizm zniekształcił Prawo Mojżeszowe. Jak to możliwe? Zastanówmy się najpierw nad samym prawem Chrystusowym — czym jest, kto i w jaki sposób mu podlega oraz co je odróżnia od Prawa Mojżeszowego. Potem zobaczymy, jaki niewłaściwy użytek robi z niego chrześcijaństwo. Obyśmy nauczyli się czegoś z historii i odnieśli z tego korzyść!

Nowe przymierze

 3. Co Jehowa obiecał w związku z nowym przymierzem?

³ Któż inny oprócz Jehowy Boga mógł ulepszyć doskonałe Prawo? Przymierze Prawa Mojżeszowego było doskonałe (Psalm 19:8). Niemniej Jehowa obiecał: „Oto idą dni (...) że zawrę z domem izraelskim i z domem judzkim nowe przymierze. Nie takie przymierze, jakie zawarłem z ich ojcami”. Dziesięć Przykazań będących istotą Prawa Mojżeszowego spisano na kamiennych tablicach. Ale o nowym przymierzu Jehowa powiedział: „Złożę mój zakon w ich wnętrzu i wypiszę go na ich sercu” (Jeremiasza 31:31-34).

 4. (a) Który Izrael jest objęty nowym przymierzem? (b) Kto jeszcze oprócz Izraelitów duchowych podlega prawu Chrystusowemu?

⁴ Kto miał być objęty tym nowym przymierzem? Na pewno nie literalny „dom izraelski”, który odrzucił Pośrednika tego przymierza (Hebrajczyków 9:15). Nowy Izrael, „Izrael Boży”, to naród Izraelitów duchowych (Galatów 6:16; Rzymian 2:28, 29). Później do tej małej grupy namaszczonych chrześcijan miała dołączyć „wielka rzesza” ze wszystkich narodów, która również pragnie oddawać cześć Jehowie (Objawienie 7:9, 10; Zachariasza 8:23). Chociaż jej członkowie nie są uczestnikami nowego przymierza, ich także obowiązuje prawo (porównaj 3 Mojżeszową 24:22; 4 Mojżeszowa 15:15). Obie te grupy stanowią „jedną trzodę” posłuszną „jednemu pasterzowi”, toteż zgodnie ze słowami apostoła Pawła ‛podlegają prawu względem Chrystusa’ (Jana 10:16; 1 Koryntian 9:21). Paweł nazwał to nowe przymierze „lepszym”. Dlaczego? Między innymi dlatego, że nie opiera się ono na cieniach tego, co ma nadejść, ale na spełnionych obietnicach (Hebrajczyków 8:6; 9:11-14).

 5. Jaki jest cel nowego przymierza i dlaczego zostanie on osiągnięty?

⁵ Jaki jest cel tego przymierza? Ma ono wyłonić naród królów i kapłanów, którzy zjednają całej ludzkości błogosławieństwa (2 Mojżeszowa 19:6; 1 Piotra 2:9; Objawienie 5:10). Przymierze Prawa zawarte za pośrednictwem Mojżesza nigdy nie doprowadziło do rzeczywistego powstania takiego narodu, gdyż Izrael jako całość zbuntował się i zaprzepaścił swą szansę (porównaj Rzymian 11:17-21). Ale nowe przymierze na pewno osiągnie swój cel, ponieważ opiera się na całkiem innym prawie. Pod jakim względem jest ono inne?

Prawo związane z wolnością

 6, 7. Dlaczego prawo Chrystusowe zapewnia większą miarę wolności niż Prawo Mojżeszowe?

⁶ Prawo Chrystusowe często jest kojarzone z wolnością (Jana 8:31, 32). Zostało nazwane „prawem wolnego ludu” oraz „doskonałym prawem związanym z wolnością” (Jakuba 1:25; 2:12). Oczywiście ludzie mogą się cieszyć tylko wolnością warunkową. Niemniej to prawo zapewnia znacznie większą miarę wolności niż poprzednie, dane za pośrednictwem Mojżesza. Dlaczego?

⁷ Przede wszystkim nikt nie podlega prawu Chrystusowemu z racji urodzenia. Nie ma znaczenia, do jakiej rasy ktoś należy ani gdzie się urodził. Prawdziwi chrześcijanie dobrowolnie decydują się w swych sercach przyjąć na siebie jarzmo związane z przestrzeganiem tego prawa. Przekonują się, że jest to miłe jarzmo i lekkie brzemię (Mateusza 11:28-30). Jak pamiętamy, Prawo Mojżeszowe miało uświadomić człowiekowi, że popełnia grzechy i koniecznie potrzebuje złożenia za niego ofiary okupu (Galatów 3:19). Prawo Chrystusowe natomiast uczy, że Mesjasz już przyszedł, zapłacił cenę okupu, oddając swe życie, i otworzył przed nami sposobność uwolnienia się od przerażającego brzemienia grzechu i śmierci! (Rzymian 5:20, 21). Chcąc odnieść pożytek z tej ofiary, musimy w nią wierzyć (Jana 3:16).

 8. Co wchodzi w zakres prawa Chrystusowego i dlaczego przestrzeganie go nie oznacza uczenia się na pamięć setek przepisów?

⁸ Wiarę możemy okazywać między innymi przez trzymanie się w życiu prawa Chrystusa. A to oznacza, że należy słuchać wszystkich jego poleceń. Czy wobec tego trzeba nauczyć się na pamięć setek praw i przepisów? Otóż nie. Co prawda Mojżesz, pośrednik starego przymierza, spisał całe Prawo, ale Jezus, Pośrednik nowego przymierza, nigdy nie zapisał ani jednego prawa. On żył według tego prawa. Jako człowiek doskonały, zostawił wszystkim wzór do naśladowania (1 Piotra 2:21). Być może dlatego religię pierwszych chrześcijan nazwano „Drogą” (Dzieje 9:2; 19:9, 23; 22:4; 24:22). Dla nich ucieleśnieniem prawa Chrystusa było jego życie. Przestrzeganie tego prawa polegało więc na naśladowaniu Jezusa. Ich głęboka miłość do niego potwierdzała, iż zgodnie z proroctwem prawo to rzeczywiście zostało wypisane na ich sercach (Jeremiasza 31:33; 1 Piotra 4:8). A kto okazuje posłuszeństwo z miłości, nigdy nie czuje się przytłoczony — i to jest jeszcze jeden powód, dla którego prawo Chrystusa można nazwać „prawem wolnego ludu”.

 9. Co jest fundamentem prawa Chrystusowego i jak wiąże się ono z nowym przykazaniem?

⁹ Miłość była ważnym elementem Prawa Mojżeszowego, ale w prawie chrześcijańskim ma znaczenie fundamentalne. Dlatego prawo Chrystusowe zawiera nowe przykazanie — chrześcijanie muszą darzyć siebie nawzajem ofiarną miłością. Mają w tym naśladować Jezusa, który chętnie oddał życie za swych przyjaciół (Jana 13:34, 35; 15:13). Można więc powiedzieć, iż prawo Chrystusowe jest jeszcze wznioślejszym wyrazem teokracji niż Prawo Mojżeszowe. W niniejszym czasopiśmie powiedziano kiedyś: „Teokracja to rządy Boga, a Bóg jest miłością, wobec tego teokracja to rządy miłości”.

Jezus a faryzeusze

10. Jaka wyraźna różnica zachodziła między naukami Jezusa a naukami faryzeuszy?

¹⁰ Trudno się więc dziwić, że Jezus naraził się współczesnym sobie żydowskim przywódcom religijnym. Dla uczonych w piśmie i faryzeuszy nie było nic równie obcego jak „doskonałe prawo związane z wolnością”. Próbowali trzymać ludzi w karbach za pomocą przepisów ustanowionych przez człowieka. Ich nauki były uciążliwe, krytyczne i negatywne. Jakże różniły się od nich niezwykle budujące i pozytywne nauki Jezusa! Były praktyczne i uwzględniały rzeczywiste potrzeby i troski ludzi. Cechowała je prostota i szczere zainteresowanie ich losem, nawiązywały do spraw codziennych i opierały się na autorytecie Słowa Bożego. Dlatego „tłumy były niezmiernie zdumione jego sposobem nauczania” (Mateusza 7:28). Nauki Jezusa naprawdę trafiały im do serca!

11. Jak Jezus pokazał, że w przestrzeganiu Prawa Mojżeszowego trzeba się kierować rozsądkiem i miłosierdziem?

¹¹ Jezus nie dodawał kolejnych przepisów do Prawa Mojżeszowego, lecz pokazał Żydom, jak należy go przestrzegać: kierując się rozsądkiem i miłosierdziem. Dla przykładu rozważmy, co się zdarzyło, gdy pewnego razu podeszła do niego kobieta cierpiąca na upływ krwi. Według Prawa Mojżeszowego każdy, kogo dotknęła, stawał się nieczysty, toteż nie wolno jej było przebywać w gromadzie ludzi (3 Mojżeszowa 15:25-27). Ale ona tak bardzo pragnęła być uleczona, że przecisnęła się przez tłum i dotknęła wierzchniej szaty Jezusa. Krwawienie natychmiast ustało. Czy Jezus zganił ją za złamanie Prawa? Wręcz przeciwnie, zrozumiał jej rozpaczliwą sytuację i zastosował najważniejszą zasadę Prawa — miłość. Powiedział do niej ze współczuciem: „Córko, twoja wiara cię uzdrowiła. Idź w pokoju i bądź wyleczona ze swej ciężkiej choroby” (Marka 5:25-34).

Czy prawo Chrystusowe jest pobłażliwe?

12. (a) Dlaczego nie powinniśmy uważać, iż prawo Chrystusowe jest pobłażliwe? (b) Co dowodzi, że ustanawianie wielu praw zachęca do wyszukiwania w nich luk?

¹² Czy z tego wynika, że „związane z wolnością” prawo Chrystusowe jest pobłażliwe, podczas gdy ustne tradycje faryzeuszy przynajmniej wyznaczały ludziom konkretne granice postępowania? Skądże. Na przykładzie dzisiejszych systemów prawnych często widać, że im więcej przepisów, tym więcej luk znajdują w nich ludzie.a W czasach Jezusa obfitość reguł ustanowionych przez faryzeuszy zachęcała do wyszukiwania w nich luk, niedbałego spełniania uczynków pozbawionych miłości i stwarzania pozorów prawości dla zamaskowania wewnętrznego zepsucia (Mateusza 23:23, 24).

13. Dlaczego prawo Chrystusowe pobudza do trzymania się wznioślejszych mierników postępowania niż jakikolwiek zbiór spisanych praw?

¹³ Tymczasem prawo Chrystusowe nie pochwala takiej postawy. Kto przestrzega prawa opartego na miłości do Jehowy i naśladuje Chrystusa w okazywaniu ofiarnej miłości do bliźnich, kieruje się znacznie wznioślejszymi miernikami postępowania niż ten, kto trzyma się jakiegoś formalnego zbioru przepisów. Miłość nie szuka sposobów obejścia prawa, lecz powstrzymuje od szkodliwych postępków, które nie zostały w nim wyraźnie zakazane (zobacz Mateusza 5:27, 28). Prawo Chrystusa będzie nas więc pobudzać do okazywania drugim szczodrości, gościnności i miłości w taki sposób, do jakiego nie zmusiłoby nas żadne oficjalnie sformułowane prawo (Dzieje 20:35; 2 Koryntian 9:7; Hebrajczyków 13:16).

14. Jak stosowanie się do prawa Chrystusowego wpływało na zbór chrześcijański w I wieku?

¹⁴ Gdy pierwsi chrześcijanie starali się stosować do prawa Chrystusa, w zborze panowała miła, serdeczna atmosfera, w zasadzie nie skażona nieustępliwością, krytykanctwem ani obłudą, tak często spotykaną w ówczesnych synagogach. Członkowie tych nowych zborów z całą pewnością odczuwali, iż żyją według „prawa wolnego ludu”!

15. Jakimi metodami Szatan zaczął zmierzać do skażenia zboru pierwszych chrześcijan?

¹⁵ Jednakże Szatan usilnie dążył do skalania zboru chrześcijańskiego od wewnątrz, tak jak to zrobił z narodem izraelskim. Apostoł Paweł ostrzegał przed osobami przypominającymi wilki, ‛mówiącymi rzeczy przewrotne’ i ciemiężącymi trzodę Bożą (Dzieje 20:29, 30). Musiał się przeciwstawiać judaistom, którzy chcieli zamienić wolność warunkową, gwarantowaną przez prawo Chrystusowe, na niewolę Prawa Mojżeszowego, które Chrystus przecież wypełnił (Mateusza 5:17; Dzieje 15:1; Rzymian 10:4). Po śmierci ostatniego z apostołów nic już nie powstrzymywało odstępstwa. Coraz bardziej więc szerzyło się zepsucie (2 Tesaloniczan 2:6, 7).

Prawo Chrystusowe skażone przez chrześcijaństwo

16, 17. (a) Jakie formy zepsucia rozpanoszyły się w chrześcijaństwie? (b) Jaki wypaczony pogląd na sprawy seksualne upowszechniały prawa ustanowione przez Kościół katolicki?

¹⁶ Chrześcijaństwo, tak jak judaizm, skalało się pod wieloma względami. Również do niego wkradły się fałszywe nauki i rozluźnienie obyczajów. A próby uchronienia trzody przed wpływami z zewnątrz często prowadziły do zaniku resztek czystego wielbienia. Zaczęto ustanawiać coraz więcej surowych, niebiblijnych praw.

¹⁷ Katolicyzm przodował w tworzeniu obszernych zbiorów praw kościelnych. Były one szczególnie wypaczone w sprawach dotyczących życia płciowego. Jak czytamy w książce Sexuality and Catholicism (Seksualność a katolicyzm), Kościół przyswoił sobie zasady stoicyzmu — greckiej doktryny filozoficznej, niechętnej wszelkim formom przyjemności. Zaczął nauczać, iż grzechem jest zaznawanie jakiejkolwiek przyjemności seksualnej, nawet w obrębie małżeństwa (porównaj Przypowieści 5:18, 19). Uważano, że zbliżenie cielesne ma służyć tylko i wyłącznie prokreacji. Prawo kościelne potępiło więc każdą metodę zapobiegania ciąży jako bardzo poważny grzech, wymagający niekiedy wieloletniej pokuty. Ponadto duchownym zakazano wstępowania w związki małżeńskie, co często popycha ich do niedozwolonych stosunków płciowych, łącznie z wykorzystywaniem dzieci (1 Tymoteusza 4:1-3).

18. Do czego doprowadziło mnożenie praw kościelnych?

¹⁸ Kiedy w Kościele namnożyło się różnych przepisów, zebrano je w księgi. Te z kolei zaczęły zaciemniać i wypierać Biblię (porównaj Mateusza 15:3, 9). W chrześcijaństwie, podobnie jak w judaizmie, nie ufano pismom świeckim i większość z nich uznawano za niebezpieczne. Wkrótce posunięto się daleko poza rozsądne przestrogi zawarte na ten temat w Biblii (Kaznodziei 12:12; Kolosan 2:8). W IV wieku pisarz kościelny Hieronim oznajmił: „O Panie, gdybym kiedyś miał znów świeckie księgi lub je czytał, wyparłbym się Ciebie”. Z czasem Kościół wprowadził cenzurę książek — w tym także dzieł świeckich. Dlatego w XVII wieku potępił astronoma Galileusza za napisanie, iż Ziemia krąży wokół Słońca. Uporczywe obstawanie przy tym, że Kościół jest ostatecznym autorytetem w każdej dziedzinie — nawet w astronomii — doprowadziło w końcu do podkopania wiary w Biblię.

19. Jak w klasztorach domagano się ślepego posłuszeństwa?

¹⁹ Mnóstwo reguł kościelnych ustanawiano w klasztorach, gdzie oddzieleni od świata mnisi wiedli ascetyczne życie. Większość zakonów katolickich stosowała się do „reguły benedyktyńskiej”. Władzę absolutną miał w nich opat (tytuł pochodzący od aramejskiego odpowiednika wyrazu „ojciec”) (porównaj Mateusza 23:9). Jeżeli zakonnik otrzymał coś w darze od rodziców, opat decydował, czy może to zatrzymać, czy też powinien dać komuś innemu. Jeden z przepisów nie tylko potępiał wulgarną mowę, ale zakazywał wszelkich pogawędek i dowcipów. Oświadczono w nim: „Żaden uczeń nie powinien mówić czegoś takiego”.

20. Skąd wiadomo, że również protestantyzm arbitralnie ustanawiał niebiblijne reguły?

²⁰ Protestantyzm, chociaż dążył do zreformowania niebiblijnych nadużyć katolicyzmu, wkrótce sam nabrał biegłości w ustanawianiu autorytatywnych reguł, nie znajdujących uzasadnienia w prawie Chrystusowym. Na przykład czołowego reformatora Jana Kalwina nazwano „legislatorem odnowionego Kościoła”. Zarządzał nim w Genewie za pomocą mnóstwa surowych reguł egzekwowanych przez „starszych”, których urząd polegał według niego na „sprawowaniu nadzoru nad życiem każdego człowieka” (porównaj 2 Koryntian 1:24). Kościół rozciągał kontrolę nad karczmami i określał, jakie tematy wolno poruszać w rozmowach. Takie wykroczenia, jak śpiewanie żartobliwych piosenek i tańczenie podlegały ciężkiej karze.b

Czego można się nauczyć z błędów chrześcijaństwa

21. Do czego w końcu doprowadziła dominująca w chrześcijaństwie tendencja, by ‛wychodzić poza to, co jest napisane’?

²¹ Czy wszystkie te przepisy i prawa zabezpieczyły chrześcijaństwo przed zepsuciem? Wręcz przeciwnie. Dzisiejsze chrześcijaństwo jest podzielone na setki różnych sekt — od nadzwyczaj surowych po rażąco pobłażliwe. W taki czy inny sposób wszystkie ‛wyszły poza to, co jest napisane’, narzucając wiernym ludzki sposób myślenia, sprzeczny z prawem Bożym (1 Koryntian 4:6).

22. Dlaczego odstępcze poczynania chrześcijaństwa nie położyły kresu prawu Chrystusowemu?

²² Jednakże taki stosunek do prawa Chrystusowego bynajmniej nie położył mu kresu. Jehowa Bóg nigdy nie pozwoli, by zwykli ludzie unieważnili Jego prawo. Obecnie z całą mocą obowiązuje ono wśród prawdziwych chrześcijan, którzy mają wielki przywilej stosować się do niego w swoim życiu. Ale skoro już wiemy, jak potraktował je judaizm i chrześcijaństwo, warto się jeszcze zastanowić nad następującymi sprawami: Jak należy się kierować prawem Chrystusowym, unikając jednocześnie kalania Słowa Bożego ludzkim rozumowaniem i normami sprzecznymi z samym duchem prawa Bożego? Jaką zrównoważoną postawę powinno w nas ukształtować prawo Chrystusowe? Zagadnienia te zostaną rozważone w następnym artykule.

[Przypisy]

Jak byś odpowiedział?

◻ Co jest istotą prawa Chrystusowego?

◻ Dlaczego Jezus nauczał inaczej niż faryzeusze?

◻ W jaki sposób Szatan posłużył się skłonnością do ustanawiania sztywnych reguł, by skazić chrześcijaństwo?

◻ Co daje życie zgodne z prawem Chrystusowym?

[Ilustracja na stronie 16]

Jezus przestrzegał Prawa Mojżeszowego, kierując się rozsądkiem i miłosierdziem