Wzrastajcie w poznaniu

„Przydajcie do waszej wiary (...) poznanie” (2 PIOTRA 1:5, NW).

 1, 2. (a) Czego można się dowiedzieć z obserwacji niebios? (Rzymian 1:20). (b) W jakim stopniu człowiek rzeczywiście poszerzył swą wiedzę?

CZEGO mógłbyś się nauczyć, gdybyś w pogodną noc wyszedł na dwór i spojrzał na jasny księżyc oraz niezliczone mnóstwo gwiazd? Mógłbyś co nieco się dowiedzieć o Tym, który to wszystko stworzył (Psalm 19:2-7; 69:35).

² Gdybyś jednak chciał pogłębić tę wiedzę, czy wszedłbyś na dach swego domu, by stamtąd popatrzeć na niebo? Chyba nie. Właśnie takim porównaniem posłużył się kiedyś Albert Einstein, by pokazać, że naukowcy w gruncie rzeczy niewiele poszerzyli swą znajomość wszechświata, a jego Stwórcy prawie w ogóle nie znają.a Dr Lewis Thomas napisał: „Za największą zdobycz nauki w tym najbardziej płodnym dla niej stuleciu należy uznać odkrycie, że jesteśmy właściwie ignorantami: O naturze wiemy bardzo mało, a jeszcze mniej ją rozumiemy”.

 3. W jakim sensie pomnażanie wiedzy przydaje cierpień?

³ Nawet gdyby na poszukiwanie takich informacji ktoś poświęcił całe swe życie, to tylko jeszcze lepiej uświadomiłby sobie, jak szybko ono przemija i jak ludzka niedoskonałość oraz ‛skrzywienie’ tego świata uszczuplają możliwości spożytkowania zdobytej wiedzy. Salomon ujął to następująco: „Gdzie jest wiele mądrości, tam jest wiele zmartwienia; a kto pomnaża poznanie, ten pomnaża cierpienie” (Kaznodziei 1:15, 18). Doprawdy, nabywanie wiedzy i mądrości nie mającej żadnego związku z zamierzeniami Boga najczęściej przysparza zmartwień i cierpień (Kaznodziei 1:13, 14; 12:12; 1 Tymoteusza 6:20).

 4. O jakie poznanie winniśmy zabiegać?

⁴ Czy Biblia odradza nam poszerzanie wiedzy? Przeciwnie, apostoł Piotr napisał: „Wzrastajcie raczej w łasce i w poznaniu Pana naszego i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa. Jemu niech będzie chwała teraz i po wieczne czasy” (2 Piotra 3:18). Słowa te możemy, a nawet powinniśmy potraktować jako zachętę do wzrastania w poznaniu. Ale o jakiego rodzaju poznanie tutaj chodzi? Jak możemy w nim wzrastać? I czy rzeczywiście to czynimy?

 5, 6. Jak Piotr uwypuklił potrzebę zdobywania wiedzy?

⁵ Pogłębianie dokładnej wiedzy o Stwórcy wszechświata oraz o Jezusie stanowi główny temat Listu 2 Piotra. We wstępie czytamy tam: „Życzliwość niezasłużona i pokój niech się wam pomnażają wskutek dokładnego poznania Boga oraz Jezusa, naszego Pana, jako że wszystko, co dotyczy życia i pobożności, jego moc Boska dała nam darmo poprzez dokładne poznanie tego, który nas powołał przez chwałę i cnotę” (2 Piotra 1:2, 3, NW). Piotr łączy więc ze sobą możliwość cieszenia się życzliwością niezasłużoną i pokojem oraz poznanie Boga i Jego Syna. Jest to logiczne, gdyż prawdziwa wiedza ogniskuje się właśnie na Stwórcy, Jehowie. Kto odczuwa bojaźń wobec Boga, potrafi ujrzeć każdą rzecz we właściwym świetle i dojść do prawidłowych wniosków (Przypowieści 1:7).

⁶ Następnie Piotr nawołuje: „Przydajcie do waszej wiary cnotę, do waszej cnoty poznanie, do waszego poznania panowanie nad sobą, do waszego panowania nad sobą wytrwałość, do waszej wytrwałości pobożność, do waszej pobożności przywiązanie braterskie, do waszego braterskiego przywiązania miłość. Skoro bowiem te rzeczy u was będą występować, i to w obfitości, nie pozwolą wam na bezczynność ani bezowocność względem dokładnego poznania naszego Pana, Jezusa Chrystusa” (2 Piotra 1:5-8, NW).b W drugim rozdziale czytamy, że zdobywanie wiedzy pomaga ludziom wyzwolić się od brudów świata (2 Piotra 2:20). A zatem Piotr wyraźnie wykazał, że jest ona potrzebna zarówno tym, którzy dopiero stają się chrześcijanami, jak i tym, którzy już służą Jehowie. Czy należysz do jednej z tych grup?

Ucz się, powtarzaj i wykorzystuj

 7. W jaki sposób wiele ludzi osiągnęło dokładną wiedzę o podstawowych prawdach biblijnych?

⁷ Być może rozpoznajesz w orędziu Świadków Jehowy głos prawdy i studiujesz z nimi Biblię. Raz w tygodniu mniej więcej przez godzinę rozważacie jakieś zagadnienie biblijne, korzystając na przykład z książki Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi. To wspaniale! Dzięki takiemu studium wiele ludzi zdobyło już dokładną wiedzę. Co jednak sam mógłbyś zrobić, żeby się więcej nauczyć? Oto kilka wskazówek.c

 8. Co może zrobić osoba przygotowująca się do studium, aby się więcej nauczyć?

⁸ Kiedy przygotowujesz się do studium, najpierw przejrzyj materiał, który będziesz analizować. Zwróć uwagę na tytuł rozdziału, śródtytuły oraz na zdjęcia czy rysunki ilustrujące treść. Następnie czytając akapity lub fragmenty publikacji, odszukuj kluczowe myśli i popierające je wersety biblijne, a potem je podkreśl lub zaznacz. Aby się przekonać, czy przyswoiłeś sobie zawarte prawdy, spróbuj odpowiedzieć na pytania do poszczególnych akapitów. Staraj się układać odpowiedzi własnymi słowami. Na koniec jeszcze raz przejrzyj cały materiał i spróbuj przypomnieć sobie główne punkty oraz wspierające je argumenty.

 9. Jak zastosowanie się do wspomnianych rad dotyczących studiowania pomaga w nauce?

⁹ Jeżeli zastosujesz się do tych wskazówek, możesz się spodziewać, iż twoje poznanie będzie wzrastać. Dlaczego? Między innymi dlatego, że przystąpisz do studium z głębokim pragnieniem uczenia się i w ten sposób niejako przygotujesz grunt. Dzięki wyrobieniu sobie ogólnego pojęcia o materiale oraz prześledzeniu głównych punktów i sposobu rozwinięcia myśli będziesz widział, jak różne szczegóły wiążą się z tematem lub z ostatecznym wnioskiem. Końcowa powtórka ułatwi ci zapamiętanie tego, co przestudiowałeś. A co może ci pomóc później, już podczas samego studium Biblii?

10. (a) Dlaczego zwykłe powtarzanie faktów lub nowych informacji ma niewielką wartość? (b) Na czym polega „przypominanie w rosnących odstępach czasu”? (c) Jak synowie Izraelitów mogli odnosić korzyść z powtarzania?

¹⁰ Specjaliści w zakresie kształcenia znają wartość celowych powtórek, przeprowadzanych w odpowiednim czasie. Nie chodzi tu o zwykłe powtarzanie w kółko pewnych słów, co być może robiłeś w szkole, gdy uczyłeś się na pamięć jakichś nazw, faktów lub poglądów. Czy nie przekonałeś się jednak, że informacje przyswojone w taki sposób szybko ulatują z pamięci? Dlaczego tak się dzieje? Ciągłe powtarzanie nowego słowa lub faktu bywa nudne i daje krótkotrwałe rezultaty. Jak to zmienić? Pomoże ci w tym szczere pragnienie zdobycia wiedzy. Równie ważne jest, by powtarzać w sposób celowy. Kiedy się czegoś nauczysz, spróbuj po kilku minutach przypomnieć sobie tę informację, zanim zatrze się w pamięci. Taką metodę określono mianem „przypominania w rosnących odstępach czasu”. Jeżeli odświeżasz sobie w pamięci wiadomości, zanim je zapomnisz, utrwalą się na dłużej. W Izraelu ojcowie mieli wpajać swym synom przykazania Boże (5 Mojżeszowa 6:6,7). „Wpajać” oznacza uczyć przez powtarzanie. Wielu ówczesnych ojców prawdopodobnie najpierw zapoznawało swych synów z prawami, później je powtarzało, a następnie zadawało pytania dotyczące tego, czego się nauczyli.

11. Co sprzyja nabywaniu wiedzy w czasie studium biblijnego?

¹¹ Świadek Jehowy, który z tobą studiuje Biblię, być może pomaga ci w uczeniu się w ten sposób, że podczas waszego spotkania co jakiś czas streszcza najważniejsze myśli. Nie jest to bynajmniej dziecinada, lecz metoda ułatwiająca naukę, toteż chętnie bierz udział w takich powtórkach. Na koniec studium staraj się odpowiadać z głowy na pytania podsumowujące. Próbuj wyjaśniać główne myśli własnymi słowami, jak gdybyś uczył kogoś innego (1 Piotra 3:15). Dzięki temu poznane informacje na długo zapadną ci w pamięć (porównaj Psalm 119:1, 2, 125, NW; 2 Piotra 3:1).

12. Jak osoba zainteresowana może ulepszyć swą pamięć?

¹² Warto także na drugi lub trzeci dzień podzielić się z kimś zdobytą wiedzą — na przykład z kolegą w szkole, współpracownikiem albo sąsiadem. Mógłbyś podać temat i powiedzieć, że chcesz się tylko przekonać, czy potrafisz sobie przypomnieć główny tok rozumowania i wspierające go wersety biblijne. Może to wzbudzić zainteresowanie rozmówcy. Ale nawet jeśli do tego nie dojdzie, samo powtórzenie nowych informacji na drugi bądź trzeci dzień utrwali je w pamięci. Dzięki temu rzeczywiście staną się twoją własnością, zgodnie z radą zawartą w Liście 2 Piotra 3:18.

Aktywne uczenie się

13, 14. Dlaczego nie powinniśmy się zadowalać samym gromadzeniem i zapamiętywaniem informacji?

¹³ Uczenie się to coś więcej niż przyswajanie sobie faktów czy umiejętność przywoływania na pamięć informacji. A tak właśnie postępowali religijni ludzie z czasów Jezusa, którzy ciągle powtarzali te same modlitwy (Mateusza 6:5-7). Ale czy wypowiadane słowa wywierały na nich jakiś wpływ? Czy wydawali owoce sprawiedliwości? Bynajmniej (Mateusza 7:15-17; Łukasza 3:7, 8). Problem po części tkwił w tym, że wiedza nie przeniknęła do ich serc i nie pobudzała ich do dobrego.

¹⁴ Piotr wskazał, że chrześcijanie, zarówno ówcześni, jak i obecni, powinni się zdecydowanie od nich różnić. Zachęcił nas, byśmy uzupełnili swą wiarę poznaniem, dzięki czemu nie staniemy się bezczynni ani bezowocni (2 Piotra 1:5, 8, NW). Aby słowa te spełniły się także na nas, musimy żywić pragnienie wzrastania w poznaniu oraz dążyć do tego, by wywierało ono na nas głęboki wpływ, by oddziaływało na całe nasze jestestwo. Nie zawsze się to udaje.

15. Z czym mieli trudności niektórzy chrześcijanie pochodzenia hebrajskiego?

¹⁵ W czasach Pawła chrześcijanie pochodzenia hebrajskiego wyraźnie mieli z tym trudności. Ponieważ byli Żydami, posiadali pewien zasób wiadomości z Pism. Znali Jehowę i niektóre Jego wymagania. Później zdobyli wiedzę o Mesjaszu, okazali wiarę i zostali ochrzczeni jako chrześcijanie (Dzieje 2:22, 37-41; 8:26-36). Przez całe miesiące i lata zapewne uczęszczali na zebrania chrześcijańskie, w czasie których mogli odczytywać wersety biblijne i udzielać komentarzy. Mimo to niektórzy nie wzrastali w poznaniu. Paweł napisał: „Choć z uwagi na czas powinniście być nauczycielami, wy znowu potrzebujecie kogoś, kto by was od początku uczył podstawowych rzeczy z świętych wypowiedzi Bożych; i staliście się takimi, którzy potrzebują mleka, a nie stałego pokarmu” (Hebrajczyków 5:12, NW). Jak to było możliwe? Czy coś takiego mogłoby się przytrafić także nam?

16. Co to jest zmarzlina i jakie rośliny się na niej rozwijają?

¹⁶ Posłużmy się przykładem zmarzliny, wiecznie zamarzniętego gruntu występującego na obszarze Arktyki i na innych terenach, gdzie średnia temperatura nie przekracza zera. Gleba, skały oraz wody gruntowe zamieniają się tam w zwartą masę, sięgającą w głąb czasem nawet na kilometr. Latem warstwa powierzchniowa (tak zwana strefa czynna) może odtajać. Jednakże ta cienka warstwa odmarzniętego gruntu jest zazwyczaj bagnista, wilgoć bowiem nie może wsiąknąć w znajdującą się niżej zmarzlinę. Najczęściej rosną tam jedynie małe lub skarłowaciałe rośliny, gdyż ich korzenie nie potrafią wniknąć w zamarznięty grunt. „Jaki związek ma zmarzlina z moim wzrastaniem w poznaniu prawdy biblijnej?” — zapytasz.

17, 18. Jak przykład zmarzliny i jej strefy czynnej dobrze ilustruje to, co się stało z niektórymi ówczesnymi chrześcijanami?

¹⁷ Zmarzlina dobrze ilustruje stan osoby, która nie angażuje w pełni swych władz umysłowych do nabywania, zapamiętywania i wykorzystywania dokładnej wiedzy (porównaj Mateusza 13:5, 20, 21). Najprawdopodobniej dysponuje ona zdolnościami umożliwiającymi zdobywanie wiadomości z różnych dziedzin, w tym także poznawanie prawd biblijnych. Studiowała przecież „podstawowe rzeczy z świętych wypowiedzi Bożych” i tak jak tamci chrześcijanie pochodzenia hebrajskiego spełniła wymagania stawiane kandydatom do chrztu. Jednakże nie ‛parła ku dojrzałości’, do rzeczy wykraczających poza „elementarną naukę o Chrystusie” (Hebrajczyków 5:12, NW; 6:1, NW).

¹⁸ Wyobraź sobie niektórych ówczesnych chrześcijan w czasie zebrań. Byli na nich obecni i śledzili ich przebieg, ale czy angażowali swe umysły w zdobywanie wiedzy? Czy aktywnie i gorliwie wzrastali w poznaniu? Chyba nie. Osoby niedojrzałe angażowały podczas zebrań tylko cienką „strefę czynną” umysłu, jak gdyby poniżej była jedynie zamarznięta bryła. Trudniejsze lub bardziej skomplikowane prawdy nie mogły się zakorzenić w tej umysłowej zmarzlinie (porównaj Izajasza 40:24).

19. W jaki sposób doświadczony chrześcijanin mógłby się dziś upodobnić do tamtych chrześcijan pochodzenia hebrajskiego?

¹⁹ Podobny los mógłby spotkać chrześcijanina w dobie obecnej. Może on nie wykorzystywać zebrań do wzrastania w poznaniu. A co z braniem w nich aktywnego udziału? Dla osób nowych lub młodych już samo odczytanie wersetu biblijnego lub dosłowne przytoczenie odpowiedzi z akapitu może oznaczać niemały wysiłek oraz świadczyć o dobrym i godnym pochwały wykorzystywaniu swych umiejętności. Jednakże innym Paweł uświadomił, że ponieważ już od dawna są chrześcijanami, to jeśli chcą dalej wzrastać w poznaniu, powinni wyjść poza taką wstępną formę uczestnictwa w zebraniach (Hebrajczyków 5:14).

20. Jakie pytania powinien sobie zadać każdy z nas?

²⁰ Jeżeli doświadczony chrześcijanin zawsze ogranicza się do przeczytania wersetu lub do udzielenia prostej odpowiedzi słowami wziętymi z akapitu, to prawdopodobnie angażuje tylko „powierzchniową strefę czynną” swego umysłu. Mija zebranie za zebraniem, a większość jego zdolności umysłowych pozostaje zamrożona, by jeszcze raz nawiązać do przykładu zmarzliny. Powinniśmy więc zadać sobie pytania: Czy nie można tego powiedzieć o mnie? Czy nie dopuściłem do powstania w mym umyśle swoistej zmarzliny? W jakim stopniu jest on aktywny i jak dalece zależy mi na zdobywaniu wiedzy? Nawet jeśli nie jesteśmy zadowoleni ze swych szczerych odpowiedzi, możemy już od zaraz zacząć coś robić, by wzrastać w poznaniu.

21. Jakie podane wcześniej rady mógłbyś zastosować, przygotowując się lub biorąc udział w zebraniach?

²¹ Każdy z nas może się zastosować do wskazówek podanych w akapicie 8. Bez względu na to, jak długo należymy do zboru, powinniśmy zdecydowanie przeć ku dojrzałości i głębszemu poznaniu. Niektórzy muszą w tym celu pilniej przygotowywać się do zebrań, a może też ponownie wyrobić w sobie dawne przyzwyczajenia, które stopniowo zatracili. Kiedy się przygotowujesz, staraj się wyłuskać główne punkty i zrozumieć mniej znane wersety biblijne, użyte w toku wywodów. W materiale do studium wyszukuj nowe myśli lub nowy sposób ujęcia znanych ci informacji. Z kolei podczas zebrania próbuj się stosować do rad podanych w akapitach 10 i 11. Angażuj umysł do pracy, niejako utrzymuj w nim wysoką temperaturę. Dzięki takim świadomym wysiłkom nie dopuścisz do powstania „zmarzliny”, a prócz tego roztopisz tę, która już mogła się utworzyć (Przypowieści 8:12, 32-34).

Poznanie pomaga wydawać owoce

22. Jakie korzyści odniesiemy, gdy dołożymy usilnych starań, by wzrastać w poznaniu?

²² Jakie korzyści przyniesie nam praca nad wzrastaniem w niezasłużonej życzliwości i poznaniu naszego Pana i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa? Jeżeli dołożymy świadomych starań, by nasze umysły zawsze były gotowe do nabywania wiedzy, to ziarna nowych i trudniejszych prawd biblijnych zapuszczą głębokie korzenie — będziemy je coraz lepiej rozumieć i na pewno ich nie zapomnimy. Nasuwa to na myśl przypowieść Jezusa o różnych rodzajach serc (Łukasza 8:5-12). Ziarno padające na dobrą glebę może wypuścić mocne korzenie, dzięki czemu roślina wydaje owoc (Mateusza 13:8, 23).

23. Czego możemy oczekiwać, jeśli weźmiemy sobie do serca słowa z 2 Piotra 3:18? (Kolosan 1:9-12).

²³ Chociaż przypowieść Jezusa ma nieco odmienne zastosowanie, rezultat jest podobny do tego, który przedstawił Piotr: „Wszakże właśnie z tej racji, dokładając ze swej strony wszelkich gorliwych starań, przydajcie do waszej wiary cnotę, do waszej cnoty poznanie (...) Skoro bowiem te rzeczy u was będą występować, i to w obfitości, nie pozwolą wam na bezczynność ani bezowocność względem dokładnego poznania naszego Pana, Jezusa Chrystusa” (2 Piotra 1:5-8, NW). Wzrastanie w poznaniu rzeczywiście pomoże nam wydawać właściwe owoce. Przekonamy się, że dalsze pogłębianie wiedzy będzie nam sprawiać coraz większą przyjemność (Przypowieści 2:2-5). A zdobyte wiadomości łatwiej zapamiętamy i dostrzeżemy ich przydatność, gdy będziemy pomagali innym stać się uczniami. Tym samym i w tej dziedzinie wydasz obfitszy owoc oraz przysporzysz chwały Bogu i Jego Synowi. Piotr zakończył swój drugi list słowami: „Wzrastajcie (...) w łasce i w poznaniu Pana naszego i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa. Jemu niech będzie chwała teraz i po wieczne czasy” (2 Piotra 3:18).

[Przypisy]

Czy sobie przypominasz?

◻ Dlaczego powinieneś pragnąć wzrastać w poznaniu?

◻ Jak osoba zainteresowana może odnieść większe korzyści ze studium Biblii?

◻ Jakiego niebezpieczeństwa, zobrazowanego przez zmarzlinę, z pewnością chcesz uniknąć?

◻ Dlaczego powinieneś być zdecydowany ulepszać swą umiejętność nabywania wiedzy?

[Ilustracja na stronie 15]

Czy w moim umyśle nie utworzyła się zmarzlina?