Zagłada bezwstydnej nierządnicy
„Wysławiajcie Jah! Bogu naszemu wybawienie i chwała, i moc, ponieważ prawdziwe i sprawiedliwe są Jego wyroki. Wykonał przecież wyrok na wielkiej nierządnicy, która psuła ziemię swą rozpustą, i pomścił krew swoich niewolników, przelaną jej ręką” (OBJAWIENIE 19:1, 2).
1. W jaki sposób wielka nierządnica uprawia rozpustę z „królami ziemi” i jakie są tego następstwa?
SPRAWY omówione w poprzednim artykule są naprawdę poważne. Zwróćmy jednak uwagę, że w Księdze Objawienia 17:2 jest też mowa o rozpuście, którą wielka nierządnica uprawia z „królami ziemi”. Chociaż doznała już upadku, w dalszym ciągu zabiega o przyjaźń ze światem i próbuje tak kierować jego władcami, by osiągać własne cele (Jakuba 4:4). Tym nierządem duchowym, polegającym na utrzymywaniu nieprawych stosunków z czynnikami politycznymi, Babilon Wielki posłał dziesiątki milionów niewinnych ludzi na przedwczesną śmierć. Kiedy podczas pierwszej wojny światowej wielka nierządnica angażowała się po obu stronach frontu, było to karygodne, ale grzechy, których się dopuściła w związku z drugą wojną światową, z całą pewnością „narosły aż do nieba”! (Objawienie 18:5). Dlaczego tak mówimy?
2. (a) Jak Franz von Papen pomógł Adolfowi Hitlerowi dojść do władzy w Niemczech i jak nazwał tego stronnika papieskiego poprzedni kanclerz Niemiec? (b) Jakie dwie klauzule konkordatu z państwem hitlerowskim zachowano w tajemnicy? (Zob. przypis).
2 Rozpatrzmy tylko jeden przykład: Jak Adolf Hitler został w Niemczech kanclerzem, a praktycznie dyktatorem? Doszło do tego wskutek intrygi politycznej pewnego stronnika papieskiego, którego poprzedni kanclerz Niemiec, Kurt von Schleicher, określił mianem „zdrajcy, takiego pokroju, że w porównaniu z nim Judasz Iszkariot jest święty”. Chodzi o Franza von Papena, który połączył Akcję Katolicką i potentatów przemysłowych dla wspólnych działań przeciw komunizmowi, co doprowadziło do zespolenia Niemiec pod wodzą Hitlera. W wyniku przetargów von Papen został wicekanclerzem. Hitler postawił go na czele delegacji wysłanej do Rzymu, aby wynegocjował zawarcie konkordatu między Watykanem a państwem nazistowskim. W przemówieniu skierowanym do przybyłych papież Pius XI wyraził zadowolenie z faktu, że „na czele rządu niemieckiego stanął człowiek bezkompromisowo zwalczający komunizm”, po czym dnia 20 lipca 1933 roku na uroczystej ceremonii w Watykanie kardynał Pacelli (późniejszy papież Pius XII) podpisał wspomniany konkordat.a
3. (a) Co na temat konkordatu zawartego przez Watykan z państwem faszystowskim napisał pewien historyk? (b) Jak został uhonorowany von Papen podczas uroczystości w Watykanie? (c) Jaką rolę odegrał Franz von Papen w przejęciu przez hitlerowców władzy w Austrii?
3 Pewien historyk oświadczył: „Konkordat [z Watykanem] był dla Hitlera wielkim osiągnięciem. Stanowił pierwsze poparcie moralne z zewnątrz, i to od wielce poważanego autorytetu”. Podczas uroczystości w Watykanie Pacelli udekorował von Papena wysokim odznaczeniem papieskim — Wielkim Krzyżem Orderu Piusa.b W książce The Gathering Storm (Nadciągająca burza), wydanej w roku 1948, Winston Churchill opisuje, jak von Papen nie omieszkał potem skorzystać ze swej „opinii dobrego katolika”, aby uzyskać aprobatę kościoła dla przejęcia przez hitlerowców władzy w Austrii. W roku 1938 kardynał Innitzer polecił, żeby we wszystkich kościołach austriackich uczcić dzień urodzin Hitlera wywieszeniem flagi ze swastyką, biciem w dzwony i odprawieniem modłów na intencję nazistowskiego dyktatora.
4, 5. (a) Dlaczego na Watykanie ciąży wielka wina krwi? (b) W jaki sposób niemieccy biskupi katoliccy udzielili Hitlerowi jawnego poparcia?
4 Na Watykanie ciąży zatem wielka wina krwi! Będąc czołowym składnikiem Babilonu Wielkiego, w istotnej mierze dopomógł Hitlerowi w dojściu do władzy i udzielił mu „moralnego” poparcia. Posunął się jeszcze dalej, wyrażając milczącą zgodę na jego okrucieństwa. Podczas długich lat terroru faszystowskiego biskup rzymski nie odzywał się, chociaż setki tysięcy katolickich żołnierzy walczyły i ginęły ku chwale hitlerowskiego reżimu, a miliony nieszczęsnych ofiar uśmiercano w komorach gazowych.
5 Biskupi katoliccy w Niemczech jawnie popierali Hitlera. W tym samym dniu, w którym Japończycy — ówcześni sprzymierzeńcy Trzeciej Rzeszy — zaskoczyli Amerykanów atakiem na Pearl Harbor, w gazecie The New York Times ukazało się następujące doniesienie: „Niemieccy biskupi katoliccy zgromadzeni na konferencji w Fuldzie zalecili wprowadzenie specjalnej ‛modlitwy wojennej’, która ma być odczytywana na początku i przy końcu każdego nabożeństwa. W modlitwie błaga się Opatrzność o pobłogosławienie wojsk niemieckich zwycięstwem oraz powierza jej opiece życie i zdrowie wszystkich żołnierzy. Ponadto biskupi nakazali duchownym katolickim, aby przynajmniej raz w miesiącu wygłaszać specjalne kazanie niedzielne, poświęcone żołnierzom niemieckim walczącym ‛na lądzie, morzu i w powietrzu’”.
6. Jakich tragedii i okropności mógłby uniknąć świat, gdyby nie doszło do duchowej rozpusty Watykanu z hitlerowcami?
6 Gdyby nie flirt Watykanu z hitlerowcami, świat mógłby uniknąć tragedii, jaką była śmierć milionów żołnierzy i osób cywilnych zabitych podczas wojny, wymordowanie 6 milionów Żydów za „niearyjskie” pochodzenie, a co najważniejsze w oczach Jehowy — nieludzkie traktowanie tysięcy Jego świadków spośród pomazańców i „drugich owiec”, wskutek czego wielu z nich zmarło w obozach koncentracyjnych (Jana 10:10, 16).
Nierządnica widziana z bliska
7. Jak Jan opisuje wielką nierządnicę widzianą z bliska?
7 Jakże stosowną wizję ukazuje następnie prorocza Księga Objawienia! W rozdziale 17, wersetach od 3 do 5, Jan mówi: „I przeniósł mnie [anioł] mocą ducha na pustynię. I dojrzałem kobietę siedzącą na szkarłatnej bestii, pełnej bluźnierczych nazw i mającej siedem głów, a rogów dziesięć. Kobieta była ustrojona w purpurę i szkarłat i przyozdobiona złotem oraz drogimi kamieniami i perłami, i miała w ręce złoty kielich pełen obrzydliwości i nieczystości swej rozpusty. A na jej czole było wypisane imię, tajemnica: ‛Babilon Wielki, matka nierządnic i obrzydliwości ziemi’”.
8. (a) Jaka zawartość złotego kielicha pozwala rozpoznać wielką nierządnicę? (b) Jak w sensie symbolicznym Babilon Wielki jest ‛ustrojony w purpurę i szkarłat’ oraz ‛przyozdobiony złotem, drogimi kamieniami i perłami’?
8 Jan przyjrzał się Babilonowi Wielkiemu z bliska. Pustynia zamieszkana przez dzikie zwierzęta rzeczywiście jest właściwym miejscem dla owej wielkiej nierządnicy, którą łatwo rozpoznać po zawartości kielicha, z zewnątrz mającego zwodniczo piękny wygląd. Pije ona napój z Bożego punktu widzenia obrzydliwy. Jej przyjaźń ze światem, fałszywe doktryny, pobłażliwość w kwestiach moralnych i romansowanie z żywiołami politycznymi to coś, czemu Jehowa, „Sędzia całej ziemi”, jest zdecydowanie przeciwny (Rodzaju 18:22-26; Objawienie 18:21, 24). Ach, jak pięknie potrafi się ona wystroić! Słynie ze swych okazałych katedr o wspaniałej architekturze i kunsztownych witrażach, z pagód wysadzanych klejnotami, z dostojnych wielowiekowych świątyń i przybytków. Zgodnie z modą narzuconą przez wielką nierządnicę jej kapłani i mnisi również stroją się w kosztowne szaty — szkarłatne, szafranowe lub z purpury (Objawienie 17:1).
9. Jak w ciągu swych dziejów Babilon Wielki obciążył się winą krwi i jakimi trafnymi słowami Jan kończy swój opis?
9 Jednakże najbardziej godna potępienia jest jej krwiożerczość. Poważnie nią obciążyła swe konto i Jehowa wystawi jej za to słony rachunek! Popierała żądnych krwi dyktatorów w czasach nowożytnych, lecz jej ohydne, krwawe dzieje ciągną się całe wieki wstecz — przez wojny religijne, inkwizycję i wyprawy krzyżowe aż do męczeństwa niektórych apostołów i zamordowania Pana Jezusa Chrystusa, Syna samego Boga, a nawet jeszcze dalej (Dzieje Apostolskie 3:15; Hebrajczyków 11:36, 37). Dodajmy do tego wszystkiego zabójstwa dokonywane w ostatnich latach na Świadkach Jehowy przez rozstrzeliwanie ich, wieszanie, ścinanie toporem, gilotyną i mieczem; przypomnijmy sobie także pastwienie się nad nimi w więzieniach i obozach koncentracyjnych. Nic dziwnego, że Jan kończy swój opis słowami: „I ujrzałem, że ta kobieta była pijana krwią świętych oraz krwią świadków Jezusa”! (Objawienie 17:6).
‛TAJEMNICA KOBIETY I BESTII’
10. (a) W jaki sposób wielka nierządnica po dziś dzień prześladuje Świadków Jehowy? (b) Jakimi przewodnikami są duchowni Babilonu Wielkiego?
10 Oglądany widok napełnił Jana „wielkim zdumieniem”. Obecnie też mamy się nad czym zdumiewać! W latach trzydziestych i czterdziestych wielka nierządnica posługiwała się Akcją Katolicką i intrygami politycznymi, aby prześladować wiernych świadków na rzecz Jehowy i doprowadzać do zakazywania ich działalności. Gdziekolwiek Babilon Wielki dysponuje dostatecznymi wpływami, tam po dziś dzień powstrzymuje, ogranicza i stawia w złym świetle dzieło Świadków Jehowy, którzy głoszą o chwalebnej nadziei na Królestwo Boże. Duchowni trzymają setki milionów osób w niewoli organizacji religijnych wielkiej nierządnicy i pełniąc rolę „ślepych przewodników”, prowadzą innych ‛ślepych’ ku zagładzie. Nigdy, przenigdy ta bezwstydna nierządnica nie będzie mogła powiedzieć za apostołem Pawłem: ‛Wzywam was do poświadczenia (...), że jestem czysta od krwi wszystkich ludzi’ (Mateusza 15:7-9, 14; 23:13; Dzieje Apostolskie 20:26).
11, 12. Jaka jest tajemnica „szkarłatnej bestii”, na której siedzi bezwstydna nierządnica, i jakie wyjaśnienie tej tajemnicy otrzymali Świadkowie Jehowy w roku 1942?
11 Widząc zdziwienie Jana, anioł rzekł do niego: „Dlaczego tak się zdumiałeś? Opowiem ci tajemnicę kobiety oraz bestii, która ją niesie i która ma siedem głów i dziesięć rogów” (Objawienie 17:7). Co to za „bestia”? Przeszło 600 lat wcześniej prorok Daniel oglądał pewne bestie w wizji i wyjaśniono mu, iż oznaczają one „królów”, czyli ziemskie władze polityczne (Daniela 7:2-8, 17; 8:2-8, 19-22). Z kolei Jan ujrzał w widzeniu „szkarłatną bestię”, będącą zlepkiem takich władz. Chodziło o twór sztuczny, o Ligę Narodów, która pojawiła się na scenie wydarzeń światowych w roku 1920, lecz wpadła w otchłań bezczynności, gdy w roku 1939 wybuchła druga wojna światowa. Na czym w takim razie polega ‛tajemnica kobiety i bestii’?
12 W roku 1942 za przyczyną Boskiej opatrzności Świadkowie Jehowy otrzymali wyjaśnienie tej tajemnicy. Szalała druga wojna światowa i wielu sądziło, że w końcu przeobrazi się ona w Armagedon. Ale Jehowa myślał inaczej! Na Jego świadków czekało jeszcze dużo pracy! W dniach od 18 do 20 września 1942 roku odbyło się w Cleveland (stan Ohio) zgromadzenie teokratyczne pod hasłem „Nowy Świat”, a jego przebieg transmitowano do 51 innych miast w USA. Prezes Towarzystwa Strażnica, Nathan H. Knorr, wygłosił wtedy wykład publiczny na temat „Pokój — czy będzie trwały?” Przeanalizował w nim werset z Księgi Objawienia 17:8, gdzie powiedziano o „szkarłatnej bestii”, że „była, lecz nie jest, a jednak ma wystąpić z przepaści, aby odejść na zagładę”. Mówca wykazał, iż w latach od 1920 do 1939 Liga Narodów „była”. Następnie popadła w stan letargu, określony słowami: „nie jest”. Jednakże po drugiej wojnie światowej ów sojusz narodów miał wystąpić z przepaści. Czy ta przepowiednia biblijna się sprawdziła? Otóż tak! W roku 1945 wielonarodowa „bestia” wyszła z otchłani nieaktywności w postaci Organizacji Narodów Zjednoczonych.
13. Jakie nierządne zaloty podjął Babilon Wielki wobec „bestii” ONZ-towskiej?
13 Babilon Wielki, choć osłabiony upadkiem, podjął nierządne zaloty wobec ONZ-towskiej „bestii”. Na przykład w czerwcu 1965 roku dostojnicy siedmiu najważniejszych religii świata — niechrześcijańskich i tak zwanych chrześcijańskich — reprezentujący ponoć połowę ludzkości, zebrali się w San Francisco, aby obchodzić 20 rocznicę powstania ONZ.c W tym samym roku papież Paweł VI określił ONZ mianem „ostatniej nadziei na zgodę i pokój”, a nieco później Jan Paweł II dał wyraz oczekiwaniom, iż „Organizacja Narodów Zjednoczonych na zawsze pozostanie najwyższym forum na rzecz pokoju i sprawiedliwości”. W roku 1986 światowe imperium religii fałszywej przewodziło w propagowaniu Międzynarodowego Roku Pokoju, ogłoszonego przez ONZ. Ale czy w odpowiedzi na wznoszone wtedy modły naprawdę nastał pokój i bezpieczeństwo? Daleko do tego! Postawa państw członkowskich ONZ coraz wyraźniej dowodzi, że wcale nie pałają one miłością do wielkiej nierządnicy.
Usunięcie nierządnicy
14. Jakie specjalne zadanie będzie miała do spełnienia ONZ-towska „bestia” i jak to opisał anioł Boży?
14 W słusznym czasie „szkarłatna bestia” odejdzie na zagładę. Ale zanim to nastąpi, a nawet zanim ów ONZ-towski zwierz przypuści ostateczny, wściekły atak na lud Boży, będzie miał do spełnienia specjalne zadanie. Jehowa ‛podaje swój zamysł’ do serca „bestii” i jej zmilitaryzowanych „rogów”. Co z tego wyniknie? Anioł Boży odpowiada: „A dziesięć rogów, które widziałeś, i bestia, te znienawidzą nierządnicę i zostawią ją zrujnowaną oraz nagą, i zjedzą jej części mięsiste, i doszczętnie ją spalą w ogniu”. „Pławiła się w chwale i żyła w bezwstydnym przepychu”, ale teraz wszystko będzie na odwrót. Nie zdołają jej ocalić imponujące budowle kultowe ani posiadane bogactwa. Anioł oznajmia: „Dlatego też jednego dnia spadną na nią plagi: śmierć i żałoba, i głód, i doszczętnie spłonie w ogniu, ponieważ mocny jest Jehowa Bóg, który ją osądził” (Objawienie 17:16, 17; 18:7, 8).
15. Jak zareagują na unicestwienie nierządnicy jej polityczni kochankowie oraz potentaci finansowi?
15 Jej polityczni kochankowie będą opłakiwać tę klęskę i ubolewać: „Jaka szkoda, jaka szkoda — wielka stolico, Babilonie, stolico mocna, gdyż w jednej godzinie nadeszło twoje zasądzenie!” Podobnie magnaci finansowi, którzy dzięki niej ciągnęli nieuczciwe zyski, będą „płakać i wylewać żale, (...) gdyż w jednej godzinie uległo spustoszeniu tak wielkie bogactwo!” (Objawienie 18:9-17).
16. Jak na zniszczenie wielkiej nierządnicy zareaguje lud Boży i jak to potwierdza Księga Objawienia?
16 A jak na to zareaguje prawdziwy lud Boży? Potraktowany jako całość, jest on objęty następującym wezwaniem anioła: „Weselcie się nad nią, niebo, a także wy: święci i apostołowie, i prorocy, gdyż Bóg na niej wykonał zasądzoną za was karę!” Babilon Wielki szybkim rzutem zostanie strącony w dół, aby już nigdy nie ściągał hańby na święte imię Jehowy. Zagłada wielkiej nierządnicy będzie wydarzeniem godnym uświetnienia pieśniami zwycięstwa ku chwale Jehowy. Pierwszy z licznych chórów, sławiących Go głośnym „hallelujah”, odezwie się radosnym refrenem: „Wysławiajcie Jah! Bogu naszemu wybawienie i chwała, i moc, ponieważ prawdziwe i sprawiedliwe są Jego wyroki. Wykonał przecież wyrok na wielkiej nierządnicy, która psuła ziemię swą rozpustą, i pomścił krew swoich niewolników, przelaną jej ręką” (Objawienie 18:20 do 19:3).
17. Jak po usunięciu wielkiej nierządnicy dopełnią się sądy Boże?
17 Sądy Boże będą się prędko dopełniać, gdy podczas Armagedonu „Król królów i Pan panów”, Chrystus Jezus, zacznie deptać „tłocznię wina srogiego gniewu Boga Wszechmocnego”. W ten sposób usunie niegodziwych władców i wszystkich pozostałych członków ziemskiej organizacji Szatana. Ich zwłoki rozdziobie ptactwo padlinożerne (Objawienie 16:14, 16; 19:11-21). Jakże możemy być szczęśliwi, że czas wyznaczony jest bliski i Bóg niebawem uwolni naszą piękną ziemię od wszystkiego, co nie jest święte, co jest plugawe i szerzy zepsucie!
18. Jaki chwalebny punkt szczytowy osiąga Księga Objawienia?
18 Czy to już finał opisu z Księgi Objawienia? Nie, jeszcze nie! Z chwilą dopełnienia się zmartwychwstania 144 000 mających powołanie niebiańskie następują zaślubiny Baranka. „Oblubienica”, przystrojona dla swego małżonka, zajmuje należne jej miejsce w „nowym niebie”, skąd w sensie symbolicznym zstępuje i jako pomocnica Oblubieńca współdziała w realizacji zamierzenia Jehowy, który czyni „wszystko nowe”. Duchowe piękno oblubienicy znajduje wyraz w wyglądzie świętego miasta, Nowego Jeruzalem. Jehowa, Bóg Wszechmocny, oświetla je swą chwałą, a jego lampą jest Baranek (Objawienie 21:1-5, 9-11, 23). Dopiero tutaj Objawienie osiąga chwalebny punkt szczytowy — imię Jehowy zostaje uświęcone, a Baranek, Chrystus Jezus, wraz ze swą oblubienicą, Nowym Jeruzalem, przystępują do pobłogosławienia posłusznej ludzkości życiem wiecznym w ziemskim raju.
19. (a) Co oprócz wyjścia z Babilonu Wielkiego jest nieodzowne do zbawienia? (b) Jakie pilne zaproszenie ciągle jest aktualne i jak powinniśmy na nie zareagować?
19 Czy dostrzegłeś dwulicowość religii fałszywej i wydostałeś się z Babilonu Wielkiego? A czy uczyniłeś też następny krok i za pośrednictwem Chrystusa Jezusa przyszedłeś do Jehowy Boga, oddałeś Mu się z całego serca i zostałeś ochrzczony? To także jest nieodzownym warunkiem wybawienia! W miarę zbliżania się terminu, w którym Jehowa wykona ostateczny wyrok, z coraz większym ponaglaniem rozbrzmiewa zaproszenie: „Duch i oblubienica bezustannie mówią: ‛Przyjdź!’” Oby wszyscy, którym to wezwanie trafia do serca, oddali swoje życie Jehowie i gorliwie mówili jeszcze innym: „Przyjdź!” Tak, „kto pragnie, niech przyjdzie. Kto sobie życzy, niech bierze wodę życia darmo” (Objawienie 22:17). Zaproszenie w dalszym ciągu jest aktualne. Naprawdę będziesz szczęśliwy, jeśli staniesz przed tronem Boga i Baranka i ostoisz się jako ten, kto oddał się Jehowie, został ochrzczony i należy do Jego ludu. Czas wyznaczony jest chyba bliższy, niż myślisz! Wspaniały finał Objawienia jest tuż, tuż!
W tym tygodniu pod koniec studium Strażnicy prowadzący poprosi o odczytanie Rezolucji i omówi ją za pomocą zamieszczonych pytań. Rezolucję tę przedstawiono w roku 1988 na zgromadzeniach okręgowych Świadków Jehowy pod hasłem „Sprawiedliwość Boża”, na zakończenie przemówienia pt. „Upadek i zagłada bezwstydnej ‛rozpustnicy’”.
[Przypisy]
a Z oczywistych przyczyn zachowano wówczas w tajemnicy dwie klauzule konkordatu — jedna dotyczyła utworzenia wspólnego frontu przeciw Związkowi Radzieckiemu, a druga obowiązków kapłanów katolickich wcielanych do armii Hitlera. Przeprowadzanie takiego poboru naruszało postanowienia Traktatu Wersalskiego z 1919 roku, które dla Niemiec wciąż jeszcze były wiążące. Podanie obydwu klauzul do publicznej wiadomości mogłoby zaniepokoić innych sygnatariuszy Traktatu.
b Franz von Papen był sądzony jako zbrodniarz wojenny na procesie norymberskim. Uniewinniono go, ale potem doczekał się surowego wyroku od niemieckiego sądu denazyfikacyjnego. Mimo to w roku 1959 został szambelanem papieskim.
c Papież Paweł VI powiedział na ten temat: „Jest to naprawdę słuszne i właściwe, że w ramach obchodów upamiętniających dwudziestolecie podpisania Karty Narodów Zjednoczonych odbyło się zgromadzenie religijne na rzecz pokoju”.
[Ramka na stronie 11]
MILCZENIE PAPIEŻA
H.W. Blood-Ryan, autor książki pt. Franz von Papen—His Life and Times, wydanej w roku 1939, szczegółowo opisuje intrygi, przez które ów zwolennik papiestwa pomógł Hitlerowi w dojściu do władzy oraz wynegocjował w Watykanie konkordat z państwem faszystowskim. Na temat okrutnych pogromów urządzanych Żydom, Świadkom Jehowy i innym ludziom czytamy tam: „Dlaczego Pacelli [papież Pius XII] milczał? Ponieważ w planie Świętego Imperium Rzymskiego Zachodnich Niemiec, z którym wystąpił von Papen, widział możliwość umocnienia Kościoła katolickiego i ponownego podniesienia Watykanu do rangi świeckiej potęgi (...) Chociaż ten sam Pacelli dzierży teraz duchową dyktaturę nad milionami dusz, nie padło nawet słówko przeciw hitlerowskiej agresji i prześladowaniom. (...) Rzeź trwa już od trzech dni, kiedy to piszę, ale z Watykanu nie popłynęła ani jedna modlitwa za dusze walczących, z których co najmniej połowa to katolicy. Straszny będzie moment rozrachunku, gdy ci ludzie, pozbawieni wszelkiego ziemskiego poparcia, staną przed swoim Bogiem, który zażąda od nich zapłaty. Co będą mieli na swoje usprawiedliwienie? Nic!”
[Ramka na stronie 15]
POWIĄZANIA WATYKANU
W gazecie The New York Times z 6 marca 1988 napisano, że deficyt budżetowy Watykanu w roku 1988 wyniesie prawdopodobnie 61,8 miliona dolarów. Czytamy: „Jeden z podstawowych wydatków wiąże się przypuszczalnie z obietnicą wypłacenia 250 milionów dolarów wierzycielom Banco Ambrosiano, daną w 1984 roku. Watykan był mocno związany z mediolańskim bankiem, zanim ten upadł w roku 1982”. Istotnie, tak mocno był zamieszany w tę aferę, że stanowczo odmówił przekazania w ręce władz trzech wysokich urzędników watykańskich, w tym pewnego arcybiskupa amerykańskiego. Mieli oni odpowiadać przed włoskim wymiarem sprawiedliwości.
[Ilustracje na stronie 12]
Watykan, tak jak von Papen i Hitler, jest obciążony straszliwą winą krwi
[Prawa własności]
UPI/Bettmann Newsphotos
UPI/Bettmann Newsphotos
[Ilustracje na stronie 15]
Zamiast opowiedzieć się za Królestwem Bożym, papieże obwołali ONZ ‛ostatnią nadzieją na pokój’
[Prawa własności]
Okienka: zdjęcia ONZ