REFAN

Bóstwo astralne wspomniane przez Szczepana podczas obrony przed Sanhedrynem (Dz 7:43). Szczepan najprawdopodobniej zacytował z greckiej Septuaginty słowa z Amosa 5:26, 27, by wykazać, że niewola Izraelitów była karą za czczenie obcych bóstw, takich jak Refan (Kewan). Tłumacze Septuaginty oddali imię Kewan terminem Raifán, a w tekście greckim Westcotta i Horta w cytacie Szczepana występuje wyraz Romfá. W komentarzu do Dziejów 7:43 Hort nadmienił: „W LXX w Am v 26 użyto formy [Raifán] czy [Refán], przypominającej określenie Repa lub Refa, jedno z imion egipskiego Saturna (Seba)” (The New Testament in the Original Greek, oprac. B. F. Westcott i F. J. A. Hort, Graz 1974, t. II, dodatek, s. 92; zob. ASTROLODZY [Moloch i astrologia w Izraelu]; KEWAN).