Chrześcijańska rodzina działa wspólnie
„Otóż zachęcam was usilnie, bracia, (...) żebyście — stosownie zjednoczeni — byli tego samego zdania i mieli ten sam tok myśli” (1 KORYNTIAN 1:10, NW).
1. Jak wygląda jedność w wielu rodzinach?
CZY wasza rodzina jest zespolona? A może wygląda na to, że każdy chodzi własnymi drogami? Czy działacie wspólnie? A może rzadko przebywacie razem? Samo słowo „rodzina” przywodzi na myśl zjednoczony dom.a Tymczasem nie we wszystkich rodzinach panuje harmonia. Pewien brytyjski wykładowca posunął się do stwierdzenia: „Zamiast stanowić podstawę zdrowego społeczeństwa, rodzina (...) jest powodem wszelkich naszych utyskiwań”. Czy można tak powiedzieć o waszej rodzinie? Czy taka sytuacja musi się utrzymywać?
2. Które postacie biblijne udowodniły, że pochodzą z dobrych rodzin?
2 Jedność w rodzinie lub jej brak najczęściej zależy od przewodnictwa sprawowanego przez oboje rodziców bądź matkę (ojca) samotnie wychowującą dzieci. W czasach biblijnych zjednoczone rodziny oddające cześć Jehowie cieszyły się Jego błogosławieństwem. Tak było w starożytnym Izraelu, gdzie córka Jefty, Samson i Samuel udowodnili — każde w inny sposób — że pochodzą z bogobojnych rodzin (Sędziów 11:30-40; 13:2-25; 1 Samuela 1:21-23; 2:18-21). Spośród pierwszych chrześcijan warto wymienić Tymoteusza, który wiernie towarzyszył Pawłowi w kilku podróżach misjonarskich; był on od dzieciństwa zaznajamiany z Pismami Hebrajskimi przez swoją babkę Loidę i matkę Eunikę, a później został naprawdę przykładnym uczniem i misjonarzem! (Dzieje 16:1, 2; 2 Tymoteusza 1:5; 3:14, 15; zobacz też Dzieje 21:8, 9).
Dlaczego należy działać wspólnie?
3, 4. (a) Jakie cechy powinny być widoczne w zjednoczonej rodzinie? (b) Kiedy dom będzie czymś więcej niż tylko zwykłym mieszkaniem?
3 Pod jakim względem wspólne działanie przynosi rodzinom pożytek? Otóż pogłębia to wzajemne zrozumienie i szacunek. Domownicy nie odnoszą się do siebie z rezerwą, lecz utrzymują zażyłą więź i udzielają sobie wsparcia. W artykule zamieszczonym niedawno na łamach czasopisma Family Relations oświadczono: „Uzyskaliśmy stosunkowo wyraźny obraz tego, co wyróżnia ‚silne rodziny’. Należy tu wymienić wzajemne oddanie i docenianie, bliską więź, swobodną wymianę myśli, umiejętność rozwiązywania problemów oraz silną stronę duchową”.
4 Kiedy rodzina odznacza się takimi zaletami, dom nie przypomina stacji benzynowej, na którą się zajeżdża w celu uzupełnienia paliwa. Nie jest tylko mieszkaniem, ale zacisznym miejscem przyciągającym wszystkich członków rodziny. Stanowi oazę ciepła i miłości, współczucia i zrozumienia (Przypowieści 4:3, 4). Nie kojarzy się z kryjówką skorpiona, w której dochodzi do sporów i podziałów, lecz z gniazdem zamieszkiwanym przez zjednoczoną rodzinę. Ale jak osiągnąć taką harmonię?
Wspólne studium rodzinne
5. Z czego korzystamy, ucząc się prawdziwego wielbienia?
5 Ucząc się oddawać cześć Jehowie, posługujemy się „zdolnością rozumowania” (Rzymian 12:1, NW). W swym postępowaniu nie powinniśmy się kierować chwilowymi emocjami, które rodzą się na przykład pod wpływem oratorskich kazań i gładkich przemówień teleewangelizatorów. Na nasze zachowanie oddziałuje raczej regularne studiowanie i analizowanie Biblii oraz opartej na niej literatury, dostarczanej przez „niewolnika wiernego i rozumnego” (Mateusza 24:45, NW). Nasze chrześcijańskie postępowanie wynika z przyswojenia sobie poglądu Chrystusa na każdą sytuację lub pokusę, jaka może się wyłonić. Jehowa jest pod tym względem naszym Wielkim Wychowawcą (Psalm 25:9; Izajasza 54:13, NW; 1 Koryntian 2:16).
6. Na jakim studium rodzinnym, odbywającym się na całym świecie, można się wzorować?
6 Podstawowym elementem życia duchowego w każdym domu chrześcijańskim jest rodzinne studium Biblii. Kiedy odbywa się ono w waszej rodzinie? Jeżeli decyduje o tym przypadek lub chwilowy zapał, to w najlepszym razie jest zapewne prowadzone rzadko. Aby mogło zespalać rodzinę, konieczne jest trzymanie się ustalonego planu. Wszyscy pamiętają wtedy, w jaki dzień i o której godzinie oczekuje się od nich, że będą w domu i wezmą udział w tym spotkaniu rodzinnym poświęconym sprawom duchowym. Ponad 12 000 członków rodziny Betel na całym świecie wie, iż ich studium odbywa się w poniedziałkowy wieczór. Niemałe wrażenie wywiera na ochotnikach pracujących w Betel świadomość, że w miarę jak na poszczególnych kontynentach kończy się dzień, wszyscy uczestniczą w tym samym studium — począwszy od Nowej Zelandii i wysp Pacyfiku, przez Australię, Japonię, Tajwan, Hongkong, następnie Azję, Afrykę, Europę, a skończywszy na obu Amerykach. Mimo iż dzielą ich tysiące kilometrów i różne języki, członkowie rodziny Betel czują się dzięki temu zebraniu zjednoczeni. Takie samo uczucie możecie pielęgnować, prowadząc studium w mniejszym gronie — we własnej rodzinie (1 Piotra 2:17, NW; 5:9).
7. Jak w myśl wypowiedzi Piotra powinniśmy się zapatrywać na słowo prawdy?
7 Apostoł Piotr radzi: „Jako nowonarodzone niemowlęta, zapragnijcie nie sfałszowanego duchowego mleka, abyście przez nie wzrastali ku zbawieniu, gdyżeście zakosztowali, iż dobrotliwy jest Pan” (1 Piotra 2:2, 3). Jakże wspaniały obraz przywodzą na myśl te słowa! Piotr użył tu greckiego czasownika e·pi·po·theʹsa·te, który według dzieła Linguistic Key to the Greek New Testament (Klucz językowy do greckiego Nowego Testamentu) pochodzi od słowa oznaczającego „tęsknić, pragnąć, pożądać”. Wskazuje zatem na gorące pragnienie. Czy zauważyłeś, jak gorliwie młode zwierzę szuka sutka matki albo z jakim zadowoleniem małe dziecko ssie matczyną pierś? Takie samo pragnienie powinniśmy żywić w stosunku do słowa prawdy. Znawca greki William Barclay oświadczył: „Szczery chrześcijanin nie uważa studiowania Słowa Bożego za mozół, ale za rozkosz, wie bowiem, iż jego serce znajdzie tam upragniony pokarm”.
8. Jakie zadanie stoi przed głową rodziny w związku z prowadzeniem studium rodzinnego?
8 Studium rodzinne nakłada poważny obowiązek na ojca jako głowę domu. Musi on zadbać o to, żeby było interesujące dla wszystkich i żeby każdy mógł brać w nim udział. Dzieci nie powinny odnosić wrażenia, że studium jest w gruncie rzeczy tylko dla dorosłych. Ilość omówionego materiału nie jest tak ważna, jak sposób prowadzenia studium. Dołóż starań, aby Biblia stała się żywą Księgą. Jeżeli temat na to pozwala, pomóż dzieciom wyobrazić sobie tereny w Palestynie, na których rozgrywały się omawiane wydarzenia. Dobrze jest zachęcić wszystkich do poszukania dodatkowych informacji i podzielenia się nimi z rodziną. Dzięki temu również dzieci będą mogły ‛wzrastać przy Jehowie’ (1 Samuela 2:20, 21, NW).
Wspólny udział w ewangelizacji
9. Co można zrobić, żeby służba kaznodziejska była dla rodziny radosnym przeżyciem?
9 Jezus powiedział: „Najpierw musi być zwiastowana ewangelia wszystkim narodom” (Marka 13:10). Słowa te wyznaczają każdemu sumiennemu chrześcijaninowi pewne zadanie — głoszenie ewangelii, czyli dzielenie się z drugimi dobrą nowiną o panowaniu Królestwa Bożego. Uczestniczenie w tej działalności całą rodziną może być pokrzepiającym i radosnym przeżyciem. Ojcowie i matki ogromnie się cieszą, gdy ich dzieci przedstawiają dobrą nowinę. Rodzice trzech synów w wieku od 15 do 21 lat opowiadają, że mają zwyczaj w każdą środę po powrocie dzieci ze szkoły oraz w każde sobotnie przedpołudnie wyruszać z nimi do publicznej służby kaznodziejskiej. Ojciec nadmienia: „Za każdym razem czegoś ich uczymy. Staramy się, żeby czerpali z tego radość i zachętę”.
10. Jak rodzice mogą wspierać swe dzieci w służbie?
10 Jeżeli członkowie rodziny współpracują ze sobą w dziele głoszenia i nauczania, przynosi to wspaniałe owoce. Ludzie niekiedy reagują przychylniej, gdy w sposób prosty, ale szczery orędzie przedstawia dziecko. W razie potrzeby dalszą rozmowę prowadzi mama lub tata. W ten sposób rodzice mogą stopniowo szkolić swe dzieci, żeby zostały sługami Bożymi, którzy ‛niczego nie potrzebują się wstydzić, należycie władając słowem prawdy’. Takie wspólne głoszenie pozwoli rodzicom przyjrzeć się bliżej nastawieniu, skuteczności i dobrym obyczajom ich dzieci w służbie. Regularnie wyruszając z nimi do tej działalności, zorientują się, czy robią postępy, oraz będą mogli wzmacniać ich wiarę odpowiednimi wskazówkami i zachętami. Dzieci natomiast dostrzegą, że rodzice dają dobry przykład w służbie. W tych krytycznych, pełnych przemocy czasach zjednoczona rodzina, której członkowie ze sobą współpracują i czule się o siebie troszczą, może zapewniać pewną miarę bezpieczeństwa w okolicach o wysokim wskaźniku przestępczości (2 Tymoteusza 2:15, NW; Filipian 3:16, NW).
11. Co może łatwo osłabić zapał dziecka do prawdy?
11 Gdy dorośli kierują się dwojakimi miernikami, dzieci szybko to zauważają. Jeśli rodzice nie okazują prawdziwej miłości do prawdy oraz do służby kaznodziejskiej, to trudno oczekiwać gorliwości od dzieci. Kiedy ojciec (lub matka) cieszy się w miarę dobrym zdrowiem, ale ogranicza swój udział w służbie polowej do cotygodniowego studium Biblii z dziećmi, to gdy podrosną, może zebrać cierpkie owoce takiego postępowania (Przypowieści 22:6; Efezjan 6:4).
12. Dzięki czemu niektóre rodziny dostępują szczególnych błogosławieństw Jehowy?
12 Jeżeli rodzina jest ‛stosownie zjednoczona tym samym zdaniem’, może na przykład ułożyć współpracę w ten sposób, by chociaż jeden domownik usługiwał w zborze jako pionier, czyli kaznodzieja pełnoczasowy. Na całym świecie czyni tak mnóstwo rodzin, a przeżycia oraz zwiększona skuteczność w służbie domownika będącego pionierem są dla każdej z nich błogosławieństwem (2 Koryntian 13:11, NW; Filipian 2:1-4).
Wspólne rozwiązywanie problemów
13, 14. (a) Jakie sytuacje mogą się odbić na harmonii w rodzinie? (b) Jak można zapobiec wielu problemom rodzinnym?
13 W tych ciężkich czasach, pełnych „nacisków” i „niebezpieczeństw”, wszyscy stajemy w obliczu trudności (2 Tymoteusza 3:1, Revised Standard Version; Phillips). Napotykamy je w pracy, w szkole, na ulicy, a nawet w domu. Niektórzy borykają się ze słabym zdrowiem lub z długotrwałymi problemami natury emocjonalnej, które czasami wywołują w rodzinie napięcia i nieporozumienia. Co począć w takiej sytuacji? Zamknąć się w sobie? Odizolować się od reszty rodziny, mimo iż mieszka się pod jednym dachem? Nie. Powinniśmy raczej otwarcie mówić o swych troskach i szukać pomocy. Czyż istnieje grono, które nadaje się do tego lepiej niż kochająca się rodzina? (1 Koryntian 16:14, BT; 1 Piotra 4:8).
14 Każdy lekarz zdaje sobie sprawę, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Zasada ta odnosi się też do problemów w rodzinie. Otwarta i szczera rozmowa często potrafi zapobiec pogorszeniu sytuacji. Nawet poważnym trudnościom można sprostać lub całkowicie się z nimi uporać, gdy rodzina wspólnie rozważy wchodzące w grę zasady biblijne. Aby nie dopuścić do nieporozumień i utrzymać zdrową atmosferę, wystarczy nieraz usłuchać rady Pawła z Listu do Kolosan 3:12-14: „Przyodziejcie się tkliwymi uczuciami: zmiłowaniem, życzliwością, kornością umysłu, łagodnością i wielkodusznością. Znoście jedni drugich i ochoczo przebaczajcie sobie nawzajem, jeśli ktoś ma przyczynę do uskarżania się na innego. (...) Przyodziejcie się miłością, bo to jest doskonała więź jedności” (NW).
Wspólny wypoczynek
15, 16. (a) Jaka cecha powinna wyróżniać chrześcijańskie rodziny? (b) Jak można scharakteryzować wyznawców niektórych religii i dlaczego?
15 Jehowa jest szczęśliwym Bogiem, a prawda to radosne orędzie niosące ludzkości nadzieję. Ponadto radość należy do owoców ducha. Nie ma nic wspólnego z chwilową ekstazą sportowca, który zwyciężył w swojej dyscyplinie. Chodzi o głębokie, trwałe uczucie zadowolenia, przepełniające serce dzięki pielęgnowaniu zażyłej więzi z Jehową. U podstaw takiej radości leżą wartości duchowe oraz utrzymywanie budujących stosunków z drugimi (Galacjan 5:22; 1 Tymoteusza 1:11, NW).
16 Jako chrześcijańscy Świadkowie Jehowy, nie mamy więc żadnego powodu, by chodzić z posępną miną albo negować poczucie humoru. Właśnie tak postępują wyznawcy pewnych religii, w których kładzie się nacisk na elementy negatywne. Pod wpływem głoszonych im nauk ludzie ci wielbią Boga w sposób ponury i pozbawiony radości, co nie ma oparcia w Biblii ani nie świadczy o zachowywaniu równowagi. Rodzinom należącym do takich religii służba dla Boga nie daje szczęścia. Jezus natomiast rozumiał potrzebę rozrywki i wypoczynku. Na przykład przy pewnej okazji zachęcił uczniów, by poszli ‛na osobność, na miejsce ustronne i odpoczęli nieco’ (Marka 6:30-32; Psalm 126:1-3; Jeremiasza 30:18, 19).
17, 18. Z jakich stosownych form wypoczynku mogą korzystać chrześcijańskie rodziny?
17 Również rodziny potrzebują odprężenia. Pewien ojciec powiedział o swych dzieciach: „Robimy razem wiele przyjemnych rzeczy — chodzimy na plażę, gramy w piłkę w parku, organizujemy wycieczki w góry. Od czasu do czasu urządzamy sobie w służbie ‚dzień pionierski’. Potem wspólnie spożywamy posiłek przygotowany specjalnie na tę okazję, a niekiedy nawet obdarowujemy się prezentami”.
18 Poza tym rodzice mogą zorganizować wycieczkę do zoo, wesołego miasteczka, muzeum czy innych atrakcyjnych miejsc. Wędrówka po lesie, obserwowanie ptaków czy prace w ogródku to zajęcia, które sprawiają wiele radości, gdy się je wykonuje wspólnie. Dzieci można także zachęcać do uczenia się gry na jakimś instrumencie lub do obrania sobie jakiegoś praktycznego hobby. Rodzice zachowujący równowagę z pewnością znajdą też czas na zabawę z dziećmi. Jeżeli rodzina razem się bawi, najprawdopodobniej będzie się razem trzymać!
19. Jaka widoczna obecnie tendencja może zaszkodzić rodzinie?
19 Obecnie wśród młodzieży widać tendencję do odsuwania się od rodziny i uwzględniania własnych upodobań w kwestii wypoczynku. Nie jest niczym złym, gdy młoda osoba ma jakieś hobby czy ulubioną rozrywkę, jednak niemądrze byłoby dopuścić, żeby takie zainteresowania stale odrywały ją od reszty rodziny. Chcemy raczej stosować się do zasady wyłuszczonej przez apostoła Pawła: „Niech każdy ma na oku nie tylko swoje własne sprawy, ale też i drugich” (Filipian 2:4, BT).
20. Kiedy zgromadzenia obwodowe i okręgowe mogą się stać radosnym przeżyciem?
20 Jakże się radujemy, gdy na zgromadzeniach obwodowych i okręgowych widzimy całe rodziny siedzące obok siebie! Dzięki temu starsze dzieci nierzadko mają okazję pomagać młodszym. Zapobiega to także naśladowaniu tych nastolatków, którzy czasami mają w zwyczaju zajmować większymi grupkami tylne rzędy i nie skupiają zbytnio uwagi na programie. Nawet podróż na zgromadzenie i z powrotem może sprawić wiele radości, jeśli rodzina wspólnie się naradzi, którędy jechać, jakie miejsca zwiedzić po drodze i gdzie się zatrzymać. Wyobraź sobie, jak ekscytujące musiały być dla rodzin z czasów Jezusa wspólne podróże do Jeruzalem! (Łukasza 2:41, 42).
Błogosławieństwa wynikające ze wspólnego działania
21. (a) Jak możemy zabiegać o szczęście w małżeństwie? (b) Jakie cztery elementy przyczyniają się do trwałości małżeństwa?
21 Szczęście w małżeństwie ani jedność w rodzinie nigdy nie były łatwe do osiągnięcia, a już na pewno nie dochodzi się do nich przez przypadek. Niektórzy uznają chyba, iż łatwiej „machnąć ręką”, rozwieść się i zacząć wszystko od nowa. Jednakże te same kłopoty często pojawiają się także w drugim lub w trzecim związku. Znacznie lepsze jest chrześcijańskie podejście do sprawy: Zabiegaj o trwałość małżeństwa, stosując się do zasad biblijnych, nakazujących przejawiać miłość i szacunek. Jedność w rodzinach zależy od ducha ustępliwości i bezinteresowności. Pewien doradca w sprawach małżeńskich przedstawił prostą receptę na trwałość tego związku. Napisał: „Niemal w każdym dobrym małżeństwie występują cztery podstawowe elementy, mianowicie: gotowość wysłuchiwania, umiejętność przepraszania, zdolność ciągłego wspierania pod względem emocjonalnym oraz pragnienie czułego dotyku”. Czynniki te rzeczywiście potrafią umocnić trwałość związku małżeńskiego, ponieważ znajdują też potwierdzenie w zdrowych zasadach wyłuszczonych w Biblii (1 Koryntian 13:1-8; Efezjan 5:33; Jakuba 1:19).
22. Jakie korzyści daje zachowywanie jedności w rodzinie?
22 Stosowaniem się do rad biblijnych położymy solidny fundament pod zjednoczoną rodzinę, a zespolone rodziny to przecież podstawa zjednoczonych i duchowo silnych zborów. A gdy będziemy w jedności przysparzać chwały Jehowie, dostąpimy Jego obfitych błogosławieństw.
[Przypis]
a „Łac[ińskie słowo] familia pierw[otnie] oznaczało sług i niewolników pracujących w wielkim domu, a potem sam dom razem z jego panem, panią, dziećmi oraz służbą” (Eric Partridge, Origins—A Short Etymological Dictionary of Modern English).
Czy pamiętasz?
◻ Dlaczego wspólne działanie przynosi rodzinie korzyści?
◻ Dlaczego regularne rodzinne studium Biblii jest tak potrzebne?
◻ Dlaczego rodzice powinni wyruszać do służby polowej ze swymi dziećmi?
◻ Dlaczego pomocne jest omawianie problemów w gronie rodzinnym?
◻ Dlaczego chrześcijańskie rodziny nie powinny być ponure ani pozbawione radości?
[Ilustracja na stronie 17]
Czy w ciągu dnia spożywacie całą rodziną chociaż jeden posiłek?
[Ilustracja na stronie 18]
Wycieczki rodzinne powinny odprężać i sprawiać radość