1 Samuel
17 Filistea runakunam+ soldadonkunata huñurachirqa peleanankupaq. Chay soldadokunam huñunakururqaku Juda ayllupa allpanpi kaq Soco llaqtapi.+ Hinaspankum Efes-damim sitiopi+ carpankuta sayachirqaku. Chayqa kachkan Soco llaqtamanta Azeka llaqtaman+ rina ñanpim. 2 Hinaptinmi Saulpas Israel soldadokunapiwan huñunakuruspanku carpankuta sayachirqaku Ela sutiyuq pampapi.+ Hinaspankum Filistea soldadokunawan peleanankupaq kinrayninpaman churakururqaku. 3 Filistea soldadokunam muqupa waqtanpi karqaku, Israel runakunañataqmi chimpanku muqupa waqtanpi. Paykunapa chawpinpim pampa karqa.
4 Filistea soldadokunapa kasqanmantam allin peleaq Goliat sutiyuq+ soldado lluqsiramurqa. Payqa Gat llaqtamantam karqa,+ hinaspapas yaqa kimsa metro* sayayniyuqmi karqa. 5 Goliatpa casconmi karqa broncemanta, qasqunta harkaqpas* karqa broncemantam. Chay qasqun harkaqmi+ llasarqa yaqa 57 kilota. 6 Muqunmanta urayman harkachikunanpas chaynataq wasanpi apasqan taksa lanzanpas+ broncemantam karqa. 7 Hatun lanzanpa cabonmi karqa telarpa qirun hina llasaq,+ chay lanzanpa puntanpi fierrollanraqmi llasarqa yaqa qanchis kilota*. Harkachikunanta apaq runañataqmi ñawpaqninta rirqa. 8 Goliatqa Israel soldadokunata qawaspanmi+ qayaykacharqa: “¿Imapaqtaq peleanapaq hinaraq llapallaykichik chaypi churakurunkichik? Ñuqaqa kani Filistea runam, sapallaymi Filistea soldadokunapa rantinpiqa peleasaq. Qamkunañataqmi kankichik Saulpa runankuna. Chaynaqa, huknikichiktayá akllaychik ñuqawan peleananpaq. 9 Ñuqata wañurachiwaptinqa makikichikpim kasaqku. Ñuqa wañurachiptiymi ichaqa makiykupi kankichik”, nispa. 10 Goliatqa nirqaraqmi: “¡Kunanmi Israel soldadokunata pinqayman churasaq!+ ¡Hukkaqnikichiktayá kachamuychik ñuqawan peleananpaq!”, nispa.
11 Saulwan llapallan Israel runakunam Goliatpa chayna nisqanta uyarispanku llumpa-llumpayta mancharikurqaku.
12 Juda ayllupa allpanpi kaq Belen+ utaq Efrata llaqtapim+ yacharqa* Jesey,+ payqa yuyaqñam karqa Saul kawsakuptinqa. Jeseypam pusaq qari churinkuna karqa,+ hukninmi karqa David. 13 Jeseypa kimsa churinkunaqa Saulwanmi peleaq pasakurqaku.+ Piwi* kaqpa sutinmi karqa Eliab,+ qatiqninpañataqmi Abinadab,+ payman qatiqpañataqmi Sama.+ 14 Davidqa llapankumanta sullka kaqmi karqa.+ Paypa kimsan wawqinkunaqa Saulwanmi peleaq rirqaku.
15 Davidqa Saulpaq llamkaspanpas Belen llaqtamanmi riq taytanpa ovejankunata michiq.+ 16 Goliatqa Israel soldadokunatam sapa achikyaqtawan sapa tutaykuqta qayaykachaq. Qayaykacharqaqa 40 punchawpunim.
17 Huk kutipim Davidta taytan Jesey nirqa: “Ama hina kaspayá peleaypi kaq wawqikikunaman kay arroba masnin* trigo hamkatawan chunka tantata aparuy. 18 1.000 soldadokunata kamachiqmanñataqyá aparikuy kay chunka quesokunata. Allintamá yachaykamunki wawqikikuna imayna kasqankuta hinaspaykim willawanki ima nimususqaykita”, nispa. 19 Davidpa wawqinkunaqa Saulwan hinaspa Israel soldadokunawanmi Ela pampapi kachkarqaku,+ chaypi Filistea soldadokunawan peleanankupaq.+
20 Davidqa ovejanta michiykachispanmi taytanpa apachisqanta aparikuspan tutapayta pasarqa. Carpakunapa kasqanman chayaruptinqa soldadokunam qaparispa peleaq lluqsichkarqaku. 21 Israel soldadokunaqa Filistea soldadokunawanmi chimpa-chimpa churakururqaku. 22 Davidqa qipikunata cuidaq runamanmi apasqanta saqipakuykurqa, hinaspanmi soldadokunapa kasqanman kallpaylla* pasarqa. Chayaruspanmi Davidqa wawqinkunata tapurqa imayna kasqankuta.+
23 Wawqinkunawan David rimachkaptinmi Gat llaqtayuq Goliatqa Filistea soldadokunapa chawpinmanta lluqsiykamurqa,+ hinaspanmi sapa punchaw qayaykachakusqanman hina qayaykachakurqa.+ Chaytam Davidqa uyarirqa. 24 Goliat rikuriykamuptinmi Israel soldadokunaqa llumpay mancharisqallaña ayqikurqaku.+ 25 Israel soldadokunam ninakurqaku: “¿Qawachkankichikchu wak lluqsimuq runata? Israel runakunamantam asikuwachkanchik.+ Pipas wak runata wañurachiqmanqa kamachiq Saulmi tukuy imata qunqa, casarachinqataqmi warmi churinwanpas.+ Chaymantapas, chay runapa ayllunqa manañam kamachiqmanqa qunqañachu Israel runakunamanta imapas mañakusqantaqa”, nispanku.
26 Hinaptinmi Davidqa waqtanpi kaq runakunata nirqa: “¿Imatataq qunqa Israel runakunamanta asikuq wak Filistea runata wañuchiqmanqa? ¿Pimá Diosta mana yupaychaq* wak Filistea runaqa Diospa soldadonkunamanta asikunanpaqqa?”, nispa.+ 27 Paykunañataqmi hina rimasqallankuta nirqaku: “Pipas wak runata wañuchiqmanqa kayta-waktam qunqa”, nispanku. 28 Runakunawan Davidpa rimasqanta wawqin Eliab+ uyariruspanmi piñakuspan Davidta nirqa: “¿Imamantaq hamurqanki? ¿Pimantaq saqiramunki chunniqpi aslla ovejakunataqa?+ Ñuqaqa yachanim hatuntukusqaykita hinaspa mana allin ruway munasqaykita. Qamqa hamurqanki peleasqankuta qawakuqmi”, nispa. 29 Davidñataqmi nirqa: “¡Imanantaq! ¡Tapuyllam-tapukuchkani!”, nispa. 30 Hinaspanmi Davidqa hukkunatapas tapurqa.+ Runakunañataqmi hina kaqllata nirqaku.+
31 Wakin runakunam Davidpa rimasqanta uyariruspanku Saulman willaykurqaku. Chaymi Saulqa Davidta qayachirqa. 32 Hinaptinmi Davidqa Saulta nirqa: “Amayá pipas wak Filistea runata rikuspanqa manchakuchunchu. Taytáy, ñuqam risaq wak runawan peleaqqa”, nispa.+ 33 Saulñataqmi Davidta nirqa: “Manam qamqa riwaqchu wak Filistea runawan peleaqqa. Qamqa warmallaraqmi kanki,+ paymi ichaqa musu kasqanmantaraq peleayllapi puriq”, nispa. 34 Hinaptinmi Davidqa Saulta nirqa: “Taytáy, ñuqaqa taytaypa ovejankunata michiqmi kani. Huk kutipim michichkaptiy ovejayta leon+ aparurqa, huk kutipiñataqmi oso aparurqa. 35 Hinaptinmi ñuqaqa hayparuspay ovejayta qichururqani. Kutiriykamuwaptinñataqmi kakichunmanta hapiruspay wañurachirqani. 36 Ñuqaqa leontapas chaynataq osotapas wañurachirqanim. Diosta mana yupaychaq wak Filistea runaqa Diospa soldadonkunamantam asikuchkan, chayraykum chay animalkunata hina wañurachisaq”, nispa.+ 37 Davidqa nirqaraqmi: “Jehova Diosqa leonmantawan osomantam harkaykuwarqa, chaynam wak Filistea runamantapas harkaykuwanqa”, nispa.+ Chaymi Saulqa Davidta nirqa: “Chaynaqa riyá, Jehova Diosyá yanapasunki”, nispa.
38 Chaymantam Saulqa peleananpaq churakunan kaqkunawan Davidman hinarachirqa. Umanmanmi hinaykurqa broncemanta casconta, hinarachirqataqmi qasqunta harkachikunanwanpas. 39 Chaymantam Davidqa Saulpa espadanta hinakuykuspan puririrqa. Ichaqa manam puriyta atirqachu chaykunawan haykapipas mana churakusqanrayku. Chaymi Davidqa Saulta nirqa: “Manam haykapipas kaykunawanqa churakurqanichu, chaymi mana puriyta atinichu”, nispa. Hinaspanmi hurqukururqa. 40 Chaymantam Davidqa tawnanta huqariykuspan wayquta pasarqa pichqa lluchka rumichakuna maskaq. Tariruspanmi wayqachanman hinaykurqa. Chaymantam warakanta+ hapiykuspan Goliatpa kasqan lawman rirqa.
41 Goliatpas Davidmanmi asuykamurqa, harkachikunanta apaqñataqmi Goliatpa ñawpaqninta hamurqa. 42 Goliatqa David sumaq rikchayniyuq hinaspa paqu chukchayuq musuchallaraq kasqanta qawaykuspanmi asikurqa.+ 43 Hinaspanmi Davidta nirqa: “¿Ñuqaqa allquchu kani+ kaspiwan hamuwanaykipaq?”, nispa. Chaynata nispanmi Goliatqa Davidta wañurachinanpaq taytachankunata qayakurqa. 44 Goliatqa nirqaraqmi: “Asuykamuwayá, aychaykitam alton pawaqkunaman hinaspa purun animalkunaman qarasaq”, nispa.
45 Davidñataqmi Goliatta nirqa: “Qanmi ñuqaman hamuchkanki espadawan, hatun lanzawan hinaspa taksa lanzawan.+ Ñuqam ichaqa hamuchkani angelkunata kamachiq Jehova Diospa sutinpi,+ payqa Israel runakunapa Diosninmi. Paymantamá qamqa asikurqanki.+ 46 Kunanmi Jehova Diosqa qamta makiyman churanqa,+ hinaptinmi wañurachispay umaykita qururusaq. Kunantaqmi Filistea soldadokunapa aychanta alton pawaqkuna hinaspa purun animalkuna mikunqa. Hinaptinmi lliw runakuna yachanqaku Israel runakunapa Diosnin kasqanta.+ 47 Llapallan kaypi kaqkunam yachanqaku Jehova Diosqa mana espadallawan hinaspa mana lanzallawan runankunata yanapasqanta.+ Jehova Diospa makillanpim kachkan kay peleayqa,+ paymi qamkunataqa makiykuman churanqa”, nispa.+
48 Hinaptinmi Goliatqa astawan asuykurqa Davidwan peleananpaq. Davidpas kallparispam peleaq asuykurqa. 49 Davidqa wayqachanmanta rumita hurquykuspallanmi Goliattaqa urkupipuni* warakarurqa. Hinaptinmi rumiqa kakñakururqaraq, chaymi pakchanpa pampaman wichiykurqa.+ 50 Chaynatamá Davidqa Goliatta wañurachirqa warakallawan hinaspa huk rumichallawan. Mana espadallawanmá chay Filistea runataqa wañurachirqa.+ 51 Davidqa Goliatman kallpaykuspanmi saruykuspanraq kikinpa espadallanwan+ umanta qurururqa, chaynatam wañupaykachirqa. Chayta rikuruspankum Filistea soldadokunaqa ayqikurqaku.+
52 Chayta qawaykuspankum Juda ayllumanta kaqkunawan wakin ayllumanta kaqkunaqa qaparispanku Filistea soldadokunata wañuchistin qatirqaku Ecron llaqtaman yaykunakama.+ Filistea runakunaqa Saaraim llaqtamanta+ qallaykuspam Gat hinaspa Ecron llaqtakama tukuy ñanpi wañusqallaña wischurayarqaku. 53 Qatisqankumanta kutiramuspankum Israel soldadokunaqa Filistea soldadokunapa carpankupi maskachakururqaku.
54 Chaymantam Davidqa Goliatpa umanta Jerusalenman aparqa, espadantawan lanzankunatañataqmi carpanpi saqiykurqa.+
55 Goliatwan peleananpaq David richkaptinmi Saulqa soldadokunata kamachiq Abnerta nirqa:+ “¿Pitaq wak musuchapa taytanqa?”, nispa.+ Abnerñataqmi nirqa: “Kamachiqlláy, manapunim yachanichu”, nispa. 56 Hinaptinmi Saulqa Abnerta nirqa: “Tapukachakuyá wak musupa taytan pi kasqanta”, nispa. 57 Goliatta wañuchisqanmanta David kutiramuptinmi Abnerqa Saulpa kasqanman pusarqa. Davidqa Goliatpa umanta aysarikuspanmi rirqa.+ 58 Hinaptinmi Saulqa nirqa: “¿Pitaq taytayki?”, nispa. Davidñataqmi nirqa: “Taytayqa Belen llaqtayuq Jeseymi”, nispa.+