¿Saqra kaqta chiqninchikchu?

“Sajra kajtataj chejnerqanki.” (HEB. 1:9.)

 1. ¿Imaynatataq Jesús discipulosninman munakuyninkuta rikuchinankuta kamachirqa?

JESUSQA, discipulosninman mayqin kʼacha kaychus paykunapaq aswan sumaq kasqanmanta nirqa: “Uj mosoj kamachisqata qoykichej: Purajmanta munanakuychej. Imaynatachus noqa munakorqaykichej, ajinallatataj qankunapis purajmanta munanakuychej. Qankunachus munanakunkichej chayqa, tukuy runas yachanqanku yachachisqasniy kasqaykichejta”, nispa (Juan 13:34, 35). Jesusqa, tukuy sunqu puraqmanta munakuyninkuta rikuchinakunankuta kamachichkarqa, chaytaq chiqa cristianos kasqankuta sutʼita rikuchinman karqa. Wak kutipi kamachillarqataq: “Enemigosniykichejta munakuychej, chejnispa qankunata qhatiykachajkunapajtaj Diosmanta mañapuychej”, nispa (Mat. 5:44).

 2. ¿Imatataq cristianos chiqninanchik tiyan?

² Jesusqa, discipulosninman imatachus munakunankuta, imatachus chiqninankuta ima, yachachirqa. Juk profeciapi Cristomanta ajinata nin: “Qanqa cheqan kajta munakorqanki, sajra kajtataj chejnerqanki”, nispa (Heb. 1:9; Sal. 45:7). Paypa ruwasqanqa, chiqa kaqta munakuyta, chantá juchata chiqniyta, Jehovap leyninpa contranpi ruwaykunatapis chiqniyta yachachiwanchik. Apóstol Juanpis sutʼita nirqa: “Juchallikojqa Diospa leyninta pʼakin, imaraykuchus juchaqa Diospa leyninta pʼakiymin”, nispa (1 Juan 3:4).

 3. ¿Ima tawa saqra ruwaykunatataq chiqnina kasqanta qhawarisun?

³ Sapa cristiano kayta tapurikunanchik tiyan: “¿Diospa leynin juchachasqanta chiqninichu?”, nispa. Kunanqa, kay tawa saqra ruwaykunata chiqnina kasqanta qhawarina: 1) alcoholta anchata ukyayta, 2) layqiriyusta, 3) khuchichakuyta, 4) juchata ruwaqkunawan masichakuyta.

¿Imaynatá machachiq ukyanasta qhawananchik tiyan?

 4. ¿Imaraykutaq Jesús mana machaykunakama ukyanata mana pʼinqakuspa yuyaycharqa?

⁴ Jesusqa, vinota Dios qusqanta yachaspa, achkha kutispi ukyarqa (Sal. 104:14, 15). Chaywanpis ni jaykʼaq machanankamaqa ukyarqachu (Pro. 23:29-33). Chayrayku mana machaykunakama ukyanata, mana pʼinqakuspa yuyaycharqa (Lucas 21:34, ñawiriy). Imaraykuchus achkha alcoholta ukyayqa, millay juchasman chayachiwasunman. Chayrayku Pablo qillqarqa: “Ama imawampis machaykuychejchu, imaraykuchus chayqa sajra kawsayman pusan. Astawanqa Espirituwan juntʼas kaychej”, nispa (Efe. 5:18). Chantapis paya hermanas mana “machakojkuna” kanankuta nirqa (Tito 2:3).

 5. Machachiq ukyanasta ukyaq cristiano, ¿imastataq tapurikunan tiyan?

⁵ Sunqu yuyayninchik machachiq ukyanasta ukyaymanta mana juchachawaptinchikqa, kayta tapurikusunman: “Machachiq ukyanasta achkhata ukyanamanta, ¿Jesusjinachu yuyani? Juk hermanota kaymanta yuyaycharinay kaptin, ¿mana manchachikuspachu yuyaychariyman? ¿Llakiykunasniyta qunqapunaypaqchu ukyani? ¿Semanantinpi machachiq ukyanasta achkhatachu ukyani? Pillapis achkhata ukyachkasqayta niwaptin, ¿imaynatá kutichini? ¿Phiñarikunichu?”, nispa. Machachiq ukyanasman yachaykakapuptinchikqa, mana allintachu yuyasun, nitaq imatapis allinta akllayta atisunchu. Cristianosqa, yuyayninchikta jarkʼananchik kasqanta yachanchik (Pro. 3:21, 22).

Layqiriyusta qhisachana

6, 7. a) ¿Imaynatá Satanaspa, supaykunap contranpi ima, Jesús sayaykurqa? b) ¿Imaraykutaq layqiriyus astawan tukuyniqpi rikukun?

⁶ Jesusqa, Jallpʼapi kachkaspa, Satanaspa, supaykunap contranpi ima, sinchita sayaykurqa. Chantapis, Kuraq Supay contranpi churanakuptin, Diosman chiqa sunqullapuni karqa (Luc. 4:1-13). Chantá Satanás mana reparayllata urmachiyta munaptin, yuyayninpi, ruwaykunasninpi ima, sinchita sayallarqataq (Mat. 16:21-23). Jesusqa, achkha runasta saqra espiritusmanta kacharichispa yanaparqa (Mar. 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27).

⁷ Jesusqa, 1914 watapi kamachiyta qallariytawan janaqpachamanta Satanasta, supaykunasninta ima, wikchʼumurqa. Chayraykutaq Kuraq Supayqa, ni jaykʼaqjina “llullakuspa kay pachapi kaj chhika runasta pantachi[chka]n” (Apo. 12:9, 10). Runastaq astawan layqiriyusmanta yachayta munanku. Arí, kayqa tukuyniqpi kachkan chaymantataq jarkʼakunanchik tiyan. ¿Imaynatá jarkʼakusunman?

 8. ¿Imastataq sunquta kusichinapaq ruwaykunata akllachkaspa tapukunanchik tiyan?

⁸ Bibliaqa, layqiriyusta ruwaspa ima chʼampaykunachus kananmanta, ñawpaqmantaña willawanchik (Deuteronomio 18:10-12, ñawiriy). Satanás, supaykunasnin imaqa, runasta peliculasniqta, librosniqta, videojuegosniqta ima, saqra ruwaykunaman tanqanku. Chayrayku imawanchus sunqunchikta kusirichinanchiktaqa, allinta akllananchik tiyan. Tapurikunataq: “Kay killaspi telepi peliculasta qhawasqay, videojuegosta pukllasqay, librosta, revistasta ima ñawirisqay, ¿layqiriyusmantachu parlachkarqa? ¿Layqiriyusta qhisachana kasqanta sutʼitachu yachani chayrí manachu? Sunquyta kusirichisqayta, ¿Jehová imaynatachus qhawasqanpi tʼukurinichu? ¿Layqiriyusmanta manañachu jarkʼakuchkani? Jina kaptin, ¿tukuy chay saqra ruwaykunamanta jarkʼakunaypaq kallpachakusaqchu, ajinamanta Jehovata, chiqan yuyaychaykunasninta ima, kasukusqayta rikuchinaypaq?”, nispa (Hech. 19:19, 20).

Jesús khuchichakuymanta yuyaychasqanta kasukuna

 9. ¿Imaynatá juk runa sunqunpi saqra kaq qhipakunanta saqin?

⁹ Jesusqa, casarasqa kawsaymanta imatachus Dios kamachisqanta jatunpaq qhawarqa. Pay nirqa: “Manachu Diosmanta Qhelqasqapi leerqankichej, pichus kay pachata ruwajqa qallariypi qharita warmitawan ruwasqanta? Chayrayku qhareqa tatanta, mamanta saqespa, warminwan khuskachakaponqa. Iskayninkutaj ujllaña kanqanku. Ajinapeqa manaña iskaychu kanku, manachayqa ujllaña. Chayrayku, Diospa ujchasqanta ama runaqa tʼaqachunchu”, nispa (Mat. 19:4-6). Chantapis Cristoqa, imatachus qhawasqanchik sunqukama chayasqanta yacharqa. Chayraykutaq Urqupi Yachachichkaspa nirqa: “Qankuna uyarerqankichejña nisqa kasqanta: Ama qhenchachakunkichu khuchichakuspa, nispa. Noqatajrí niykichej: Sichus pipis uj warmita qhawan munapayaspa chayqa, ñapis paywan sonqompi khuchichakunña”, nispa (Mat. 5:27, 28). Jesuspa yuyaychasqanta mana kasukuqqa, sunqunpi saqra kaq qhipakunanta saqin.

10. Qʼala runasta qhaway saqiyta atikusqanta, juk hermanop kawsayninmanta parlarispa, sutʼinchariy.

¹⁰ Satanasqa, tukuyniqpi khuchichakuy kananta munaspa, qʼala runasta qhawanankupaq tukuy imapi rikhurichin. Chaykunata rikuspaqa, mana yuyayninchikmanta chinkachiyta atillasunmanchu, chayta qhawaymantaq yachaykakapusunman. Sutʼincharinapaq, juk hermano ajinapi rikukurqa, pay nin: “Diosta yupaychaspapis pakayllapi qʼala runasta qhawaq kani. Chayta ruwachkasqayqa, mana allinchu kasqanta yacharqani, chaywanpis yupaychachkasqayta allillanpaqpuni Dios qhawasqanta yuyarqani”, nispa. ¿Imataq chay hermanota yanaparqa? Pay nillantaq: “Ancianoswan chaymanta parlariyta manchachikuspapis, parlarqani”. Tiemponmantaq payqa, chay millay ruwayta atiparqa. Nillantaq: “Manaña chay juchata ruwaspaqa, sunqu yuyayniy llimphu kachkasqanta repararqani”. Arí, saqra kaqta chiqnikuyqa, qʼala runasta qhawayta chiqnikuy ninayan.

11, 12. ¿Imaynatataq ima takiykunatachus uyarichkaspa, saqra kaqta chiqnisqanchikta rikuchisunman?

¹¹ Takiykunap rimaykunasninqa, sunqunchikpi qhipakun. Takiykunataqa, Dios quwanchik chayrayku paytapis unaymantapacha takiykunawan yupaychaq kanku (Éxo. 15:20, 21; Efe. 5:19). Chaywanpis kay saqra pachap takiykunasninqa, khuchi kawsayllamanta astawan parlanku (1 Juan 5:19). ¿Imaynatá uyarisqanchik takiykuna, yuyayninchikta chʼichichachkasqanta yachasunman?

¹² Tapurikusunman: “¿Uyarisqay takiykuna allinchu? ¿Wañuchiymantachu, qhinchachakuymantachu, khuchichakuymantachu chayrí millay parlaykunamantachu parlan? Chay takiykunap rimaykunasninta wakpaq ñawiripuptiy, ¿saqra kaqta chiqnikusqaytachu chayrí sunquy chʼichichasqa kasqantachu yuyanqa?”, nispa. Millay takiykunata uyarispaqa, mana juchata chiqnichkasqanchikta nisunmanchu. Jesuspa nisqanta ni jaykʼaq qunqanachu: “Simimanta llojsejqa sonqomanta llojsimun; chaymá runataqa chʼichichan. Sonqomanta llojsimun tukuy sajra yuyaykuna, runa wañuchiykuna, khuchichakuspa qhenchachakuykuna, solteropura khuchichakuykuna, suwaykuna, llulla testigomanta sayaykuna, Diospa contranta rimaykuna ima”, nispa (Mat. 15:18, 19; Santiago 3:10, 11, kikinchay).

Saqra kaqta munakuqkunata Jesusjina qhawana

13. ¿Imaynatá Jesús juchata mana saqiyta munaqkunata qhawaq?

¹³ Jesusqa, Diospa leyninta mana kasukuqkuna pesachikunankuta waqyariq jamusqanta nirqa (Luc. 5:30-32). ¿Imaynatá Jesús juchata mana saqiyta munaqkunata qhawaq? Payta uyariqkunaman, chay runasmanta karunchakunankuta nirqa (Mat. 23:15, 23-26). Chantá nillarqataq: “Mana tukuy pikunachus: Señor, Señor, nispa niwajkunachu janaj pacha reinoman yaykonqanku. Manachayqa, janaj pachapi kashaj Tataypa munayninta ruwajkunalla yaykonqanku. Chay pʼunchaypeqa ashkhas niwanqanku: Señor, Señor. Manachu sutiykipi sutʼincharqayku, sutiykipitaj supaykunata qharqorqayku, sutillaykipitaj ashkha milagrostapis ruwarqayku?”, nispa. Chay mana pesachikuqkunaman, juchallikuchkallankupuni chaykunaman, Cristoqa ninqa: “Chinkaychej ñawpaqeymanta”, nispa (Mat. 7:21-23). ¿Imaraykutaq mana khuyarikuspa juzganqa? Imaraykuchus saqra ruwaykunasninkuwanqa, Diospa sutinta pisipaq qhawachinku, runamasinkutataq ñakʼarichinku.

14. ¿Imaraykutaq juchanmanta mana pesachikuyta munaqta qutuchakuymanta qharqukun?

¹⁴ Bibliaqa, juchankumanta mana pesachikuyta munaqkunata, qutuchakuymanta qharqusqa kanankuta nin (1 Corintios 5:9-13, ñawiriy). ¿Imaraykú kayta ruwakunan tiyan? 1) Jehovap sutinta mana chʼichichakunanpaq, 2) qutuchakuy llimphu kananpaq, 3) juchachakuq runa pesachikunanpaq.

15. Jehovaman chiqa sunqu kayta munaq, ¿imastataq tapurikunan tiyan?

¹⁵ ¿Jesusjinachu Diospa leyninta mana kasukuqkunata qhawanchik? Allin kanman kaykunata tapurikunanchik: “Pillapis qutuchakuymanta qharquchikuptin chayri manaña Jehovamanta sutʼinchaq kayta munaptin, ¿paywan masichakullasaqpunichu? Chay runa familiaymanta kaptin, ¿manaña wasiypi tiyakuptinpis?”, nispa. Arí, kay jinapi rikukuspaqa, machkhatachus chiqan kaqta munakusqanchikta, Jehovaman chiqa sunquchus manachus kasqanchikta ima rikuchin.a

16, 17. ¿Imapitaq juk hermana rikukurqa chantá imataq Diospa kʼamiykunasninta jatunpaq qhawananpaq yanaparqa?

¹⁶ Juk hermanap kawsayninmanta parlarina. Paypa machuyasqa churinqa, pisimanta pisi Jehovata manaña munakurqachu, juchallikuspataq mana pesachikurqachu, chayrayku qutuchakuymanta qharquchikurqa. Chay hermanaqa Jehovata munakurqa, wawantapis munakullarqataq, chayrayku Bibliapi chayjina runaswan mana masichakunata nisqanta, mana kasukuyta atillarqachu.

¹⁷ ¿Imatá nisunman karqa chay hermanata? Juk ancianoqa, chay llakiyninta Jehová yachasqanta nirqa. Chantapis Diospa contranpi ángeles uqharikusqanku, imaynatachus Diosta llakichisqanpi tʼukurinanta nirqa. Chantapis yuyarichillarqataq, qutuchakuymanta mana pesachikuqkunata qharquy, mayta llakichisqanta Dios yachan chaywanpis qharqunatapuni kamachin. Chay hermanaqa, ancianop yuyaychasqanta japʼikurqa, Diospa kʼamiykunasnintapis jatunpaq qhawasqanta rikuchirqa.b Ajina chiqa sunqu kayqa, Jehovata kusichin (Pro. 27:11).

18, 19. a) Juchallikuqkunawan mana masichakuspa, ¿imasta chiqnisqanchiktataq rikuchinchik? b) Diosman chiqa sunqu kaspa, kamachiykunasninta kasukuspa ima, ¿imatá tarinchik?

¹⁸ Chay hermanajina rikukuspaqa, Jehová llakiyninchikta yachasqanta yuyarikuy yanapawasun. Qutuchakuymanta qharquchikuqwan chayrí Jehovamanta sutʼinchaq manaña kayta munaqwan mana masichakuspaqa, ruwasqanta, imachus chayta ruwananpaq tanqasqanta ima, chiqnisqanchikta rikuchinchik. Chaywanpis qharquchikuqta munakusqanchikta rikuchinchik, kʼamichikusqantaq allinninpaq kasqanta yachanchik. Jehovaman chiqa sunqus kanchik, kamachiykunasnintataq jatunpaq qhawanchik chayqa, juchallikuq pesachikuspa qutuchakuyman kutirimunanpaq yanapasunman.

¹⁹ Juk hermanaqa, qutuchakuymanta qharquchikurqa, aswan qhipamantaq watiqmanta Jehovamanta sutʼinchaq karqa, pay jinata qillqan: “Jehová llaqtanta mayta munakuspa, llimphuchasqanta yachayqa mayta kusichiwan. Runasqa, qutuchakuymanta qharquyta mana allinpaqchu qhawanku, chaywanpis chaytaqa juchallikuqta yanapanapaq ruwakun”, nispa. Qutuchakuymanta hermanos, familiaresnin ima, paywan masichakullankumanpuni karqa chay, ¿jinatachu yuyayman karqa? Bibliap nisqanta kasukuspaqa, chiqan kaqta munakusqanchikta, Jehovalla imatachus ruwananchikta niyta atiwasqanchikta ima, jatunpaq qhawasqanchikta rikuchinchik.

“Sajra kajta chejni[kuychik]”

20, 21. ¿Imaraykutaq saqra kaqta chiqnikunanchikpuni tiyan?

²⁰ Apóstol Pedro kayta yuyarichiwanchik: “Aychaykichejpa sajra munayninwan mana atipachikuspa, allinta qhawaychej, imaraykuchus enemigoykichej Kuraj Supayqa, phiña león jina qhaparirispa muyuykacha[chkan], mayqellantapis oqoykunampaj”, nispa (1 Ped. 5:8). ¿Ñuqanchikpis uquykunawanchikpaqjinachu kachkanchik? Kuraq Supay mana uquykunawanchikpaqqa, saqra kaqta chiqninapaq mayta kallpachakunanchik tiyan.

²¹ Saqra kaqta chiqnikuyqa, mana atikullanchu. Imaraykuchus, juchasapas kanchik, saqra ruwaykunaman tanqaq pachapitaq kawsanchik (1 Juan 2:15-17). Chaywanpis Jesusjina ruwasun, Jehovata astawan munakusun ima chayqa, juchata chiqnisun. Tukuy cristianos “sajra kajta chejni[kunanchikpuni]” tiyan. Kay kamachiytataq kasukunapuni, Jehovaqa “paypaj tʼaqasqa kajkunaj kawsayninkuta waqaychan; sajra runaspa makisninman urmanankumantapis waqaycha[llanqataq]”(Sal. 97:10).

[Sutʼinchaykunasnin]

¿Imatá kutichisunchik?

• Machachiq ukyanasta ukyayta imaynatachus qhawanata, ¿imataq yanapawasun?

• ¿Imaynatataq layqiriyusmanta jarkʼakusunman?

• ¿Imaraykutaq qʼala runasta qhaway mana allinchu?

• Familianchikmanta pillapis qutuchakuymanta qharquchikuptin, ¿imaynatá saqra kaqta chiqnisqanchikta rikuchinchik?

[29 paginapi dibujo/foto]

Juk cristiano machachiq ukyanata ukyayta munan chay, ¿imastataq yachanan tiyan?

[30 paginapi dibujo/foto]

Sunquta kusirichiypi, paqtataq Satanás saqra ruwaykunaman tanqawasunman

[31 paginapi dibujo/foto]

Qʼala runasta qhawaq, sunqunpi ¿ima qhipakunantataq saqichkan?