¿Diospa samarikunan pʼunchayman yaykunkiñachu?

“Diospa Palabranqa kawsayniyoj, atiyniyojtaj.” (HEB. 4:12.)

 1. ¿Imatá Diospa samarikunan pʼunchayman yaykunapaq ruwananchik tiyan, imaraykutaq mana atillasunmanchu?

KIMSA kaq yachaqanapiqa, Diospa samarikunan pʼunchayman yaykunapaq Diosta kasukunanchik, munasqanmanjinataq ruwananchik kasqanta yachakurqanchik. Chayta ruwaytaq mana atikullanchu. Sutʼincharinapaq, ima ruwasqallanchikpis Jehovata llakichisqanta yachaspaqa, mana ruwallasunmanpunichu. Imaraykuchus ajinata ruwaspaqa, mana “kasukunapaq wakichisqa[chu]” kachkasqanchikta rikuchisunman (Sant. 3:17, NM). Kay yachaqanapiqa, imaspichus kasukuqkuna kananchik kasqanta ukhuncharisun, nisunman chiqamantapuni Diospa munayninmanjina kawsayta munasqanchikta.

2, 3. ¿Imatá Jehovata kusichinapaq ruwanallanchikpuni tiyan?

² ¿Bibliap yuyaychaykunasninta kasukuyta atillanchikchu? Bibliapiqa, Dios “tukuy naciones[manta] tiyapusqanta apam[unanta]” nin, nisunman chiqan kaqta munakuq runasta may valorniyuqpaq qhawasqanta (Hag. 2:7, 8). Niraq cristianos kachkaspaqa ima saqra ruwaytapis ruwallaq kanchik. Chaywanpis Jehovata, churinta mayta munakusqanchikrayku kawsayninchikta tikrachirqanchik. Diosta kusichinapaqqa, maytachá kallpachakurqanchik, paymantataq mañakurqanchik. Chaymantataq bautizakuyta atirqanchik (Colosenses 1:9, 10 ñawiriy).

³ Chaywanpis juchasapasllapuni kanchik. Chayraykutaq allinta kaqta ruwanapaq kallpachakunallanchikpuni tiyan. Jehovata kusichinapaq kallpachakullasunpuni chayqa, pay yanapawasun.

Yuyaychariwasqanchikta japʼikuna

 4. ¿Imaynasmantá Jehová yuyaychawanchik?

⁴ Imatapis kawsayninchikpi tikrachinapaqqa, imaspichus mana allin kasqanchikta reparakunanchik tiyan. Jehovaqa, ñuqanchikpaqjina juk umallirichiyniqta, chayri publicacionesninchikmanta juk yachaqananiqta yanapawasunman. Chaywanpis chayta mana allinta japʼiqaptinchik chayri mana chaymanjina ruwaptinchik, ichá juk hermanoniqta yuyarichiwasunman (Gálatas 6:1 ñawiriy).

 5. ¿Imaraykutaq ancianos hermanosta yanapananku tiyan, chantá imatá mana ruwananchikchu tiyan yuyaychariwaptinchik?

⁵ Kʼachamanta, munakuywantaq juk hermano yuyaychawasqanchiktaqa, mana kasukuyta atillanchikchu, ñuqanchikjina juchasapa kasqanta yachasqanchikrayku. Allin kanman yuyarinanchik, Jehová qutuchakuypi ancianosta “espirituman jina [...] llampʼu sonqowan [hermanosta] allin ñanman kutichi[nankupaq]” kamachisqanta (Gál. 6:1). Chay hermanos niwasqanchikta kasukuptinchikqa, Jehová allinpaq qhawawasun. Jehovamanta mañakuchkaspaqa pantaq runas kasqanchikta mana qunqanchikchu. Chaywanpis juk anciano pantasqanchikta niwaptinchikqa, mana chiqachu kasqanta ninchik. Ichapis mana kʼachamanta yuyaychariwasqanchikta nisunman, imaraykuchus ajinata nichkawasqanchikta mana yachaspa, mana kasukuyta munasunmanchu (2 Rey. 5:11). Ichapis juk familiarninchik mana allinta kawsachkasqanmanta, mana juk cristianojinachu pʼachallikuchkasqanchikmanta, mana allinta llimphuchakuchkasqanchikmanta chayri sunquta kusichispa mana allin ruwaykunata ruwachkasqanchikmanta yuyaychariwaptinchik phiñakusunman, astawanpis yuyaychariq ancianota llakichisunman. Chantapis allinta tʼukurispaqa, chay hermano yuyaychawasqanchik allinninchikpaq kasqanta reparanchik.

 6. ¿Imaynatá Diospa Palabran sunqu “imatachus munasqantapis sutʼita rikuchin”?

⁶ Kay yachaqanaqa, Hebreos 4:12 pʼitimanta urqhusqa kachkan maypichus nin, Diospa Palabranqa “atiyniyoj[...]”. Arí, kawsayninchikta tikrachinapaq niraq bautizakuchkaptinchik yanapawarqanchik kunanpis yanapachkallawanchikpuni. Chay pʼitillapitaq Pablo nirqa: “Diospa Palabranqa [...] runaj sonqon ukhukamapuni chayan. Jinallataj yuyasqanta, sonqompi imatachus munasqantapis sutʼita rikuchin allinchus, manachus kasqanta”, nispa (Heb. 4:12). Arí, Bibliata ukhuncharispaqa, Dios imatachus ruwananchikta munasqanta yachanchik, ruwasqanchiktaq imachus sunqunchikpi kasqanta rikuchin. ¿Imatá sapa jukninchikmanta nisunman? ¿Imaynachus sunqunchikpi kasqanchikta rikuchinchikchu? (Mateo 23:27, 28 ñawiriy.) Kaykunapi rikukuspaqa, imatachus ruwananchikpi tʼukurina.

Jehovap Llaqtanwan ñawparinallapuni

7, 8. a) ¿Imaraykutaq achkha judío discípulos Moisesman leyta qusqanmanjinallapuni kawsakuyta munarqanku? b) ¿Imaraykutaq mana Jehovap munayninmanjinachu ruwasqankuta nisunman?

⁷ Yaqha tukuy, kay Proverbios 4:18 nisqanta yachanchik: “Cheqan runaspa ñanninkoqa sutʼiyamuyta inti llojsimushaj jina, pʼunchayamusqanman jinari astawan kʼancharin”. Kay rimaykunaqa cristianojina kawsakusqanchik astawan allinyasqanta, Diospa munayninta astawan sutʼita entiendesqanchikta ima rikuchin.

⁸ Kimsa kaq yachaqanapiqa, Jesús wañupusqanmanta qhipaman achkha judío discipulosnin Moisesman leyta qusqanmanjinallapuni kawsakuchkasqankuta ukhuncharirqanchik (Hech. 21:20). Pabloqa, cristianosman mana chay leymanjinapunichu ruwananku kasqanta rikuchirqa, chaywanpis wakinqa leymanjinapuni ruwayta munarqanku (Col. 2:13-15). Imaraykuchus leymanjina ruwaspaqa, judioswan mana qhatiykachachikunankuta yuyarqanku. Chaywanpis Pablo Hebreosman cartata qillqasqanpi, Jehovap munayninmanjina mana ruwaptinkuqa, samarikunan pʼunchayman mana yaykunankuta sutʼita nirqa (Heb. 4:1, 2, 6; Hebreos 4:11 ñawiriy).a Diospa ñawpaqinpi allinpaq qhawasqa kayta munaspaqa, manaña leymanjinachu kasukunanku karqa, manaqa Dios nisqanmanjina.

 9. ¿Imaynatá allin kamachi yuyayniyuq Bibliamanta juk yachachiyta sutʼinchaptin qhawananchik tiyan?

⁹ Kay tiempopipis imaynatachus Bibliamanta achkha yachachiykuna astawan sutʼinchakuchkasqanta reparanchik. Chaykunaqa, astawan allin kamachi yuyayniyuqpi atienekunanchikpaq kallpachawanchik. Chantapis Diospa Llaqtanta Kamachiqkunaqa allin kamachi yuyayniyuq sutinpi, ima yachachiyllatapis astawan sutʼinchanku. Chayta ruwaytataq mana manchachikunkuchu. Imaraykuchus paykunaqa, Diospa munaynin juntʼakuchkasqanmanjina ruwayta munanku. ¿Ñuqanchikrí? ¿Imaynatá imallatapis wakjinamanta sutʼinchakuptin qhawanchik? (Lucas 5:39 ñawiriy.)

10, 11. Bibliamanta Yachaqaqkuna wakjinamantañataq willananku kasqanta entiendespa, ¿imatá ruwarqanku, imatá chaymanta yachakunchik?

¹⁰ Kaytañataq qhawarina. Yaqha pachak watas ñawpaqta Bibliamanta Yachaqaqkunaqa, sumaq umallirichiqkuna karqanku, umallirichispallataq runasman Diosmanta willayta atisqankuta yuyarqanku. Wakkunap ñawpaqinkupi parlaytaqa mayta munaq kanku, runaswan jatunpaq qhawachikuyta munaspa. Chaywanpis Diospa munayninmanjina wasimanta wasi willamunallankutaq kasqanta entienderqanku. Chayta yachaspa wakin sumaq umallirichiqkunaqa, mana kasukuyta munarqankuchu. Paykunaqa Jehovata munakuqkunaman, kasukuqkunaman ima rikchʼakurqanku. Chaywanpis mana chay kamachiyta kasukusqankuqa, imayna runaschus kasqankuta rikuchirqa. Ajinata ruwasqankurayku Jehovapaq manaña allinpaqchu qhawasqas karqanku, llaqtanmantapis karunchakurqanku (Mat. 10:1-6; Hech. 5:42; 20:20).

¹¹ Chiqa sunqus kaqkunataqrí, qallariypi wasimanta wasi willamuyta mana atillarqankuchu. Chaywanpis kasukurqanku. Pisimanta pisi chay ruwayman yachakapurqanku, Jehovataq mayta tʼinkarqa. ¿Qamrí, wakjinamantañataq willana kasqanta nisuptinku kasukunkichu?

Juk familiarninchik Jehovamanta karunchakuptin

12, 13. a) ¿Imaraykutaq Jehová juchallikuqkunata mana pesachikuptinku qutuchakuymanta qharqukunanta kamachin? b) ¿Ima llakiypitaq wakin tatas rikukunku?

¹² Jehovaqa, tukuy imapi llimphu kaqkunallata allinpaq qhawan (Tito 2:14 ñawiriy). Chaywanpis wakin kutispiqa, ichá kay yuyaychaytaqa mana kasukuyta atillasunmanchu. Sutʼincharinapaq, qutuchakuypi allinpaq qhawasqa qhariwarmi kʼata churinkuta qutuchakuymanta karunchakuqta rikuspa, ¿imaynataq sientekunku? Chay waynaqa, “pisi pʼunchaykunapaj kusikuspa jucha kawsaypi puriyta” munasqanrayku, Jehovap qayllanpi kayta, tatasninwan allinta kawsakuyta ima pisipaq qhawan, ajinamantataq qutuchakuymanta qharquchikun (Heb. 11:25).

¹³ Tatasninqa, sunqu pʼakisqas qhipakunku. Paykunaqa, Biblia “ama kawsaku[ychikchu] ni mayqen runawan: Hermano kani, nishaspa khuchichakojwan, michʼakojwan, chayri lanti yupaychajwan, runa masimpaj sajrata rimajwan, chayri machaykojwan, suwakojwan; chay jina runawanqa ama mikhullaychejpischu”, nispa kamachisqanta allinta yachanku (1 Cor. 5:11, 13). Chantapis, “ni mayqen” nisqa rimay, mana paykunawan familiaresninku wasinkupi tiyakuqkunapaqpis kasqanta yachanku. Chaywanpis mayta churinkuta munakusqankurayku ajinata yuyankuman: “Churinchiktaqa parlapananchikpuni tiyan. Ajinallamanta Jehovaman kutirikunanpaq yanapasun”, nispa.b

14, 15. ¿Imatataq qharquchikuqpa tatasnin ruwananku tiyan?

¹⁴ Tatas ajinata llakikuptinkuqa, llakikullanchiktaq. Paykunaqa mana munasqankuraykuchu ajinapi rikukunku. Chantapis paykunamanta, qutuchakuymanta ima karunchakunanta yachachkaspapis, churinku qutuchakuymanta karunchakuyta akllarqa. Chayrayku tatasqa, mana ni imata ruwayta atinkuchu, may llakisqastaq qhipakunku.

¹⁵ Chaywanpis paykunaqa, ¿Jehovap kamachisqanta kasukunqankuchu? Wakin kutispiqa, familiankupi churinkuwan imallamantapis parlanankupuni kanqa. Chaywanpis, ¿nispallachu churinkuwan allinta kawsaykukunqanku? Imatachus ruwanankuta akllachkaspaqa, imatachus Jehová chaymanta yuyasqanta yuyarikunanku tiyan. Jehovaqa, llaqtan llimphu kananpaq, juchallikuqta pesachikunanpaq ima, qharqukunanta kamachirqa. ¿Imaynatataq tatas, Jehovap kamachisqan juntʼakunanpaq yanapankuman?

16, 17. ¿Imatá Aaronmanta yachakunchik?

¹⁶ Moisespa wawqin Aaronpis ajinallapitaq rikukurqa. Jehovaqa, paypa iskay churisninta Nadabta Abihuta ima, mana kamachisqanmanjinachu incenciota jaywasqankurayku wañuchirqa. Aaronqa, chayta yachaspa maytachá llakikurqa. Chantapis Aarón wak churisnin ima kay kamachiyta kasukunanku karqa: “Ama qʼara umalla kaychejchu, nitaj pʼachasniykichejtapis llikʼikuychejchu, wañusqarayku llakisqa kasqaykichejta rikuchispa, ama qankunapis wañunaykichejpaj, amataj qankunarayku Dios astawan sinchʼi phiñakuyninta israelitasman rikuchinampaj”, nispa (Lev. 10:1-6). Kaymantaqa, juchallikuq familianchikmanta nisqaqa, Jehovata astawan munakunanchik kasqanta yachakunchik.

¹⁷ Kay tiempopi Jehovaqa, juchallikuqta mana chay ratochu wañuchin. Astawanpis munakuyniyuq kasqanrayku pesachikunanta suyan. Qharquchikuq churiqa mana pesachikusqanta rikuchin. Chaywanpis paywan tatasnin allinta kawsakullaptinkupuni, ¿allinpaqchu Jehová qhawanman?

18, 19. Qutuchakuymanta qharquchikuq familiaresniyuq kaqkuna Jehová kamachisqanmanjina ruwaspa, ¿ima kusiytataq tarinkuman?

¹⁸ Achkha cristianosqa, qutuchakuymanta qharqusqa kaspa kutinpunankupaq familiaresninku, amigosninku ima Diospa kamachisqanmanjina ruwasqanku yanapasqanta ninku. Sutʼincharinapaq, juk sipasqa, ancianosman wawqin Diospa kamachisqanmanjina ruwasqan yanapasqanta nirqa. Chay sipasqa, wawqin Biblia yuyaychasqanmanjina ruwasqanrayku qutuchakuyman kutinpunanpaq yanapasqanta nillarqataq.

¹⁹ Kay yachaqanapi yachakusqanchikmanjinaqa, mana sunqunchik munasqanmanjinachu ruwananchik tiyan. Bibliap yuyaychasqanta mana kasukuyta atillaptinchikpis kasukunanchikpuni tiyan, imaraykuchus Jehová chay chʼampayta atipanapaq yanapawasun.

“Diospa Palabranqa kawsayniyoj”

20. ¿Imasmantataq Hebreos 4:12 parlachkan? (Sutʼinchayninta ñawiriy.)

²⁰ Pabloqa Hebreos 4:12 “Diospa Palabranqa kawsayniyoj”, nispaqa mana Bibliamantapunichu parlachkarqa, manaqa imatachus Dios nisqanmanta.c Chantapis Diospa nisqasninqa juntʼakusqantapuni niyta munachkarqa. Jehovapis chaymanta parlaspa nirqa: “Ajinallataj kanqa noqaj simiymanta llojsej palabraqa. Noqamanqa mana chʼusajllachu kutimonqa, manachayqa [...]; imapajchus noqa kacharqani, chayta juntʼanqa”, nispa (Isa. 55:11). Chayrayku munasqanchikmanjina imapis mana ruwakuptinqa mana llakikunanchikchu tiyan. Jehovaqa, “kunankama trabajasha[llanpuni]” munayninta juntʼanankamataq chayta ruwallanqapuni (Juan 5:17).

21. ¿Imaynatataq “may chhika runas[man]ta” machitusña kaqkunata Hebreos 4:12 kallpachan?

²¹ “May chhika runas[man]ta” kaqkunaqa, unay watastaña Jehovata yupaychachkanku (Apo. 7:9). Wakinqa, machuyayman chayayta mana yuyarqankuchu, chaywanpis mana chayraykuchu Diosta yupaychayta saqinku (Sal. 92:14). Imaraykuchus Diospa Palabran kawsayniyuq kasqanta yachanku, Jehovaqa nisqasninta juntʼananpaq llamkʼachkallanpuni. Payqa, munayninta sumaqpaq qhawan, ñuqanchikpis ajinata qhawaptinchik mayta kusikun. Chantapis qanchis kaq pʼunchaypi kawsachkaptinchik Jehovaqa samarichkan, munaynin juntʼakunanta, llaqtantaq chaymanjinapuni kawsakunanta yachaspa. Yachakunchikjina, tukuypis Diospa samarikunan pʼunchayman yaykuyta atinchik. ¿Qamrí yaykunkiñachu?

[Sutʼinchaykunasnin]

¿Yuyarikunchikchu?

• ¿Imatá Diospa samarikunan pʼunchayman yaykunapaq ruwananchik tiyan?

• ¿Imaynatá Diospa Palabranmanjina ruwasqanchik imaynachus sunqunchikpi kasqanchikta rikuchin?

• ¿Imastaq Diospa kamachisqanta kasukusqanchiktachus manachus rikuchin, imaraykutaq kasukunanchikpuni tiyan?

• ¿Imasmantataq Hebreos 4:12 parlachkan?

[31 paginapi dibujo/foto]

Tatasninqa sunqu pʼakisqas kachkanku