2 Reyes
17 Juda nacionta 12 wataña Acaz kamachichkaptinmi Elapa churin Hoseaqa+ Samaria llaqtamanta Israel nacionta kamachiyta qallaykurqa. Hoseaqa kamachirqa isqun watam. 2 Payqa Jehova Diospa chiqnisqan kaqkunatam ruwarqa, ichaqa manam Israel nacionpi ñawpaq kamachiqkuna hina llumpaytachu. 3 Asiria nacionta kamachiq Salmanasarmi rirqa kamachiq Hoseawan peleaq.+ Chaymi kamachiq Salmanasarpa makinpiña kaspan Hoseaqa mañakusqanta quq.+ 4 Chaymantam Hoseaqa Egipto nacionta kamachiq So sutiyuq runaman willakuqkunata kacharqa,+ hinaspapas manañam Asiria nacionta kamachiqpa mañakusqantaqa qurqachu. Chaywanmi Asiria nacionta kamachiqqa yacharurqa manaña kasukuy munasqanta, hinaspanmi Hoseataqa carcelman hinaruspan watasqata saqirurqa.
5 Asiria nacionta kamachiqmi llapallan soldadonkunapiwan Israel nacionman yaykururqa. Samaria llaqtaman chayaruspankum muyuriqninpi kimsa wata karqaku. 6 Isqun wataña Hosea kamachichkaptinmi Asiria nacionta kamachiqqa Samaria+ llaqtata munaychakururqa. Hinaspanmi Israel runakunataqa presocharuspan Asiria nacionman pusarqa.+ Hinaptinmi yacharqaku* Hala llaqtapi, Gozan mayupa+ waqtan Habor llaqtapi hinaspa Media nacionpa llaqtankunapi.+
7 Tukuy chaykunaqa Israel runakunataqa pasarqa Jehova Diosninkuta qipanchasqankuraykum. Diosmi paykunataqa Egipto nacionta kamachiqpa* makinmanta hurqumurqa.+ Chaywanpas taytacha-mamachakunatam yupaycharqaku*.+ 8 Kawsarqakupas qayllankumanta Jehova Diospa qarqusqan runakuna hinam hinaspa Israel nacionta kamachiqkunapa nisqanman hinam.
9 Israel runakunaqa Jehova Diospa chiqnisqan kaqkunatam ruwarqaku. Llapallan llaqtakunapim ruwarqaku yupaychanapaq patakunata.+ Chaykunataqa ruwarqaku llaqtata cuidananku torrekunapa kasqanpim hinaspa murallayuq llaqtakunapim*. 10 Paykunaqa yupaychanankupaqmi llapallan muqukunapi hinaspa kallmasapa sachakunapa sikinpi+ sayachirqaku suytu rumikunata chaynataq kullukunata.+ 11 Hinaspapas yupaychanapaq ruwasqa patakunapim animalkunata kañaspa qusnichirqaku, chaynataqa ruwarqaku qayllankumanta Jehova Diospa qarqusqan runakuna hinam.+ Tukuy mana allinkunatamá ruwarqaku Jehova Diosta piñachinankupaq.
12 Millakuypaq* taytacha-mamachakunatam yupaycharqaku+ “amayá chaytaqa ruwaychikchu” nispa Jehova Dios nichkaptinpas.+ 13 Jehova Diosqa Israel runakunaman hinaspa Juda runakunamanmi paymanta willakuqkunawan* hinaspa musquypi hina* qawaqkunawan+ willachirqa: “¡Mana allin ruwasqaykichikta saqispayá kutirikamuwaychik!+ Kamachikuyniykunatawan yachachisqaykunatayá kasukuychik. Tukuy chaykunaqa qillqasqa kachkan ñawpaq abueloykichikkunaman qusqay kamachikuykunapim hinaspa ñuqamanta willakuqkunawan qamkunaman qusqay kamachikuykunapim”, nispa. 14 Paykunam ichaqa mana kasukurqakuchu. Jehova Diospi mana hapipakuq ñawpaq abuelonku hinam mana uyarikuq karqaku.+ 15 Paykunaqa manam kasukurqakuchu Jehova Diospa kamachikuyninkunata, qunqarurqakutaqmi ñawpaq abuelonkuwan Diospa contrato* ruwasqantapas+ hinaspa mana allinkunamanta nisqantapas.+ Mana imapaq valeq taytacha-mamachakunata+ yupaychasqankuraykum mana valeqña rikurirurqaku.+ Chaynapim paykunaqa wakin runakuna hinaña karqaku mana qatipakunankupaq Dios nichkaptinpas.+
16 Jehova Diospa llapallan kamachikuyninkunatam mana kasukurqakuchu. Fierromanta iskay malta torokunatam ruwarurqaku.+ Sayarachirqakutaqmi yupaychanapaq kullutapas.+ Hanaq pachapi intita, killata hinaspa lucerokunatam qunqurakuspa yupaycharqaku.+ Yupaycharqakutaqmi Baal taytachatapas.+ 17 Kañarqakutaqmi qari churinkutapas hinaspa warmi churinkutapas.+ Qawaq+ hinaspa imapas pasananmanta yachaqtukuq kaymanmi qukururqaku. Tukuy mana allinkunatamá ruwarqaku Jehova Diosta piñachinankupaq.
18 Chaymi Jehova Diosqa llumpayta piñakuspan Israel runakunata qipancharurqa.+ Llapallankutam chinkarachirqa, Juda ayllullatañam manaqa.
19 Juda ayllupas manam Jehova Diospa kamachikuyninkunataqa kasukurqachu.+ Paykunapas Israel runakunatam qatipakurqaku.+ 20 Jehova Diosqa Israelpa lliw mirayninkunatam qipancharurqa, hinaspapas pinqayman churaspanmi suwa runakunapa makinpi saqiykurqa huklawman apasqa kanankukama. 21 Davidpa mirayninmanta Israel nacionta Dios rakiruptinmi, Israel runakunaqa Nebatpa churin Jeroboantaña kamachiqninku kananpaq churarurqaku.+ Hinaptinmi Jeroboanqa Israel runakunata Jehova Diosmanta karuncharachispan llumpayta huchallichirqa. 22 Israel runakunaqa hinallam Jeroboan hina huchakunata ruwarqaku.+ 23 Huchakunataqa ruwarqaku chinkachisqa kanankukamam, chayna kanankutaqa Jehova Diosqa willachirqañam paymanta willakuqkunawan.+ Chaymi Israel runakunaqa Asiria nacionman apasqa karqaku,+ chaypim kunankamapas kachkanku.
24 Asiria nacionta kamachiqmi Israel runakunapa yachasqanku Samaria llaqtaman pusaramurqa Babilonia nacionniyuq runakunata. Pusaramurqataqmi Cut llaqtayuq, Ava llaqtayuq, Hamat llaqtayuq hinaspa Sefarvaim+ llaqtayuq runakunatapas. Chay runakunata pusaramuptinmi Samaria llaqtapi hinaspa muyuriqnin llaqtakunapi yacharqaku. 25 Chay runakunaqa manam Jehova Diostaqa yupaycharqakuchu*. Chaymi Jehova Diosqa leonkunawan wakin runakunata wañurachirqa.+ 26 Chaymi Asiria nacionta kamachiqman willachirqaku: “Samaria llaqtaman hinaspa muyuriqninpi llaqtakunaman pusachisqayki runakunaqa manam riqsinkuchu chay nacionpa Diosnintaqa, chaymi chay nacionpa Diosninqa leonkunawan runakunata wañurachin”, nispa.
27 Chaynata willaykuptinkum Asiria nacionta kamachiqqa nirqa: “Samaria llaqtamanta pusasqaykichik sacerdotekunamanta huknintayá kutichiychik, hinaptinyá chay nacionpa Diosnin yupaychayta yachachichun”, nispa. 28 Chaymi Samaria llaqtamanta pusasqanku sacerdotekunamanta huknin kutirqa, hinaspanmi Betel+ llaqtapi yachaspan Jehova Dios yupaychayta yachachirqa.+
29 Chaywanpas, sapakamam maypi yachasqanku llaqtapi taytacha-mamachankuta ruwakururqaku. Hinaspankum muqukunapi yupaychana wasikunaman churarurqaku, chay wasikunataqa Samaria llaqtayuqkunam ruwarqaku. 30 Babiloniamanta kaqkunam ruwakururqaku Sucot-benot taytachata. Cut llaqtamanta kaqkunañataqmi ruwakururqaku Nergal taytachata. Hamat+ llaqtamanta kaqkunañataqmi ruwakururqaku Asima taytachata. 31 Ava llaqtamanta kaqkunañataqmi ruwakururqaku Nibaz taytachatawan Tartac taytachata. Sefarvaim llaqtamanta kaqkunañataqmi+ ruwakururqaku Adramelec taytachatawan Anamelec taytachata, chay taytachakunapaqmi churinkuta kañapuqku. 32 Jehova Diosta yupaychachkaspankupas paykunaqa llaqta runakunatam churarurqaku sacerdote kanankupaq. Chaymi muqukunapi kaq yupaychana wasikunapi yanapakuqku.+ 33 Chaynapimá paykunaqa Jehova Diosta yupaychachkaspankupas sapakama may nacionmanta kasqankuman hina taytacha-mamachankuta yupaycharqaku.+
34 Kunankamapas paykunaqa hinallam taytacha-mamachankuta yupaychachkanku. Manamá mayqanninkupas sunqumantaqa Jehova Diostaqa yupaychankuchu. Manataqmi mayqanninkupas kasukunkuchu yachachisqankunataqa nitaq Jacobpa mirayninkunaman Jehova Diospa kamachikuykuna qusqantapas. Jacobtam Diosqa Israelwanña suticharqa.+ 35 Israel runakunawan contratota ruwaspanmi Jehova Diosqa kamachirqa:+ “Amam taytacha-mamachakunataqa yupaychankichikchu. Amataqmi chaykunapa ñawpaqninpiqa qunqurakunkichikchu nitaq imatapas kañapunkichikchu.+ 36 Aswanqa ñuqa Jehova Diosllatam yupaychawanaykichik,+ ñuqallapaqmi qunqurakunaykichik, ñuqallapaqtaqmi animalkunatapas kañapuwanaykichik. Ñuqam atiyniywan Egipto nacionmanta hurqumurqaykichik.+ 37 Hinaspapas kasukunaykichikmi nisqaykunata, yachachisqaykunata hinaspa qillqachisqay lliw kamachikuykunata.+ Amamá taytacha-mamachakunataqa yupaychankichikchu. 38 Amayá qunqaychikchu qamkunawan contrato ruwasqaytaqa.+ Amamá taytacha-mamachakunataqa yupaychankichikchu. 39 Aswanqa ñuqa Jehova Diosllatam yupaychawanaykichik, ñuqam pi chiqnisuqnikichikmantapas librasqaykichik”, nispa.
40 Chaywanpas, huklawmanta hamuq runakunaqa manam kasukurqakuchu. Hinallam taytacha-mamachankuta yupaycharqaku.+ 41 Chaynapimá paykunaqa Jehova Diosta yupaychachkaspankupas+ llaqllasqa taytacha-mamachankuta yupaycharqaku. Chaynallataqmi churinkuwan willkankupas paykunapa ruwasqankuta kunankama qatipakuchkanku.