JEZIORO OGNIA

Symboliczne wyrażenie użyte jedynie w Objawieniu. Biblia sama objaśnia ten symbol słowami: „To oznacza drugą śmierć: jezioro ognia” (Obj 20:14; 21:8).

Na symboliczny charakter jeziora ognia wskazuje też kontekst, w jakim występuje ono w Objawieniu. Powiedziano, że do jeziora ognia wrzucono śmierć (Obj 19:20; 20:14). Śmierci rzecz jasna nie można dosłownie spalić. Do jeziora ognia zostaje też wrzucony Diabeł, który jako niewidzialna istota duchowa nie poniósłby żadnej szkody w literalnym ogniu (Obj 20:10; por. Wj 3:2 i Sdz 13:20).

Skoro jezioro ognia wyobraża „drugą śmierć”, a w Objawieniu 20:14 wspomniano, iż znajdą się tam „śmierć i Hades”, nie ulega wątpliwości, że nie może ono oznaczać ani śmierci odziedziczonej przez ludzi po Adamie (Rz 5:12), ani Hadesu (Szeolu). Musi więc symbolizować taką śmierć, z której nie ma powrotu, bo śmierć adamowa i Hades mają wydać tych, którzy się w nich znajdują (Obj 20:13), lecz o tym „jeziorze” nigdzie nic takiego nie powiedziano. Trafią natomiast do niego zatwardziali przeciwnicy władzy Bożej, którzy nie zostali zapisani w „księdze życia”, a wrzucenie do jeziora ognia będzie dla nich oznaczać wieczną zagładę, czyli drugą śmierć (Obj 20:15).

Chociaż z powyższych wersetów wyraźnie wynika, że jezioro ognia jest symbolem, niektórzy uzasadniają nimi wiarę w literalnie pojmowane miejsce ognistych męczarni. Powołują się na Objawienie 20:10, gdzie powiedziano, że Diabeł, bestia i fałszywy prorok będą w jeziorze ognia „męczeni dzień i noc na wieki wieków”. Nie może to jednak oznaczać rzeczywistych świadomych męczarni. Wrzuceni do jeziora ognia doznają „drugiej śmierci” (Obj 20:14). A umarli nie są niczego świadomi, nie mogą więc odczuwać bólu ani cierpienia (Kzn 9:5).

W Piśmie Świętym ogniste męki są kojarzone z zagładą i śmiercią. Na przykład w Septuagincie, będącej przekładem Pism Hebrajskich na język grecki, wielokrotnie użyto słowa oznaczającego męczarnie (básanos) w odniesieniu do ukarania śmiercią (Eze 3:20; 32:24, 30). A w Objawieniu tak napisano o metropolii, jaką jest Babilon Wielki: „Królowie ziemi (...) będą nad nią płakać i uderzać się ze smutku, patrząc na dym jej pożaru, stojąc w oddali z bojaźni przed jej męczarnią [gr. basanismoú]” (Obj 18:9, 10). Później anioł wyjaśnił, co oznaczają te męczarnie: „Tak Babilon, wielka metropolia, zostanie z rozmachem zrzucona i już nigdy nie będzie znaleziona” (Obj 18:21). Ogniste męki są więc tutaj równoznaczne z zagładą, a w wypadku Babilonu Wielkiego — z wiecznym unicestwieniem (por. Obj 17:16; 18:8, 15-17, 19).

A zatem ‛męczeni [od gr. basanízo] na wieki wieków’ w jeziorze ognia podlegają „drugiej śmierci”, z której nie ma zmartwychwstania. Pokrewne słowo greckie basanistés zostało przetłumaczone w Mateusza 18:34 na ‛dozorca więzienny’ (por. Mt 18:30). Wtrąceni do jeziora ognia będą więc przez całą wieczność ‛uwięzieni’ pod ‛dozorem’ śmierci (zob. GEHENNA; MĘCZARNIE).